Πανδημία, χρέος και άνοδος των αποδόσεων ομολόγων: Η απειλητική τρίλιζα

Η επέλαση του τέταρτου κύματος της πανδημίας παρά το ότι συνοδεύεται από κατηγορηματικές κυβερνητικές διαβεβαιώσεις ότι δεν πρόκειται να υπάρξει κλείσιμο της οικονομίας (lockdown), δεν μπορεί παρά να φέρει και πάλι στο προσκήνιο σενάρια περιοριστικών μέτρων. Μόνο που, βέβαια, για τα τυχόν νέα «απαγορευτικά», λειτουργούν ….απαγορευτικά τα δεδομένα του χρέους, που αναπόφευκτα, από μια  πιθανή νέα γενιά, έστω και στοχευμένων μέτρων , θα φουσκώσει.

Το χρέος

Υπενθυμίζεται ότι σε 341,086 δισ. ευρώ ή 206,3% του ΑΕΠ ανήλθε στο τέλος του 2020 το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης, ενώ το έλλειμμα ανήλθε σε 16,674 δισ. ευρώ ή 10,1% του ΑΕΠ.

Αυτό προκύπτει από τη δεύτερη κοινοποίηση των δημοσιονομικών μεγεθών της χώρας από την ΕΛΣΤΑΤ στη Eurostat, στο πλαίσιο της Διαδικασίας Υπερβολικού Ελλείμματος. Σε σχέση με τα στοιχεία που κοινοποιήθηκαν τον περασμένο Απρίλιο, το χρέος εμφανίζεται τον Οκτώβριο αυξημένο κατά 0,7 μονάδες (ήταν 205,6% του ΑΕΠ) και το έλλειμμα είναι αυξημένο κατά 0,4 μονάδες (ήταν 9,7% του ΑΕΠ).

Ανεβαίνουν οι αποδόσεις

Κι αυτό σε μια συγκυρία που τα επιτόκια των ελληνικών ομολόγων έχουν πάρει την ανιούσα. Οι πληθωριστικές πιέσεις, η εντεινόμενη συζήτηση για το τι θα πράξει η ΕΕ σε σχέση με την επιτοκιακή της πολιτική λόγω της εκτίναξης του πληθωρισμού, (παρά τις διαβεβαιώσεις της Κριστίν Λαγκάρντ, ότι δε θα αλλάξει κάτι) και μια πιθανή αλλαγή στο πρόγραμμα στήριξης της ρευστότητας των κρατών τη ευρωζώνης, μέσω του προγράμματος αγοράς ομολόγων (ΡΕΡΡ) έχουν εντείνει τις πιέσεις στις αποδόσεις των ελληνικών κρατικών χρεογράφων.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το PEPP τελειώνει στις 31 Μάρτη, ενώ αποφάσεις για το τι θα ακολουθήσει αναμένονται στη σύνοδο της ΕΚΤ στις 16 Δεκέμβρη. Ήδη, από το 1,85 τρισ. ευρώ, που είχε οριστεί για το PEPP, ένα πόσο 1,467 τρισ. Ευρώ έχει διατεθεί, ενώ καταγράφεται κι ένας περιορισμός στις αγορές ελληνικών χρεογράφων, που έφτασαν στα 8,29 δισ. την τελευταία εβδομάδα από τα 18,64 δισ. την τρίτη εβδομάδα του Οκτωβρίου. Παράλληλα, βέβαια, οι διαφορές αποδόσεων μεταξύ γερμανικών και δεκαετών ελληνικών ομολόγων, τα περίφημα spreads έχουν αυξηθεί, στο 1,4%.

Δύσκολες αποφάσεις

Στο φόντο αυτό οι όποιες κινήσεις για αποφάσεις για lockdown και για συνακόλουθες οριζόντιες ενισχύσεις είναι πλέον πολύ δύσκολες καθώς μάλιστα οι στόχοι σε σχέση με το χρέος αφορούν μια προσπάθεια βελτίωσης του προφίλ του.

Στο μεταξύ εκδόσεις ομολόγων, συνολικού ύψους ακόμη και άνω των 12-14 δισ. ευρώ, προγραμματίζει για την επόμενη χρονιά ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους, αν και ο  ετήσιος προγραμματισμός θα οριστικοποιηθεί μέσα στον Δεκέμβριο. Οι νέες εκδόσεις ομολόγων θα έχουν στόχο την κάλυψη χρηματοδοτικών αναγκών που θα προκύψουν. Πάντως η φειδώ σε κινήσεις παροχών είναι δεδομένη. Επίσης οι νέες εκδόσεις θα στηρίξουν τον «μαξιλάρι ρευστότητας», από όπου αναμένεται να γίνουν οι αποπληρωμές των ακριβών διμερών (διακρατικών δανείων), οι αποπληρωμές των χρεολυσίων αλλά και των τόκων που για το 2022 θα κινηθούν στα επίπεδα των 4,6 δισ. ευρώ.

