Τράπεζες: “Ουρές” στα γκισέ για τις προθεσμιακές καταθέσεις

Παγιωμένη δείχνει να είναι πλέον η τάση επιστροφής των καταθετών στο ασφαλές καταφύγιο των προθεσμιακών, καθώς οι λελογισμένες αυξήσεις των επιτοκίων που ανακοίνωσαν οι τράπεζες το πρώτο δίμηνο του τρέχοντος έτους, αναζωπυρώνει, μετά από μια σχεδόν δεκαετία, το ενδιαφέρον.

Αποτέλεσμα του πρώτου κύματος αυξήσεων στα επιτόκια των καταθέσεων από τις τράπεζες ήταν από τα επίπεδα των 0,50 – 0,70% που είχαν υποχωρήσει οι μεσοσταθμικές αποδόσεις των προθεσμιακών καταθετικών λογαριασμών ακόμη και για ποσά άνω των 100.000 ευρώ, τα αντίστοιχα επιτόκια να ξεπερνούν πλέον ακόμη και το 2,5%, οδηγώντας τους καταναλωτές να στραφούν ξανά στην κατηγορία αυτή των καταθετικών προϊόντων.

3,5 δις. εισορές σε 3 μήνες

Είναι χαρακτηριστικό ότι από τον Δεκέμβριο του 2022 και έως και το τέλος του Φεβρουαρίου 2023, οι καθαρές εισροές σε λογαριασμούς προθεσμίας έχουν ξεπεράσει τα 3,5 δισ. ευρώ, σε συνέχεια ενός σερί 39 πτωτικών μηνών στα υπόλοιπα της κατηγορίας.

Μόνο κατά την διάρκεια του Φεβρουαρίου 2023 οι εισροές καταθέσεων των νοικοκυριών προσέγγισαν τα 2 δισ. ευρώ. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη αύξηση που καταγράφεται από το Φεβρουάριο του 2013. Κι αυτό παρά το γεγονός ότι πριν από 10 χρόνια το μέσο επιτόκιο διαμορφωνόταν σε 4,5% έναντι 1,5% σήμερα.

Ανάλογα με την τράπεζα που θα επιλέξει ο κάθε συναλλασσόμενος, το ελάχιστο όριο που απαιτείται για να ανοίξει μια προθεσμιακή κατάθεση ξεκινά και από τα 3.000 ευρώ, με συνηθέστερο όριο τα 10.000 ευρώ. Η διάρκεια της προθεσμιακής κατάθεσης είναι από 12 μήνες και πάνω, με τα περισσότερα προϊόντα να δίνουν κλιμακωτές αποδόσεις που ξεκινούν από 1% και φθάνουν και το 3,5%, ανάλογα με το ύψος του ποσού.

Τα περισσότερα πλέον από τα προϊόντα της κατηγορίας αυτής δεν έχουν ρήτρες πρόωρης εξόφλησης, επιτρέποντας στους συναλλασσόμενους, εάν το επιθυμούν, να προχωρούν σε πρόωρο «σπάσιμο» των καταθέσεων προθεσμίας. Σε όλα τα προϊόντα της συγκεκριμένης κατηγορίας παρέχεται 100% εγγύηση κεφαλαίου σε όλη την διάρκεια του προϊόντος. Η καταβολή τόκων, ανάλογα με το προϊόν μπορεί να γίνεται στην λήξη του, σε τριμηνιαία βάση, με αυξανόμενες αποδόσεις ανά τρίμηνο κλπ.

Γιατί θα συνεχιστεί η ζήτηση

Όπως λένε μάλιστα τραπεζικές πηγές, η άνοδος των μεγεθών θα ήταν ακόμη μεγαλύτερη εάν τα πιστωτικά ιδρύματα δεν διέθεταν τα νέου τύπου ομολογιακά αμοιβαία κεφάλαια με ετήσια διανομή μερίσματος, τα οποία την ίδια περίοδο απορρόφησαν περί τα 1 δισ. ευρώ.

Επιπλέον, σημειώνουν οι ίδιοι κύκλοι, δεν είναι λίγοι οι καταθέτες που αναμένουν μία περαιτέρω ενίσχυση των αποδόσεων στα προϊόντα προσυμφωνημένης διάρκειας. Στο πλαίσιο αυτό, διαβλέπουν επιτάχυνση των ρυθμών μεγέθυνσης των υπολοίπων στις προθεσμιακές καταθέσεις τους επόμενους μήνες.

Στο τέλος του έτους εκτιμάται ότι το μερίδιό τους στους ιδιώτες θα φτάσει το 30% – 40% επί του συνόλου της καταθετικής βάσης από τη ζώνη του 20% σήμερα.

Τι θα γίνει με τα επιτόκια

Σε αυτό θα συμβάλει και η πιθανή νέα προς τα πάνω αναπροσαρμογή των αποδόσεων μέσα στη χρονιά. Μετά την τελευταία αύξηση του βασικού επιτοκίου του ευρώ στη συνεδρίαση της ΕΚΤ στο τέλος Μαρτίου οι τράπεζες δεν προχώρησαν σε αλλαγές στα προϊόντα που προσφέρουν.

Κι αυτό διότι η αναταραχή που προκλήθηκε με τις χρεοκοπίες τραπεζών στις ΗΠΑ έχει ανατρέψει τις εκτιμήσεις αναφορικά με τη νομισματική πολιτική που θα ακολουθήσει το επόμενο διάστημα η ΕΚΤ. Στο βασικό σενάριο, οι παρεμβατικοί δείκτες της Ευρωτράπεζας θα αυξηθούν κατά 25 μονάδες βάσης στις 4 Μάιου.

Η εξέλιξη αυτή, στο βαθμό που θα επηρεάσει την πορεία των διατραπεζικών επιτοκίων, είναι πιθανό να οδηγήσει σε νέες αυξήσεις των αποδόσεων στις προθεσμιακές καταθέσεις. Το ύψος των αναπροσαρμογών ωστόσο αναμένεται να είναι περιορισμένο.

Οι επιλογές

Όσοι πάντως διατηρούν χρήματα σε άτοκους λογαριασμούς πρώτης ζήτησης, έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν προϊόντα με δικαίωμα πρόωρης διακοπής πριν τη λήξη τους. Με τον τρόπο αυτό δεν θα χάνουν τόκους εν αναμονή μίας ενδεχόμενης αύξησης των επιτοκίων στην εγχώρια αγορά και εφόσον παρουσιαστεί μία καλύτερη ευκαιρία, θα μπορούν να μεταφέρουν τα κεφάλαιά τους σε ένα άλλο προϊόν με καλύτερους όρους. Τα επιτόκια στις προθεσμιακές καταθέσεις της κατηγορίας μπορεί να είναι είτε σταθερά ή αυξανόμενα ανά περίοδο εκτοκισμού.

Εναλλακτικά μπορεί να επιλεγεί μία προθεσμιακή κατάθεση βραχυχρόνιας διάρκειας έως 3 μήνες και να ανανεωθεί μετά τη λήξη της, όταν θα έχει ξεκαθαρίσει το τοπίο με τη νομισματική πολιτική που θα ακολουθήσει το επόμενο διάστημα η ΕΚΤ.

Με τα σημερινά δεδομένα, οι καλύτερες αποδόσεις για ποσά από 20.000 – 150.000 ευρώ διαμορφώνονται από 2% έως 2,3% για διάστημα από 16 έώς 24 μήνες.

Εκτός από τις προθεσμιακές καταθέσεις οι τράπεζες δίνουν έμφαση στην προώθηση και επενδυτικών προϊόντα που συνδέονται με αμοιβαία κεφάλαια και άλλες μορφές επενδύσεων, τα οποία σε κάθε περίπτωση, όπως επισημαίνεται, δεν εξασφαλίζουν εγγυημένες αποδόσεις, και ανάλογα με την επένδυση σε αρκετές περιπτώσεις δεν εγγυώνται ούτε το αρχικό κεφάλαιο που έχει επενδυθεί.

Αναφορικά με την ζήτηση των προϊόντων αυτών, σύμφωνα με συγκλίνουσες εκτιμήσεις τραπεζών, γνωρίζουν επίσης αύξηση μετά από μεγάλο χρονικό διάστημα.

Ζήτηση γνωρίζουν και ασφαλιστικά προϊόντα συνδεδεμένα με επενδύσεις. Οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον κλάδο ζωής διαθέτουν, μεταξύ άλλων, προϊόντα τα οποία καλύπτουν ταυτόχρονα ασφαλιστικές και επενδυτικές ανάγκες των ασφαλισμένων. Αυτού του είδους τα προϊόντα αφορούν ασφαλίσεις ζωής συνδεδεμένες με επενδύσεις (unit-linked).

Ακολουθήστε το News 24/7 στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις