Τα 4 μέτρα που εξετάζει το Eurogroup για να αποφύγουμε το “κραχ”

Την Τρίτη, 7 Απριλίου, θα συνεδριάσει μέσω τηλεδιάσκεψης το Eurogroup για να αποφασίσει για το ευρωπαϊκό πακέτο μέτρων αντιμετώπισης της κρίσης του κορονοϊού, σύμφωνα με δημοσίευμα του Reuters. Οι αναπληρωτές υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης (το Euro Working Group) θα συζητήσουν σήμερα και τη Δευτέρα για το ίδιο θέμα, καθώς οι ηγέτες της ΕΕ δεν συμφώνησαν την περασμένη Πέμπτη και έδωσαν δύο επιπλέον εβδομάδες στο Eurogroup για να επεξεργασθεί λύσεις.

Το Eurogroup θα πρέπει, επομένως, να σχεδιάσει έως τις 9 Απριλίου ένα πακέτο που θα ικανοποιεί τις χώρες της Ευρωζώνης που έχουν διαφορετικές απόψεις για την έκδοση κοινού χρέους, των λεγόμενων κορονο-ομολόγων. Η αμοιβαιοποίηση του χρέους ήταν πάντα μία κόκκινη γραμμή για τη Γερμανία, την Ολλανδία, την Αυστρία και τη Φινλανδία, αλλά η Γαλλία, η Ιταλία, η Ισπανία και έξι άλλες χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, έχουν ζητήσει «ένα κοινό μέσο χρέους που θα εκδίδεται από έναν ευρωπαϊκό θεσμό» για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων της επιδημίας.

Σύμφωνα με το Reuters, ένας συμβιβασμός μπορεί να προκύψει στις αρχές της επόμενης εβδομάδα για ένα πακέτο, ο οποίος θα περιλαμβάνει ένα ή περισσότερα από τα εξής μέτρα:

1. Δάνεια από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM)

Αποτελεί μία από τις βασικές επιλογές. Ο ESM ανήκει στις χώρες της Ευρωζώνης, οι οποίες είναι από κοινού υπεύθυνες για το χρέος που εκδίδει προκειμένου να χρηματοδοτήσει κάποια χώρα. Ο ESM θα μπορούσε να χορηγήσει πιστωτικές γραμμές έως το 2% του ΑΕΠ σε όποια χώρα της Ευρωζώνης το ζητήσει. Το πρόβλημα είναι ότι θα προβλέπονται μία αξιολόγηση της βιωσιμότητας του χρέους της χώρας που θα υποβάλει αίτηση – κάτι που η υπερχρεωμένη Ιταλία δεν είναι πρόθυμη να κάνει – και ορισμένοι όροι, ακόμη και αν η εστίαση των δανείων είναι μόνο στην πανδημία. Η Ιταλία και η Ισπανία δεν θέλουν καθόλου όρους.

2. Δανεισμός από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ)

Πρόκειται για μία επιλογή που εξετάζει η ΕΕ. Η ΕΤΕπ ανήκει στις χώρες της ΕΕ, χρηματοδοτεί όλες τις μορφές σχεδίων που στηρίζονται από τις 27 χώρες της και θα μπορούσε να στηρίξει εταιρείες που έχουν πληγεί από την επιδημία. Η ΕΤΕπ αντλεί κεφάλαια, δανειζόμενη φθηνά από την αγορά χάρη στην πιστοληπτική της αξιολόγηση ΑΑΑ. Η τράπεζα έχει ήδη προσφερθεί να κινητοποιήσει αμέσως περίπου 40 δισ. ευρώ πρόσθετης χρηματοδότησης για να βοηθήσει στην αντιμετώπιση του αντίκτυπου από τον κορονοϊό. Ο επικεφαλής της Βέρνερ Χόγιερ έχει προτείνει επίσης να δώσουν οι χώρες στη τράπεζα πρόσθετες εγγυήσεις ύψους 25 δισ. ευρώ, oι οποίες θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως μοχλός για να κινητοποιήσει 200 δισ. ευρώ πρόσθετης χρηματοδότησης σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. Οι υπουργοί Οικονομικών της ΕΕ θα μπορούσαν επίσης να συμφωνήσουν στην αύξηση του κεφαλαίου της ΕΤΕπ για να ενισχύουν επιπλέον τις χρηματοδοτήσεις της.

3. Δανεισμός από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή

H Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία έχει επίσης πιστοληπτική αξιολόγηση ΑΑΑ, μπορεί να δανεισθεί από την αγορά με ενέχυρο τον προϋπολογισμό της ΕΕ. Το έχει πράξει ήδη, για να αντλήσει 60 δισ. ευρώ για τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSM), το οποίο δημιουργήθηκε το 2010 όταν ξεκίνησε η κρίση κρατικού χρέους. O EFSM δάνεισε χρήματα κυρίως για τη διάσωση της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας, αλλά το Ταμείο θα μπορούσε να εξυπηρετήσει όλες τις χώρες – μέλη. Έχουν απομείνει 13 δισ. ευρώ στο ταμείο, ενώ τα δάνειά του δίνονταν με όρους. Η Κομισιόν θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τον μηχανισμό αυτό ξανά, αν οι χώρες συμφωνήσουν να υπάρξουν εγγυήσεις στον προϋπολογισμό της ΕΕ φέτος και στον επόμενο πολυετή προϋπολογισμό της για την περίοδο 2021-2027.

4. Αντασφάλιση της ανεργίας

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει προτείνει ένα νέο, με κρατική στήριξη, πλαίσιο βραχυπρόθεσμης εργασίας για να βοηθήσει τους ανθρώπους να διατηρήσουν τις θέσεις απασχόλησής τους, καθώς η επιδημία επιβαρύνει τις οικονομίες σε όλη την ΕΕ. Το πλαίσιο έχει σχεδιασθεί ξεκάθαρα με βάση το γερμανικό σχέδιο για kurzarbeit (μειωμένο ωράριο εργασίας), με βάση το οποίο μία χώρα πληρώνει μέρος των μισθών των εργαζομένων, ώστε οι θέσεις εργασίας τους να μη μειώνονται παρά την επιβράδυνση της οικονομίας. Δεν είναι ακόμη ξεκάθαρο από πού θα προέλθουν τα χρήματα για αυτό.

Το πρόγραμμα Sure

Για το θέμα του μειωμένου ωραρίου τοποθετήθηκε και η πρόεδρος της Ευρ. Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Όπως η ίδια ανακοίνωσε:

“Οι Ευρωπαίοι βιώνουμε τη μεγαλύτερη ανθρώπινη τραγωδία από την εποχή του πολέμου. Είμαστε συντετριμμένοι για τον θάνατο χιλιάδων ανθρώπων από τον κορονοϊό. Οι χώρες που επλήγησαν πρώτες και με μεγαλύτερη σφοδρότητα είναι η Ιταλία και η Ισπανία. Συμπάσχουμε μαζί τους.

Η καθημερινή μας ζωή έχει αλλάξει ριζικά. Εκατομμύρια άνθρωποι δεν μπορούν να πάνε στη δουλειά τους κι όμως πρέπει να αγοράσουν τρόφιμα και να πληρώσουν λογαριασμούς.

Εταιρείες πληρώνουν μισθούς στους εργαζομένους τους παρόλο που αυτή την περίοδο δεν έχουν έσοδα. Η Ευρώπη έρχεται να τους συνδράμει με μια νέα πρωτοβουλία. Ονομάζεται Sure.

Πάρτε για παράδειγμα το Μιλάνο και η Μαδρίτη, δυο από τις πόλεις που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά ευρωπαϊκής οικονομίας. Εκεί, χιλιάδες δυναμικές και εύρωστες επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν δυσκολίες λόγω της κρίσης που είναι σε εξέλιξη. Χρειάζονται τη στήριξή μας για να αντιμετωπίσουν την κρίση. Γι’ αυτό αναπτύξαμε την ιδέα της εργασίας μειωμένου ωραρίου.

Για να βοηθήσουμε την Ιταλία, την Ισπανία και όλες τις υπόλοιπες χώρες που πλήττονται σφοδρά. Και θα τις βοηθήσουμε χάρη στην αλληλεγγύη των άλλων κρατών μελών.

Πώς λειτουργεί το Sure; Έχουμε αντλήσει διδάγματα από τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008. Τα κράτη μέλη που διέθεταν αυτό το μέσο βοήθησαν εκατομμύρια ανθρώπους να διατηρήσουν τις θέσεις εργασίας τους και τις επιχειρήσεις να επιβιώσουν στην οικονομική κρίση χωρίς να απολύσουν εργαζομένους.

Αυτό είναι το Sure: κρατική στήριξη της εργασίας μειωμένου ωραρίου.

Μετρίασε τις επιπτώσεις της ύφεσης, διατήρησε θέσεις εργασίας και επέτρεψε στις επιχειρήσεις να επιστρέψουν δυναμικά στην αγορά. Η ιδέα είναι απλή. Εάν δεν υπάρχουν παραγγελίες και οι εταιρείες δεν έχουν δουλειά λόγω εξωτερικών σοκ όπως ο κορονοϊός, δεν θα αναγκάζονται να απολύουν τους εργαζομένους τους.

Θα συνεχίσουν να τους απασχολούν. Ακόμη κι αν έχουν λιγότερη δουλειά. Στον ελεύθερο χρόνο, οι εργαζόμενοι μπορούν να αποκτήσουν νέες δεξιότητες που θα ωφελήσουν τόσο την εταιρεία όσο και τους ίδιους.

Με τον τρόπο αυτό, οι εργαζόμενοι διατηρούν το εισόδημά τους στη διάρκεια της κρίσης. Μπορούν να συνεχίσουν να πληρώνουν το νοίκι τους και να αγοράζουν ό, τι χρειάζονται. Το μέτρο αυτό έχει θετικές επιπτώσεις στην οικονομία.

Χάρη στο Sure, περισσότεροι άνθρωποι θα διατηρήσουν τις θέσεις εργασίας τους κατά τη διάρκεια της κρίσης του κορονοϊού.

Θα επιστρέψουν στην πλήρη εργασία μόλις σταματήσει η απαγόρευση κυκλοφορίας, αρχίσει να αυξάνεται η ζήτηση και επιστρέψουν οι παραγγελίες. Είναι πολύ σημαντικό η ευρωπαϊκή οικονομία να ξαναρχίσει να λειτουργεί χωρίς καθυστέρηση. Μέσα στην τρέχουσα εβδομάδα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα προτείνει ένα νέο μέσο για τη στήριξη της μειωμένης εργασίας.

Θα βοηθήσει τις χώρες που πλήττονται πιο σκληρά και θα το εγγυώνται όλα τα κράτη μέλη. Αυτό θα πει ευρωπαϊκή αλληλεγγύη στην πράξη. Για την Ιταλία, την Ισπανία και τα άλλα κράτη μέλη. Και για το μέλλον της Ευρώπης”.