Τράπεζες: Ανηφορικός ακόμη ο δρόμος της εξυγίανσης σύμφωνα με το ΔΝΤ και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Σειρά σημαντικών προκλήσεων αλλά και μικρά βήματα προόδου, διαπιστώνουν στις εκθέσεις τους για το εγχώριο χρηματοπιστωτικό σύστημα το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο αλλά και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Στην έκθεσή του για την Ελλάδα το ΔΝΤ τονίζει την αργή πρόοδο στην αποκατάσταση της υγείας του ελληνικού τραπεζικού τομέα, αποδίδοντας τους ρυθμούς στα βαθιά θεσμικά και πολιτικά εμπόδια, ενώ από την πλευρά της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επισημαίνει τα χαμηλά επίπεδα κερδοφορίας και το πρόβλημα τα υψηλού αναβαλλόμενου φόρου. Στο αντίποδα χαιρετίζεται ο Ηρακλής ΙΙ ενώ δίνεται και πίστωση χρόνου για την έναρξη των πλειστηριασμών.

ΔΝΤ: Αργή η πρόοδος λόγω θεσμικών και… πολιτικών εμποδίων

Η χαμηλή κερδοφορία, οι αγοραίες αξίες των κόκκινων δανείων κάτω από τη λογιστική εκτίμηση και το ήπιο ενδιαφέρον των επενδυτών, δεδομένου του κινδύνου dilution από το υψηλό και αυξανόμενο μερίδιο των αναβαλλόμενων φορολογικών απαιτήσεων (DTC) στο τραπεζικό κεφάλαιο εμπόδισαν τις ταχύτερες οργανικές λύσεις στο εγχώριο πιστωτικό σύστημα, αναφέρει στην Έκθεσή του για την Ελλάδα το ΔΝΤ.

Η αργή πρόοδος στην αποκατάσταση της υγείας του τραπεζικού κλάδου προ πανδημίας αντανακλά τους βαθιά ριζωμένους θεσμικούς περιορισμούς και τους περιορισμούς πολιτικής τονίζουν οι αναλυτές του ΔΝΤ.

Σε επίπεδο πολιτικής, οι ελληνικές και ευρωπαϊκές αρχές βασίστηκαν σε χρηματοοιονομικές τεχνικές για να μειώσουν τα κόκκινα δάνεια χωρίς να πυροδοτήσουν τη μετατροπή των DTCs ή να φέρουν υψηλά εμπροσθοβαρή δημοσιονομικά κόστη, τηρώντας παράλληλα τους πανευρωπαϊκούς κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις.

Από την άλλη πλευρά στην έκθεση του ΔΝΤ επισημαίνεται ότι ο «Ηρακλής» θα μπορούσε να επιτύχει μια ταχεία μείωση των NPEs, υπό την προϋπόθεση πως θα είναι επιτυχημένες οι προσπάθειες αύξησης κεφαλαίου. Η αποστολή του ΔΝΤ χαιρετίζει την επέκταση των επιπλέον κρατικών εγγυήσεων για την τιτλοποίηση των κόκκινων δανείων («Ηρακής ΙΙ») αλλά προτείνει να υπάρχουν εναλλακτικά σχέδια, στην περίπτωση που οι νέες προσπάθειες για αυξήσεις κεφαλαίου στις τράπεζες είναι ανεπαρκείς ή υλοποιηθούν άλλα ρίσκα εκτέλεσης.

Καθώς η πρόταση της Τράπεζας της Ελλάδος για δημιουργία εταιρείας διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων μπήκε στο «συρτάρι», η αποστολή του ΔΝΤ ενθάρρυνε τις αρχές να εργαστούν με τους Ευρωπαίους εταίρους για να βρουν μια λύση για την αδύναμη ποιότητα των τραπεζικών κεφαλαίων. Εν μέσω αυξανόμενης τραπεζικής διαφοροποίησης, μετατροπή του αναβαλλόμενου φόρου θα πρέπει να εξεταστεί ως ύστατη λύση, αν αποκαθιστά την εμπιστοσύνη των επενδυτών για τις τράπεζες εκείνες που δεν μπορούν να αξιοποιήσουν πλήρως τα υφιστάμενα εργαλεία. Η αποστολή του ΔΝΤ ενθάρρυνε επίσης τις αρχές να ολοκληρώσουν γρήγορα μια τροποποίηση του νόμου για τον αναβαλλόμενο φόρο, προκειμένου να διασφαλιστεί πως τα εργαλεία θα απορροφούν τις απώλειες στην περίπτωση εκκαθάρισης.

Τέλος στην έκθεση επισημαίνεται ότι η αποτελεσματική εφαρμογή και χρήση του νέου πτωχευτικού κώδικα, και από τους servicers, θα είναι κρίσιμης σημασίας για την ουσιαστική διευθέτηση χρεών.

Καμπανάκι για τα κεφάλαια των τραπεζών

Από την πλευρά της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην 10η έκθεσή της για τη μεταμνημονιακή αξιολόγηση επισημαίνει ότι η κεφαλαιακή θέση του τραπεζικού συστήματος στο σύνολό της είναι σε γενικές γραμμές επαρκής, αλλά παραμένει ως πρόκληση καθώς επηρεάζεται από τη χαμηλή κερδοφορία και την κακή ποιότητα του ενεργητικού.

Αν και οι τράπεζες αναλαμβάνουν μια σειρά ενεργειών ενίσχυσης του κεφαλαίου για να καλύψουν το κόστος των τιτλοποιήσεων μη εξυπηρετούμενων δανείων, τα χαμηλά επίπεδα κερδοφορίας μπορεί να θέσουν μια σειρά από προκλήσεις για την κεφαλαιακή θέση των τραπεζών. Επιπλέον, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση του ήδη υψηλού μεριδίου του αναβαλλόμενου φόρου στο κεφάλαιο των τραπεζών, που στο τέλος του 2020 διαμορφωνόταν στο 59% του κεφαλαίου Common Equity Tier 1.

Ο υψηλός αναβαλλόμενος φόρος, η αύξηση του όγκου των κρατικών ομολόγων που έχουν οι τράπεζες, η συμμετοχή του κράτους στο μετοχικού τους κεφάλαιο καταδεικνύουν έναν ισχυρό δεσμό με το κράτος, γεγονός που πρέπει να παρακολουθείται στενά εφεξής. Από τη θετική πλευρά, η πρώτη αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου από μια συστημική τράπεζα μετά το 2015 (Τρ. Πειραιώς) ολοκληρώθηκε με επιτυχία τον Απρίλιο του 2021, συγκεντρώνοντας 1,38 δισ. ευρώ.

Σε ό,τι αφορά την κερδοφορία των τραπεζών, το 2020 αυτή επωφελήθηκε από τα εξαιρετικά κέρδη που αποκόμισαν στα χαρτοφυλάκια των κρατικών ομολόγων, από το φθηνό κόστος χρηματοδότησής τους, κυρίως μέσω του ευρωσυστήματος, αλλά και από την αύξηση των καταθέσεων.

Πίστωση χρόνου για πλειστηριασμούς 1ης κατοικίας

Στην έκθεσή της η Κομισιόν δίνει καλό βαθμό στη χώρα μας, σχετικά με το νέο πτωχευτικό πλαίσιο και την παροχή δεύτερης ευκαιρίας, που τέθηκε σε ισχύ από χθες 1η Ιουνίου, ενώ προτρέπει την κυβέρνηση να παρατείνει τους πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας χωρίς την κοινοτική πίεση έως τον Μάρτιο του 2022.

Παρότι η έκθεση γράφτηκε κάποιες ημέρες πριν, η ΕΕ επισημαίνει ότι με εξαίρεση τη σύσταση του Φορέα Απόκτησης και Επαναγοράς Κατοικίας στον οποίο θα ενταχθούν οι πρώτες κατοικίες των ευάλωτων δανειοληπτών που θα εκπλειστηριασθούν, η εφαρμογή του νέου πλαισίου «βρίσκεται σε καλό δρόμο».

Σύμφωνα με την Κομισιόν, η ολοκλήρωση της διαδικασίας για τη σύσταση του Φορέα Απόκτησης και Επαναγοράς αναμένεται να πάρει μεγαλύτερο χρόνο από τον αρχικά αναμενόμενο, ωστόσο η καθυστέρηση αυτή «δεν θα επηρεάσει την εφαρμογή των άλλων πτυχών του πλαισίου».

Η καθυστέρηση, όπως σημειώνει, οφείλεται στην προσθήκη διαδικαστικών βημάτων πριν από την πρόσκληση υποβολής προσφορών, σύμφωνα με τις νομικές απαιτήσεις για παραχωρήσεις.

Σημειώνει, δε, ότι μετά την πρόσκληση υποβολής προσφορών που έχει προγραμματιστεί για τις αρχές Σεπτεμβρίου 2021 και την επικύρωση του αποτελέσματος από το Κοινοβούλιο στις αρχές Ιανουαρίου 2022, ο Φορέας αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία τον Μάρτιο του 2022.

Συνεπώς, για την ΕΕ, πλέον το ορόσημο για την εκκίνηση των πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας ευάλωτων νοικοκυριών τίθεται τον Μάρτιο του 2022, καθώς αποδέχεται τη δέσμευση της κυβέρνησης για τη σύσταση του Φορέα έως τότε.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις