Τι κρίνει τις “έξτρα” παροχές του 2025

«Ο προϋπολογισμός του 2025 καλείται να συγκεράσει τον στόχο της δημοσιονομικής σταθερότητας με την ανάγκη για αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος των πολιτών, καθώς και την αντιμετώπιση των σύγχρονων προκλήσεων, όπως είναι το δημογραφικό και το στεγαστικό πρόβλημα, η κλιματική κρίση, αλλά και να καλύψει τις αναγκαίες δαπάνες για την ενίσχυση του συστήματος Υγείας και της Εθνικής Άμυνας». Αυτό αναφέρει η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών με αφορμή την κατάθεση στη Βουλή του Προϋπολογισμού, δίνοντας το στίγμα της οικονομικής πορείας της χώρας την επόμενη χρονιά.

Ουσιαστικά, όπως έχει ξεκαθαρίσει τόσο ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης, όσο και ο Υφυπουργός Οικονομικών Θάνος Πετραλιάς, ο στόχος για δημοσιονομική σταθερότητα είναι αδιαπραγμάτευτος.

Ωστόσο, είναι προφανές ότι  το οικονομικό επιτελείο επιχειρεί να “ισορροπήσει” ανάμεσα στις ανάγκες στήριξης υποδομών π.χ. υγείας και παιδείας, (όπου υπάρχει μεν αύξηση δαπανών, αλλά, ενδεχομένως όχι αρκετή  – στα Νοσοκομεία δίνεται ένα επιπλέον ποσό 300 εκατ. όταν οι ανάγκες είναι πολλαπλάσιες) και  σε πολλαπλά αιτήματα για ενισχύσεις, που μάλιστα παίρνουν το χαρακτήρα του “κατεπείγοντος”, ειδικά σε μέτωπα, όπως αυτά των ευάλωτων, κοινωνικά, ομάδων, ένεκα και της πληθωριστικής πλημμυρίδας των τελευταίων ετών,

Πάντως, στον Προϋπολογισμό του 2025 περιλαμβάνεται το σύνολο των παρεμβάσεων που έχουν ανακοινωθεί, συμπεριλαμβανομένων όσων παρουσιάστηκαν στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης και μετέπειτα.

Σύμφωνα, δε με όσα δήλωσε ο κ. Πετραλιάς, τα νέα μόνιμα δημοσιονομικά μέτρα επιφέρουν επιπλέον δημοσιονομικό κόστος το 2025 σε σχέση με το 2024, είναι περίπου 1,1 δισ. ευρώ και εστιάζουν στη στήριξη του διαθέσιμου εισοδήματος, στην ενίσχυση των επενδύσεων και της καινοτομίας, στην αντιμετώπιση του δημογραφικού και του στεγαστικού ζητήματος καθώς και στην αντιμετώπιση των προκλήσεων της κλιματικής αλλαγής.

Νέες ελαφρύνσεις και ενισχύσεις

Πέραν, πάντως, του “πακέτου” του 1,1 δισεκ., τα όποια μέτρα ενισχύσεων, με δεδομένες τις προθέσεις για δημοσιονομική σταθερότητα,  είναι προφανές, ότι, όπως και φέτος, θα κριθούν από την πορεία το πρώτο 8μηνο του 2025 των εσόδων και δη των φορολογικών, κύρια, μέσα από τη μείωση της φοροδιαφυγής. 

Ήδη, από φέτος η καλή πορεία στο “μέτωπο” του περιορισμού της φοροδιαφυγής, μέσα από την αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών, επέτρεψαν στο οικονομικό επιτελείο να διαπραγματευτεί με την Κομισιόν και τελικά να πετύχει μεγαλύτερη αύξηση δαπανών (3,7% αντί 3%) για το 2025 και τα επόμενα χρόνια.

Βέβαια, τα έσοδα από τη φοροδιαφυγή δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν, πλέον, για απευθείας εισοδηματικές ενισχύσεις, ωστόσο δίνουν “διαπιστευτήρια” για προσαρμογές στις δαπάνες.

Όπως αναφέρεται, δε,  από πηγές του οικονομικού επιτελείου, για το αποτέλεσμα του δείκτη εσόδων του 2025, “δεν έχει ληφθεί υπόψη η μείωση της φοροδιαφυγής.  Αν υπάρχει επιπλέον μείωση θα δούμε το όποιο επιπλέον αποτέλεσμα.”

