Ορέστης Ομράν: Απαραίτητο ένα ξεχωριστό εθνικό σχέδιο για την ενίσχυση της βιομηχανίας – “Άχρωμες” οι πρωτοβουλίες της ΕΕ

Στις προκλήσεις της μετεκλογικής περιόδου αναφέρεται μιλώντας στο NEWS 24/7 ο Ορέστης Ομράν, επικεφαλής του διεθνούς τμήματος της Ένωσης Ελλήνων Επιχειρηματιών, δικηγόρος Αθηνών και Νέας Υόρκης και επικεφαλής του Greece Country Group της DLA Piper.

Όπως σημειώνει το δημογραφικό, το θέμα της αντιμετώπισης του πληθωρισμού, η ενίσχυση της ελληνικής επιχειρηματικότητας, η ρύθμιση του πλαισίου και των όρων δανεισμού των ελληνικών τραπεζών, η συνολική διαχείριση της κρίσης επιτοκίων, αλλά και η αναμόρφωση του φορολογικού πλαισίου είναι ζητήματα πρώτης προτεραιότητας για τη νέα κυβέρνηση. Στέκεται, δε, στην ανάγκη εκπόνησης μια εθνικής στρατηγικής για τη βιομηχανία στο πλαίσιο αναμόρφωσης του εθνικού παραγωγικού μοντέλου, που θα αξιοποιήσει και τις δυνατότητες προσέλκυσης στη χώρα και ευρωπαϊκών βιομηχανιών.

“Για να αποφευχθεί αυτή η υφεσιακή παλινδρόμηση, το μείγμα της ελληνικής οικονομικής πολιτικής θα πρέπει να περιλαμβάνει κατ’ ελάχιστον την ενεργό συμμετοχή της χώρας μας στη λήψη αποφάσεων από τα ενωσιακά όργανα και την ουσιαστική συνεργασία Κράτους- Τραπεζών” δηλώνει με έμφαση και συμπληρώνει: “Η ενίσχυση της ελληνικής επιχειρηματικότητας απαιτεί ρύθμιση του πλαισίου και των όρων δανεισμού των ελληνικών τραπεζών και αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης.”

Αναλυτικά η συνέντευξη:

Ποιες οι προκλήσεις της οικονομίας μετά τις εκλογές;

«Η ελληνική οικονομία αντιμετώπιζε διαχρονικά δύο κατηγορίες προβλημάτων. Πρώτον, προβλήματα διεθνούς χαρακτήρα, δηλαδή αναταραχές της παγκόσμιας ή ευρωπαϊκής οικονομίας, τα οποία έφθαναν να επηρεάζουν και την ελληνική οικονομία. Δεύτερον, προβλήματα εθνικού χαρακτήρα, τα οποία οφείλονταν είτε σε χρόνιες παθογένειες είτε σε ιδιαιτερότητες της οικονομικής δραστηριότητας που αναπτύσσεται στη χώρα μας. Σε αυτόν τον άξονα, πιστεύω, πρέπει να κινηθεί και η Νέα Κυβέρνηση αμέσως μετά την εκλογή της. Αντιμετώπιση της ύφεσης, η οποία ήδη εμφανίζεται σε άλλα Κράτη Μέλη και η οποία θα απειλήσει άμεσα την επιτευχθείσα και επιδιωκόμενη ανάπτυξη. Μείωση του πληθωρισμού και διαχείριση της κρίσης επιτοκίων που ειδικά στη χώρα μας έχει ήδη οδηγήσει σε κατακόρυφη αύξηση των επιτοκίων δανεισμού, χωρίς την αντίστοιχη αύξηση των επιτοκίων καταθέσεων. Σε εθνικό επίπεδο, προτεραιότητα θα πρέπει να αποτελέσει ο εξορθολογισμός του φορολογικού συστήματος, με ενίσχυση της αποτελεσματικότητας των φορολογικών αρχών, ο εκσυγχρονισμός του πλαισίου προσέλκυσης ξένων επενδύσεων, η στήριξη της ελληνικής βιομηχανίας και παραγωγής και η κατά το δυνατόν αποτελεσματικότερη αξιοποίηση των κεφαλαίων του Ταμείου Ανάκαμψης. Η επίτευξη όλων αυτών θα οδηγήσει σε πραγματικό μετασχηματισμό της ελληνικής οικονομίας.»

