“Ζυγίσματα” της τελευταίας στιγμής για το “καλάθι” της ΔΕΘ

Τις τελευταίες “πινελιές” στον “καμβά” των ανακοινώσεων για την οικονομική πολιτική του επόμενου διαστήματος βάζει ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, σε συνεργασία με το οικονομικό επιτελείο εν όψει της 88ης ΔΕΘ.

Στο “ζύγι”, ουσιαστικά μπαίνουν, οι επικαιροποιημένες προβολές για την υλοποίηση του προϋπολογισμού φέτος και τα δεδομένα από το μέτωπο των εσόδων, αλλά και οι οδηγίες των Βρυξελλών στο φόντο και των αποφάσεων για τα όρια αύξησης των πρωτογενών δαπανών.

Έτσι, για φέτος, η υπεραπόδοση των εσόδων, θα “τροφοδοτήσει” τις έκτακτες παροχές, πέρα από τις ήδη γνωστές, ενώ οι όποιες ανακοινώσεις για μέτρα μόνιμου χαρακτήρα από το νέο έτος, θα γίνουν στη βάση τόσο των σεναρίων για την ανάπτυξη, μια και την Παρασκευή ανακοινώνονται από την ΕΛΣΤΑΤ τα δεδομένα για την πορεία του ΑΕΠ στο δεύτερο τρίμηνο του έτους (είναι οι Τριμηνιαίοι Εθνικοί Λογαριασμοί – προσωρινά στοιχεία) όσο και στη βάση των ορίων αυξήσεων πρωτογενών δαπανών.

Να σημειωθεί ότι από το 2025 μπαίνουν σε εφαρμογή οι νέοι δημοσιονομικοί κανόνες που θέτουν όρια στις δαπάνες για μόνιμες ελαφρύνσεις και παροχές. Για την Ελλάδα ο “πήχης” προς ώρας, είναι στο 3%, ωστόσο καταβάλλεται προσπάθεια να ανέβει στο 3,5%. Κάτι που σημαίνει ότι ήδη υπάρχει ένας “αέρας” για έξτρα δαπάνες 3 δισεκ., που εν πολλοίς, όμως,  εξαντλείται με τις αυξήσεις σε συντάξεις, στις δράσεις για παιδεία και υγεία, αλλά και στα εξοπλιστικά. Έτσι εάν και εφόσον δοθεί κι ένα περιθώριο της τάξης του 5%, δηλαδή, ποσό περίπου στα 500 εκατ. ευρώ, θα πρέπει να αποφασιστεί το πού θα κατανεμηθεί.

Προφανώς στόχος, με δεδομένο αυτόν τον χώρο, είναι να παραμείνουν σε “τροχιά” τα δημοσιονομικά και να μην καλλιεργηθούν προσδοκίες, ωστόσο υπάρχει και αδήριτη πολιτική πραγματικότητα και το βαρύ κλίμα για την κυβέρνηση, που οδηγεί σε αναγκαστικές κινήσεις, στοχευμένων παροχών, πέρα από τα όσα είναι γνωστά και ενταγμένα στο “‘έξτρα πακέτο” των 880 εκατ. ευρώ για το 2025, που έχει ήδη πάρει πράσινο φως από τις Βρυξέλλες.

Οι ασφαλιστικές εισφορές

Σε σχέση με το 2025 κυρίως τα μέτρα θα έχουν μόνιμο χαρακτήρα, και θα πρέπει να κουμπώνουν στον σχεδιασμό συνολικά της επόμενης τριετίας, που πάντα, έχει στη σχετική “εξίσωση” και την ενδεδειγμένη ταχύτητα μείωσης του χρέους. Να σημειωθεί, βέβαια, ότι σύμφωνα με τους νέους κανόνες, μια χώρα μπορεί να “μεταφέρει” την καλύτερη επίδοση μιας χρονιάς, στην επόμενη.

Έτσι, ένα πιθανό “ανέβασμα” του πήχη των δαπανών κατά περίπου μισή μονάδα, θα επέτρεπε δράσεις ύψους περίπου 500 εκ ευρώ με στόχο, όπως αναφέρεται, αναπτυξιακό. Έτσι, η προσπάθεια εστιάζεται στη μείωση του μη μισθολογικού κόστους, δηλαδή την αποκλιμάκωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 1 ποσοστιαία μονάδα, δηλαδή αντί αυτή να “σπάσει” το 2025 και το 2027, να γίνει άμεσα από τις αρχές της νέας χρονιάς, έχοντας, κύρια στόχευση την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων, και ειδικά των ΜμΕ, που “δεινοπαθούν” από τα κόστη ενέργειας και άλλα “βάρη”.  Εκτιμάται, δε, ότι το “καθαρό” δημοσιονομικό κόστος υπολογίζεται κάτω από τα 400 εκ ευρώ ενώ, παράλληλα, λειένεται ο δρόμος την επίτευξη του στόχου για μέσο μισθό στα 1.500 ευρώ το 2027.

