Paul Dermine: Η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη χάθηκε στο όνομα της λιτότητας και της πολιτικής ατολμίας

Ολοκληρώνεται για την Ελλάδα και για την ευρωζώνη μία χαμένη δεκαετία, μία δεκαετία κατά την οποία η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη θυσιάστηκε στο όνομα της επιβολής της λιτότητας και η πολιτική ατολμία και ο οικονομικός δογματισμός έθαψαν την ελπίδα για μία κοινή ευημερία, αναφέρει ο αρθρογράφος και ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Maastricht Paul Dermine, εκφράζοντας αμφιβολίες για το κατά πόσο η έξοδος από την κηδεμονία της τρόικα στις 20 Αυγούστου σημαίνει και το τέλος του Γολγοθά για την Ελλάδα.

“Πρόκειται, λοιπόν, για μία σύντομη ανάπαυλα και η ανάκτηση της εθνικής κυριαρχίας θα είναι πιθανώς μόνο σε θεωρητικό επίπεδο, δεδομένου ότι εξακολουθούν να υπάρχουν πολλοί παράγοντες κινδύνου, όπως το επίπεδο του χρέους, υποστηρίζει ο συντάκτης, επισημαίνοντας ωστόσο ότι η στιγμή της εξόδου από τα προγράμματα διάσωσης είναι συμβολική και θα πρέπει να μας υπενθυμίσει τις σημαντικές προκλήσεις που έχει ακόμα μπροστά της η ευρωζώνη, μιας και δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το ενιαίο νόμισμα παραμένει δομικά ασταθές και ότι είναι επείγουσα η ολοκλήρωση της οικονομικής και πολιτικής αρχιτεκτονικής του, χωρίς την οποία είναι πιθανόν να μην μπορέσει να επιβιώσει σε μία ενδεχόμενη νέα κρίση. Οι επόμενοι μήνες είναι κρίσιμοι”, συνεχίζει ο αρθρογράφος, ο οποίος θεωρεί ότι “από την άνοδο στην εξουσία του Macron έχουν διατυπωθεί ορισμένες ευπρόσδεκτες προτάσεις, αλλά, δεδομένης της ανελαστικότητας των βορείων κρατών και της στάσης αναμονής των ευρωπαϊκών θεσμών, μοιάζει προς το παρόν αδύνατο να ξεπεραστεί το status quo, ενώ οι ευρωεκλογές του 2019 θα μπορούσαν να δημιουργήσουν νέα δεδομένα”.

Κατά την άποψή του, υπάρχουν τρεις βασικοί άξονες μεταρρύθμισης στο φύλλο πορείας για μία Νέα Ευρώπη, με πρώτο την επιτακτική ανάγκη υιοθέτησης από την ευρωζώνη ενός πλαισίου αναδιάρθρωσης του δημοσίου χρέους των κρατών μελών, το επίπεδο χρέωσης ορισμένων εκ των οποίων είναι σε τέτοιο βαθμό μη βιώσιμο, ώστε είναι απατηλή η προσδοκία ότι θα μπορέσουν να τηρηθούν κάποια στιγμή όλες οι δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί. Θα πρέπει, επισημαίνει, όπως ακριβώς συνέβη κατά τη διάρκεια της κρίσης με τα χρέη των τραπεζών, να δημιουργηθεί στην ευρωζώνη ένας μηχανισμός που θα επιτρέπει την ομαλή και αντικειμενική αναδιάρθρωση του δημοσίου χρέους, θέση με την οποία τάσσονται επίσημα πολλοί διεθνείς θεσμοί, μεταξύ των οποίων και το ΔΝΤ.

Δεύτερον, θα πρέπει να αποκτήσει η ευρωζώνη μία αυτονομία ως προς τη δημοσιονομική ικανότητα, η οποία θα της δίνει τη δυνατότητα μίας κοινής και αξιόπιστης αντίδρασης απέναντι στις διαταραχές που θα μπορούσαν να πλήξουν τις εθνικές οικονομίες, παρέχοντας στο ευρώ δημοσιονομικές και πολιτικές εγγυήσεις και εδραιώνοντας μία πραγματική αλληλεγγύη μεταξύ των θεματοφυλάκων αυτού του κοινού πόρου.

Τέλος, καταλήγει ο αρθρογράφος, είναι επείγουσας σημασίας ο εκδημοκρατισμός της διακυβέρνησης της ευρωζώνης, μιας και αυτή αποτελεί πρωτίστως πολιτικό ζήτημα, το οποίο δεν μπορεί να αφεθεί μόνο στα χέρια απρόσωπων τεχνοκρατών, αλλά αντίθετα οι βασικοί προσανατολισμοί θα πρέπει να αποφασίζονται ελεύθερα από τους πολίτες και τους εκπροσώπους τους. Μία από τις διδαχές εξάλλου του ελληνικού δράματος, τονίζει, είναι ότι η οικονομική πολιτική της ευρωζώνης δεν θα πρέπει να αποφασίζεται πλέον πίσω από κλειστές πόρτες, υπογραμμίζοντας ότι η ευρωζώνη δεν μπορεί να αντέξει μία νέα χαμένη δεκαετία”.