Τράπεζες: Μια ανάσα πριν τον ευρωπαϊκό μέσο όρο τα κόκκινα δάνεια

Σίγουρες ότι τα «κόκκινα δάνεια» θα έχουν αποτελέσουν και τυπικά παρελθόν για το εγχώριο πιστωτικό σύστημα μέσα στην επόμενη τριετία εμφανίζονται οι διοικήσεις των τεσσάρων συστημικών τραπεζών και ετοιμάζονται να θέσουν σε εφαρμογή τις κινήσεις μειώσεις του σχετικού δείκτη στα επίπεδα ευρωπαϊκού μέσου όρου.

Σαφή δείγματα της συγκεκριμένης στρατηγικής έδωσαν άλλωστε πρόσφατα οι Έλληνες τραπεζίτες κατά τις παρουσιάσεις των αναθεωρημένων οικονομικών τους στόχων για την επόμενη τριετία οι οποίες προβλέπουν περαιτέρω μείωση των δεικτών καθυστερήσεων επιτυγχάνοντας την απόλυτη σύγκληση με το μέσο ευρωπαϊκό όρο, από τον οποίο πλέον οι Ελληνικές τράπεζες απέχουν ελάχιστα.

Με την ολοκλήρωση του 2024 και έχοντας ολοκληρωθεί μπαράζ τιτλοποιήσεων κατά την διετία 2020 – 2021 το απόθεμα των κόκκινων δανείων υποχώρησε στα επίπεδα των 5 δισ. ευρώ αθροιστικά για τις Alpha Bank, Eurobank, Εθνική Τράπεζα και Τράπεζα Πειραιώς. Ταυτόχρονα όμως, η υψηλή κερδοφορία της περιόδου 2022 – 2024 επέτρεψε στα εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα να αυξήσουν σημαντικά τους δείκτες κάλυψή τους.

Σημειώνεται ότι η υποχώρηση ήταν αποτέλεσμα των τιτλοποιήσεων και αξιοποίησης του “Ηρακλή ΙΙΙ”, ενώ ρόλο έπαιξε επίσης και η οργανική ανάπτυξη των τραπεζών με διάθεση νέων εξυπηρετούμενων δανείων. Στην πρώτη περίπτωση οι ελληνικές τράπεζες αξιοποίησαν τις εγγυήσεις του Ηρακλή ΙΙΙ για να τιτλοποιήσουν τα δάνεια που έθεσαν εκτός ισολογισμών. Στη δεύτερη περίπτωση όμως, η καθαρή πιστωτική επέκταση που υπολογίζεται ότι έφθασε περίπου τα 11 δισ. ευρώ το 2024, αύξησε σημαντικά τη δεξαμενή των υγιών νέων δανείων στις τράπεζες, με αποτέλεσμα να μειωθεί αντίστοιχα, το τμήμα των Μη Εξυπηρετούμενων Ανοιγμάτων (ΜΕΑ) ως ποσοστό του συνόλου των δανείων.

Πώς θα υποχωρήσουν περαιτέρω

Σύμφωνα με υψηλόβαθμες τραπεζικές πηγές «αν και έχουμε διανύσει την μεγαλύτερη απόσταση, έχουν μείνει μερικές ακόμη κινήσεις για να πιάσουμε στον ευρωπαϊκό μέσο όρο, στόχος που θα επιτευχθεί με τρεις ουσιαστικά κινήσεις:

Νέες, σαφώς μικρότερες σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν κινήσεις αποενοποίησης επισφαλειών ήτοι πωλήσεις πακέτων κόκκινων δανείων

Μαζικές ρυθμίσεις για τους δανειολήπτες, είτε απευθείας με τις τράπεζες είτε μέσω του νέου και βελτιωμένου εξωδικαστικού μηχανισμού και

Αύξηση του ρυθμού πιστωτικής επέκτασης. Προφανώς όσο αυξάνεται τα επόμενα χρόνια το ενεργητικό των τραπεζών τόσο θα βελτιώνεται το πιστωτικό προφίλ τους».

Οι νέοι στόχοι

Αναλυτικότερα, οι στόχοι των τεσσάρων συστημικών ομίλων στο μέτωπο των επισφαλειών όπως τους παρουσίασαν στους αναλυτές προβλέπουν τα εξής:

Ο δείκτης NPE της Alpha Bank από το 6% μέχρι και το Μάρτιο του 2024, υποχώρησε στο 3,8% στο τέλος της περυσινής χρήσης. Το υπόλοιπο των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων βρέθηκε στα 1,5 δισ. ευρώ, με το δείκτη κάλυψής τους από μετρητά να ανέρχεται στο 53%. Αυτό σημαίνει ότι τα καθαρά NPEs του ομίλου βρίσκονται πλέον στα επίπεδα των 700 εκατ. ευρώ.

Το τριετές business plan που έχει παρουσιάσει στους αναλυτές η διοίκηση της τράπεζας προβλέπει την περαιτέρω υποχώρησή τους. Με βάση την καθοδήγηση για το 2025 ο δείκτης NPE θα πέσει στο 3,5% έως και τον ερχόμενο Δεκέμβριο και κάτω από το 3% το 2027.

Ο δείκτης NPE της Eurobank υποχώρησε στο τέλος του 2024 στο 2,9% από 3,5% ένα χρόνο νωρίτερα. Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια ανέρχονται σε 1,5 δισ. ευρώ. Με την κάλυψη ωστόσο από προβλέψεις στο 89%, τα καθαρά NPEs δεν ξεπερνούν τα 175 εκατ. ευρώ. Στόχο της διοίκησης της Eurobank είναι η μείωση του δείκτη επισφαλειών στο 2,8% εφέτος και στο 2,5% το 2027.

Σε ότι αφορά στην Εθνική Τράπεζα ο δείκτης NPE υποχώρησε στο τέλος του 2024 στο 2,6% από 3,7% το Δεκέμβριο του 2023. Τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα της τράπεζας ανέρχονται πλέον σε 900 εκατ. ευρώ, ενώ σε καθαρό επίπεδο, λαμβάνοντας υπόψιν το δείκτη κάλυψης από προβλέψεις που φτάνει το 98%, είναι ουσιαστικά μηδενικά (18 εκατ. ευρώ). Στόχος της διοίκησης του ομίλου είναι ο δείκτης NPE να πέσει κάτω από το 2,5% εφέτος και περίπου στο 2% το 2027.

Για την Τράπεζα Πειραιώς ο δείκτης NPE διαμορφώθηκε στο τέλος του 2024 στο 2,6% έναντι 3,5% το Δεκέμβριο του 2023. Τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα της τράπεζας ανέρχονται σε 1,1 δισ. ευρώ, ενώ η κάλυψη από προβλέψεις διαμορφώνεται στο 65%. Με αυτά τα δεδομένα τα καθαρά NPEs φτάνουν τα 385 εκατ. ευρώ.

Σύμφωνα με τους στόχους του πολυετούς πλάνου που παρουσίασε η διοίκηση του ομίλου, ο δείκτης NPE θα υποχωρήσει εφέτος κάτω από το 2,5%. Στη συνέχεια, το 2026 θα μειωθεί στο 2%, ενώ κάτω από αυτό όριο θα διαμορφωθεί το 2027.

Πτώση του ποσοστού των κόκκινων δανείων κάτω από 3%, σηματοδοτεί επίσημα ένα νέο κύκλο για τις ελληνικές τράπεζες κατά τον οποίο περνούν σε ευρωπαϊκά στάνταρ ασφαλείας και κόστους. Το κόστος προκύπτει από την ανάγκη να διατηρούν υψηλές προβλέψεις σε κεφάλαια για να καλύψουν τις επισφάλειες, δεσμεύοντας χρήματα τα οποία θα μπορούσαν να διαθέσουν για νέα δάνεια, αγορά ομολόγων, επενδύσεις κλπ. και πλέον το κόστος αυτό δεν θα υφίσταται.