Οι στόχοι για το χρέος

Να σημειωθεί ότι στην ομιλία του προσφατα στο 4th Athens Investment Forum, o υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας έθεσε ως στόχο την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας μέχρι το 2023.

Χαρακτηριστικά ο κ. Σταϊκούρας επικεντρώθηκε στους στόχους οικονομικής πολιτικής που έχει θέσει η Κυβέρνηση για την προσεχή διετία.

Οι στόχοι αυτοί είναι:

1. Η επίτευξη υψηλών και διατηρήσιμων ρυθμών οικονομικής μεγέθυνσης, από το τρέχον έτος.
2. Η βελτίωση της σύνθεσης του ΑΕΠ, με σημαντική αύξηση επενδύσεων και εξαγωγών, από φέτος.
3. Η έξοδος της χώρας από το καθεστώς της Ενισχυμένης Εποπτείας, εντός του 2022.
4. Η επίτευξη μονοψήφιου ποσοστού μη εξυπηρετούμενων δανείων, εντός του 2022.
5. Η επίτευξη ρεαλιστικών πρωτογενών πλεονασμάτων, από το 2023.
6. Η απόκτηση επενδυτικής βαθμίδας, μέσα στο 2023.

Η πανδημία

Απέναντι σε όλα τούτα η επέλαση της πανδημίας βάζει νέες μεταβλητές και μαζί με την άνοδο των αποδόσεων των κρατικών ομολόγων, αλλά και της πορείας του χρέους θέτει επί τάπητος μια «απειλητική» τρίλιζα.

Επίσης θα πρέπει να προσμετρηθεί και η πορεία των τιμών και το ενεργειακό ράλι, που απειλεί την πορεία ανάκαμψης της ζήτησης αλλά και της οικονομίας συνολικά, πέρα από την επιβάρυνση 500 εκατ. που έχει ήδη επιφέρει στα δημοσιονομικά λόγω του ενεργειακού «πακέτου»..

Το στίγμα άλλωστε για τις δυσκολίες για πιθανά νέα οριζόντια μέτρα στο φόντο της συγκυρίας το έδωσε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας μιλώντας το πρωί της Δευτέρας στην ΕΡΤ. «Ως προς το ταμειακό κομμάτι έγκαιρα, μεθοδικά και διορατικά χτίσαμε ένα ασφαλές ταμείο ύψους περίπου 39 δισ. ευρώ σήμερα άρα έχουμε τη δυνατότητα παρά το γεγονός ότι αυξάνει το κόστος δανεισμού και της χώρας μας τις τελευταίες μέρες να έχουμε ασφαλή ταμειακά αποθέματα. Ότι δαπανήσαμε δηλαδή 40 δισ. την τελευταία 2ετία τα αντλήσαμε από τις αγορές. Βοηθήσαμε την κοινωνία και χτίσαμε αυτό το δίχτυ ασφαλείας. Δημοσιονομικά έπρεπε να είμαστε σε εκείνο το σημείο ως προς το πρωτογενές έλλειμμα έτσι ώστε να μην εκτροχιαστεί το δημοσιονομικό αποτέλεσμα διότι είχαμε 500 εκατ. το καλοκαίρι για τις πυρκαγιές και επιπλέον 500 εκατ. για την ενεργειακή κρίση. Αυτά αυξάνουν το δημοσιονομικό έλλειμμα της χώρας επομένως περιορίζονται οι δυνατότητες για οποιαδήποτε άλλη παρέμβαση εκτός από αυτά που είπαμε στη ΔΕΘ και θα αποτυπωθούν και στο προϋπολογισμό» τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Σταϊκούρας.

Ο υπουργός Οικονομικών παράλληλα σημείωσε ότι «ο καλύτερος ρυθμός δημοσιονομικής μεγέθυνσης δεν σημαίνει αυτομάτως ότι έχεις και δημοσιονομικό περιθώριο ειδικά όταν η χώρα με βάση τον προϋπολογισμό θα έχει πρωτογενές έλλειμμα 7,3%. Ήδη έχουμε δαπανήσει πολλά για να στηρίξουμε νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Επομένως ως προς τον δημοσιονομικό χώρο θα πρέπει να αξιολογηθεί αφού θα δούμε ποια θα είναι η επίδραση της πιθανής καλύτερης εικόνα και ανάκαμψης το 2021 στο 2022».

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις