Σύνδεση με το IRIS: “Σήμα” του Υπουργείου Οικονομικών σε ελεύθερους επαγγελματίες

Την καθολική επέκταση των άμεσων πληρωμών σε όλη την αγορά τον Μάρτιο του 2025 επιδιώκει το οικονομικό επιτελείο. Μάλιστα “σήμα” σε χιλιάδες επαγγελματίες στέλνει το υπουργείο Οικονομικών υποσημειώνοντας ότι τέλος Ιουνίου λήγει η προθεσμία για την ενεργοποίηση του συστήματος άμεσων πληρωμών IRIS και θα ακολουθήσει η επιβολή προστίμων 1.500 ευρώ στους παραβάτες.

Μάλιστα, όσοι από τους υπόχρεους δεν προχωρήσουν στη δήλωση επαγγελματικού λογαριασμού στην ΑΑΔΕ έρχονται αντιμέτωποι με έξτρα διοικητικό πρόστιμο 1.000 ευρώ.

Με βάση, δε, τα διαθέσιμα στοιχεία δεν ξεπερνούν τις 280.000 οι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους που έχουν εγγραφεί στο σύστημα. Προφανώς μένουν πολλοί ακόμη από τους περίπου 680.000, που δεν έχουν εγγραφεί ακόμη στο σύστημα αποδοχής πληρωμών μέσω του λογαριασμού τους, υπηρεσία που υποστηρίζεται από το ΙRIS της ΔΙΑΣ.

Πάντως, οι αρμόδιες υπηρεσίες έχοντας στη διάθεση τους τα στοιχεία από τις τράπεζες θα ξεκινήσουν ελέγχους από την 1η Ιουλίου για τον εντοπισμό των παραβατών.

Μάλιστα, σε περίπτωση καταγγελιών πολιτών για μη αποδοχή πληρωμών με το IRIS από επαγγελματίες αυτές θα κοινοποιούνται από τα αρμόδια όργανα στην ΑΑΔΕ και στην Γενική Γραμματεία Φορολογικής Πολιτικής προκειμένου να ληφθούν υπόψη κατά τον προγραμματισμό και τη διενέργεια ελέγχων, αρμοδιότητάς τους.

Να σημειωθεί ότι το υπουργείο Οικονομικών επιδιώκει την σταδιακή επέκταση του IRIS σε όλες τις επιχειρήσεις μέχρι τον Μάρτιο του 2025 κι έτσι δε φέρεται να συζητά ενδεχόμενο νέας παράτασης στο χρονοδιάγραμμα. Άλλωστε το οικονομικό επιτελείο εκτιμά ότι το IRIS θα μπορεί να αλλάξει τον χάρτη των χρεώσεων στην αγορά ενισχύοντας τον ανταγωνισμό.

Το Υπ. Οικονομικών

Ειδικότερα, με βάση, όσα ανήγγειλε ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης, μιλώντας την περασμένη εβδομάδα στο συνέδριο Payments360, που διοργανώνει η ΔΙΑΣ, η Ελλάδα εφήρμοσε πριν την έκδοση του σχετικού Ευρωπαϊκού Κανονισμού 2024/886 τις υποχρεώσεις που απορρέουν από αυτόν σε σχέση με τις Person to Person (μεταξύ ιδιωτών) και τις Person to Business (μεταξύ καταναλωτών και επιχειρήσεων) άμεσες πληρωμές. Ο Κανονισμός προβλέπει την καθολική επέκταση της δυνατότητας άμεσων πληρωμών έως τον Οκτώβριο του 2025, ωστόσο η χώρα μας θα προχωρήσει νωρίτερα -έως τις 31 Μαρτίου 2025- και σε αυτόν τον τομέα.

«Το επόμενο βήμα για εμάς αφορά στην επέκταση των άμεσων πληρωμών σε όλο το φάσμα των συναλλαγών: τόσο στο ηλεκτρονικό εμπόριο όσο και στο φυσικό εμπόριο (κατάστημα). Δηλαδή, πλέον σε όλες τις επιχειρήσεις. Αυτή είναι η επόμενη μεγάλη πρόκληση. Και σε αυτό το πλαίσιο η κυβέρνηση και το Υπουργείο θα καταβάλλουν κάθε προσπάθεια ώστε όλα τα εμπλεκόμενα μέρη (οι τράπεζες, το σύστημα άμεσων πληρωμών ΔΙΑΣ και η ΑΑΔΕ) να συντονιστούν και να κάνουν τις αναγκαίες τεχνικές προσαρμογές με στόχο να διασφαλιστεί ότι θα υπάρχει η δυνατότητα άμεσων πληρωμών και στις συναλλαγές προς όλα τα είδη των επιχειρήσεων», τόνισε ο υπουργός.

Ο κ. Χατζηδάκης επεσήμανε τα πολλαπλά οφέλη από την αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών (συνολικά και όχι μόνο των άμεσων πληρωμών), που είναι η ευκολία, η διαφάνεια και ο περιορισμός της φοροδιαφυγής. «Μόνο το 2023, όπως είπε, η αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών συνέβαλε στην αύξηση των φορολογικών εσόδων κατά πάνω από 500 εκατ. ευρώ».

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε, οι άμεσες πληρωμές παρουσιάζουν αλματώδη αύξηση καθώς οι εγγεγραμμένοι χρήστες του IRIS ξεπερνούν πλέον τα 2,6 εκατομμύρια, εκ των οποίων πάνω από 405.000 εγγράφηκαν από τον Ιανουάριο και μετά. Είχαμε δηλαδή μία αύξηση περίπου 18,5% μέσα σε 4 μήνες.

Επιπλέον:

• Από τις αρχές του 2024 έως και τον Απρίλιο πραγματοποιήθηκαν 111.000 συναλλαγές IRIS Person to Business έναντι μόλις 11.000 πέρυσι, δηλαδή δεκαπλασιάστηκαν.
• Το ένα τρίτο των υπόχρεων αυτοαπασχολούμενων και ελεύθερων επαγγελματιών -δηλαδή οι 280.000 σε ένα σύνολο περίπου 900.000- έχουν συνδεθεί καθώς στους 150.000 χρήστες του 2023, προστέθηκαν άλλοι 125.000 (αύξηση περίπου 80%).

Ο υπουργός απηύθυνε εξάλλου σύσταση προς τις τράπεζες να αυξήσουν το ημερήσιο όριο χρήσης του συστήματος IRIS για τους καταναλωτές, στα 500 ευρώ για μεταφορές σε ιδιώτες συν 500 ευρώ για πληρωμές σε επιχειρήσεις, (δηλαδή συνολικά 1.000 ευρώ την ημέρα από 500 που είναι σήμερα).

«Όλοι όσοι γκρινιάζουν για τις τραπεζικές προμήθειες δεν πρέπει να ξεχνούν ότι υπάρχουν φθηνές ή δωρεάν εναλλακτικές λύσεις: τα συστήματα άμεσων πληρωμών – στην Ελλάδα το IRIS. Ας ενημερωθούν, λοιπόν, όλοι και ας εκμεταλλευθούν αυτή τη δυνατότητα, είτε είναι απλοί πολίτες είτε είναι επαγγελματίες. Αντί να διαμαρτυρόμαστε, ας επωφεληθούμε από τις εναλλακτικές -δωρεάν ή πολύ φθηνές- λύσεις για όλους. Επωφελούνται ήδη 2.600.000 συμπολίτες μας. Ας επωφεληθούν και οι υπόλοιποι!», κατέληξε ο υπουργός.

Το πλαίσιο

Υπενθυμίζεται, ότι ο νόμος υποχρεώνει τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους αυτοαπασχολούμενους να συνδέσουν τον επαγγελματικό τους λογαριασμό με σύστημα άμεσων πληρωμών προκειμένου να δέχονται άμεση πληρωμή από οποιοδήποτε φυσικό πρόσωπο τους το ζητήσει.

Επίσης, τα φυσικά πρόσωπα που συναλλάσσονται με άλλο φυσικό πρόσωπο που παρέχει υπηρεσίες (ελεύθερο επαγγελματία ή αυτοαπασχολούμενο) δικαιούνται να ζητήσουν να γίνει η πληρωμή μέσω συστήματος άμεσων πληρωμών. Για τους καταναλωτές η υπηρεσία IRIS είναι δωρεάν και είναι διαθέσιμη είτε στο Internet είτε στο mobile banking και ο αριθμός των εγγεγραμμένων χρηστών υπερβαίνει τα 2 εκατομμύρια.

Στο πλαίσιο αυτό η κοινή υπουργική απόφαση, που εξέδωσαν τα συναρμόδια υπουργεία ΥΠΕΘΟ και Ανάπτυξης προβλέπει τα εξής:

1. Οι δικαιούχοι πληρωμής αποδέχονται μέσα πληρωμής με κάρτα πληρωμών και μέσα πληρωμής με υπηρεσίες άμεσης πληρωμής από λογαριασμό σε λογαριασμό, όπως την υπηρεσία I.R.I.S. online payments, εφόσον παρέχουν υπηρεσίες σε καταναλωτές ή λειτουργούν με Κωδικούς Αριθμούς Δραστηριότητας (Κ.Α.Δ.) που περιλαμβάνονται στη σχετική λίστα με τους υπόχρεους
2. Από τους δικαιούχους πληρωμής εξαιρούνται:
   – Τα άτομα με αναπηρία όρασης με ποσοστό αναπηρίας από 80% και άνω
   – Τα μηχανήματα αυτόματης πώλησης προϊόντων (αυτόματοι πωλητές) μέχρι και την 31.12.2024.
3. Αρμόδιες αρχές για τη διενέργεια των ελέγχων ορίζονται η Διυπηρεσιακή Μονάδα Ελέγχου της Αγοράς (ΔΙ.Μ.Ε.Α.) του Υπουργείου Ανάπτυξης και οι αρμόδιες ελεγκτικές υπηρεσίες των Περιφερειών της χώρας.
4. Οι υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Φορολογικής Πολιτικής και της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.), εφόσον στα πλαίσια των ελέγχων που διενεργούν βάσει των αρμοδιοτήτων τους, διαπιστώσουν παράβαση συμπληρώνουν και διαβιβάζουν σχετική έκθεση ελέγχου προς τις αρμόδιες αρχές για τη βεβαίωση παραβάσεων και επιβολής προστίμων.
5. Οι αρμόδιες αρχές συγκροτούν κλιμάκια ελέγχου αποτελούμενα τουλάχιστον από δύο υπαλλήλους.
6. Οι δικαιούχοι πληρωμής δηλώνουν ηλεκτρονικά έναν ή περισσότερους επαγγελματικούς λογαριασμούς στο διαδικτυακό τόπο της Α.Α.Δ.Ε (www.aade.gr) με τη χρήση των διαπιστευτηρίων που διαθέτουν οι χρήστες για όλες τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες της Α.Α.Δ.Ε., εντός προθεσμίας ενός μήνα από την έναρξη άσκησης δραστηριότητας
7. Στον επαγγελματικό λογαριασμό αποδέχονται συναλλαγές που πραγματοποιούνται με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής όπως, ενδεικτικά, μέσα πληρωμής με κάρτα, εντολές άμεσης χρέωσης, μεταφορές πίστωσης, πάγιες εντολές, καθώς και συναλλαγές με μετρητά. Οι συναλλαγές που διενεργούνται μέσω του επαγγελματικού λογαριασμού αφορούν αποκλειστικά την εμπορική, επιχειρηματική ή επαγγελματική δραστηριότητα του υπόχρεου.
8. Δήλωση ίδιου επαγγελματικού λογαριασμού από διαφορετικούς δικαιούχους πληρωμής δεν επιτρέπεται και η Α.Α.Δ.Ε. προβαίνει σε απενεργοποίηση των λογαριασμών.
9. Σε όποιον δεν προχωρήσει στη σύνδεση με το IRIS επιβάλλεται διοικητικό πρόστιμο ύψους 1.500 ευρώ. Η απόφαση επιβολής διοικητικού προστίμου της παρούσης υπόκειται σε ενδικοφανή προσφυγή εντός 30 ημερών από την κοινοποίησή της, η οποία ασκείται ενώπιον του Γενικού Γραμματέα Εμπορίου, εφόσον οι διοικητικές κυρώσεις έχουν εκδοθεί από την Διυπηρεσιακή Μονάδα Ελέγχου της Αγοράς (ΔΙ.Μ.Ε.Α.) του Υπουργείου Ανάπτυξης και ενώπιον του Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης, στην περιφέρεια του οποίου διαπιστώθηκε η παράβαση, σε όλες τις άλλες περιπτώσεις. Η απόφαση επί της προσφυγής εκδίδεται μέσα σε προθεσμία τριάντα ημερών από την κατάθεση της προσφυγής.
10. Το ύψος του επιβληθέντος διοικητικού προστίμου μειώνεται στο ήμισυ αν:

• Ο υπόχρεος εντός τριάντα ημερών από την ημερομηνία κοινοποίησης σε αυτόν της σχετικής πράξης και σε κάθε περίπτωση πριν την άσκηση της ενδικοφανούς προσφυγής προβεί σε καταβολή του προστίμου. Η καταβολή αυτή συνεπάγεται την αυτοδίκαιη παραίτηση του υπόχρεου από κάθε δικαίωμα προσβολής ή αμφισβήτησης της πράξης επιβολής προστίμου.
• Ο υπόχρεος εντός τριάντα ημερών από την ημερομηνία υποβολής καταγγελίας ή διενέργειας ελέγχου, καταθέσει στην αρμόδια ελεγκτική υπηρεσία αποδεικτικό έγγραφο από το οποίο προκύπτει η χρήση τερματικού αποδοχής καρτών πληρωμών, μέσων πληρωμής με κάρτα και μέσων πληρωμής με υπηρεσίες άμεσης πληρωμής από λογαριασμό σε λογαριασμό.