Σιδηρόδρομος: Σε νέα εταιρεία ΟΣΕ, ΕΡΓΟΣΕ, ΓΑΙΑΟΣΕ – Ποια θα είναι η νέα δομή

Μια νέα δημόσια εταιρεία, η “Σιδηρόδρομοι Ελλάδος Α.Ε.” αναλαμβάνει τις τύχες του Ελληνικού Σιδηροδρόμου το επόμενο χρονικό διάστημα. Μετά την χθεσινή παρουσίαση που πραγματοποίησε στο υπουργικό συμβούλιο ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστος Σταϊκούρας, οριστικοποιείται η νέα σελίδα που επιχειρείται να ανοίξει για το ιστορικό μέσο στην χώρα μας, ειδικότερα μετά το τραγικό δυστύχημα των Τεμπών και τις καταστροφές από τις κακοκαιρίες Daniel και Elias.

Αυτό που έγινε ξεκάθαρο, είναι πως ιδρύεται η “Σιδηρόδρομοι Ελλάδος Α.Ε” που θα είναι κατά τα ευρωπαϊκά πρότυπα ο διαχειριστής της εθνικής σιδηροδρομικής υποδομής, στην οποία θα ενταχθούν: ο ΟΣΕ ως ο κύριος κορμός της νέας εταιρείας, η ΕΡΓΟΣΕ και το τμήμα τροχαίου υλικού και των ενεργών σταθμών της ΓΑΙΑΟΣΕ.

Δηλαδή στην νέα εταιρεία θα συμπεριληφθούν και έργα αναβάθμισης στους σταθμούς αναφορικά με το σιδηροδρομικό τους σκέλος (αποβάθρες, γραμμές, συστήματα, συνδέσεις). Θα πρέπει να διευκρινίσουμε ότι η ΓΑΙΑΟΣΕ παραμένει ως μέλος της ΕΕΣΥΠ και θα έχει ως ρόλο την αξιοποίηση της σιδηροδρομικής περιουσίας αλλά και της μελλοντικής αξιοποίησης των σταθμών μέσω διαγωνισμών στα πρότυπα μεγάλων ευρωπαϊκών πόλεων.

Το προφίλ της νέας εταιρείας

Στη νέα εταιρεία προβλέπεται πως επιπλέον των εργαζομένων των τριών εταιρειών θα στελεχωθεί με επιπλέον 600 άτομα (το πρώτο κύμα θα ενταχθεί το 2024) για να μπορεί να ανταπεξέλθει στον νέο ρόλο της. Μεγάλος στόχος του υπουργείου ΥΠΟΜΕ είναι όπως αναφέρεται “η ανάπτυξη ενός σύγχρονου, γρήγορου, άνετου και ασφαλούς σιδηροδρομικού δικτύου, σε πλήρη δια-λειτουργικότητα με τα ευρωπαϊκά αντίστοιχα δίκτυα”.

Με την νέα εταιρεία ο μεγάλος πλέον στόχος είναι η αντιμετώπιση των χρόνιων παθογενειών του σιδηροδρομικού τομέα στην Ελλάδα, μέσω πλήρους αναδιοργάνωσης και ενοποίησης του συνόλου των εταιριών και ανάληψη από τη νέα εταιρεία της αποκλειστικής ευθύνης για τον σχεδιασμό, την ανάπτυξη, τη συντήρηση και την ασφαλή διαχείριση των σιδηροδρομικών υποδομών της χώρας και του τροχαίου υλικού.

Προκειμένου να μπορέσει να συσταθεί και να λειτουργήσει ο νέος φορέας, αναμένεται νομοθετική κατοχύρωση στο επόμενο διάστημα και αφού διευκρινιστούν όλες οι λεπτομέρειες ενός τόσο περίπλοκου σχεδίου. Οι αρμοδιότητές του θα καλύπτουν πλήρως αυτές των σημερινών ΟΣΕ, ΕΡΓΟΣΕ και ΓΑΙΑΟΣΕ και θα συμπληρωθούν κατάλληλα.

Την νέα εταιρεία θα συνδράμει εταιρεία με ρόλο Τεχνικού Συμβούλου (θα προκύψει μετά από διαγωνισμό και θα είναι στα πρότυπα της Ελληνικό Μετρό) και η οποία θα κληθεί να μεταφέρει σύγχρονη σιδηροδρομική τεχνογνωσία. Θα αναλάβει το σύνολο των επιχειρησιακών εργασιών και την ειδικότερη ευθύνη κρίσιμων Επιχειρησιακών Τομέων για χρονικό διάστημα τουλάχιστον 3 ετών.

Τα χρονικά ορόσημα μέχρι την νέα εταιρεία

Για την δημιουργία της “Σιδηρόδρομοι Ελλάδος Α.Ε.” θα απαιτηθούν ξεχωριστά βήματα μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και προβλέπεται να λειτουργεί πλήρως στα τέλη του 2025. Αυτα περιλαμβάνουν:

-Β` τρίμηνο 2024: παρουσίαση του σχεδίου δράσης με τις νομοθετικές αλλαγές και έναρξη διαγωνισμού για τον Τεχνικό Σύμβουλο Διοίκησης.

-Δ` τρίμηνο 2024: Έναρξη ισχύος των τροποποιήσεων του νόμου (4974/2022) και της δευτερογενούς νομοθεσίας για μια νέα ενιαία εταιρεία με πυρήνα τον ΟΣΕ, στην οποία θα ενσωματωθεί η ΕΡΓΟΣΕ. Άρα μέχρι τα τέλη του έτους προβλέπεται η έναρξη λειτουργίας της “Σιδηρόδρομοι Ελλάδος Α.Ε.”.

-Β` τρίμηνο 2025: Νέος πολυετής στρατηγικός προγραμματισμών έργων-συντηρήσεων. Θα εφαρμοστεί σύμβασης απόδοσης με συγκεκριμένα ορόσημα και δείκτες (KPIs) που καλύπτουν, μεταξύ άλλων, την ολοκλήρωση των επενδύσεων για βασικά συστήματα ασφαλείας και υποδομές, την τακτική συντήρηση, και την εφαρμογή κανόνων εταιρικής διακυβέρνησης της εταιρείας.

-Δ` τρίμηνο 2025: Εφαρμογή της οργανωτικής μεταρρύθμισης του σιδηροδρομικού τομέα. Η νέα εταιρεία θα είναι πλήρως λειτουργική.

Οι νέες διευθύνσεις

Στην “Σιδηρόδρομοι Ελλάδος Α.Ε.” όπως αναφέρθηκε και παραπάνω θα ενταχθούν ΟΣΕ, ΕΡΓΟΣΕ και τα τμήματα τροχαίου υλικού και ενεργών σταθμών της ΓΑΙΑΟΣΕ. Στην νέα εταιρεία που θα εποπτεύει το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, θα οριστεί το Διοικητικό Συμβούλιο και θα υπάρχουν 4 Γενικές Διευθύνσεις:

-ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ, ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΔΙΑΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑΣ: Θα έχει την αρμοδιότητα την ανάπτυξη και σχεδιασμό του δικτύου βάσει του Στρατηγικού Σχεδίου Ανάπτυξης Σιδηροδρόμου. Επίσης, θα συντάσσει και θα θέτει σε εφαρμογή το σύνολο των Πρότυπων Τεχνικών Προδιαγραφών (ΠΤΠ), οι οποίες θα εγκρίνονται από ανεξάρτητο φορέα.

– ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΝΕΩΝ ΕΡΓΩΝ: Θα έχει αρμοδιότητες την συνολική υλοποίηση των νέων ολοκληρωμένων έργων (όπως θα έχουν εγκριθεί από την παραπάνω Διεύθυνση) και της συντήρησης υποδομών.

-ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ & ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ: Θα έχει αρμοδιότητες τις πάσης φύσεως οικονομικές διαδικασίες που αφορούν το χρηματοοικονομικό αντικείμενο του Οργανισμού (περιλαμβάνει και συμβάσεις με τρίτα μέρη).

ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ & ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ: Θα έχει αρμοδιότητες την ολοκληρωμένη μηχανοργάνωση και διαχείριση αυτών σε όλες τις υπηρεσίες, διοίκηση του προσωπικού, διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού.

Τα έργα της νέας εταιρείας ανασχεδιάζονται και προβλέπονται επενδύσεις της τάξης των 11,5 δισ. ευρώ σε επίπεδο 20ετίας. Προτεραιότητα δίνεται στα έργα αποκατάστασης στην Κεντρική Ελλάδα και τα έργα με χρηματοδοτήσεις από το ΕΣΠΑ και το CEF II.

Αυτά είναι: τα έργα οριστικής αποκατάστασης στη Θεσσαλία με 180 εκατ. ευρώ, η σηματοδότηση Θεσσαλονίκη-Ειδομένη, η νέα γραμμή Νέα Καρβάλη-Τοξότες Ξάνθης, ο Προαστιακός Δυτικής Αττικής, Ρίο-Πάτρα, ΣΚΑ-Οινόη, Θεσσαλονίκη-Προμαχώνας και Αλεξανδρούπολη-Ορμένιο.