Τράπεζες: Η επόμενη μέρα μετά το σχέδιο της κυβέρνησης
Τι σημαίνουν για τη δομή του εγχώριου πιστωτικού συστήματος οι αλλαγές που ανακοίνωσε χθες ο Υπουργός Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης. Στόχος η ενίσχυση του ανταγωνισμού προς όφελος επιχειρήσεων και ιδιωτών.
- 20 Σεπτεμβρίου 2023 06:20
Με στόχο την ενίσχυση του ανταγωνισμού προς όφελος των καταναλωτών, η κυβέρνηση φέρνει μέχρι το τέλος του χρόνου, πέντε μεγάλες αλλαγές στη δομή και του λειτουργία του εγχώριου πιστωτικού συστήματος.
Σύμφωνα με το σχέδιο που παρουσίασε χθες ο Υπουργός Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης πρόκειται για αλλαγές που θα επιχειρήσουν να βελτιώσουν την πρόσβαση των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών στο τραπεζικό σύστημα διευρύνοντας ταυτόχρονα την διαθέσιμη ρευστότητα.
Συνολικά ο Υπουργός Οικονομικών προανήγγειλε τη διεύρυνση του εργαλείου των μικροχρηματοδοτήσεων και στα στεγαστικά δάνεια. Επιπλέον αλλάζει το πλαίσιο λειτουργίας των servicers με κυρώσεις για όσους δεν συμμορφώνονται, ενώ ο Ηρακλής θα χρησιμοποιηθεί εκ νέου για την αντιμετώπιση των όποιων εκκρεμοτήτων και την περαιτέρω εξυγίανση των ισολογισμών των τραπεζών.
Παράλληλα ο κ. Χατζηδάκης αναφέρθηκε και στον λεγόμενο 5ο πυλώνα, ενώ ιδιαίτερη έμφαση έδωσε και στο σύστημα IRIS, το οποίο έχει δημιουργηθεί από τις ίδιες τις τράπεζες και το οποίο επιτρέπει τις διατραπεζικές συναλλαγές χωρίς προμήθεια.
Οι πέντε αλλαγές
1) Σύμφωνα με τον Υπουργό Οικονομικών θα επεκταθεί άμεσα η δυνατότητα παροχής δανείων και από μη τραπεζικά ιδρύματα. «Αυτή η δυνατότητα προβλέπεται σήμερα, αλλά σε περιορισμένη κλίμακα. Επιδίωξή μας είναι προσεχώς να καλύπτει και άλλες κατηγορίες δανείων, όπως τα στεγαστικά», ανέφερε χαρακτηριστικά, σημειώνοντας πως πρόκειται για μία πρακτική που χρησιμοποιείται ευρέως στο εξωτερικό και θεωρείται ότι θα ενισχύσει τον ανταγωνισμό, δεδομένου ότι ήδη υπάρχει ενδιαφέρον από πλευράς νέων «παικτών».
Πληροφορίες από την τραπεζικοί αγορά αναφέρουν ότι δάνεια, εκτός από τις τράπεζες, πολύ σύντομα θα χορηγούν τρεις κατηγορίες οργανισμών.
Η πρώτη κατηγορία θα αφορά οργανισμούς που θα συσταθούν από κοινού με τράπεζες ή εταιρείες διαχείρισης με εξειδικευμένα funds, τα οποία θα παρέχουν τη χρηματοδότηση σε υπό αναδιάρθρωση δάνεια. Στο πλαίσιο αυτό οι μη τραπεζικοί οργανισμοί που θα χορηγούν δάνεια θα μπορούν ουσιαστικά να αναχρηματοδοτούν δανειολήπτες που βρίσκονται υπό εξυγίανση, προκειμένου αυτοί να μπορέσουν να επιστρέψουν υγιείς στις τράπεζες.
Η δεύτερη κατηγορία περιλαμβάνει εταιρείες που έχουν λάβει τη σχετική άδεια από την ΤτΕ (μεταξύ των οποίων και το ΤΜΕΔΕ)και μπορούν να χορηγήσουν δάνεια έως 25.000 ευρώ ακόμη και σε επιχειρήσεις, οι οποίες είναι αποκλεισμένες από το τραπεζικό σύστημα για μία σειρά από λόγους.
Η τρίτη κατηγορία αφορά στην είσοδο των εταιρειών Fintec στην χορήγηση δανείων. Σημειώνεται ωστόσο ότι το θεσμικό πλαίσιο της χώρας ουσιαστικά δεν επιτρέπει τη χορήγηση δανείων σε ιδρύματα που δεν κατέχουν τραπεζική άδεια, την ώρα που στην ευρωζώνη, όμως, οι non-banks έχουν τα τελευταία χρόνια αλματώδη ανάπτυξη των δραστηριοτήτων τους στις χορηγήσεις δανείων και έχουν καταστεί αποτελεσματικοί ανταγωνιστές των τραπεζών.
2) Χρήση του προγράμματος «Ηρακλής», τόσο από τις συστημικές τράπεζες, όσο και από τον 5ο πυλώνα, τον οποίο η κυβέρνηση θέλει να στηρίξει. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τον Ηρακλή ΙΙΙ επιδεικνύουν οι μικρές τράπεζες, με αιχμή την Attica Bank αλλά και την Παγκρήτια που μέχρι τον προσεχή Μάρτιο θα έχουν συγχωνευθεί. Επίσης, από το μέτωπο των συστημικών τραπεζών υπάρχουν σε αναμονή πακέτα τιτλοποιημένων δανείων για τα οποία ο σχεδιασμός προέβλεπε την ένταξή τους στον μηχανισμό στήριξης με κρατικές εγγυήσεις. Πρόκειται για το Frontier II, το τελευταίο πακέτο τιτλοποίησης της Εθνικής Τράπεζας, το Sunrise III, το τελευταίο επίσης πακέτο τιτλοποίησης της Τράπεζας Πειραιώς, και το Solar, το οποίο αποτελείται από εταιρικά δάνεια και των τεσσάρων συστημικών τραπεζών.
3) Θέσπιση κανόνων διαφάνειας και υποχρεώσεων για τους servicers. Σύμφωνα με τον υπουργό, σε νομοσχέδιο που θα έρθει σύντομα στο υπουργικό συμβούλιο θα υπάρχει συγκεκριμένη πρόβλεψη, λαμβάνοντας υπόψη και τη σχετική ευρωπαϊκή οδηγία, η οποία πρέπει να υιοθετηθεί από τη χώρα το αργότερο έως τα τέλη του 2023. «Θέλω να είμαι σαφής. Οι servicers έχουν υποχρέωση να λειτουργούν με διαφάνεια και με κανόνες που θα σέβονται την ανάγκη πληροφόρησης των δανειοληπτών, όπως ποιο είναι το υπόλοιπό τους, ποια είναι η κατάσταση ως προς τη σχέση τους με τις εταιρείες διαχείρισης και μια σειρά από άλλα συναφή ζητήματα. Στο πλαίσιο αυτό, θα θεσπιστούν και κυρώσεις σε περίπτωση μη συμμόρφωσης», πρόσθεσε.
Σημειώνεται ότι στο πλαίσιο των αυστηρότερων κανόνων λειτουργίας των εταιρειών διαχείρισης, το νομοσχέδιο θα ορίζει την εκτενή και προσωποποιημένη πληροφόρηση προς τον δανειολήπτη για την οφειλή του και όλες τις επιμέρους παραμέτρους της εξυπηρέτησής της, προβλέποντας και τη δημιουργία βάσης δεδομένων από τους servicers. Την ίδια στιγμή, οι εταιρείες διαχείρισης θα οφείλουν να υποβάλλουν σε τακτή βάση (η συχνότητα δεν έχει ακόμη αποφασιστεί) στο Υπουργείο Οικονομικών αναλυτικά στοιχεία για την εξυπηρέτηση των δανειοληπτών, τα παράπονα που δέχονται από τους τελευταίους, αλλά και τις ρυθμίσεις που τους προσφέρονται.
4) Αποεπένδυση ΤΧΣ: Προχωρά η έξοδος του Δημοσίου από τις τράπεζες, γεγονός που θα ενισχύσει το τραπεζικό σύστημα και τις προοπτικές της οικονομίας.
Καλή πληροφορημένες πηγές επισημαίνουν ότι είναι θέμα ημερών να καταθέσει η διοίκηση της Eurobank και επίσημα στο ΤΧΣ το αίτημα για την επαναγορά του 1,4% που κατέχει το Ταμείο στην τράπεζα. Με βάση την απόφαση της γενικής συνέλευσης το ανώτατο όριο για την επαναγορά του ποσοστού είναι τo 1,9 ευρώ ανά μετοχή.
Αμέσως μετά θα ακολουθήσει η διάθεση του 9,9% της Alpha Bank καθώς λόγω της δομής της συναλλαγής θεωρείται εύκολο deal και ήδη πληροφορίες της τραπεζικής αγοράς αναφέρουν ότι είναι εξαιρετικά πιθανό οι εξελίξεις να αιφνιδιάσουν την αγορά, καθώς διακριτικά έχει γίνει αρκετή προεργασία, για αυτό και ο Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου Βασίλης Ψάλτης είχε δηλώσει στην πρόσφατη Γενική Συνέλευση των μετόχων ότι μπορεί η τράπεζα να επιταχύνει τη διαδικασία με μεγάλη ανταπόκριση από την αγορά.
Ο κύκλος θα κλείσει μέχρι τέλος του έτους με την διάθεση του 20% της Εθνικής Τράπεζας με τις πληροφορίες να αναφέρον ότι ήδη σημειώνεται μεγάλο ενδιαφέρον τόσο από ξένα funds που ενδιαφέρονται να επενδύσουν στο μετοχικό κεφάλαιο της Εθνικής Τράπεζας, όσο και από Έλληνες εφοπλιστές που ετοιμάζονται να εκδηλώσουν το ενδιαφέρον τους, μόλις το ΤΧΣ πατήσει το κουμπί για να ξεκινήσει η διαδικασία.
5) Στήριξη της υπηρεσίας IRIS, η οποία δίνει τη δυνατότητα αποστολής χρημάτων -μέσω κινητού, χωρίς να απαιτείται το IBAN και χωρίς καμία χρέωση και καμία προμήθεια- από μία τράπεζα σε μία άλλη (μέχρι τα 500 ευρώ ημερησίως). Η συγκεκριμένη υπηρεσία θα επεκταθεί και στους ελεύθερους επαγγελματίες.
Ακολουθήστε το News 24/7 στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις