Τράπεζες: Ανάσα ρευστότητας από την αύξηση των καταθέσεων

Ως «μάνα εξ ουρανού» βλέπουν οι Έλληνες τραπεζίτες την σταδιακή αύξηση που καταγράφουν οι καταθέσεις το δίμηνο Μαρτίου – Απριλίου γεγονός που ενισχύει σημαντικά την ρευστότητα του εγχώριου πιστωτικού συστήματος σε μια περίοδο που οι ανάγκες του, λόγω κορονοϊού, έχουν, ως γνωστόν, εκτιναχθεί.

Τραπεζικές πηγές, μιλώντας στο news247.gr δεν κρύβουν την ικανοποίηση τους για την αύξηση που καταγράφουν τις τελευταίες εβδομάδες οι καταθέσεις, βελτιώνοντας τους δείκτες δανείων προς καταθέσεις και άρα την διαθέσιμη ρευστότητα του συστήματος. «Είναι γεγονός, επισημαίνει υψηλόβαθμό τραπεζικό στέλεχος, ότι από την ώρα που τέθηκε σε ισχύ το το lockdown στη χώρα μας, ενισχύθηκαν σημαντικά τα υπόλοιπα των λογαριασμών του ιδιωτικού τομέα (νοικοκυριά και επιχειρήσεις), διευκολύνοντας έτσι την προσπάθεια αύξησης των χορηγήσεων προς την πραγματική οικονομία».

Ο ίδιος αιτιολογώντας τους λόγους της αύξησης των καταθέσεων στέκεται σε τρεις ουσιαστικά λόγους:

Ο πρώτος λόγος ενίσχυσης των καταθέσεων προήλθε από την «αναστάτωση» που προκλήθηκε στην αγορά ομολόγων όταν έφτασε η πανδημία του κορονοϊού στην Ελλάδα, με τις αποδόσεις να εκτινάσσονται προσωρινά έως το 4%, πριν επιστρέψουν κοντά στα επίπεδα του 2%. Μέσα σ’ αυτό το κλίμα, υπήρξαν επενδυτές που είχαν κατά παρελθόν τοποθετηθεί σε ομόλογα και αποφάσισαν να προχωρήσουν σε ρευστοποιήσεις. Ο προφανέστερος λόγος της ρευστοποίησης αποδίδεται στο ότι σε περιόδους γενικότερης μεταβλητότητας και ανασφάλειας, αρκετοί επενδυτές επιλέγουν τοποθετήσεις χαμηλότερου ρίσκου και οι εγχώριες τραπεζικές καταθέσεις συγκαταλέγονται σ’ αυτές.

Ο δεύτερος λόγος της τόνωσης των τραπεζικών καταθέσεων είναι το ότι τα αυστηρά περιοριστικά μέτρα που επιβλήθηκαν λόγω της πανδημίας, μείωσαν δραστικά – ή έστω ανέβαλαν για το μέλλον – αρκετές σημαντικές κατηγορίες δαπανών για τα νοικοκυριά, όπως έξοδα μετακίνησης, διασκέδασης και ένδυσης-υπόδησης. Το αποτέλεσμα ήταν να αυξηθούν οι αποταμιεύσεις τουλάχιστον για τα νοικοκυριά που συνέχισαν να εργάζονται.

Σύμφωνα με τον τρίτο λόγο, νοικοκυριά και επιχειρήσεις συνηθίζεται σε περιβάλλον αυξημένου ρίσκου να διατηρούν περισσότερα μετρητά για λόγους ασφαλείας, αναβάλλοντας δαπάνες και περικόπτοντας επενδύσεις.

Τα στοιχεία της ΤτΕ

Πιο αναλυτικά, όπως προκύπτει από στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος (ΤτΕ), οι καταθέσεις του ιδιωτικού τομέα παρουσίασαν αύξηση κατά 2,8 δισ. ευρώ (1,5 δια ευρώ οι επιχειρήσεις και 1,3 δισ. ευρώ τα νοικοκυριά) τον περασμένο Μάρτιο, αγγίζοντας τα 145 δια ευρώ, έναντι αύξησης κατά 1,05 δισ. ευρώ τον αμέσως προηγούμενο μήνα, με τον ετήσιο ρυθμό μεταβολής να ενισχύεται κατά 8,8% από 7,7% τον Φεβρουάριο του 2020.

Οσον αφορά στις καταθέσεις του κράτους και των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης στα πιστωτικά ιδρύματα, αυτές, σύμφωνα και με τα στοιχεία που κατέθεσε στη Βουλή ο υπουργός Οικονομικών, κ. Χρήστος Σταϊκούρας, ανήλθαν στο τέλος Μαρτίου του 2020 στα 15,04 δια ευρώ. Στο ποσό αυτό, ωστόσο, δεν περιλαμβάνονται τα ρέπος, το συνολικό υπόλοιπο των οποίων διαμορφώθηκε στα 33,8 δισ. ευρώ και ήταν αυξημένο κατά περίπου 5,3 δια ευρώ σε σύγκριση με τον Φεβρουάριο.

Μέση κατάθεση 4000 ευρώ για τον Έλληνα

Καταθέσεις της τάξης των 4,000 ευρώ εμφανίζονται να έχουν κατά μέσο όρο οι Έλληνες, με τους εν ενεργεία λογαριασμούς να ξεπερνούν τα 35 εκατομμύρια. Ειδικότερα, σύμφωνα με στοιχεία της ΤτΕ, στα τέλη του 2019 τα υπόλοιπα των λογαριασμών επιχειρήσεων και νοικοκυριών άγγιζαν τα 143 δια. ευρώ, εκ των οποίων: Όψεως: 36,5 δις. ευρώ, Ταμιευτηρίου: 57,5 δις. ευρώ και Προθεσμίας: 48,8 δισ. ευρώ.

Παράλληλα, μέρος των εγχώριων αποταμιεύσεων καταλήγει σε μετοχές (σε ποσοστό 23,9% έναντι 18,4 η στην Ευρώπη), ενώ ακολουθούν τα μετρητά με 10,3% άλλες απαιτήσεις με 5,2%, τα επενδυτικά κεφάλαια με 2,6% και τα λοιπά χρεόγραφα με 1,3%. Τέλος, μικρή απήχηση έχουν τα συνταξιοδοτικά ασφαλιστικά προϊόντα, σε αντίθεση με τους Ευρωπαίους, οι οποίοι τα επιλέγουν σε ποσοστό 33,4%.

Πρωταθλητές στην αποταμίευση αναδεικνύονται οι κάτοικοι της Αθήνας, με μέση κατάθεση 5.496 ευρώ, ενώ ακολουθούν όσοι κατοικούν στις Κυκλάδες, με ποσά ανά λογαριασμό πέριξ των 4.754 ευρώ. Την πεντάδα συμπληρώνουν οι διαμένοντες σε Αρκαδία, Χίο και Ανατολική Αττική με μέσο όρο καταθέσεων 4.457 ευρώ, 4.436 ευρώ και 4.358 ευρώ αντίστοιχα. Στον αντίποδα, τα μικρότερα ποσά εμφανίζονται να κατέχουν οι κάτοικοι μόνιμοι ή μη σε Κιλκίς (2.557 ευρώ), Ηλεία (2.629 ευρώ) και Αιτωλοακαρνανία (2.686 ευρώ).