Υπάρχει μια συζήτηση για την διόγκωση του ελλείμματος των τρεχουσών συναλλαγών, θεωρείτε ότι αυτό είναι ένα πρόσκαιρο φαινόμενο ή συνιστά απειλή;

«Το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών αποτελεί διαχρονικό ζήτημα της ελληνικής οικονομίας. Το 2021 το έλλειμμα βρισκόταν στο 6,8% ενώ το 2022  εκτοξεύθηκε κοντά στο 10%. Η εν λόγω αυξητική τάση οφείλεται εν μέρει σε δύο λόγους. Αφενός στην πανδημία, η οποία δημιούργησε νέα δεδομένα στο διεθνές εμπόριο και αφετέρου στην ενεργειακή κρίση, με την σημαντική ενεργειακή εξάρτηση της χώρας, να αυξάνει ακόμα περισσότερο τις εισαγωγές στα ήδη υπερτιμημένα καύσιμα μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία. Η αναστροφή του ελλείμματος θα πραγματοποιηθεί μόνο με καίριες αλλαγές συστημικού χαρακτήρα στην ελληνική οικονομία, όπως η ενίσχυση της ελληνικής παραγωγής, η αλλαγή εξαγωγικής πολιτικής, ώστε να μεγαλώσει το εύρος των εξαγώγιμων ελληνικών προϊόντων, η σύνδεση των ξένων επενδύσεων στη χώρα με πρόβλεψη της διατήρησης ενός μέρους της παραγωγής στη χώρα.»

Στην προεκλογική συζήτηση δεν ακούσαμε πολλά για νέο παραγωγικό μοντέλο (βιομηχανία, μεταποίηση, αναμόρφωση αγροτικού/ πρωτογενούς τομέα) κτλ. Θεωρείτε αυτούς τους τομείς κομβικούς για την επόμενη μέρα ή ότι η χωρα θα συνεχίσει στη «μονοκαλλιέργεια»  τουρισμού και real estate;

«Το περίφημο “νέο παραγωγικό μοντέλο” αποτελεί πολιτικό ευφημισμό τις τελευταίες τουλάχιστον δύο δεκαετίες. Και όσο και αν μονοπωλεί στη γενικότητά του τις προεκλογικές εκστρατείες όλων των κομμάτων, έστω και ως απλή αναφορά δίχως περαιτέρω εξειδίκευση- η αλήθεια είναι πως μέχρι σήμερα το ελληνικό παραγωγικό μοντέλο έχει ελάχιστα μεταβληθεί. Κανείς δεν θα διαφωνήσει ότι τόσο ο τουρισμός όσο και το real estate αποτελούν κλάδους που έχουν να εισφέρουν πολλά στην ελληνική οικονομία. Ένα οικονομικό μοντέλο ωστόσο που βασίζεται σε μεγάλο βαθμό σε δύο μόνο τομείς είναι καταδικασμένο να αποτύχει. Πιστεύω λοιπόν πως θα πρέπει κατ’ αρχάς να υπάρξει ένα ξεχωριστό εθνικό σχέδιο για την ενίσχυση της βιομηχανίας το οποίο να περιλαμβάνει όλα εκείνα τα ρυθμιστικά και χρηματοδοτικά εργαλεία που θα επιτρέψουν όχι μόνο τη στήριξη των «μεγάλων» ελληνικών βιομηχανιών, αλλά θα δώσουν κίνητρα για την επέκταση της ευρωπαϊκής βιομηχανίας και στη χώρα μας. Τη στιγμή μάλιστα που οι αντίστοιχες πρωτοβουλίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι μάλλον άχρωμες, τα Κράτη Μέλη διατηρούν σημαντική ευχέρεια διαμόρφωσης αποτελεσματικών εθνικών πολιτικών. Εξάλλου, η στήριξη της ελληνικής πρωτογενούς παραγωγής δεν θα πρέπει να εξαντληθεί στην απλή ανακατανομή των ευρωπαϊκών πόρων, πείραμα που απέτυχε τις τελευταίες δεκαετίες, αλλά να προσαρμόζεται στις ιδιαιτερότητες των επιμέρους υπο-τομέων με συγκεκριμένο σχέδιο και σε πλήρη συνεργασία με τους άμεσα ενδιαφερόμενους πολίτες, κυρίως στην ελληνική επαρχία.»

Ο πληθωρισμός σε συνδυασμό με την πορεία των επιτοκίων πού μπορεί να οδηγήσει την ελληνική οικονομία;

Κατ’ αρχάς είναι θετική η τάση επιβράδυνσης του πληθωρισμού στην Ευρωπαϊκή Ένωση (σε 6,1% τον Μάιο από 7,0% τον Απρίλιο) αλλά και στη χώρα μας (στο 4,1% τον Μάιο από 4,5% τον Απρίλιο). Απέχουμε όμως ακόμα από τον ευρωπαϊκό στόχο του 2%. Ο πληθωρισμός στην Ελλάδα εξάλλου πάντοτε δημιουργούσε περισσότερα προβλήματα στην καθημερινότητα των πολιτών λόγω των χαμηλότερων ελάχιστων και μέσων μισθών σε σχέση με τις χώρες της κεντρικής και δυτικής Ευρώπης. Η μειωμένη λοιπόν αγοραστική δύναμη σε συνδυασμό με την αύξηση του κόστους δανεισμού, το οποίο προωθούν οι ελληνικές τράπεζες επικαλούμενες την πολιτική της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, χωρίς όμως να αυξάνουν ανάλογα και το επιτόκιο καταθέσεων, δημιουργούν ιδανικές συνθήκες για ανάσχεση της ανάπτυξης, περιορισμό της κατανάλωσης, μείωση των επενδύσεων. Για να αποφευχθεί αυτή η υφεσιακή παλινδρόμηση, το μείγμα της ελληνικής οικονομικής πολιτικής θα πρέπει να περιλαμβάνει κατ’ ελάχιστον την ενεργό συμμετοχή της χώρας μας στη λήψη αποφάσεων από τα ενωσιακά όργανα και την ουσιαστική συνεργασία Κράτους- Τραπεζών.»

Μπορεί μια ελληνική επιχείρηση με αυτό το ύψος των επιτοκίων να κοιτάξει στα μάτια τον διεθνή ανταγωνισμό; Φοβάστε έξοδο μεγάλων εθνικών πρωταθλητών;

«Η εύκολη απάντηση είναι όχι. Όταν τα ελληνικά επιτόκια για επιχειρηματικά δάνεια φθάνουν να είναι σχεδόν διπλάσια από αυτά των τραπεζών άλλων Κρατών- Μελών, εύλογα μπορεί να συμπεράνει κανείς ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις δεν μπορούν να επιβιώσουν στο διεθνή ανταγωνισμό δεδομένου μάλιστα ότι ακόμα και οι μεγαλύτερες εξ αυτών δεν μπορούν να δημιουργήσουν συγκρίσιμες οικονομίες κλίμακος με τους ανταγωνιστές τους. Η ενίσχυση της ελληνικής επιχειρηματικότητας απαιτεί ρύθμιση του πλαισίου και των όρων δανεισμού των ελληνικών τραπεζών και αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης με τρόπο που η πλειονότητα των ελληνικών επιχειρήσεων, ιδίως των μικρών και των μεσαίων, να έχει πρόσβαση σε φθηνότερο δανεισμό. Ο κίνδυνος εξόδου από τη χώρα των εναπομεινάντων «μεγάλων» της ελληνικής βιομηχανίας και επιχειρηματικότητας προς ευνοϊκότερες αγορές με φθηνότερα και πιο ευέλικτα χρηματοδοτικά εργαλεία παραμένει υπαρκτός και δεν πρέπει να αγνοηθεί. Διότι ουδείς θα μπορέσει να κατηγορήσει τους επιχειρηματίες που θα επιλέξουν να μεταφέρουν τις έδρες των εταιρειών τους στο εξωτερικό, αν δεν διαμορφωθεί έγκαιρα ένα σύγχρονο, ορθολογικό σύστημα υποστήριξης τους σε χρηματοδοτικό, φορολογικό και διοικητικό επίπεδο.»

Δημογραφία (δεν υπάρχει καταναλωτής) / έλλειψη προσωπικού/έλλειμμα δεξιοτήτων πως μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την τριπλή αυτή πρόκληση;

«Το πρόβλημα της έλλειψης ικανού προσωπικού όλων των επιπέδων κατάρτισης έχει αποκτήσει διεθνείς διαστάσεις. Ειδικότερα στη χώρα μας, όπου το δημογραφικό πρόβλημα έχει διαγνωστεί ήδη από τη δεκαετία του 90, το ζήτημα αποκτά ιδιαίτερη σημασία. Αν σε αυτό το μείγμα προστεθεί και η ανάπτυξη της τεχνολογίας που φιλοδοξεί να αντικαταστήσει τον άνθρωπο σε πολλές εφαρμογές της οικονομικής δραστηριότητας, τότε συνειδητοποιούμε τις πραγματικές του διαστάσει. Η διαρκής εκπαίδευση των εργαζομένων για την απόκτηση περαιτέρω επαγγελματικών γνώσεων και δεξιοτήτων, ώστε να προσαρμόζονται καλύτερα στις σύγχρονες εργασιακές συνθήκες και να παραμένουν χρήσιμοι και αποτελεσματικοί είναι εκ των ων ουκ άνευ  (upskilling). Όπως σημαντική – και ίσως πιο δύσκολη – είναι η επανεκπαίδευση των εργαζομένων, κυρίως στις νέες τεχνολογίες ώστε να μην αντικατασταθούν από αυτές, με σκοπό την απόκτηση από αυτούς γνώσεων και δεξιοτήτων που θα παράγουν προστιθέμενη αξία στη σύγχρονη εργασιακή και παραγωγική πραγματικότητα.»

Ακολουθήστε το News 24/7 στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις