Είναι αυτό το καλοκαίρι της κλιματικής κρίσης;

Αυτό που ζούμε ίσως να μπορούσε και να χαρακτηριστεί άνευ προηγουμένου. Έχουμε ξαναδεί ακραία φαινόμενα, δυστυχώς έχουμε θρηνήσει θύματα και στο παρελθόν, αλλά το καλοκαίρι του 2021 είναι διαφορετικό. Τόσο που αναρωτιόμαστε, πώς θα είναι τα επόμενα; Μήπως φέτος είναι μόνο η αρχή και αυτά που θα ακολουθήσουν ούτε που τα φανταζόμαστε;

Μόνο από τα τέλη Ιουνίου μέχρι σήμερα, σημειώθηκαν ακραία καιρικά φαινόμενα και φυσικές καταστροφές που συνδέονται άρρηκτα με την κλιματική αλλαγή, όπως αναφέρει στο νέο της άρθρο η Greenpeace.

Συγκεκριμένα, στο Λίτον του Καναδά, μία σχετικά ψυχρή περιοχή, καταγράφηκαν θερμοκρασίες που άγγιξαν τους 49,5°C, που φυσικά αποτελεί ρεκόρ, κι ένα παρατεταμένο ακραίο κύμα καύσωνα. Μάλιστα, στη συνέχεια προκλήθηκε μεγάλος αριθμός πυρκαγιών στην περιοχή, και μία από αυτές έκανε στάχτη το ίδιο το χωριό Λίτον.

Στη Γερμανία και το Βέλγιο πολύ έντονες βροχοπτώσεις προκάλεσαν σοκαριστικές πλημμύρες, από τις οποίες μέχρι στιγμής έχουν χάσει τη ζωή τους περισσότερα από 150 άτομα στη Γερμανία και 35 στο Βέλγιο. Οι μετεωρολόγοι επιβεβαίωσαν ότι είναι πρώτη φορά που πέφτει τόσο μεγάλη ποσότητα βροχής μέσα σε 24 (εικοσαπλάσια του μέσου όρου) στη συγκεκριμένη περιοχή.

Στο Όρεγκον των ΗΠΑ η περίοδος των πυρκαγιών μόλις άρχισε και στο Όρεγκον ήδη μαίνεται μία τεράστια πυρκαγιά εδώ και αρκετές μέρες, καίγοντας σπίτια. Πυρκαγιές καίνε επίσης και την Μοντάνα, το Όρεγκον, την Αριζόνα, το Αϊντάχο, τη Γιούτα, το Νέο Μεξικό και την Καλιφόρνια.

Αυτές οι πυρκαγιές τροφοδοτούνται και από την έντονη ξηρασία διαρκείας. Δεν είναι μόνο αυτά φυσικά, τα περιστατικά είναι πολλά και σχεδόν καθημερινά ανά τον κόσμο και θα μπορούσαν να γραφτούν σελίδες.

Από τα λόγια στις πράξεις

Τα παραδείγματα πιο πάνω είναι ακραία φαινόμενα, που η κλιματική αλλαγή έχει συμβάλει στο να συμβαίνουν με τέτοια συχνότητα και τόση ένταση. Η αλήθεια είναι ότι είναι ιδιαίτερα τρομακτικά. Για να προλάβουμε τα (ακόμα) χειρότερα, μήπως είναι ώρα να γίνουν πράγματα, να ληφθούν μέτρα με πιο γρήγορους ρυθμούς; Ένας από τους βασικούς λόγους που η κλιματική κρίση χειροτερεύει είναι οι εκπομπές αερίων που εκλύονται στην ατμόσφαιρα. Το μεγαλύτερο μερίδιο εκπομπών αερίων προέρχεται από τον τομέα της ενέργειας (ηλεκτρισμός, θέρμανση, μεταφορές) και για να παράξουμε ενέργεια χρησιμοποιούμε ορυκτά καύσιμα (πετρέλαιο, λιγνίτη, ορυκτό αέριο). Άρα, είναι επείγον να φύγουμε από τα ορυκτά καύσιμα και να στραφούμε σε καθαρές μορφές ενέργειας ώστε να μειώσουμε τις εκπομπές αερίων.

Ποιος πρέπει να δράσει;

Όλοι μας. Φυσικά, πρέπει τώρα να ληφθούν δραστικά μέτρα από τις κυβερνήσεις για τον τερματισμό της χρήσης ορυκτών καυσίμων, την απαγόρευση των εξορύξεων νέων κοιτασμάτων ορυκτών καυσίμων και την προστασία των δασών, των θαλασσών και της βιοποικιλότητας συνολικά. Έχουμε δρόμο μπροστά μας: ακόμα και τα πολύ πρόσφατα μέτρα που πρότεινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, δυστυχώς είναι ανεπαρκή.

Ταυτόχρονα όμως, έχουμε και εμείς δύναμη και επιλογές. Μπορούμε να συμβάλλουμε σε μία κοινωνικά δίκαιη ενεργειακή μετάβαση, που βάζει στο επίκεντρο τους πολίτες και να τροφοδοτούμε τα σπίτια μας με καθαρή ενέργεια, χωρίς ταυτόχρονα να ξεχνάμε την εξοικονόμηση ενέργειας.

Ομάδες ανθρώπων που φέρνουν την αλλαγή

Μπορούμε να γίνουμε παραγωγοί της δικής μας καθαρής ενέργειας από τον ήλιο και όλες τις ανεξάντλητες καθαρές πηγές ενέργειας. Αυτό λέγεται ενεργειακή δημοκρατία, συμβαίνει ήδη και μπορούμε και εμείς να είμαστε μέρος της. Στην ουσία, ο καθένας από εμάς μπορεί να παράξει και να καταναλώσει την ενέργεια που χρειάζεται ώστε να καλύψει τις ανάγκες που έχει – κι έτσι να μην εξαρτάται από τους παρόχους ενέργειας – να έχει αυτονομία και, το κυριότερο, να συμβάλλει στην προστασία του πλανήτη.

Πώς; Μέσα από τις ενεργειακές κοινότητες, που είναι τοπικοί αστικοί συνεταιρισμοί αποκλειστικού σκοπού, μέσω των οποίων εμείς, οι πολίτες, (είτε ως φυσικά είτε ως νομικά πρόσωπα) μπορούμε να δραστηριοποιηθούμε στον ενεργειακό τομέα, αξιοποιώντας τις καθαρές πηγές ενέργειας. Πλέον, υπάρχει και ένας αναλυτικός οδηγός για το ποια βήματα πρέπει να ακολουθήσει κανείς ώστε να εμπλακεί ενεργά σε μία τέτοια προσπάθεια. Έχουμε την ευκαιρία λοιπόν να κάνουμε κάτι για να βοηθήσουμε και εμάς και τον πλανήτη.

Ευτυχώς, υπάρχουν ήδη καλά παραδείγματα ενεργειακών κοινοτήτων που μας εμπνέουν και μας δίνουν κίνητρο. Ένα από αυτά είναι ο Υπερίων, η πρώτη ενεργειακή κοινότητα πολιτών στην Αθήνα που θα παράγει τη δική της ηλιακή ενέργεια για ιδιοκατανάλωση, μέσα από φωτοβολταϊκό πάρκο. Μάλιστα, η Greenpeace έγινε η πρώτη περιβαλλοντική οργάνωση στην Ελλάδα που θα καλύπτει τις ανάγκες τις σε ηλεκτρική ενέργεια από τον ήλιο!

*Της Σμαράγδας Σκούλου, τμήμα επικοινωνίας, ελληνικό γραφείο Greenpeace