Ρέγκλινγκ: Ο Τσίπρας ξέρει τι να κάνει

Ο Κλάους Ρέγκλινγκ μετράει πάντα τις λέξεις του και τις επιλέγει με μεγάλη προσοχή. Το ίδιο έκανε και κατά τη συνέντευξή μας. Στις απαντήσεις του, οι οποίες εμπεριέχουν έναν ουσιαστικό απολογισμό των 9 χρόνων Μνημονίων, ο επικεφαλής του βασικού πιστωτή της χώρας -δηλαδή του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας- δηλώνει ότι «το 2010 κι 2011 δεν είχαμε τα μέσα να κάνουμε αναδιάρθρωση του χρέους», αλλά αρνείται να μπει σε εγχώριες πολιτικές συζητήσεις.

Το ΔΝΤ επέμενε να γίνει η αναδιάρθρωση του χρέους πριν από το πρώτο πρόγραμμα. Αν είχε συμβεί αυτό, θα είχε βγει νωρίτερα η Ελλάδα από τα Μνημόνια;

Δεν έχει νόημα να κάνουμε εικασίες σχετικά με τις επιπτώσεις της αναδιάρθρωσης του χρέους στην Ελλάδα πριν από το πρώτο πρόγραμμα. Το γεγονός είναι ότι το 2010 και το 2011 δεν είχαμε τα μέσα για να κάνουμε την αναδιάρθρωση του χρέους. Αν είχαμε αναδιαρθρώσει το ελληνικό χρέος την εποχή εκείνη, υπήρχε ο κίνδυνος να προκαλέσουμε περισσότερα δευτερογενή αποτελέσματα, που θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο ολόκληρη την Ευρωζώνη.

Αλλά σήμερα η νομισματική ένωση είναι πολύ πιο ισχυρή και η ιδέα να εξετάσουμε τη βιωσιμότητα του χρέους στην αρχή του προγράμματος είναι σχετική. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο προτείνω ένα πλαίσιο αναδιάρθρωσης του κρατικού χρέους που καθορίζει προβλέψιμες και διαφανείς κατευθυντήριες γραμμές για περιπτώσεις όπου η αναδιάρθρωση του χρέους μπορεί να είναι χρήσιμη για μια χώρα. Επιτρέψτε μου επίσης να τονίσω ότι προτείνω αποφάσεις ανά χώρα. Δεν υποστηρίζω κανένα αυτόματο ή άκαμπτο κανόνα γενικής εφαρμογής.

Συμμερίζεστε την άποψη του πρώην προέδρου του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ, ότι το πρώτο Μνημόνιο έγινε για να σωθούν οι τράπεζες;

Δεν πιστεύω ότι αυτό αποτυπώνει πλήρως την σκέψη του Γ. Ντάισελμπλουμ. Ο σκοπός του προγράμματος EFSF ήταν να βοηθήσει την Ελλάδα σε μια πολύ σοβαρή κατάσταση. Η χώρα είχε χάσει την πρόσβαση στις αγορές, ως αποτέλεσμα λανθασμένων επιλογών οικονομικής πολιτικής διαδοχικών κυβερνήσεων. Η χώρα είχε επείγουσα ανάγκη δημοσιονομικής εξυγίανσης, διαρθρωτικής μεταρρύθμισης και αποκατάστασης της δημόσιας διοίκησής της, προκειμένου να επαναφέρει βιώσιμη οικονομία, αποτελεσματική διοίκηση και να ανακτήσει την εμπιστοσύνη των επενδυτών.

Στη διαδικασία, επίσης, οι τράπεζες χρειάστηκαν ανακεφαλαιοποίηση, καθώς πολλοί καταθέτες είχαν αποσύρει χρήματα υπό το φόβο του Grexit. Αυτό ήταν απαραίτητο επειδή κάθε οικονομία προϋποθέτει ένα λειτουργικό και καλά χρηματοδοτούμενο τραπεζικό σύστημα. Αλλά πολλά χρήματα από το EFSF χρειάστηκαν επίσης για τη χρηματοδότηση του δημοσιονομικού ελλείμματος το οποίο ήταν πολύ μεγάλο στην αρχή και δεν μπορούσε πλέον να χρηματοδοτηθεί από τις χρηματοπιστωτικές αγορές. Το πρόγραμμα του EFSF αγόρασε χρόνο για να επεκτείνει η Ελλάδα μια επώδυνη διαδικασία προσαρμογής για πολλά χρόνια. Χωρίς το πρόγραμμα αυτό θα υπήρχε μια ασταθής έξοδος της Ελλάδας από τη νομισματική ένωση και αυτή η προσαρμογή θα έπρεπε να γίνει κυριολεκτικά μέσα σε μια νύχτα, με μια αδιανόητη βιαιότητα και μη αποδεκτό κοινωνικό κόστος.

Μια μέρα πριν η Ελλάδα εξέλθει από τα Μνημόνια και είχατε τον Αλέξη Τσίπρα απέναντί σας τι θα τον συμβουλεύατε να αποφύγει από εδώ και πέρα;

Έχω συναντήσει τον Πρωθυπουργό Τσίπρα κατά τη διάρκεια του προγράμματος ESM και γνωρίζω ότι δεν χρειάζεται τη συμβουλή μου, ξέρει τι να κάνει. Μετά τις 20 Αυγούστου, η Ελλάδα θα ανακτήσει την οικονομική της κυριαρχία. Ο ΕΜΣ και τα άλλα θεσμικά όργανα θα εξακολουθήσουν να συμμετέχουν στην Ελλάδα στο πλαίσιο της εποπτείας μετά το πρόγραμμα. Όμως, όπως συμβαίνει με όλες τις άλλες 18 χώρες της ζώνης του ευρώ, οι χρηματοπιστωτικές αγορές θα παρακολουθήσουν τώρα πολύ προσεκτικά όλες τις αποφάσεις που λαμβάνει η ελληνική κυβέρνηση. Στην αρχή μάλιστα, οι αγορές θα μπορούσαν να είναι ακόμη πιο προσεκτικές από ό, τι με άλλες χώρες για τον απλό λόγο ότι η Ελλάδα έχει απόσχει σε μεγάλο βαθμό από τις αγορές για οκτώ χρόνια.

Ο Κ. Μητσοτάκης έχει υποσχεθεί και δεσμευθεί ενώπιον του ελληνικού λαού μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 30% μέσα σε 2 χρόνια, μείωση του φόρου στις επιχειρήσεις από το 29% στο 20% εντός μιας διετίας και επιστροφή του Φ.Π.Α. στη εστίαση στο 13%. Κάτω από ποιες προϋποθέσεις θα μπορούσε να υλοποιηθεί ένα τέτοιο πρόγραμμα;

Δεν θα εμπλακώ σε εγχώριες συζητήσεις. Θα ήθελα όμως να τονίσω ότι ήμουν και σε επαφή με τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Πάντοτε τόνισε ότι υποστηρίζει τους αντικειμενικούς στόχους του προγράμματος του ΕΜΣ και ότι είναι πολύ υπέρ των μεταρρυθμίσεων. Και γνωρίζω ότι έχει πλήρη επίγνωση των μετά-προγραμματικών ρυθμίσεων για την Ελλάδα.