Τον Μάρτιο η νομοθετική παρέμβαση για τους δανειολήπτες σε ελβετικό φράγκο

Στην τελική ευθεία έχουν εισέλθει οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των εγχώριων τραπεζικών ιδρυμάτων και του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης προκειμένου να δοθεί, έπειτα από αρκετά χρόνια, διέξοδο στους χιλιάδες εγκλωβισμένους δανειολήπτες ελβετικού φράγκου.

Τις εξελίξεις προανήγγειλε την περασμένη Δευτέρα, μιλώντας στη Βουλή ο υφυπουργός Οικονομικών Χρίστος Δήμας. Απαντώντας σε ερώτηση της Μιλένας Αποστολάκη, βουλευτού Βόρειου Τομέα του ΠΑΣΟΚ, ο κ. Δήμας έκανε λόγο για μια ρύθμιση που θα λαμβάνει υπόψη της τη νομική πραγματικότητα και δεν θα αποσταθεροποιεί το τραπεζικό σύστημα. Όλοι όμως καταλαβαίνουν την ανάγκη να βρεθεί ένας τρόπος οι δανειολήπτες ελβετικού φράγκου να αντιμετωπίσουν τη δύσκολη πραγματικότητά τους. Η Μιλένα Αποστολάκη από την πλευρά της, επέκρινε τη μη δέσμευση της κυβέρνησης για τον χρόνο στον οποίο θα παρουσιάσει μια λύση και, σχολιάζοντας την αναφορά του κ. Δήμα περί αποφυγής «βεβιασμένων κινήσεων», υπογράμμισε ότι εδώ και 6 χρόνια η κυβέρνηση αφήνει τον χρόνο να περνά εις βάρος των δανειοληπτών και σήμερα οι απαντήσεις παραμένουν αόριστες.

Η κυβέρνηση πάντως επιθυμεί την εξεύρεση μιας λύσης κυρίως λόγω το μεγάλου αριθμού των δανειοληπτών, καθώς πρόκειται για περίπου 70.000 δάνεια και πάνω από 100.000 δανειολήπτες-εγγυητές εγκλωβισμένους σε μια πολυετή διαδικασία. Τα σχέδια του οικονομικού επιτελείου έχουν στόχο να ανακουφίσουν έστω και μερικώς το πρόβλημα των συγκεκριμένων δανειοληπτών που ακόμη και εάν εξυπηρετούν τα δάνειά τους κανονικά βλέπουν για μια σειρά από λόγους το κεφάλαιο των δανείων αυτών να εκτοξεύεται στα ύψη.

Γι’ αυτό τον λόγο το οικονομικό επιτελείο βρίσκεται εδώ και μήνες σε διαβούλευση με τις τράπεζες, στελέχη των οποίων επιβεβαιώνουν ότι εκτός από την διάθεση υπάρχει και η βούληση από την πλευρά τους προκειμένου να προκύψει μια οριστική λύση.

Το βασικό συνέριο

Σύμφωνα με πληροφορίες το βασικό σενάριο που προβλέπεται στο υπό επεξεργασία σχέδιο περιλαμβάνει τρία κυρίως βήματα:

1. κούρεμα της υπερβάλλουσας οφειλής λόγω ισοτιμίας,

2. προσαύξηση με βάση τη διαφορά του επιτοκίου ελβετικού φράγκου από το αντίστοιχο του ευρώ και

3. υπογραφή νέας σύμβασης σε ευρώ για την αναχρηματοδότηση της εναπομένουσας οφειλής.

Ειδικότερα το σχέδιο προβλέπει πως το κούρεμα θα είναι ανάλογο της αύξησης που έχει επιφέρει η αλλαγή της ισοτιμίας ελβετικού φράγκου – ευρώ, ήτοι από 1 ευρώ – 1,60 ελβετικό φράγκο σε 1 ευρώ – 0,94 ελβετικό φράγκο.

Κατόπιν και μετά το κούρεμα στην οφειλή λόγω ισοτιμίας, θα ακολουθεί πρόταση από την τράπεζα για χρηματοδότηση του υπολοίπου της οφειλής, κλείνοντας το δάνειο και προτείνοντας νέα δανειακή σύμβαση σε ευρώ. Οι τόκοι θα υπολογιστούν με βάση το Euribor αντί για το LIBOR ή το SARON, τα οποία ισχύουν για το ελβετικό φράγκο.

Οι όροι των νέων δανείων θα ποικίλλουν ανάλογα με το πιστωτικό προφίλ και τις ανάγκες του κάθε δανειολήπτη. Αξίζει να τονιστεί, ωστόσο, ότι η προτεινομένη λύση δεν θα αφορά σε όσους έχουν αποπληρώσει ή αποδεχθεί παλαιότερες ρυθμίσεις.

Το ιστορικό

Πριν από την εκδήλωση της κρίσης χρέους στην Ελλάδα (τέλος του 2006 μέχρι το 2009 – περίοδος υψηλής συναλλαγματικής ισοτιμίας Ευρώ/Ελβετικού Φράγκου) τράπεζες χορήγησαν κυρίως δάνεια σε ελβετικό φράγκο. Οι περισσότεροι εκ των δανειοληπτών δεν είχαν τη δυνατότητα αντιστάθμισης σε μια αλλαγή ισοτιμίας, όπως για παράδειγμα κάποιο εισόδημα σε ελβετικό φράγκο.

Τον Σεπτέμβριο του 2011, η Ελβετική Κεντρική Τράπεζα -προσπαθώντας να αναχαιτίσει την υποχώρηση της νομισματικής ισοτιμίας φράγκου έναντι του ευρώ- επέβαλε ένα όριο ισοτιμίας 1,20 φράγκα ανά ευρώ, προκειμένου να προστατεύσει την εξαγωγική οικονομία της χώρας.

Τα τελευταία χρόνια οι δανειολήπτες υπέστησαν αύξηση στη μηναία δόση τους κατά 35% και αντίστοιχη μείωση του εισοδήματός τους. Έτσι το άληκτο κεφάλαιο έχει εκτοξευθεί παρά το γεγονός πως τα πολλά από τα δάνεια αυτά εξυπηρετούνται. Οι δανειολήπτες των συγκεκριμένων δανείων προέβησαν σε μια σειρά ενεργειών χωρίς να καταφέρουν μέχρι στιγμής να δικαιωθούν.

Τι έχει συμβεί σε άλλες χώρες

Το πρόβλημα με τους δανειολήπτες του ελβετικού φράγκου είναι ευρωπαϊκό και ήδη κάποιες χώρες έχουν προχωρήσει σε διάφορες λύσεις. Για παράδειγμα στη Γαλλία, η BNP Paribas συμφώνησε με τους δανειολήπτες, μέσω της καταναλωτικής οργάνωσης που τους εκπροσωπούσε, ώστε να τους αποζημιώσει. Σε Ουγγαρία και Πολωνία υπήρξαν κυβερνητικές παρεμβάσεις για τους δανειολήπτες, ενώ στη Βουλγαρία το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο της Βουλγαρίας κήρυξε άκυρα τα συμβόλαια για τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο, υποχρεώνοντας τις τράπεζες να επιστρέψουν όλους τους τόκους και τα τέλη στους πελάτες τους που έχουν εξοφλήσει το χρέος.