Τράπεζες: Πρεμιέρα του “βελτιωμένου” Εξωδικαστικού

Με κατακόρυφη αύξηση των προσδοκιών για μαζικότερες και βιώσιμες ρυθμίσεις λόγω των πρόσφατων βελτιώσεων που εισήγαγε το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, έκανε χθες «πρεμιέρα» ο εξωδικαστικός μηχανισμός.

Πρόκειται για μια σειρά νέων ρυθμίσεων που εισήχθησαν στην ηλεκτρονική πλατφόρμα και έχουν καλλιεργήσει βάσιμες προσδοκίες στην αγορά ότι θα καταστήσουν των εξωδικαστικό ένα αποτελεσματικό εργαλείο στην μάχη κατά του ιδιωτικού χρέους.

Μια πρώτη σαφή γεύση του κλίματος έδωσαν τα επίσημα στοιχεία που δόθηκαν χθες στη δημοσιότητα για τον Ιανουάριο σύμφωνα με τα οποία πραγματοποιήθηκαν 5.031 εκκινήσεις νέων αιτήσεων στην πλατφόρμα και 1.075 νέες επιτυχείς ρυθμίσεις οφειλών οι οποίες αντιστοιχούν σε ιδιαίτερα υψηλό σύνολο αρχικών οφειλών 425 εκ. ευρώ. Συνολικά, μέχρι το τέλος Ιανουαρίου του 2024 έχουν πραγματοποιηθεί 13.101 επιτυχείς ρυθμίσεις οφειλών οι οποίες αντιστοιχούν σε 4,8 δισ. ευρώ αρχικών οφειλών.

Το σημείο κλειδί και οι αλλαγές

Πηγές του Οικονομικού επιτελείου αποδίδουν την αισιοδοξία τους στο γεγονός ότι η νέα έκδοση του εξωδικαστικού θα λειτουργήσει με τη δέσμευση τραπεζών και Servicers για αύξησης της εγκρισιμότητας των ρυθμίσεων στο 80% για οφειλές μέχρι 250.000 ευρώ.

Υπενθυμίζεται ότι ο «ανανεωμένος» εξωδικαστικός προβλέπει την αυτόματη και υποχρεωτική αποδοχή από το σύνολο των πιστωτών της πρότασης αναδιάρθρωσης χρέους (τελικό ποσό αποπληρωμής, ύψος κουρέματος και αριθμός δόσεων), που θα δίνει ο αλγόριθμος της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του Εξωδικαστικού για τους ευάλωτους οφειλέτες. Στην περίπτωση ωστόσο που οι πιστωτές απορρίψουν την πρόταση ρύθμισης με την αιτιολογία ότι δεν πρόκειται για ευάλωτο οφειλέτη, τότε θα πρέπει να προσκομίσουν τα σχετικά αποδεικτικά στοιχεία στα δικαστήρια.

Αντίθετα ο οφειλέτης διατηρεί το δικαίωμα να απορρίψει την πρόταση που θα βγάλει ο αλγόριθμος της πλατφόρμας, ενώ έχει την υποχρέωση προκειμένου να καταθέσει την σχετική αίτηση στην ηλεκτρονική πλατφόρμα να έχει προμηθευτεί την σχετική βεβαίωση ευάλωτου.

Όπως έχει γράψει το NEWS 24/7, o «νέος» αλγόριθμος που ισχύει από χθες και από τον οποίο προκύπτει το ύψος της διαγραφής οφειλών και κατ’ επέκταση το ύψος της οφειλής που ρυθμίζεται μέσω του εξωδικαστικού, επιτρέπει επιπλέον κούρεμα έως και κατά 28% σε δάνεια με εμπράγματες εξασφαλίσεις.

Σε ό,τι αφορά στο ύψος του επιτοκίου με το οποίο θα γίνονται οι ρυθμίσεις, μετά τις τελευταίες βελτιωτικές παρεμβάσεις, διαμορφώνεται στο 3% σταθερό για 3 χρόνια όταν μέχρι πρότινος το επιτόκιο για τα χρέη προς τους χρηματοδοτικούς φορείς είναι euribor συν 2,5 μονάδες για εξασφαλισμένες οφειλές και συν 3 μονάδες για μη εξασφαλισμένες οφειλές και πλέον. Πλέον με την ισχύ του σταθερού επιτοκίου το τελικό κόστος της ρύθμισης μειώνεται, για τον οφειλέτη, στο μισό.

Μία ακόμη σημαντική αλλαγή προβλέπει ότι δικαίωμα ένταξης στον εξωδικαστικό αποκτούν και όσοι βρέθηκαν με οφειλές από επιχειρήσεις που έχουν κλείσει.

Σημειώνεται τέλος ότι οι οφειλέτες θα μπορούν να σταματήσουν πλειστηριασμό που βρίσκεται σε εξέλιξη αρκεί να επιτυγχάνουν ρύθμιση μέσω προκαταβολής του 10% της οφειλής.

Πόσα χρωστούν οι Έλληνες σε τράπεζες και Δημόσιο

Αυτό όμως που εξακολουθεί να προβληματίζει είναι ότι παρά τη σημαντική μείωση των ληξιπρόθεσμων οφειλών την τελευταία πενταετία που οφείλεται αφενός, στη βελτίωση των προοπτικών της ελληνικής οικονομίας και αφετέρου, στη διεύρυνση των εργαλείων για την αντιμετώπιση της υπερχρέωσης, τα χρέη των Ελλήνων σε τράπεζες και Δημόσιο εξακολουθούν να συσσωρεύονται.

Όπως προκύπτει από τα στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Χρηματοπιστωτικού Τομέα και Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους το σύνολο του ιδιωτικού χρέους ανέρχεται σήμερα σε πάνω από 371 δισ. ευρώ, με τις ληξιπρόθεσμες οφειλές να διαμορφώνονται στα 224 δισ. ευρώ. Το 2019 τα συνολικά χρέη των νοικοκυριών και επιχειρήσεων «άγγιζαν» τα 333 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα ληξιπρόθεσμα αφορούσαν σε 233 δισ. ευρώ, ενώ το 2020 τα αντίστοιχα ποσά διαμορφώθηκαν σε 342 δισ. ευρώ και 233 δισ. ευρώ αντίστοιχα. Τον αμέσως επόμενο χρόνο το ιδιωτικό χρέος ανήλθε στα 376 δισ. ευρώ (ληξιπρόθεσμο 251 δισ. ευρώ), για να ανέβει στα 382 δισ. ευρώ το 2022, εκ των οποίων τα 243 δισ. ευρώ ήταν ληξιπρόθεσμο.

Πιο αναλυτικά, από τα περίπου 371 δισ. ευρώ που υπολογίζεται σήμερα το ιδιωτικό χρέος:

• Τα 137 δισ. ευρώ αφορούν στα ενήμερα δάνεια που βρίσκονται στις τράπεζες.
• Τα 105 δισ. ευρώ είναι οι ληξιπρόθεσμες οφειλές 4,2 εκατομμυρίων πολιτών προς την εφορία, εκ των οποίων, μάλιστα, τα 26,3 δισ. ευρώ έχουν χαρακτηριστεί ως ανεπίδεκτα είσπραξης.
• Τα 61 δισ. ευρώ είναι το ύψος των «κόκκινων» δανείων που διαχειρίζονται οι servicers
• Τα 47 δισ. ευρώ είναι οι οφειλές 2,3 εκατομμυρίων πολιτών στο ΚΕΑΟ.
• Τα 12 δισ. ευρώ είναι τα «κόκκινα» δάνεια που εξακολουθούν να βρίσκονται στους ισολογισμούς των τραπεζών.
• Τα 10 δισ. ευρώ είναι τα ενήμερα δάνεια στους servicers και τα οποία, δυνητικά θα μπορούσαν να επιστρέψουν στο τραπεζικό σύστημα.