Τράπεζες: “Αχτίδα φωτός” για τους δανειολήπτες σε ελβετικό φράγκο

Μετά τον μηδενισμό των λεγόμενων «λαϊκών» προμηθειών, το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης αναζητά μέτρα ανακούφισης και για τους εγκλωβισμένους δανειολήπτες του ελβετικού φράγκου.

Ο υπουργός Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης, επανέλαβε σε τηλεοπτική του συνέντευξη στις αρχές της εβδομάδας ότι θα υπάρξει ρύθμιση για τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο δηλώνοντας μάλιστα χαρακτηριστικά ότι θα ακολουθηθούν πρακτικές που εφάρμοσαν άλλες ευρωπαϊκές χώρες.  «Παρακολουθούμε το θέμα και θα κάνουμε ότι επιτρέπεται βασιζόμενοι και σε πρακτικές άλλων κρατών», είπε ο Κωστής Χατζηδάκης, ζητώντας, ωστόσο, υπομονή, καθώς το θέμα δεν είναι απλό.

Τα τελευταία χρόνια οι τράπεζες βρίσκονται σε ανοικτή γραμμή με το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης αναγνωρίζοντας το μέγεθος του προβλήματος και την ανάγκη εξεύρεσης κοινά αποδεκτής λύσης. Για την μέγιστη δυνατή διαχείριση του προβλήματός τους. Σε αυτή τη κατεύθυνση οι τράπεζες έχουν σχεδιάσει και προτείνουν στους πελάτες τους – δανειολήπτες ελβετικού φράγκου δύο λύσεις.

Η πρώτη έχει να κάνει με την χρήση του εργαλείου του εξωδικαστικού μηχανισμού που έχει τεθεί τους τελευταίους μήνες σε εφαρμογή. Σε αυτή την περίπτωση οι δανειολήπτες μπορούν να επιτύχουν μία ρύθμιση που θα παράγεται από τον αντικειμενικό υπολογισμό του αλγορίθμου ενώ ταυτόχρονα θα περιέχει πιθανότατα και «κούρεμα» της οφειλής.

Η δεύτερη λύση που προσφέρεται δίνει τη δυνατότητα στους δανειολήπτες να μετατρέψουν το δάνειό τους από ελβετικό φράγκο σε ευρώ με σταθερό επιτόκιο 3% για τρία χρόνια. Πρόκειται ωστόσο για επιλογή που σημαίνει ότι οι οφειλέτες θα πρέπει να «κλειδώσουν» τη μέχρι σήμερα «χασούρα» από την ανατίμηση του ελβετικού νομίσματος, αναγνωρίζοντας σε αυτή την περίπτωση όλη τη ζημία.

Οι τράπεζες και οι εταιρείες διαχείρισης έχουν προχωρήσει σε ρυθμίσεις των δανείων σε ελβετικό φράγκο, είτε διμερείς είτε μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού. Ωστόσο, οι δανειολήπτες βλέπουν το άληκτο κεφάλαιο να έχει διογκωθεί από την άνοδο της ισοτιμίας του νομίσματος και απειλούνται όχι απλώς με την απώλεια του σπιτιού τους, αλλά και με πλειστηριασμό της υπόλοιπης περιουσίας τους, αφού το προσημειωμένο ακίνητο δεν πρόκειται να καλύψει την εξαιρετικά διογκωμένη οφειλή του δανείου.

Εγκλωβισμένες 200.000 οικογένειες

Τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο αφορούν περίπου 70.000 δανειολήπτες και 200.000 οικογένειες αν συνυπολογιστούν οι εμπλεκόμενοι συνοφειλέτες και εγγυητές. Οι παραπάνω, σύμφωνα με τον Σύλλογο Δανειοληπτών σε Ελβετικό Φράγκο, έχουν δάνεια της τάξεως των 10 δισ. ευρώ, τα οποία πήραν την περίοδο 2006 – 2009, με δέλεαρ το χαμηλό επιτόκιο του ελβετικού φράγκου και μια ισοτιμία τότε με το ευρώ (περίπου 1,64).

Εάν το 2006, οπότε η ισοτιμία των δύο νομισμάτων ήταν 1 ευρώ ίσο με 1,67 ελβετικά φράγκα, ένας δανειολήπτης εκταμίευε στεγαστικό δάνειο ύψους 167.000 ελβετικών φράγκων, το κεφάλαιο που όφειλε να αποδώσει στην τράπεζα, κατά την λήξη του δανείου του, αντιστοιχούσε το συνολικό ποσό των (167.000 CHF/1,67=) 100.000 ευρώ. Σήμερα, όπου η ισοτιμία μεταβλήθηκε στο 1 ευρώ ίσο με 0,93 ελβετικά φράγκα, ο ίδιος δανειολήπτης οφείλει να αποδώσει ποσό (167.000 CHF/0,93 =)179. 569 ευρώ, δηλαδή 79.000 ευρώ περισσότερα από την αρχική οφειλή του.

Όσοι δανείστηκαν σε ελβετικό φράγκο για να πάρουν σπίτι (σ.σ. η συντριπτική πλειοψηφία των δανείων σε ελβετικό είναι στεγαστικά) βρίσκονται σήμερα να χρωστούν 70% περισσότερο από όσο ήταν το αρχικό κεφάλαιο το οποίο δανείστηκαν.

Οι λύσεις βέβαια δεν ικανοποιούν τους δανειολήπτες οι οποίοι αρκετές φορές έχουν προσεγγίσει την κυβέρνηση με τις προτάσεις τους οι οποίες βασίζονται στο τι έχει γίνει σε άλλες χώρες βάσει της ευρωπαϊκής νομολογίας, η οποία αναφέρει εν ολίγοις πως οι δανειολήπτες αυτοί δεν είχαν σωστή ενημέρωση για τον συναλλαγματικό κίνδυνο και δεν υπήρχε διαφάνεια .

Οι «ευρωπαϊκές» λύσεις

Μία από τις λύσεις που έχει δοθεί από άλλα ευρωπαϊκά κράτη και έχει προταθεί και από το Σύλλογό των Δανειοληπτών σε Ελβετικό Φράγκο είναι τα δάνεια να μετατραπούν σε ευρώ με την ισοτιμία της εκταμίευσης τους. Όταν είχαν υπογράφει πολλές από αυτές τις συμβάσεις, η ισοτιμία ευρώ / ελβετικού φράγκου ανερχόταν σε 1,6 και σήμερα βρίσκεται κοντά στο 0,94.

Η δεύτερη λύση που έχει προκύψει σε χώρες όπως στη Σλοβενία, στη Βουλγαρία είναι η ακύρωση της σύμβασης με αποτέλεσμα ο δανειολήπτης να έχει την υποχρέωση να αποπληρώσει μόνο το κεφάλαιο του εφόσον αφαιρεθούν τα χρήματα που έχει δώσει όλο αυτό το διάστημα.

Η τελευταία δικαστική εξέλιξη στο πεδίο των προσφυγών που έχουν κάνει οι δανειολήπτες του ελβετικού φράγκου είναι από το 2019, όταν ο Άρειος Πάγος απέρριψε το αίτημα των δανειοληπτών να υπολογίζονται τα ποσά των δόσεων που καλούνται να καταβάλλουν μηνιαίως σε ευρώ, με βάση την ισοτιμία ευρώ και ελβετικού φράγκου (1-1,67) που ίσχυε κατά τον χρόνο της εκταμίευσης του δανείου τους, ήτοι το 2006-2009, και όχι με βάση εκείνη που ισχύει κατά τον χρόνο καταβολής της εκάστοτε δόσης (σήμερα 1-0,94).

Σε τρεις χώρες μόνο (Πολωνία, Ουγγαρία, Κροατία) τα τοπικά δικαστήρια δικαίωσαν τους δανειολήπτες (περίπτωση Πολωνίας) ή οι κυβερνήσεις παρενέβησαν, θέτοντας πλαφόν στα επιτόκια και τις δόσεις ή δίνοντας τη δυνατότητα να μετατραπούν τα δάνεια στο τοπικό νόμισμα.