Μάλιστα αναφέρουν ότι υπάρχει ήδη το 2024 ένα ποσό της τάξης του 1,8 δισεκ, από την υπεραπόδοση των εσόδων, που δεν εξηγείται από πορεία ΑΕΠ, αλλά κύρια από τη μείωση της φοροδιαφυγής, μέσα από την καθολική λειτουργία των POS και τη διασύνδεση τους με τις ταμειακές μηχανές και Taxis.

Οι ηλεκτρονικές συναλλαγές

Σημειώνεται ότι το 2023, οι ηλεκτρονικές πληρωμές έφτασαν στα 61,1 δισ ευρώ. Στο 8μηνο του 2024, είχαν διαμορφωθεί στα 45,4 δισ ευρώ καταγράφοντας αύξηση 11,3% σε σχέση με το αντίστοιχο χρονικό διάστημα του 2023. Σε ετήσια βάση, δε, στο οικονομικό επιτελείο, προβλέπουν ότι το 2024 θα “κλείσει” με τουλάχιστον 68 δισ. ευρώ ηλεκτρονικών πληρωμών.  Ουσιαστικά, μια διαφορά της τάξης των 7 δισ. ευρώ  μπαίνει σε μια ηλεκτρονική διαδικασία “αποκάλυψης” έχοντας θετικό αντίκτυπο στα έσοδα, κύρια από τομείς, όπου η φοροδιαφυγή, ειδικά στο μέτωπο του ΦΠΑ, ήταν έντονη.

Ενδεικτικά στο 8μηνο παρατηρήθηκε:

• στην εστίαση αύξηση ηλεκτρονικών συναλλαγών κατά 16% (από 4,8 δισ. σε 5,5 δισ. ευρώ),
• στα ταξί αύξηση κατά 177% (από 18 εκατ. σε 50 εκατ. ευρώ),
• στους γιατρούς κατά 20,1% (από 227 εκατ. σε 273 εκατ. ευρώ),
• στα κομμωτήρια και στις υπηρεσίες προσωπικής φροντίδας κατά 13,8% (από 326 εκατ. σε 371 εκατ. ευρώ),
• στα γυμναστήρια και στις αθλητικές δραστηριότητες κατά 34,8% (από 56 εκατ. σε 75 εκατ. ευρώ),
• στα ξενοδοχεία κατά 8,8% (από 3,6 δισ. ευρώ σε 3,9 δισ. ευρώ).

Οι επόμενοι στόχοι

Πάντως, με βάση εκτιμήσεις που έχουν δημοσιοποιηθεί ως το 2027, μέσα από τα “ψηφιακά εργαλεία” της ΑΑΔΕ (ψηφιακά βιβλία, ψηφιακό Πελατολόγιο, ψηφιακά δελτία αποστολής, προσυμπληρωμένες δηλώσεις φόρου εισοδήματος και ΦΠΑ, ηλεκτρονικές δαπάνες επιτηδευματιών κλπ), τα έσοδα από τον περιορισμό της φοροδιαφυγής μπορούν να φτάσουν ή και να ξεπεράσουν τα 2,5 δισ ευρώ.

Έτσι, μπορεί ενδεχόμενα να δημιουργηθεί χώρος για νέες μειώσεις στους άμεσους φόρους, κυρίως στα τεκμήρια και τη φορολογική κλίμακα φυσικών προσώπων, όπως έχει δεσμευτεί η κυβέρνηση να κάνει με ορίζοντα, βέβαια, τις επόμενες εκλογές.

Σε σχέση με το 2025, η όποια υπεραπόδοση θα κριθεί στο τέλος του 8μήνου, λίγο πριν τη ΔΕΘ του 2025, αλλά και μετά την καταγραφή των επιδόσεων του τουρισμού, που πάντα λειτουργεί, ως “καύσιμο” για τον κρατικό κουμπαρά.

Όπως αναφέρεται, τα όποια ενδεχόμενα, έξτρα έσοδα π.χ. 200- 300 εκ ευρώ,  αφού “δεθεί” ότι είναι αποτέλεσμα των νέων μέτρων κατά της φοροδιαφυγής, θα μπουν στον ειδικό λογαριασμό (Control Account) και θα μπορούν να αφαιρεθούν από τις δαπάνες του 2026, δημιουργώντας “χώρο” για φορολογικές ελαφρύνσεις. Έτσι, είναι προφανές ότι στη ΔΕΘ του επόμενου Σεπτεμβρίου, ανάλογα και των πολιτικών εξελίξεων, θα γίνουν οι όποιες στοχευμένες πολιτικά ανακοινώσεις.