Τα αέρια των ηφαιστείων μπορούν να κάνουν τον γύρο του κόσμου: Η περίπτωση του Λα Σουφριέρ

ο μικρό νησί Άγιος Βικέντιος και Γρεναδίνες, στην ανατολική Καραϊβική, καλύφθηκε πριν από λίγες ημέρες με ένα λεπτό στρώμα τέφρας και μια “έντονη οσμή θείου” ήταν στον αέρα  μία ημέρα μετά τη θεαματική έκρηξη του ηφαιστείου, το οποίο για δεκαετίες ήταν ανενεργό.

Η έκρηξη του ηφαιστείου Λα Σουφριέρ έστειλε μαύρα σύννεφα τέφρας περίπου 10 χλμ. στον αέρα, προκαλώντας την απομάκρυνση κατοίκων από περιοχές εκεί κοντά.

Ο Άγιος Βικέντιος και οι Γρεναδίνες, όπου ζουν λίγοι περισσότεροι από 100.000 άνθρωποι, είχε να δει ηφαιστειακή δραστηριότητα από το 1979, όταν μια έκρηξη προκάλεσε ζημιές περίπου 100 εκατομμυρίων δολαρίων.

Η έκρηξη του Λα Σουφριέρ το 1902 είχε προκαλέσει τον θάνατο τουλάχιστον 1.000 ανθρώπων.

Αξίζει να σημειώσουμε οτι το Πλίμουθ κάποτε ήταν πρωτεύουσα ενός άλλου νησιού του Μοντσερράτ. Οι φυσικές καταστροφές ισοπέδωσαν το Μοντσερράτ και ερήμωσαν την πόλη.το 1989, όταν ένας τυφώνας χτύπησε το νησί ενω λίγα χρόνια αργότερα, οι κάτοικοι ήρθαν αντιμέτωποι με ένα δεύτερο φυσικό φαινόμενο. Η πόλη ήταν χτισμένη στους πρόποδες του ηφαιστείου, Σουφριέρ Χιλς. Τον Αύγουστο του 1995 το ηφαίστειο εξερράγη με αποτέλεσμα μεγάλες ποσότητες λάβας και τέφρας να καλύψουν την πόλη. Μερικούς μήνες αργότερα, οι εκρήξεις σταμάτησαν και οι κάτοικοι ήταν ελεύθεροι να επιστρέψουν στα σπίτια τους. Ωστόσο, τον Ιούλιο του 1997 μια δεύτερη τρομακτική έκρηξη ερήμωσε ολόκληρο το νησί.

Συνολικά έχασαν τη ζωή τους 19 άνθρωποι και ισοπεδώθηκε το 80% του νησιού. Απο τότε μέχρι σήμερα έχουν υπάρξει βελτιώσεις στα αριθμητικά μοντέλα και στις μετρήσεις και μπορούμε πλέον να παρακολουθούμε την διασπορά των αερίων από τα ηφαίστεια και να ελέγχουμε την ποιότητα της ατμόσφαιρας σε όλο τον πλανήτη.

Η υπηρεσία Copernicus για την παρακολούθηση της ατμόσφαιρας (CAMS) παρέχει συνεχή δεδομένα και πληροφορίες σχετικά με τη σύσταση της ατμόσφαιρας. Η υπηρεσία περιγράφει την τρέχουσα κατάσταση, πραγματοποιεί προβλέψεις για την κατάσταση τις επόμενες λίγες ημέρες, και αναλύει συστηματικά εκ των υστέρων αρχεία δεδομένων για τα τελευταία χρόνια. Η  υπηρεσία Copernicus για την παρακολούθηση της ατμόσφαιρας  υποστηρίζει πολλές εφαρμογές σε ποικίλους τομείς, όπως, μεταξύ άλλων, η υγεία, η παρακολούθηση του περιβάλλοντος, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η μετεωρολογία και η κλιματολογία. Παρέχει καθημερινά πληροφορίες σχετικά με τη σύσταση της ατμόσφαιρας της γης μέσω της παρακολούθησης και της πρόγνωσης συστατικών, όπως τα αέρια του θερμοκηπίου (διοξείδιο του άνθρακα και μεθάνιο), τα δραστικά αέρια (π.χ. μονοξείδιο του άνθρακα, οξειδωμένες ενώσεις αζώτου, διοξείδιο του θείου), το όζον και τα αερολύματα.

Η υπηρεσία Coperinus eξασφαλίζει ανάλυση σχεδόν σε πραγματικό χρόνο και προβλέψεις 4 ημερών, καθώς και νέα ανάλυση της ποιότητας του αέρα στην Ευρώπη, καθιστώντας κατ’ αυτόν τον τρόπο δυνατή τη συνεχή αξιολόγηση του αέρα που αναπνέουμε. Τις προβλέψεις των ποσοτήτων διoξειδίου του θείου μπορούμε να τις δούμε μέσα από το Windy όπως καταγράφεται στον σύνδεσμο.

Όσο και να μας φαίνεται παράξενο ή ακόμα και να μας ανησυχεί, το διοξείδιο του θείου με την βοήθεια των ανώτερων ανέμων καταφέρνει να φτάσει το Σαββατοκύριακο πάνω από την περιοχή μας , σε μεγάλα όμως ύψη της ατμόσφαιρας , χωρίς να μπορεί να μας δημιουργήσει προβλήματα .

Σε γενικές γραμμές πρέπει να γνωρίζουμε ότι οταν έχουμε εκρήξεις ηφαιστείων, η ηφαιστειακή τέφρα με τα αέρια που την συνοδεύουν μπορούν να κάνουν τον γύρο του κόσμου . Αξίζει να σημειώσουμε οτι το 1991 μετά την έκρηξη του ηφαιστείου Pinatumbo το νέφος διέγραψε 3 φορές τον γύρο του πλανήτη μας.

Η διασπορά του SO2 στην ατμόσφαιρα

Τα αέρια που εκπέμπονται από τις εκρήξεις των ηφαιστείων  αποτελούνται κυρίως από υδρατμούς (H2O), διοξείδιο του άνθρακα (CO2) και διοξείδιο του θείου (SO2) και από άλλα αέρια τα οποία συναντούμε συνήθως στην ηφαιστειακή στάχτη όπως το υδρόθειο (H2S), το υδροχλώριο (HCl) το οποίο γίνεται υδροχλωρικό οξύ όταν έρθει σε επαφή με υγρασία), το υδροφθόριο (HF) και το μονοξείδιο του άνθρακα (CO).

Πιο συγκεκριμένα, το διοξείδιο του θείου μετατρέπεται στην στρατόσφαιρα σε αερόλυμα θείου, το οποίο αντικατοπτρίζει την ηλιακή ακτινοβολία αλλά συμμετέχει επίσης και σε χημικές αντιδράσεις επηρεάζοντας το κλίμα

Κοντά στην επιφάνεια το SO2 είναι επιβλαβές για την ανθρώπινη υγεία και πράγματι είναι ένας πρόδρομος της όξινης βροχής και των θειικών αερολυμάτων, τα οποία επηρεάζουν τη μικροφυσική του νέφους και την ακτινοβόληση. Όμως οι προγνώσεις του Ευρωπαικού Copernicus (αλλά και του Αμερικάνικου GEOS-5) για τις συγκεντρώσεις  SO2 αφορούν όλη την στήλη της ατμόσφαιρας σε 72 κατακόρυφα επίπεδα από την επιφάνεια έως περίπου τα 80 km υψόμετρο.

Τα ηφαίστεια κατά την διάρκεια των εκρήξεων εκτοξεύουν τα αέρια πάνω απο την τροπόσφαιρα (δηλαδή πάνω από τον “καιρό” ) και εισέρχονται στην στρατόσφαιρα(εκεί που δεν υπάρχει “καιρός” ) και ταξιδεύουν κάνοντας τον γύρο του Κόσμου.

