Αναπληρωτές εκπαιδευτικοί στην Ελλάδα: Η συνεχής πρόκληση στο εκπαιδευτικό σύστημα

Το εκπαιδευτικό μας σύστημα αντιμετωπίζει αρκετές προκλήσεις. Μια από τις πλέον διαρκείς και σημαντικές είναι η ύπαρξη δεκάδων χιλιάδων αναπληρωτών εκπαιδευτικών στα δημόσια σχολεία. Στην Ελλάδα, αυτή η πρακτική αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του εκπαιδευτικού συστήματος αφού συμβάλλει στη διατήρηση της εκπαιδευτικής συνέχειας, αλλά παρουσιάζει και προκλήσεις που αξίζει να εξετάσουμε.

Στις περισσότερες χώρες, οι αναπληρωτές εκπαιδευτικοί είναι εκπαιδευτικοί που καλούνται να αντικαταστήσουν προσωρινά άλλους εκπαιδευτικούς που απουσιάζουν από την εκπαιδευτική διαδικασία. Αυτή η ανάγκη μπορεί να προκύψει λόγω ασθένειας, άδειας, εκπαιδευτικής κατάρτισης, ή άλλων αναγκαίων απουσιών των κύριων εκπαιδευτικών. Η πρακτική των αναπληρωτών εκπαιδευτικών έχει σημαντικά οφέλη. Καταρχάς, εξασφαλίζει ότι οι μαθητές δεν χάνουν μαθήματα λόγω απουσιών των εκπαιδευτικών. Δεύτερον, εξασφαλίζει ότι η εκπαιδευτική διαδικασία δεν διακόπτεται, διατηρώντας τη συνέχεια και την ποιότητα της διδασκαλίας.

Στην Ελλάδα, η συντριπτική πλειοψηφία των αναπληρωτών, ωστόσο, δεν καλύπτει προσωρινές ανάγκες αλλά μακροχρόνιες ελλείψεις μόνιμου ανθρώπινου δυναμικού, δημιουργώντας έτσι στα δημόσια σχολεία εκπαιδευτικούς δύο ταχυτήτων με διαφορετικά εργασιακά δικαιώματα, μισθούς και παροχές αλλά με τις ίδιες υποχρεώσεις.

Αυτή η «κανονικοποίηση» του ρόλου των αναπληρωτών στο εκπαιδευτικό σύστημα εμπεριέχει ακόμα δύο μεγάλες προκλήσεις. Η πρώτη αφορά την ποιότητα της διδασκαλίας που παρέχουν οι αναπληρωτές. Αν και πολλοί από αυτούς είναι κατάλληλα προετοιμασμένοι, υπάρχουν περιπτώσεις όπου η έλλειψη εκπαιδευτικής εμπειρίας και προετοιμασίας μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ποιότητα της διδασκαλίας.

Η δεύτερη μεγάλη πρόκληση αφορά τη συνέπεια στη διδασκαλία. Οι αναπληρωτές μπορεί να αλλάζουν συχνά, και αυτό μπορεί να δημιουργήσει αστάθεια στην εκπαιδευτική διαδικασία, η οποία με τη σειρά της να μεταφράζεται σε μειωμένα επίπεδα αμοιβαίας εμπιστοσύνης και «δεσίματος» μεταξύ του εκπαιδευτικού προσωπικού αλλά και μεταξύ εκπαιδευτικών και μαθητών. Επίσης, αν οι αναπληρωτές δεν είναι εξοικειωμένοι με την εκπαιδευτική μεθοδολογία, τις ιδιαιτερότητες και το τοπικό κοινωνικό πλαίσιο του σχολείου, αυτό μπορεί να έχει επιπρόσθετη επίπτωση στη συνέπεια και την ποιότητα της διδασκαλίας.

