Στις ράγες το πρόγραμμα για τις Έξυπνες Γέφυρες

Σε έξι συμβάσεις έχει χωριστεί το σημαντικό έργο για τις Έξυπνες Γέφυρες στις 13 Περιφέρειες της χώρας από το ΤΕΕ. Την σύμβαση-πλαίσιο την υπέγραψε στις 26 Απριλίου το ΤΕΕ με τρεις αναδόχους: ΟΤΕ, Globitel και ΤΕΡΝΑ. Ο προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται στα 120 εκατ. ευρώ συν ΦΠΑ. Το έργο αφορά στην ανάπτυξη έξυπνων υποδομών γεφυρών για τη παρακολούθηση της δομικής απόκρισης επιλεγμένων γεφυρών, στις 13 Περιφέρειες της χώρας, σε πραγματικό χρόνο, μέσω σύγχρονων συστημάτων και μεθοδολογιών ενόργανης παρακολούθησης της δομικής υγείας.

Το έργο έχει ως αντικείμενο την υλοποίηση έργων έξυπνων γεφυρών που βασίζεται στη δικτύωση συστημάτων ενόργανης δομικής παρακολούθησης σε πραγματικό χρόνο (Real Time Structural Health Monitoring ή RTSHM) σε γέφυρες αρμοδιότητας της Περιφέρειας Αττικής, τα οποία θα καταγράφουν την απόκριση των δομικών μελών σε οποιονδήποτε εξωγενή παράγοντα (κινητά φορτία, τυχηματικά φορτία, μεταβολές της θερμοκρασίας κ.λπ.) και θα αποστέλλουν τις μετρήσεις στην κεντρική ενιαία διαδικτυακή πλατφόρμα.

Η εφαρμογή εξειδικευμένων μεθοδολογιών ενόργανης δομικής παρακολούθησης προς άμεση αποτίμηση τεχνικών είναι σύμφωνη με πρακτικές πολλών προηγμένων χωρών και αποτελεί παγκοσμίως την πιο αποδεκτή μέθοδο εκτίμησης ενδεχομένων υποβάθμισης της δομικής υγείας σε βάθος χρόνου.

Τα έργα έξυπνων γεφυρών θα αποτελούνται από καταγραφικούς σταθμούς με σύστημα αδιάλειπτης επικοινωνίας με την ενιαία διαδικτυακή πλατφόρμα, αισθητήρες μέτρησης ανηγμένης αξονικής παραμόρφωσης, αισθητήρες μέτρησης επιτάχυνσης (δονησιογράφους), αισθητήρες μέτρησης στάθμης υδάτων και αισθητήρες μέτρησης θερμοκρασίας.

Οι γέφυρες της Αττικής

Η πρώτη σύμβαση που αφορά στην Περιφέρεια Αττικής υπεγράφη στις 10 Οκτωβρίου και μια-μια θα παίρνουν σειρά και οι υπόλοιπες. Ανάδοχος είναι η Globitel για 12,7 εκατ. ευρώ + προαίρεση 6,37 εκατ. ευρώ πλέον ΦΠΑ. Οι 36 γέφυρες στις οποίες θα εγκατασταθούν έξυπνα συστήματα για τη παρακολούθηση της δομικής απόκρισης είναι:

1. Υπερυψωμένος Κηφισού
2. Γέφυρα εξόδου ρεύματος Λ.Κηφισού προς Λαμία για Κόρινθο
3. Γέφυρα εξόδου ρεύματος Λ.Αθηνών προς Αθήνα για Λαμία
4. Γέφυρα Λ.Ποσειδώνος επί του ρέματος Πικροδάφνης
5. Γέφυρα Α/Κ Πειραιώς & Χαμοστέρνας
6. Γέφυρα Α/Κ Τατοίου & Λ.Κύμης
7. Γέφυρα Α/Κ Πέτρου Ράλλη & Κων/πόλεως
8. Γέφυρα Α/Κ Λ.Συγγρού & Λαγουμιτζή
9. Γέφυρες Α/Κ Λ.Κηφισού & Λ.Ποσειδώνος – Έξοδος ρεύματος Λ.Ποσειδώνος προς Πειραιά για Λαμία
10. Γέφυρα Λ.Ποσειδώνος άνωθεν Π.Μυρτιδιωτίσσης / Εθν.Μακαρίου
11. Γέφυρα Α/Κ Λ.Κηφισίας & Λ.Κατεχάκη
12. Γέφυρα εξόδου ρεύματος Καλλιρόης προς Πειραιώς για ρεύμα Λ. Συγγρού προς Πειραιά
13. Ισόπεδη γέφυρα Λ.Ποσειδώνος άνωθεν εξόδου από κυκλικό κόμβο, ΣΕΦ για Εθνάρχου Μακαρίου & Δημ.Φαληρέως
14. Γέφυρα Α/Κ Λ.Κατεχάκη & Εθν. Αντιστάσεως Καισαριανής
15. Γέφυρα Α/Κ Λ.Μεσογείων & Κατεχάκη
16. Γέφυρα Α/Κ Λ.Κηφισού & Πειραιώς
17. Γέφυρα Α/Κ Λ.Κηφισού & Τσούντα
18. Ισόπεδη γέφυρα Λ.Κηφισού & Αχαρνών
19. Γέφυρα Α/Κ Λ.Κηφισού & Πίνδου
20. Γέφυρα ΝΕΑΟΚ επί του Σαρανταπόταμου
21. Γέφυρα Α/Κ Λ.Συγγρού & Χαροκόπου
22. Γέφυρα Α/Κ Λ.Συγγρού & Αγ.Πάντων
23. Γέφυρα Α/Κ Λ.Συγγρού & Δαβάκη
24. Γέφυρα Α/Κ Λ.Συγγρού & Σπάρτης
25. Γέφυρα Α/Κ Λ.Συγγρού & Αμφιθέας
26. Γέφυρα Κόνωνος άνωθεν γραμμών Ηλεκτρικού
27. Γέφυρα εξόδου Αλιπέδου για Λ.Ηρώων Πολυτεχνείου άνωθεν γραμμών Ηλεκτρικού
28. Γέφυρα Α/Κ Παλαιάς Παραλιακής
29. Γέφυρα Λ.Ποσειδώνος επί του ρέματος της οδού Βάθη Δήμου Αλίμου
30. Γέφυρα ρεύματος Λ.Ποσειδώνος προς Σούνιο στο ύψος της Λίμνης Βουλιαγμένης
31. Γέφυρα Α/Κ Λ.Κηφισίας & Καποδιστρίου (Σίδερα Χαλανδρίου)
32. Γέφυρα Λ.Κηφισίας & Σπύρου Λούη
33. Γέφυρα Α/Κ Λ.Βουλιαγμένης & Κρήνης
34. Γέφυρα Α/Κ Λ. Σταυρού – Λαυρίου & Αγ.Σεραφείμ
35. Γέφυρα Λ. Σταυρού – Λαυρίου επί εποχιακού ρέματος στο ύψος της Παλαιοκαμάριζας
36. Γέφυρα Α/Κ Λ. Σχιστού – Σκαραμαγκά & συνδετηρίου κλάδου λιμένα ΚΟΣΚΟ.

Η εφαρμογή εξειδικευμένων μεθοδολογιών ενόργανης δομικής παρακολούθησης, συνδυασμού δηλαδή τεκμηρίωσης – ενοργάνωσης και γρήγορης αποτίμησης, αποτελεί παγκοσμίως την πιο δόκιμη μέθοδο εκτίμησης ενδεχόμενων υποβαθμίσεων της δομικής υγείας των κατασκευών σε βάθος χρόνου. Η συνθήκη ελέγχου είναι η αξιολόγηση σε πραγματικό χρόνο της δομικής τρωτότητας των γεφυρών υπό τα συνήθη φορτία λειτουργίας και ο καθορισμός με σαφήνεια των μεγίστων επιτρεπόμενων όριων διελεύσεων (έλεγχος μεγίστων παραμορφώσεων).

Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται η έγκαιρη πρόβλεψη αστοχιών (situational awareness), δίνεται η δυνατότητα άμεσων λήψεων αποφάσεων και μέτρων (informed decision making process) ενώ παράλληλα εξασφαλίζεται η εξοικονόμηση πόρων μέσω προτεραιοποίησης συντηρήσεων και ενισχύσεων όπου πραγματικά απαιτείται.

Οι άλλες πέντε συμβάσεις

• Η δεύτερη σύμβαση αφορά στις γέφυρες στην Περιφέρεια Κρήτης έχει ανάδοχο την ΤΕΡΝΑ για ποσό 6,46 εκατ. ευρώ.
• Η τρίτη σύμβαση αφορά στις γέφυρες στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας. Ανάδοχος είναι ο ΟΤΕ για ποσό 7,31 εκατ. ευρώ.
• Η τέταρτη σύμβαση αφορά στις γέφυρες στις Περιφέρειες Θεσσαλίας, Δυτικής Μακεδονίας και Νοτίου Αιγαίου. Ανάδοχος είναι η Globitel για ποσό 19,08 εκατ. ευρώ.
• Η πέμπτη σύμβαση αφορά στις γέφυρες Κεντρικής Μακεδονίας, Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης και Ηπείρου. Ανάδοχος είναι η ΤΕΡΝΑ για ποσό 24, 46 εκατ. ευρώ.
• Η έκτη και τελευταία σύμβαση αφορά στις γέφυρες των Περιφερειών Πελοποννήσου, Στερεάς Ελλάδας, Βορείου Αιγαίου και Ιονίων Νήσων. Ανάδοχος είναι ο ΟΤΕ για ποσό 24,74 εκατ. ευρώ.

Το μεγαλύτερο ποσοστό των γεφυρών της χώρας κατασκευάστηκε στις δεκαετίες ’50 έως ’80 και οδεύει σήμερα προς το τέλος της θεωρητικής ζωής του. Η απουσία μέτρων συντήρησης, η γήρανση των τεχνικών, τα μικρά φορτία σχεδιασμού σε συνδυασμό με την μη ελεγχόμενη διέλευση ολοένα και μεγαλύτερου βάρους οχημάτων, τα ακραία περιβαλλοντικά φαινόμενα λόγω κλιματικής αλλαγής είναι κάποιοι από τους παράγοντες που έχουν συμβάλλει στην μείωση της αντοχής των γεφυρών και καθιστούν πολλές από αυτές «οιονεί-επικίνδυνες».