Επίδομα τέκνων

Επίσης στο “ζύγι” είναι δράσεις για την στήριξη της οικογένειας και του δημογραφικού, όπως είναι η αναμόρφωση του επιδόματος τέκνων, κυρίως, σε σχέση με μια νέα δομή στην όλη κατανομή του με ένταξη “κόφτη” με εισοδηματικά όρια και ποσόστωσης ανάλογα με τον αριθμό των τέκνων.

Σε ό,τι αφορά τη στεγαστική πολιτική αναμένεται η ανακοίνωση του νέου προγράμματος “Σπίτι μου” για την παροχή χαμηλότοκων στεγαστικών δανείων με πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης. Το νέο πρόγραμμα θα προβλέπει υψηλότερα ηλικιακά όρια και διευρυμένα εισοδηματικά κριτήρια. Έως το τέλος του έτους θα τρέξει και το πρόγραμμα “Κοινωνική Αντιπαροχή”, με σκοπό την παροχή κατοικιών έναντι χαμηλού αντιτίμου από το απόθεμα της αδρανούς ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου.

Αλλαγές θα ανακοινωθούν, παράλληλα, και στο πρόγραμμα Ανακαινίζω – Νοικιάζω, ώστε να ανέβει το ποσό της επιδότησης από τα 4.000 στα 6.000 ευρώ για εργασίες επισκευής σε κλειστά διαμερίσματα, ώστε αυτά να μπουν στη συνέχεια στην αγορά προς ενοικίαση.

Επίσης αναμένονται ανακοινώσεις για φορολογικά κίνητρα για όσους εντάξουν στην διαδικασία αστικών μισθώσεων κλειστά σπίτια ή τα αφαιρέσουν από τις πλατφόρμες βραχυχρόνιων μισθώσεων.

Για φέτος

Για το 2024 στο “ζύγι”, πολιτικό και οικονομικό, αλλά και σε “παζάρι” με τις Βρυξέλλες έχει μπει το “μαξιλάρι” που έχει χτιστεί φέτος  ή πιο σωστά που εκτιμάται ότι θα χτιστεί μέχρι τέλους του έτους και που με βάση την πορεία εκτέλεσης του Προϋπολογισμού φτάνει στο 0,4% του ΑΕΠ, δηλαδή,  ανέρχεται περίπου σε ένα ποσό κοντά στα 800 εκατομμύρια.

Σημειώνεται ότι ο στόχος στον προϋπολογισμό για πρωτογενές πλεόνασμα έχει τοποθετηθεί στο 2,1% του ΑΕΠ το 2024 αλλά οι προβολές στο Γενικό Λογιστήριο μάλλον επιτρέπουν μια συγκρατημένη αισιοδοξία για μεγαλύτερο αποτέλεσμα κοντά στην περιοχή του 2,5% του ΑΕΠ. Κύριοι πυλώνες είναι της υπεραπόδοσης είναι οι αισθητά καλύτερες επιδόσεις στα φορολογικά έσοδα από την εφαρμογή των τεκμηρίων φορολόγησης σε 740.000 επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους, η λειτουργία του MyDATA, τα μέτρα για το λαθρεμπόριο και την πάταξη της φοροδιαφυγής αλλά και, όπως προαναφέρθηκε, η υπεραπόδοση του ΦΠΑ λόγω …  ακρίβειας.

Βέβαια, στο οικονομικό επιτελείο προσπαθούν να είναι συγκρατημένοι καθώς δεν θέλουν μονομιάς αυτό το απόθεμα των 800 εκατ. να ξοδευτεί. Άλλωστε υπάρχουν ήδη ανακοινωμενα μέτρα στήριξης. Ουσιαστικά, δηλαδή, θα συνεκτιμηθεί από την κυβέρνηση η όλη κατάσταση και η θέση των Βρυξελλών, ώστε να ανακοινωθούν οι όποιες τελευταίες έκτακτες παροχές για το 2024 αν όχι από το βήμα της ΔΕΘ τότε λίγο πριν την εκπνοή του χρόνου.