• Η αντιμετώπιση των προκλήσεων που σχετίζονται με τους αναπληρωτές εκπαιδευτικούς απαιτεί συντονισμένες προσπάθειες από τις εκπαιδευτικές αρχές, τα σχολεία και την εκπαιδευτική κοινότητα. Ορισμένα μέτρα που μπορούν να ληφθούν περιλαμβάνουν:
• Εκπαίδευση και κατάρτιση: Είναι ουσιώδες να προσφέρονται εκπαίδευση και κατάρτιση στους αναπληρωτές εκπαιδευτικούς πριν αναλάβουν τα καθήκοντά τους. Αυτή η κατάρτιση μπορεί να περιλαμβάνει την εξοικείωσή τους με την εκπαιδευτική μεθοδολογία του σχολείου, τα διδακτικά υλικά και τη διαχείριση της τάξης.
• Υποστήριξη και καθοδήγηση: Οι αναπληρωτές εκπαιδευτικοί πρέπει να έχουν πρόσβαση σε υποστήριξη και καθοδήγηση από προηγούμενους εκπαιδευτικούς ή συνεργάτες. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει τη δυνατότητα συνεργασίας με έμπειρους εκπαιδευτικούς και την αξιοποίηση της πείρας τους.
• Σταθερότητα στην πρόσληψη: Η συχνή αλλαγή των αναπληρωτών μπορεί να δημιουργήσει αστάθεια στον εκπαιδευτικό διάλογο και στη διδακτική διαδικασία. Επομένως, πρέπει να δοθεί έμφαση στο να διατηρηθεί σταθερότητα στις προσλήψεις των αναπληρωτών όσο το δυνατόν περισσότερο.
• Συνεχής αξιολόγηση: Οι αναπληρωτές πρέπει να υπόκεινται σε συνεχή αξιολόγηση για την ποιότητα της διδασκαλίας τους. Αυτό μπορεί να βοηθήσει στην αναγνώριση των αδυναμιών τους και στη βελτίωση των επιδόσεών τους.
• Πρόσληψη μόνιμων εκπαιδευτικών: Όπου είναι δυνατό, πρέπει να δίνεται προτεραιότητα στην πρόσληψη μόνιμων εκπαιδευτικών με επαρκή προετοιμασία και εμπειρία. Αυτό μπορεί να μειώσει την ανάγκη για αναπληρωτές σε ορισμένες περιπτώσεις.
• Έρευνα και καινοτομία: Η έρευνα στον τομέα της εκπαίδευσης και η καινοτομία στις εκπαιδευτικές πρακτικές μπορούν να βοηθήσουν στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας της διδασκαλίας και, συνεπώς, να μειώσουν την ανάγκη για αναπληρωτές.

Η αντιμετώπιση των προκλήσεων που σχετίζονται με τους αναπληρωτές εκπαιδευτικούς απαιτεί διαρκή προσπάθεια και συνεργασία μεταξύ όλων των ενδιαφερομένων φορέων. Με τη σωστή προσέγγιση, μπορεί να επιτευχθεί βελτίωση στη διδασκαλία και στην εκπαιδευτική εμπειρία των μαθητών.

Ο Άγγελος Aλεξόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα, όπου σπούδασε Διεθνή και Ευρωπαϊκά Οικονομικά στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Το 2008 ολοκλήρωσε τις διδακτορικές του σπουδές στην Οργανωσιακή Συμπεριφορά και Διοίκηση Ανθρώπινου Δυναμικού στο Dublin City University της Ιρλανδίας.

Το 2012 ξεκίνησε να εργάζεται στο CERN, το μεγαλύτερο εργαστήριο σωματιδιακής φυσικής στον κόσμο, όπου εντάχθηκε στην Ομάδα Εκπαίδευσης και Επικοινωνίας.

Το 2020 ορίστηκε Πρόεδρος του Τομεακού Επιστημονικού Συμβουλίου Ανθρώπινου Δυναμικού και Αναβάθμισης στο Εθνικό Συμβούλιο Έρευνας, Τεχνολογίας και Καινοτομίας, το ανώτατο συμβουλευτικό όργανο της πολιτείας, υπεύθυνο για τη διαμόρφωση και εφαρμογή της εθνικής στρατηγικής για την έρευνα, την τεχνολογική ανάπτυξη και την καινοτομία.

Ακολουθήστε το News 24/7 στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις