Τράπεζες: Ο κορονοϊός απορρύθμισε τον μηχανισμό μείωσης των κόκκινων δανείων

Με χαμηλές ταχύτητες κινήθηκαν οι ρυθμίσεις κόκκινων δανείων από το τραπεζικό σύστημα κατά την διάρκεια του πρώτου τριμήνου του 2020, σύμφωνα με όσα επισημαίνει η Ετήσια Έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος.

Μάλιστα η ΤτΕ τονίζει το γεγονός ότι ενώ το ποσοστό των δανείων που είχαν τεθεί σε καθεστώς ρύθμισης παρέμενε υψηλό ακόμη και πριν την πανδημία, ωστόσο εμφάνιζε και πάλι καθυστέρηση μετά τη συνομολόγηση της ρύθμισης.

Ως προς τις επιμέρους κατηγορίες χαρτοφυλακίων, ο δείκτης μη εξυπηρετούμενων δανείων διαμορφώθηκε σε 42,4% για το στεγαστικό, 48,6% για το καταναλωτικό και 38,4% για το επιχειρηματικό χαρτοφυλάκιο. Εντός του επιχειρηματικού χαρτοφυλακίου, ο δείκτης για το χαρτοφυλάκιο τόσο των ελεύθερων επαγγελματιών και πολύ μικρών επιχειρήσεων όσο και των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων παραμένει ιδιαίτερα υψηλός, 62% και 50,6%, αντίστοιχα.

Πενιχρή η μείωση των κόκκινων δανείων

Την ίδια στιγμή με ιδιαίτερα αργούς ρυθμούς συνεχίζει να κινείται, και η μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων καθώς όπως επισημαίνεται στην Ετήσια Έκθεση της ΤτΕ, αν εξαιρεθεί η μεγάλη συναλλαγή της τιτλοποίησης των 7,5 δισ. ευρώ της Eurobank, τα NPLs, μειώθηκαν σε ένα 3μηνο κατά μόλις 1,1 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 600 εκατ. ευρώ από διαγραφές.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα προσωρινά εποπτικά στοιχεία Μαρτίου 2020, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια (NPEs) διαμορφώθηκαν σε 60,9 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 7,6 δισ. ευρώ (ή 11,1%) συγκριτικά με το τέλος Δεκεμβρίου του 2019 και κατά περίπου 46,3 δισ. ευρώ έναντι του Μαρτίου 2016, οπότε είχε καταγραφεί και το υψηλότερο επίπεδο NPLs.

Η μείωση αυτή οφείλεται στη μεταφορά μη εξυπηρετούμενων δανείων εντός ομίλου από την τράπεζα Eurobank εν όψει της ολοκλήρωσης της συναλλαγής πώλησης μέσω τιτλοποίησης δανείων (project Cairo).

Επισημαίνεται ότι η εν λόγω συμφωνία, η οποία ολοκληρώθηκε τον Ιούνιο του 2020, αποτελεί την πρώτη τιτλοποίηση στην Ελλάδα που χρησιμοποιεί το Πρόγραμμα Παροχής Εγγυήσεων σε Τιτλοποιήσεις Πιστωτικών Ιδρυμάτων (“Ηρακλής”), για ποσό 2,4 δισ. ευρώ.

Eξαιρουμένης αυτής της ενδοομιλικής συναλλαγής, η υποχώρηση του αποθέματος των NPLs κατά το α’ τρίμηνο του 2020 ανήλθε σε περίπου 1,1 δισ. ευρώ (ή 1,3%) και οφείλεται κυρίως σε διαγραφές ύψους 600 εκατ. ευρώ και σε μικρότερο βαθμό σε ρυθμίσεις δανείων.

Έτσι, ο λόγος των μη εξυπηρετούμενων δανείων προς το σύνολο των δανείων παρέμεινε το Μάρτιο του 2020 σε υψηλό επίπεδο (37,4%), εντούτοις μειώθηκε για πρώτη φορά μετά από αρκετά έτη σε επίπεδα κάτω του 40%, απόρροια της συναλλαγής της Eurobank.

Δεδομένο το νέο κύμα κόκκινων δανείων 

Η ΤτΕ κρούει παράλληλα τον «κώδωνα του κινδύνου» για νέα αύξηση των κόκκινων δανείων καθώς όπως επισημαίνει, δεδομένης της επίδρασης της πανδημίας, εκτιμάται ότι μέρος των μέχρι στιγμής εξυπηρετούμενων δανείων θα καταγραφεί ως μη εξυπηρετούμενο στα τέλη του 2020 ή κατά τη διάρκεια του 2021, ιδίως δε στις περιπτώσεις δανείων που καταγράφονται ως εξυπηρετούμενα είτε λόγω του ότι έχουν τεθεί σε καθεστώς ρύθμισης είτε επειδή, λόγω της πανδημίας, τελούν σε καθεστώς προσωρινής αναστολής καταβολής δόσεων κατ' εφαρμογή σχετικών διατάξεων. Το ύψος της νέας γενιάς μη εξυπηρετούμενων δανείων θα εξαρτηθεί από το μέγεθος της ύφεσης και την αύξηση της ανεργίας το τρέχον έτος, καθώς και την επακόλουθη ανάκαμψη, εκτιμά η ΤτΕ.

Υπό νομική προστασία το 15% των κόκκινων δανείων

Υψηλό παραμένει, σύμφωνα με την ΤτΕ, το ποσοστό των δανειοληπτών που έχουν αιτηθεί νομική προστασία (οι οφειλές τους αντιστοιχούν σε σχεδόν 15% του συνολικού υπολοίπου των μη εξυπηρετούμενων δανείων). Τα δάνεια αυτής της κατηγορίας αφορούν είτε φυσικά πρόσωπα (ν. 3869/2010) είτε νομικά πρόσωπα (ν. 4307/2014). Ειδικότερα, περίπου το 30% των μη εξυπηρετούμενων στεγαστικών δανείων έχει υπαχθεί σε καθεστώς νομικής προστασίας, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τα καταναλωτικά δάνεια είναι 19%.