Αμαζόνιος: Γιατί μάθαμε τώρα για τις φωτιές παρότι καίγεται εδώ και τρεις εβδομάδες

Ο ουρανός στο Σάο Πάολο της Βραζιλίας σκοτείνιασε εντελώς την περασμένη βδομάδα, συγκεκριμένα τη Δευτέρα. Λίγες ώρες μετά η NASA κυκλοφόρησε τις πρώτες φωτογραφίες που απεικονίζουν τις τεράστιες φωτιές από το διάστημα ενώ την Τετάρτη το θέμα έγινε πρώτη είδηση σε CBS και CNN.

Ο Αμαζόνιος φλέγεται. Ωστόσο τα τροπικά δάση καίγονται εδώ και τρεις εβδομάδες.

Όπως ανακοίνωσε το WWF, φέτος έχουν καταγραφεί 73.000 φωτιές στον Αμαζόνιο, 70% περισσότερες από την ίδια θερινή περίοδο του 2018. Σύμφωνα με το Reuters, η υπηρεσία διαστήματος της Βραζιλίας ανακοίνωσε πως η συχνότητα των φωτιών στον Αμαζόνιο έχει αυξηθεί κατά 83% σε σχέση με πέρυσι.

Σύμφωνα με τη Moira Birss, συντονιστική διευθύντρια της ΜΚΟ Amazon Watch, το γεγονός ότι οι καταστροφικές πυρκαγιές έφτασαν να είναι πλέον “πρώτες” στην παγκόσμια ατζέντα, έχει να κάνει με τις εικόνες που ήρθαν στη δημοσιότητα.

“Οι γηγενείς φωνάζουν χρόνια τώρα για τους κινδύνους και την καταστροφή, ενώ ρισκάρουν τις ζωές τους για να σώσουν τις περιουσίες τους. Δυστυχώς, ο Αμαζόνιος έπρεπε να καεί και πάλι για να ασχοληθεί μαζί του ο πλανήτης”, δήλωσε η Birss σύμφωνα με το Mic.

Πράγματι, τα περισσότερα ειδησεογραφικά πρακτορεία ανά τον κόσμο άρχισαν να δημοσιεύουν εκτενή ρεπορτάζ μετά τις αποκαλυπτικές εικόνες που κυκλοφόρησαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. 

Μην ξεχνάμε άλλωστε πως ζούμε στην εποχή των social media και της εικόνας.

Παράλληλα, στο να γίνει “viral” η όλη είδηση έπαιξε ρόλο η περαιτέρω διάδοση συγκεκριμένων πληροφοριών, όπως το ότι ο Αμαζόνιος, ή αλλιώς ο “πνεύμονας της Γης”, παράγει το 20% του οξυγόνου παγκοσμίως (με πολλούς ερευνητές όμως να κατεβάζουν αυτό το ποσοστό δέκα ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερα).

Μια άλλη πληροφορία που κέντρισε το ενδιαφέρον των χρηστών έχει να κάνει με τις εταιρείες διατροφικών ειδών που επωφελούνται από την υλοτομία και αποψίλωση των δασών. Φυσικό, καθώς στη θέση των δασών καλλιεργούνται φοινικοειδή προς εκμετάλλευση.

Κάπως έτσι, στο Twitter, το hashtag #AmazonRainforest μπήκε τελικά στην πρώτη πεντάδα και το περασμένο Σαββατοκύριακο έφτασε στην πρώτη θέση.

Για τη Birss, αυτό δεν αρκεί. “Οι άνθρωποι πρέπει να πιέσουν τις κυβερνήσεις τους να κάνουν περισσότερα για το περιβάλλον”, δήλωσε, καλώντας σε διαρκή εγρήγορση και ακτιβιστική δράση.

Οι περισσότερες πυρκαγιές προκαλούνται από αγρότες και κτηνοτρόφους που θέλουν να “καθαρίσουν” την περιοχή για τις καλλιέργειες ή τη βοσκή των ζώων τους. Φωτιές βάζουν και καταπατητές, οι οποίοι ελπίζουν ότι θα μπορέσουν να εκμεταλλευτούν τις καμένες εκτάσεις.

Παράλληλα, η στάση του Μπολσονάρου εξόργισε περισσότερο τους χρήστες των social media, “ανεβάζοντας” τις ειδήσεις για τον Αμαζόνιο ακόμη πιο ψηλά. Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Βραζιλίας, υπεύθυνοι για τις πυρκαγιές είναι οι ΜΚΟ και η ξηρασία. 

Το περασμένο διάστημα, ο ακροδεξιός πολιτικός αποδυνάμωσε την περιβαλλοντική υπηρεσία της χώρας, επιτέθηκε σε Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις και υποστήριξε πως ο Αμαζόνιος πρέπει να γίνει πιο “ανοιχτός” για καλλιέργειες, υλοτομία και εξορύξεις.

Ο ίδιος δηλώνει τώρα πως η διασπορά “ψευδών πληροφοριών” για την κατάσταση που επικρατεί στην βόρεια Βραζιλία “δεν βοηθά στην επίλυσή της”. Τελικά, με χαρακτηριστική καθυστέρηση, ο Μπολσονάρου ενέκρινε στρατιωτικές επιχειρήσεις σε επτά κράτη την Κυριακή, για να καταπολεμήσει τις πυρκαγιές στον Αμαζόνιο, απαντώντας σε αιτήματα για βοήθεια από τις τοπικές κυβερνήσεις.

Παράλληλα, ενεργοποίησε τον στρατό δεχόμενος βοήθεια σε αεροσκάφη από ξένες δυνάμεις.

Οργή των Ινδιάνων

Ο ινδιάνος αρχηγός Ραόνι Μετουκτίρε κατηγόρησε την ίδια ώρα από τη δική του πλευρά τον πρόεδρο της Βραζιλίας Ζαΐχ Μπολσονάρου ότι θέλει να καταστρέψει το τροπικό δάσος του Αμαζονίου, και ζήτησε τη βοήθεια της διεθνούς κοινότητας για την απομάκρυνσή του από την εξουσία το συντομότερο δυνατό.

“Πρέπει τον ξεφορτωθούμε όσο το δυνατόν συντομότερα”, δήλωσε για τον ακροδεξιό Βραζιλιάνο πρόεδρο ο διάσημος ινδιάνος αρχηγός μαχητικός υπερασπιστής του δάσους του Αμαζονίου σε μια τηλεφωνική συνέντευξη που παραχώρησε στο Γαλλικό Πρακτορείο.

“Θέλει να αποτελειώσει το δάσος, θέλει να αποτελειώσει εμάς (τους αυτόχθονες). Είναι πραγματικά τρομακτικό αυτό που κάνει”, συνέχισε ο γηραιός ινδιάνος αρχηγός κατηγορώντας τον Μπολσονάρου ότι προωθεί την ανάπτυξη γεωργίας, υλοτοπίας και εξορυκτικής δραστηριότητας σε γη των αυτοχθόνων κοινοτήτων.

“Αυτός είναι που παρακινεί αυτούς τους ανθρώπους, όπως τους αγρότες, οι οποίοι τον ακούν, νομίζουν ότι έχουν όλα τα δικαιώματα και αρχίζουν να καίνε τα δάση”, επισήμανε ο 89χρονος Ραόνι που αγωνίζεται για τον σεβασμό των δικαιωμάτων των αυτοχθόνων κοινοτήτων.

Ζητώντας εξωτερική βοήθεια τόνισε πως: “θέλω να υπάρξει μια γενική κινητοποίηση για την κατάσβεση αυτών των πυρκαγιών. Δεν μπορούμε να το αφήσουμε να καίγεται έτσι”, δήλωσε ο Ραόνι, λέγοντας ότι “δεν έχει δει ποτέ κάτι τέτοιο”.

Τον Ιούλιο άλλωστε οι New York Times έγραψαν για τον θάνατο ενός ηγέτη των Ινδιάνων από μεταλλωρύχους που εισέβαλλαν σε προστατευόμενη περιοχή όπου υπήρχε οικισμός αυτόχθονων.

Μισόλογα στους G7

Το θέμα του Αμαζονίου τέθηκε και στην ατζέντα των G7. “Ο Αμαζόνιος καίγεται και αυτό είναι ένα θέμα που αφορά όλον τον κόσμο επειδή είναι πηγή βιοποικιλότητας. Έχουμε μια πραγματική οικοκτονία σε εξέλιξη παντού στον Αμαζόνιο και όχι μόνο στη Βραζιλία” είπε ο Εμανουέλ Μακρόν μιλώντας στον ειδησεογραφικό ιστότοπο Konbini.

“Πρέπει να βρούμε μια καλή διοίκηση για τον Αμαζόνιο. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να εμπλακούν μη κυβερνητικές οργανώσεις και ιθαγενείς πληθυσμοί περισσότερο απ’ όσο εμπλέκονται τώρα και πρέπει να σταματήσουμε την αποψίλωση των δασών που γίνεται παντού”, είπε.

Την Πέμπτη ο Γάλλος πρόεδρος είχε χαρακτηρίσει “διεθνή κρίση” τις πυρκαγιές στον Αμαζόνιο, τον “πνεύμονα του πλανήτη”.

Στη σύνοδο της G7, ο Μακρόν είπε ότι θα προσπαθήσει να κινητοποιήσει τους ηγέτες για να αυξήσουν τη χρηματοδότηση για την προστασία του τροπικού δάσους και να αναπτυχθούν μηχανισμοί που θα αποτρέπουν τις πυρκαγιές.

Για την ιστορία, οι ηγέτες της ομάδας G7 συμφώνησαν όλοι πως οι χώρες της Αμαζονίας που επλήγησαν από τις πυρκαγιές θα πρέπει να λάβουν βοήθεια το συντομότερο δυνατόν, χωρίς, ωστόσο, να καταλήξουν σε σειρά συγκεκριμένων μέτρων.

Από τη δική του πλευρά ο πρόεδρος της Κολομβίας Ιβάν Ντούκε δήλωσε πως θα παρουσιάσει πρόταση για περιφερειακή συμφωνία για την προστασία του Αμαζονίου στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη. Σημειώνεται πως εκτός από τη Βραζιλία και την Κολομβία, το δάσος του Αμαζονίου εκτείνεται στο Περού, τη Βολιβία, τη Βενεζουέλα, τη Γουιάνα, τη Γαλλική Γουιάνα, το Σουρινάμ και τον Ισημερινό.