Τράπεζες: Διπλό καμπανάκι Στουρνάρα για πιστωτική επιβράδυνση και κόκκινα δάνεια

Ο περιορισμός της ζήτησης για νέα δάνεια σε συνδυασμό με την αύξηση των κόκκινων δανείων σε όλα τα χαρτοφυλάκια, και μάλιστα σε ένα περιβάλλον αυξημένων επιτοκίων και πληθωρισμού, οδήγησαν την Παρασκευή τον Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα να θέσει εκ νέου σε εγρήγορση το εγχώριο τραπεζικό σύστημα.

Δίδυμες προκλήσεις

Στην έκθεση της ΤτΕ για τη νομισματική πολιτική που δόθηκε την Παρασκευή στη δημοσιότητα επιβεβαιώνεται το κλίμα που μετέφεραν τους τελευταίους μήνες τραπεζικές πηγές, σύμφωνα με το οποίο για το πεντάμηνο Ιανουαρίου – Μαϊου διαπιστώνεται επιβράδυνση του ετήσιου ρυθμού επέκτασης των τραπεζικών πιστώσεων.

Βασικός λόγος της επιβράδυνσης αποτελεί η αύξηση του κόστους χρήματος, λόγω ανόδου επιτοκίων και οι προσδοκίες ότι τα επιτόκια θα αποκλιμακωθούν μετά το 2024. Το διάστημα Ιουλίου 2022 με Μάρτιο του 2023 η σωρευτική αύξηση των βασικών επιτοκίων της ΕΚΤ ανήλθε σε 350 μονάδες βάσης, ενώ έκτοτε η κεντρική τράπεζα συνέχισε να αυξάνει τα επιτόκια, αν και με βραδύτερο ρυθμό.

Είναι χαρακτηριστικό ότι οι νέες εκταμιεύσεις επιχειρηματικών δανείων, μέσω χρηματοδοτικών εργαλείων αναπτυξιακών οργανισμών, ανήλθαν σε περίπου 350 εκατ. ευρώ, αντιστοιχώντας στο 7% των νέων δανείων καθορισμένης διάρκειας, προς το σύνολο των επιχειρήσεων, έναντι 19% πέρσι. Οι αντίστοιχες εκταμιεύσεις δανείων προς Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις ανήλθαν σε περίπου 190 εκατ. ευρώ, αντιπροσωπεύοντας το 17% των νέων δανείων τακτής λήξης, έναντι 58% πέρσι.

Μάλιστα η ΤτΕ αναμένεται συνέχιση της πιστωτικής επιβράδυνσης καθώς οι επιπτώσεις της αύξησης των επιτοκίων στο ρυθμό πιστωτικής επέκτασης δεν έχουν ακόμη πλήρως αποτυπωθεί και αναμένεται να ενταθούν στο υπόλοιπο της φετινής χρονιάς καθώς και κατά τη διετία 2024-25.

Γιατί θα συνεχιστεί η πιστωτική συρρίκνωση

Ειδικότερα, σύμφωνα με την ΤτΕ, η αυστηροποίηση της νομισματικής πολιτικής επιδρά περιοριστικά στην πιστωτική επέκταση. Όπως προκύπτει από σχετική έρευνα δε, η επίδραση των αυξήσεων της ΕΚΤ για τις μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις (ΜΧΕ) και τα νοικοκυριά εκτιμάται ότι μέχρι το Δεκέμβριο του 2022 ήταν αρχικά ελάχιστη, ενώ το α’ τρίμηνο του 2023 ήταν περίπου -0,2 ποσ. μον. και αργότερα αυξάνεται σε -0,4 ποσ. μον. το β’ τρίμηνο του 2023 και σε -0,7 ποσ. μον. το γ’ τρίμηνο του 2023.

Μετά το γ’ τρίμηνο του 2023 η επίδραση αυξάνεται μέχρι το β’ τρίμηνο του 2024 σε -1,60 ποσ. μον. για τις ΜΧΕ. «Συνοπτικά, τα αποτελέσματα καταδεικνύουν ότι οι επιπτώσεις των αυξήσεων των επιτοκίων της ΕΚΤ στο ρυθμό πιστωτικής επέκτασης δεν έχουν ακόμη φανεί πλήρως και αναμένεται να ενταθούν στο υπόλοιπο του έτους και το 2024 – 2025, χωρίς, όμως, το μέγεθός τους να είναι ιδιαίτερα μεγάλο».

Τραπεζικές πηγές πάντως από την πλευρά τους, σχολιάζοντας τα συμπεράμσατα της Έκεθσης της ΤτΕ, επισημαίνουν ότι «η συνεχιζόμενη άνοδος των επιτοκίων επιφέρει στη χρηματοδότηση νοικοκυριών και επιχειρήσεων «πλήγμα» που, όμως, δεν θα είναι ικανό να ανατρέψει τα σχέδια των τραπεζών για πιστωτική επέκταση την επόμενη τριετία, επιφέρει η συνεχιζόμενη άνοδος των επιτοκίων.

Καθαρή εισροή νέων κόκκινων δανείων σε όλα τα χαρτοφυλάκια

Σε 13 δις. ευρώ ανήλθαν τον Μάρτιο του 2023 τα κόκκινα δάνεια των τραπεζών, οριακά μειωμένα κατά 0,2 δισ. ευρώ συγκριτικά με τον Δεκέμβριο του 2022 και κατά 95,7 δισ. ευρώ έναντι του Μαρτίου 2016 όταν και είχε καταγραφεί το υψηλότερο επίπεδο μη εξυπηρετούμενων δανείων.

Σημειώνεται ότι τα μεγέθη αυτά αφορούν εντός ισολογισμών δάνεια (προ προβλέψεων) και πιστωτικές διευκολύνσεις των ελληνικών τραπεζών και όχι τα «κόκκινα» δάνεια που βρίσκονται στα χαρτοφυλάκια των servicers.

Λόγω της μικρής μείωσης των υπολοίπων του συνόλου των δανείων, ο λόγος των ΜΕΔ προς το σύνολο των δανείων αυξήθηκε οριακά (Μάρτιος 2023: 8,8%, Δεκέμβριος 2022: 8,7%) ωστόσο, η πρόοδος είναι αξιοσημείωτη σε σχέση με ένα χρόνο πριν (Μάρτιος 2022: 12,1%).

Ακολουθήστε το News 24/7 στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις