Πόσους εκατομμυριούχους έχει η Ελλάδα – “Crash test” πλούτου με τον Ευρωπαϊκό Νότο

Στον αριθμό των 79 χιλιάδων φτάνουν οι εκατομμυριούχοι στην Ελλάδα, σύμφωνα με την 14η ετήσια έκδοση της έκθεσης «Global Wealth Report», που δημοσίευσαν από κοινού οι ελβετικές τράπεζες UBS και Credit Suisse. Μάλιστα, με ελαφρά κάμψη σε σχέση με έναν χρόνο πριν ο εγχώριος πλούτος «άγγιξε» τα 900 δισ. δολάρια το 2022 και διαμορφώθηκε σε 105.724 δολάρια (96.781 ευρώ) ανά άτομο.

Επίσης, 71 Έλληνες ανήκουν στην ομάδα του 1% του παγκόσμιου πληθυσμού που κατέχει την κορυφή του διεθνούς πλούτου.

Όπως, δε, φαίνεται, μεταξύ 2000 και 2022, ο πλούτος ανά ενήλικα αυξήθηκε με μέσο ετήσιο ρυθμό 1,8% στην Ελλάδα, 2,8% στην Ιταλία και 5% στην Ισπανία, αυξάνοντας το χάσμα πλούτου μεταξύ της Ελλάδας και των άλλων δύο χωρών. Σε όρους δολαρίου, ο πλούτος ανά ενήλικα μειώθηκε κατά 2,3% στην Ελλάδα το 2022, 6,1% στην Ιταλία και 2,4% στην Ισπανία. Ωστόσο, σε όρους ευρώ, ο πλούτος ανά ενήλικα αυξήθηκε κατά 3,7% τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ισπανία και μειώθηκε ελαφρά στην Ιταλία κατά 0,3%.

Συνολικά η χώρα μας έχει μεγάλη υστέρηση σε σχέση με τον αθροιστικό πλούτο των άλλων χωρών με την Ιταλία να έχει 11 τρισεκ. και την Ισπανία 8,5 τρισεκ. δολάρια.

Επίσης, στο τέλος του 2022, ο πλούτος ανά ενήλικα καταγράφει μεγάλη υστέρηση σε σχέση με τις Μεσογειακές χώρες, Ισπανία και Ιταλία. Συγκεκριμένα διαμορφώθηκε στα 221.370 δολάρια στην Ιταλία και 224.209 δολάρια στην Ισπανία.

Ανισότητες

Βέβαια, η ανισότητα πλούτου είναι κάπως χαμηλότερη σε αυτές τις τρεις χώρες από ό,τι στις μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες στο βορρά. Ο μέσος συντελεστής Gini της περιουσίας τους το 2022 ήταν 68,1 και το μερίδιο του top 1% ήταν 23,5%. Οι αντίστοιχοι μέσοι όροι για τη Γαλλία, τη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο ήταν 73,2 και 25%. Η συνολική ανισότητα πλούτου, όπως αντικατοπτρίζεται στον συντελεστή Gini, αυξήθηκε στην Ιταλία και την Ισπανία από μέσο όρο 63 το 2000 σε 68,1 το 2022. Αντίθετα, το Gini υποχώρησε στην Ελλάδα από το 69,2 στο 68,1 στο ίδιο διάστημα. Ωστόσο, μια κοινή διαδρομή σε σχήμα U τόσο για τον συντελεστή Gini όσο και για το μερίδιο του top 1% μπορεί να παρατηρηθεί και στις τρεις χώρες κατά την περίοδο από το 2000 έως το 2022. Η ανισότητα μειώθηκε από το 2000 έως την περίοδο 2008-2010 και στη συνέχεια αυξήθηκε έως το 2021. Αυτό το μοτίβο ταιριάζει και σε μεγάλο βαθμό εξηγείται από τη χρονική διαδρομή σε σχήμα U των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων ως ποσοστό του ακαθάριστου πλούτου.

Ειδικότερα η μελέτη όπου γίνεται συγκριτική αναφορά στην Ελλάδα, την Ισπανία και την Ιταλία, ως αντιπροσωπευτικά παραδείγματα του ευρωπαϊκού νότου αναφέρει ότι “η Νότια Ευρώπη χτυπήθηκε σκληρά από την Covid-19 μετά την άφιξή της στις αρχές του 2020. Το πραγματικό ΑΕΠ μειώθηκε κατά μέσο όρο 9,8% το 2020 στην Ελλάδα, την Ιταλία και την Ισπανία, με μία μικρή μόνο διακύμανση. Μερική ανάκαμψη σημειώθηκε το 2021 και το 2022, με το ΑΕΠ να αυξάνεται το 2021 κατά 5,9%, 3,7% και 5,5% στην Ελλάδα, την Ιταλία και την Ισπανία, αντίστοιχα, και το 2022 κατά 8,4%, 7% και 5,5%. Το 2022 το ΑΕΠ είχε ανακτήσει περισσότερο από το επίπεδο του 2019 στην Ελλάδα και την Ιταλία, αλλά ήταν 1,3% κάτω από το επίπεδο του 2019 στην Ισπανία. Το ΔΝΤ προβλέπει μέση αύξηση του ΑΕΠ της τάξης του 1,6% σε αυτές τις χώρες το 2023. Παρόλο που η ανεργία είναι σχετικά υψηλή στη Νότια Ευρώπη, άλλαξε ελάχιστα κατά τη διάρκεια της πανδημίας, με το μέσο ποσοστό ανεργίας να είναι 13,8% τόσο το 2019 όσο και το 2020 σε Ελλάδα, Ιταλία και Ισπανία. Το 2022 σημείωσε πτώση από 13,1% το 2021 σε 11,3%.

Η παγκόσμια εικόνα

Σύμφωνα, δε, με τη μελέτη, ο παγκόσμιος πλούτος μειώνεται για πρώτη φορά από το 2008. Όπως αναφέρεται στην έκδοση του 2023 της Έκθεσης Παγκόσμιας Πλούτου της Credit Suisse, το 2022 καταγράφηκε η πρώτη πτώση στον καθαρό παγκόσμιο πλούτο των νοικοκυριών από την παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008.

Μετρημένο σε τρέχον ονομαστικό USD, ο συνολικός καθαρός ιδιωτικός πλούτος μειώθηκε κατά 11,3 τρισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ (–2,4%) στα 454,4 τρισεκατομμύρια δολάρια στο τέλος του το έτος. Ο πλούτος ανά ενήλικα μειώθηκε επίσης κατά 3.198 USD (–3,6%) να φτάσει τα 84.718 USD ανά ενήλικα στο τέλος του 2022.

Έχει σημασία ότι η πτώση αυτή προέρχεται από την ανατίμηση του δολαρίου ΗΠΑ έναντι πολλών άλλων νομισμάτων. Όπως αναφέρεται, όμως, εάν οι συναλλαγματικές ισοτιμίες διατηρηθούν σταθερές στα ποσοστά του 2021, τότε ο συνολικός πλούτος αυξήθηκε κατά 3,4% και ο πλούτος ανά ενήλικα κατά 2,2% το 2022.

Αυτή, όμως, όπως αναφέρεται, εξακολουθεί να είναι η πιο αργή αύξηση του πλούτου σε σταθερές ισοτιμίες από το 2008.

Ο πληθωρισμός και ο χρηματοοικονομικός τομέας

Διατηρώντας, βέβαια, τις συναλλαγματικές ισοτιμίες σταθερές αλλά μετρώντας τις επιπτώσεις του πληθωρισμού οδηγούμαστε σε πραγματική απώλεια πλούτου -2,6% το 2022.

Μια πιο λεπτομερής εξέταση δείχνει ότι τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία συνέβαλαν, με βάση τη μελέτη, στην περισσότερο στη μείωση του πλούτου το 2022, ενώ τα μη χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία (κυρίως ακίνητα) παρέμειναν ανθεκτικά, παρά τη ραγδαία αύξηση των επιτοκίων. Όμως οι σχετικές συνεισφορές των

χρηματοοικονομικά και μη χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία ενδέχεται να αντιστραφούν το 2023 εάν οι τιμές των κατοικιών μειωθούν λόγω των υψηλότερων επιτοκίων, αναφέρει η έκθεση.

Ακολουθήστε το News 24/7 στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις