Αμαζόνιος: Στο έλεος της πύρινης λαίλαπας

Δεν έχει προηγούμενο η οικολογική καταστροφή στον Αμαζόνιο, τον πνεύμονα του πλανήτη, με τον πυκνό καπνό να κρύβει τον ήλιο δημιουργώντας ένα απόκοσμο σκηνικό.

Η φωτιά είναι μία μόλις από τις χιλιάδες που αποδεκατίζουν αυτή τη στιγμή την Αμαζονία, το μεγαλύτερο τροπικό δάσος του κόσμου και έναν προμαχώνα κατά της κλιματικής αλλαγής.

Οι πυρκαγιές στο τροπικό δάσος έχουν αυξηθεί κατά 83% μέχρι στιγμής φέτος, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2018, σύμφωνα με την INPE, την υπηρεσία διαστημικών ερευνών της Βραζιλίας.

Αυτή η κυβερνητική υπηρεσία έχει καταγράψει 72.843 πυρκαγιές, τον μεγαλύτερο αριθμό από το 2013 που άρχισαν να τηρούνται αρχεία. Περισσότερες από 9.500 χιλιάδες εντοπίσθηκαν από δορυφόρους μόνον από την περασμένη Πέμπτη και μετά.

Χθες, Τετάρτη, ο πρόεδρος της Βραζιλίας Ζαΐχ Μπολσονάρου εξόργισε τους οικολόγους διατυπώνοντας αβάσιμες κατηγορίες ότι μη κυβερνητικές οργανώσεις βάζουν τις φωτιές από θυμό επειδή περιέκοψε τη χρηματοδότησή τους.

Η παγκόσμια οργή εκφράζεται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με το #PrayforAmazonas (προσευχηθείτε για την Αμαζονία) να είναι το κορυφαίο στον κόσμο θέμα στο Twitter.

Την τελευταία εβδομάδα δημοσιογράφος του Reuters έχει επανειλημμένα διανύσει με το αυτοκίνητο το τμήμα των 30 χιλιόμετρων του Υπεραμαζονιακού αυτοκινητόδρομου από την Χουμάιτα προς τη Λαμπρέα, παρακολουθώντας τη φωτιά να κατατρώει τη ζούγκλα.

Στην αρχή, την Τετάρτη της περασμένης εβδομάδας, η μαινόμενη πυρκαγιά απείχε μόλις λίγα μέτρα από τον αυτοκινητόδρομο, με τις κίτρινες φλόγες να καταπίνουν δένδρα και να φωτίζουν τον ουρανό. Μέχρι το σαββατοκύριακο, η φωτιά είχε υποχωρήσει μακρύτερα, όμως η πορτοκαλί λάμψη της είχε πλέον ύψος αρκετών ορόφων.

Ο δημοσιογράφος του Reuters είδε τολύπες καπνού να υψώνονται από το δάσος και να φθάνουν σε ύψος δεκάδων μέτρων, στη διάρκεια ενός ταξιδιού μιας εβδομάδας που έκανε στη νότια Αμαζονία και την βόρεια Πολιτεία Ροντόνια.

«Το μόνο που μπορείς να δεις είναι καπνός», λέει δείχνοντας στον ορίζοντα ο Τιάγκο Παριντιντίν, ο οποίος ζει σε καταυλισμό αυτοχθόνων λίγο μακρύτερα από τον Υπεραμαζονιακό αυτοκινητόδρομο.

Είκοσι δύο χρόνων και εκπαιδευμένος σε περιβαλλοντικά ζητήματα, ο Τιάγκο Παρνιντιντίν καταγγέλλει την αυξανόμενη ανάπτυξη της Αμαζονίας που έφερε τη γεωργία και την αποδάσωση, με αποτέλεσμα να ανεβαίνουν οι θερμοκρασίες στη διάρκεια της ξηρής εποχής.

Οι φωτιές αρχίζουν στη χαμηλή βλάστηση που έχει ξεραθεί κατά την περίοδο της ξηρασίας. Καπνός τυλίγει τμήματα εδάφους που είναι ακόμη καταπράσινα, γεμάτα φτέρες και φοινικόδενδρα, καθώς η βλάστηση κάτω απ’ αυτά σιγοκαίει. Στο τέλος πιάνουν φωτιά και τα δένδρα.

Περιβαλλοντολόγοι λένε επίσης πως αγρότες βάζουν φωτιά στο δάσος για να μετατρέψουν τμήματά του σε βοσκοτόπια.

Ο Γκάμπριελ Αλμπουκέρκε, πιλότος στο Πόρτο Βέλιο, την πρωτεύουσα της Πολιτείας Ροντόνια, λέει πως, στα τέσσερα χρόνια που πετάει με το μικρό ελικοφόρο αεροπλάνο του, η κατάσταση ποτέ δεν ήταν τόσο κακή.

«Είναι η πρώτη φορά που βλέπω κάτι τέτοιο», λέει καθώς προετοιμάζεται για απογείωση.

Από τον ουρανό, οι πυρκαγιές κυμαίνονται από μικρούς θυλάκους μέχρι μεγαλύτερες από ποδοσφαιρικό γήπεδο, με τον καπνό να καθιστά αδύνατο να δει κανείς κάτι πίσω από την πρώτη γραμμή της φωτιάς ώστε να διακρίνει την πλήρη έκταση της πυρκαγιάς.

Μπολσονάρου: Δεν έχουμε χρήματα για να αντιμετωπίσουμε τις φωτιές

Την ίδια ώρα, ο Ζαΐχ Μπολσονάρου δηλώνει πως η κυβέρνησή του δεν έχει τους πόρους για να καταπολεμήσει τις πυρκαγιές στο τροπικό δάσος της Αμαζονίας.

Σε δηλώσεις του καταφέρθηκε εναντίον του Τύπου, τον οποίο κατηγορεί ότι στρέβλωσε τις δηλώσεις του περί ευθύνης των μη κυβερνητικών οργανώσεων στις φωτιές στο δάσος του Αμαζονίου, επαναλαμβάνοντας, εντούτοις, ότι «οι ισχυρότερες υποψίες προέρχονται» από τις ΜΚΟ.

«Ουδέποτε κατηγόρησα τις ΜΚΟ για τις φωτιές στον Αμαζόνιο. Είναι απίστευτα όσα γράφονται στις εφημερίδες» είπε σε δημοσιογράφους στη Μπραζίλια.

«Ο βραζιλιάνικος Τύπος περνά τον καιρό του επινοώντας ιστορίες, όμως το να με κατηγορούν ότι είμαι (ένας) Νέρωνας που βάζει φωτιές είναι ανεύθυνο, είναι σαν να κάνουν εκστρατεία εναντίον της Βραζιλίας» υποστήριξε. «Υπάρχουν πάντα δασικές πυρκαγιές και θα υπάρχουν πάντα. Δυστυχώς, αυτό συνέβη στην Αμαζονία».

Ο ακροδεξιός πρόεδρος εξήγησε ότι θα μπορούσε επίσης να κατηγορήσει για αυτούς τους «εμπρησμούς (…) τους αυτόχθονες, τους Αρειανούς… ή τους μεγάλους γαιοκτήμονες». «Όλος ο κόσμος μπορεί να θεωρηθεί ύποπτος. Όμως, οι ισχυρότερες υποψίες προέρχονται από τις ΜΚΟ» σημείωσε.

Την Τετάρτη, ο Ζαΐχ Μπολσονάρου υπαινίχθηκε πως οι μη κυβερνητικές οργανώσεις προάσπισης του περιβάλλοντος θα μπορούσαν να έχουν προκαλέσει αυτές τις πυρκαγιές.

«Οι ΜΚΟ χάνουν χρήματα που προέρχονται από τη Νορβηγία και τη Γερμανία. Δεν έχουν πλέον δουλειές, προσπαθούν να με ανατρέψουν» υποστήριξε την Πέμπτη, αναφερόμενος στην αναστολή από αυτές τις δύο χώρες, των επιδοτήσεών τους στο Ταμείο για τον Αμαζόνιο, που δημιουργήθηκε για την προστασία του «πνεύμονα του πλανήτη».

«Τα χρήματα στα ταμεία των ΜΚΟ δεν χρησιμεύουν ούτε στη μάχη κατά των πυρκαγιών ούτε στο να ξαναφυτευτούν δέντρα» σημείωσε ο Βραζιλιάνος πρόεδρος.

«Εάν ολόκληρος ο κόσμος αρχίσει να υψώνει εμπορικούς φραγμούς (εναντίον της Βραζιλίας), οι αγροτικές συναλλαγές μας θα καταγράψουν πτώση, η οικονομία θα κατρακυλήσει (…) και η ζωή σας, εσάς των εκδοτών, των ιδιοκτητών τηλεοπτικών δικτύων θα είναι πιο περίπλοκη» προειδοποίησε.

«Αυτή η περιβαλλοντική ψύχωση σας εμποδίζει να δράσετε» κι «εγώ θέλω να σώσω τη Βραζιλία».