Τράπεζες: Στα δύο δισ. τα κόκκινα δάνεια της Θεσσαλίας

Το ζήτημα ενός νέου κύματος κόκκινων δανείων λόγω των έκτακτων φαινομένων, σαν αυτά που καταγράφηκαν φέτος στη Ρόδο, τον Έβρο και τη Θεσσαλία έθεσε χθες ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας.

Ερωτηθείς σε συνέντευξη του ο κ. Στουρνάρας για το ενδεχόμενο αύξησης των «κόκκινων» δανείων στα χαρτοφυλάκια των τραπεζών από την αδυναμία όσων επιχειρήσεων ή νοικοκυριών επλήγησαν από την κακοκαιρία, παραδέχθηκε ότι θα υπάρξει αύξηση. «Αλλά οι ελληνικές τράπεζες είναι τώρα σε πολύ καλύτερη κατάσταση σε σχέση με το παρελθόν. Είναι καλά κεφαλαιοποιημένες, έχουν αποθέματα. Αυτό που συνέβη δεν θα ανακόψει την μείωση του ποσοστού των “κόκκινων” δανείων».
Οι τράπεζες έχουν καταφέρει να μειώσουν το ποσοστό των κόκκινων δανείων κάτω από το 6% επί του συνολικού χαρτοφυλακίου τους από 45% πριν από μερικά χρόνια ενώ σχεδιάζουν την διανομή μερίσματος για τη χρήση του 2023, για πρώτη φορά από το 2011.

Τι λένε οι τράπεζες

Ο Διοικητής έδωσε μια πρώτη εικόνα ενός φαινομένου για το οποίο τα τραπεζικά επιτελεία έχουν ενσκήψει από την πρώτη στιγμή. Σύμφωνα μάλιστα με πληροφορίες και στο πλαίσιο προληπτικής δράσης, οι τράπεζες έδωσαν άμεσα εντολή και προχωρούν σε συγκεκριμένα μέτρα στις πληγείσες περιοχές.

Συνολικά πάντως το θέμα των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής βρίσκεται πολύ ψηλά στην ατζέντα των τραπεζών, οι οποίες δεν κρύβουν τον προβληματισμό τους για τη συχνότητα πλέον των έκτακτων συμβάντων, που αναπόφευκτα καθιστούν ανέφικτη την εξυπηρέτηση μιας σειράς δανείων τόσο από ιδιώτες όσο και φυσικά από επιχειρήσεις.

Τραπεζικές πηγές επισημαίνουν ότι «μόνο στην ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλίας η δανειακή έκθεση των τραπεζών υπολογίζεται συνολικά σε περίπου 10 δις. ευρώ. Από αυτά οι μέχρι σήμερα έλεγχοι που πραγματοποιούμε, δείχνουν ότι ένα ποσό της τάξης των 2 δις. ευρώ μπορεί να καταστεί άμεσα κόκκινο. Σε αυτό το ποσό πρέπει να προσθέσουμε και επιπλέον 500 εκατ. ευρώ ως αποτέλεσμα των καλοκαιρινών πυρκαγιών στη Ρόδο και επιπλέον ένα ποσό που θα προκύπτει από παράπλευρες απώλειες σε επιχειρήσεις, κυρίως, οι οποίες μπορεί να περάσουν σε ένα στάδιο δυσκολίας στην αποπληρωμή των δανείων. Βέβαια πρέπει να σημειώσουμε ότι ένας μεγάλος αριθμός των συγκεκριμένων επιχειρήσεις είχαν οι ίδιες προβεί σε ασφάλιση έναντι των καιρικών φαινομένων.

Στο 2,5% η ζημιά στη Θεσσαλία

Την ίδια στιγμή όλες οι αναλύσεις καταλήγουν ότι μόνο για τη Θεσσαλία η ζημιά έχει κοστολογηθεί γύρω στα 5-6 δισ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο 2,5% του ΑΕΠ, επισημαίνοντας κυρίως τα προβλήματα σε υποδομές και φυσικά τις αναγκαίες επιχορηγήσεις.
Οι διοικήσεις και των τεσσάρων συστιμικών τραπεζών έδειξαν άμεσα αντανακλαστικά και από την πρώτη στιγμή επιχείρησαν να είναι στο πλευρό των πελατών τους, είτε είναι μεγάλες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην περιοχή, είτε μικρομεσαίοι επιχειρηματίες, είτε νοικοκυριά που έχουν λάβει στεγαστικό δάνειο – και τα οποία μέχρι τέλος του έτους είναι κάτω από ένα πέπλο προστασίας παγώματος δόσεων.

Παρ’ όλα αυτά άπαντες επισημαίνουν ότι δεν υπάρχει το παραμικρό περιθώριο για εφησυχασμό και απαιτείται συνεχής επαγρύπνηση. Προφανώς όπως τονίζουν δεν τίθεται ζήτημα ενός συνολικού κύματος κόκκινων δάνειων αλλά για επιπτώσεις από την οπτική της συχνής και πολλαπλής επίπτωσης από τα ακραία καιρικά φαινόμενα.

Κλιματικά stress test

Με την κλιματική αλλαγή να αριθμεί έναν από τους κινδύνους πρώτης γραμμής, τα επιτελεία των τραπεζών αρχίζουν και χτίζουν άμυνες, με ομάδες εργασίας να προσπαθούν να φτιάξουν το πλαίσιο. Άλλωστε, προς αυτήν την κατεύθυνση είναι και η επιταγή της ΕΚΤ και τα κλιματικά stress tests που θα γίνουν του χρόνου το καλοκαίρι για ευρωπαϊκές τράπεζες (τα πρώτα έγιναν Ιούλιο 2022) και τα οποία θα διεξαχθούν με βάση κλιματικά στοιχεία του 2023.

Ξένοι τραπεζικοί αναλυτές αναφέρουν ότι αν η κλιματική αλλαγή δεν αντιμετωπισθεί επαρκώς, η πιθανότητα ενός νέου κύματος κόκκινων δανείων θα βαίνει αυξανόμενη -μάλιστα, κάνουν λόγο για 8% αύξηση επισφαλειών έως το 2050 μόνο και μόνο εξ αυτού.