Πώς η Ευρώπη μπορεί να σώσει την παρτίδα για την Ελλάδα

Η μεγάλη ευκαιρία για να αντιμετωπιστούν οι συνέπειες της κρίσης που προκάλεσε ο κορονοϊός, λέγεται ταμείο ανάκαμψης. Η απροσδόκητη αν και πολύ γενική και με ελλείψεις πρόταση από Γερμανία και Γαλλία που πρότειναν 500 δισ. επιχορηγήσεις για την ανάκαμψη κυρίως των χωρών του Ευρωπαϊκού Νότου.

Η πρόταση συνάντησε – όπως αναμενόταν – την έντονη αντίδραση από Ολλανδία, Αυστρία, Σουηδία και Δανία, οι οποίες απλά δεν θέλουν την βοήθεια με επιχορηγήσεις, ενώ αρνούνται και την αύξηση του Κοινοτικού προϋπολογισμού αφού είναι καθαρά «δότριες» χώρες.

Ωστόσο έγινε για να ανοίξει το δρόμο στην Ευρωπαϊκή επιτροπή ώστε να κάνει αύριο την δική της, εξίσου γενναιόδωρη, πρόταση για το ταμείο ανάκαμψης, η οποία όπως αναμένεται να βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην πρόταση των δύο μεγαλύτερων οικονομιών της Ευρωζώνης.

Απροσδόκητος συνήγορος της Γαλλογερμανικής πρότασης, ο άσπονδος φίλος της Ελλάδας, γνωστός από τα παλιά, τέως υπουργός οικονομικών της Γερμανίας κ. Βόλφκανγκ Σόϊμπλε.

Παρά την εμμονική προσήλωσή του στην λιτότητα και την δημοσιονομική ορθοδοξία, μίλησε για την ανάγκη αλληλεγγύης και της ανάγκης ενός σχεδίου ανοικοδόμησης της Ευρώπης ξορκίζοντας παράλληλα κάθε ιδέα αμοιβαιοποίησης του Ευρωπαϊκού χρέους.

Εκτός από το πολιτικό βάρος σε ευρωπαϊκό επίπεδο είναι γνωστή και η επιρροή του κ. Σόϊμπλε στις χώρες του Βορρά που είχε μόνιμα συμμάχους στα “κρίσιμα” Eurogroup της Ελλάδας και όχι μόνο.

Συνεπώς οι ηγέτιδες δυνάμεις της Ευρωζώνης σε ένα κομβικό σημείο, στο οποίο οι οικονομίες επανέρχονται σε λειτουργία δείχνουν να θέλουν η Ευρωζώνη αλλά και στο σύνολό της η ΕΕ να ξεπεράσει με τις μικρότερες δυνατές απώλειες και την κρίση του κορονοϊού.

Γιατί ακόμη και αν η κρίση εξαφανίζονταν ως δια μαγείας, αύριο το πρωί η Γερμανία, η Γαλλία, η Ιταλία και η Ισπανία θα βρίσκονταν αντιμέτωπες με τα προβλήματα που δημιουργούν η επιβράδυνση των οικονομιών τους, ο συνεχιζόμενος αν και με μικρότερη ένταση εμπορικός πόλεμος ΗΠΑ-Κίνας και οι συνέπειες του Brexit που έχουν “κρυφτεί” από την κρίση του κορονοϊού .

 Η Ελλάδα μπορεί να είναι κερδισμένη

Η εγρήγορση των μεγάλων της Ευρωζώνης θα βοηθήσει τον Ευρωπαϊκό Νότο και κατά συνέπεια και την Ελλάδα σε μια κρίσιμη στιγμή. Η χώρα έχει πάψει να είναι το “μαύρο πρόβατο” της Ευρώπης έχοντας αντιμετωπίσει τα δίδυμα ελλείμματα του 2010. Έχει ρυθμισμένο το υψηλό χρέος της μέχρι και το 2032 έχει ένα δημοσιονομικό μαξιλάρι 37 δισ. ευρώ συμπεριλαμβανομένων και των διαθεσίμων των δημοσίων οργανισμών.

Τα δύο μεγάλα προβλήματα της Ελλάδας παραμένουν τα κόκκινα δάνεια και η υψηλή ανεργία που αναμένεται να φτάσει ξανά φέτος στο 20%. Παραμένει η πιο υψηλή της Ευρώπης. Με την ενεργοποίηση της λεγόμενης “ρήτρας συνολικής διαφυγής” απαλλάχθηκε για όλο το 2020 από τον επώδυνο στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ.

Σύμφωνα με την εκτίμηση και του Πρωθυπουργού στην συνέντευξή του στο STAR, το ίδιο αναμένεται να συμβεί και για το 2021 όταν αναμένεται να επαναληφθεί η ευελιξία στους δημοσιονομικούς στόχους όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά για όλη την ΕΕ.

Ήδη από το πακέτο των 540 δισ. ευρώ που εγκρίθηκε την 23 Απριλίου, η Ελλάδα εξασφαλίζει συνολικά περίπου 10 δισ. ευρώ. Χρήματα που εξασφαλίζει για τη στήριξη της μερικής απασχόλησης με την κάλυψη μέρος της απώλειας εισοδήματος των εργαζομένων από τα χρήματα ( τουλάχιστον 1,4 δισ. ευρώ ) από την πρωτοβουλία SURE, που θα λειτουργήσει μέσα στον Ιούνιο 3,5 – 4 δισ. εγγυήσεις δανείων από την ΕΤΕΠ που θα μεταφραστούν μέσω μόχλευσης σε δάνεια τουλάχιστον 8 δισ. ευρώ με επιτόκια 1,5-2,5%, αλλά και το ενδεχόμενο χρηματοδότησης με 3,8 δις ευρώ από τον ESM για τις ανάγκες ενός δεύτερου κύματος πανδημίας.

Ο διοικητής της ΤτΕ κ. Γιάννης Στουρνάρας δεν ξάφνιασε τη Δευτέρα, λέγοντας ότι δεν πρέπει να αρνηθούμε τα χρήματα αυτά γιατί δεν είναι μνημόνιο, δεν θα φέρουν υποχρεώσεις πέραν αυτών που έχει έτσι κι αλλιώς η Ελλάδα, μέσω της ενισχυμένης εποπτείας και – το σπουδαιότερο θα έχουν επιτόκιο κάτω από 1%, που δεν μπορεί ακόμη να πετύχει σε σταθερή βάση η Ελλάδα από τις αγορές χωρίς να αυξήσει το βραχυχρόνιο χρέος της.

Οι επιχορηγήσεις από το ταμείο ανάκαμψης προσθέτουν ένα ακόμη ποσό σε όσα μπορεί να εκμεταλλευτεί η Ελλάδα από την κοινή ευρωπαϊκή προσπάθεια. Το πιο θετικό είναι ότι τα χρήματα αυτά δεν θα είναι δανεικά αλλά θα προστεθούν και θα πολλαπλασιάσουν το ΑΕΠ της χώρας σε μια κρίσιμη χρονιά όπως προβλέπεται το 2021.