Στο τραπέζi Ecofin και Eurogroup τα “κορονομόλογα” με φορέα τον ESM

Με πρόταση για δημιουργία ενός νέου χρηματοδοτικού εργαλείου με φορέα τον ESM και στόχο την απεριόριστη χρηματοδότηση στα κράτη μέλη της Ευρωζώνης ώστε να ξεπεράσουν τις συνέπειες της επιδημίας, προσέρχεται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο σημειρινό ECOFIN και το Eurogroup της Τρίτης.

Η ιδέα της επιτροπής είναι σχετικά απλή: Λόγω ύφεσης της οικονομίας και αδυναμίας πολλών κρατών να στηρίξουν επι μακρόν τις οικονομίες τους, η Ευρωζώνη χρειάζεται φθηνή χρηματοδότηση για να ξεπεράσει τις συνέπειες της επιδημίας του κορονοϊού.

Η παρέμβαση της ΕΚΤ με την ανακοίνωση για επέκταση της ποσοτικής χαλάρωσης κατά 750 δις ευρώ δεν έλυσε απολύτως το πρόβλημα. Ο μόνο χρηματοδοτικός μηχανισμός που δεν έχε ακόμη ενεργοποιηθεί είναι ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ΕΜΣ).

Στην κατεύθυνση αυτή η Κομισιόν προτείνει ο ΕΜΣ να μπορεί να αγοράζει τα ομόλογα των κρατών μελών από τις αρχικές εκδόσεις τους (πρωτογενή αγορά) και στην συνέχεια να μπορεί να τα μεταπουλά στην ΕΚΤ μέσω της δευτερογενούς αγοράς. Δεδομένο είναι ότι ένα τέτοιο εργαλείο εκτός από τα υπόλοιπες χώρες της Ευρωζώνης θα ευνοήσει και την Ελλάδα.

Στην παρούσα φάση το αποθεματικό των 410 εκατ. ευρώ που έχει ο Μηχανισμός, δεν θεωρείται αρκετό για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα όλων των κρατών μελών και μάλιστα την στιγμή που κανείς δεν μπορεί να ξέρει πως θα εξελιχθεί η κρίση. Η πρόταση της επιτροπής είναι ότι ο ΕΜΣ μπορεί και θα μπορεί και στο μέλλον να δανειστεί λόγω της υψηλής του πιστοληπτικής ικανότητας να δανείζεται από τι αγορές με πολύ χαμηλό επιτόκιο.

Κορονομόλογα ή μήπως Ευρωομόλογα

Τα ομόλογα αυτά που θα εκδίδει ο μηχανισμός θα είναι τα «κορονομόλογα» και θα εκδίδονται με την προϋπόθεση ότι η ισόποση ρευστότητα που θα απελευθερώνει ο Μηχανισμός θα έχει στόχο αποκλειστικά και μόνο να αντιμετωπιστούν οι συνέπειες από την διάδοση του κρονοϊό.

Η πρόταση της επιτροπής είναι η παρέμβαση αυτή του ΕΜΣ να μην έχει το περιβάλλον μιας προληπτικής πιστωτικής γραμμής . Τούτο με δεδομένο ότι τα χρηματοδοτικά εργαλεία που έχει διαθέσιμα ο οργανισμός είναι φτιαγμένα για να αντιμετωπίζουν μια ασύμμετρη κρίση που έχει ένα ή και περισσότερα κράτη μέλη της Ευρωζώνης . Εκείνο που είναι εντελώς ανεπιθύμητο στην παρούσα φάση είναι το μνημόνιο που συνοδεύει κάθε τέτεοια πιστωτική γραμμή που σιγματίζει το κράτο μέλος για δημοσιονομικά σφάματα που θα πρέπει αν διορθωθούν. Στην παρούσα φάση σχεδόν στο σύνολό της η Ευρωζώνη αντιμετωπίζει μια συμμετρική απειλή όχι λόγω δημοσιονομικών λαθών αλλά λόγω ανωτέρας βίας και επιδημίας. Αυτό είναι και το πρώτο στοιχείο που δείχνει ότι το νέο εργαλείο θα είναι ο πρόδρομος του Ευρωομόλογου.

Η πρόταση σκόπιμα δεν έχει πολλές λεπτομέρειες, ώστε να γίνει συζήτηση από μηδενική βάση και ο συγκεκριμένος χρηματοδοτικός μηχανισμός να μείνει στο διηνεκές εκδίδοντας πλέον ευρωομόλογα ια όχι κορονομόλογα Κάτι τέτοιο θα γίνει αν το εργαλείο αυτό λειτουργήσει μεσομακροπρόθεσμα δίνοντας στήριξη σε όλες τις χώρες και μετά την υγειονομική κρίση.

Η ρήτρα συνολικής διαφυγής

Στην τηλεδιάσκεψη του Eurogroup θα πρέπει θα πρέπει να εγκριθεί και η ενεργοποίηση της ρήτρας συνολικής διαφυγής ή σε πιο απλά ελληνικά η δυνατότητα που έδωσε η Κομισιόν να δαπανήσει όσα χρήματα μπορεί να στηρίξει την οικονομία της απέναντι στις συνέπειες της επιδημίας.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι και η απελευθέρωση της χρηματοδότησης των Ευρωπαικών οικονομικών όσο και η ιδέα για τα κορονομόλογα βρίσκουν αντίθετες Γερμανία και Ολλανδία οι οποίες ως γνωστό έχουν απεριόριστα αποθέματα ρευστότητας από τα προηγούμενα χρόνια.

Ταμείο για την απασχόληση

Άλλη μια πρωτοβουλία που προετοιμάζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι ένα ταμείο εγγυήσεων για την απασχόληση το οποίο όμως θα αναλυθεί και θα συζητηθεί το τέταρτο τρίμηνο του χρόνου όταν θα έχει υποχωρήσει η επιδημία του κορονοϊού και θα έχουν μείνει μόνο οι συνέπειες.