Τα ηφαίστεια κατά την διάρκεια των εκρήξεων εκτοξεύουν τα αέρια πάνω απο την τροπόσφαιρα (δηλαδή πάνω από τον “καιρό” ) και εισέρχονται στην στρατόσφαιρα(εκεί που δεν υπάχει “καιρός” ) και ταξιδεύουν κάνοντας τον γύρο του Κόσμου. Πρακτικά αυτό σημαίνει, οτι παρότι στα προγνωστικά μας στοιχεία οι συγκεντρώσεις SO2 “φαίνονται” να είναι μεγάλες , αυτές στην πλειονότητά τους δεν εμπλέκονται σε χημικές διαδικασίες με τα κατώτερα νέφη που προκαλούν την βροχή και συνεπώς δεν πρέπει να μας ανησυχεί το ενδεχόμενο της όξινης βροχής.

Δορυφορική απεικόνιση μετρήσεων 14/4/2021 από το όργανο TROPOMI

Η παρουσία του SO2 και των σωματιδίων κατά τη διάρκεια των εκρήξεων των ηφαιστείων προκαλούν αντίθετα  στον ουρανό χρώματα με πανέμορφα ηλιοβασιλέματα. Τα σωματίδια ανακλούν το ηλιακό φως, κάνοντας την ατμόσφαιρα θολή και χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η έκρηξη του ηφαιστείου της Ταμπόρα στην Ινδονησία το 1815, κατά τη διάρκεια της οποίας διασκορπίστηκαν τεράστιες ποσότητες αερίων στην ατμόσφαιρα. Για τα επόμενα χρόνια, τα ηλιοβασιλέματα στην Ευρώπη πήραν πολύ πιο έντονο κόκκινο χρώμα, κάτι που αποδεικνύεται από τα έργα του Τέρνερ.

ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΔΙΟΞΕΙΔΙΟ ΤΟΥ ΘΕΙΟΥ

Τα αποτελέσματα της κλιματικής αλλαγής γίνονται όλο και πιο αισθητά σε όλο τον κόσμο, από σοβαρές ξηρασίες έως καταστροφικές πυρκαγιές. Ποιο είναι το πιο αποτελεσματικό σχέδιο για να τη σταματήσετε; Απλά απενεργοποιώντας για λίγο τον ήλιο !!! Ακούγεται τρελό, αλλά μια ομάδα ερευνητών από το Πανεπιστήμιο του Κέιπ Τάουν δημοσίευσε πρόσφατα μια πρόταση για να μειώνει μόνιμα τον ήλιο πάνω από τη πρωτεύουσα της Νοτίου Αφρικής.

Σε μια δημοσίευση στο περιοδικό Environmental Research Letters, οι ερευνητές προτείνουν την άντληση υψηλών ποσοτήτων διοξειδίου του θείου στην ανώτερη ατμόσφαιρα της Γης πάνω από το Κέιπ Τάουν, σχηματίζοντας ένα αντανακλαστικό σύννεφο που θα φιλτράρει αποτελεσματικά το φως του ήλιου, δροσίζοντας την πόλη.

Οι γεωεπιστήμονες και οι κυβερνητικές αρχές εξετάζουν διάφορους τρόπους για τον μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής και οι ερευνητές ισχυρίζονται ότι η μέθοδος τους, γνωστή ως Strategic Aerosol Injections (SAI), θα μπορούσε να μειώσει την πιθανότητα μιας εκδήλωσης “Day Zero” (Ημέρα μηδέν) ως 90%.  Ημέρα μηδέν θεωρείται η μέρα όπου η πόλη του Κέιπ Τάουν θα ξεμείνει τελείως από νερό. Πολλοί έχουν διατυπώσει την άποψη ότι πολλές ιδέες της γεωμηχανικής είναι εφαρμόσιμες μεν και θα μπορούσαν σε πρώτο επίπεδο να αποδώσουν περιορίζοντας ή και αντιστρέφοντας τις κλιματικές αλλαγές, όμως κάθε μία εξ αυτών είναι πολύ πιθανό να προκαλέσει σοβαρές παρενέργειες. Κάποιες από αυτές τις ιδέες μπορεί να   είναι ενδιαφέρουσες, κάποιες να αγγίζουν τα όρια της επιστημονικής φαντασίας και κάποιες να μοιάζουν πραγματικά εξωπραγματικές.

Το ποιο σίγουρο: ΕΙΝΑΙ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΕΣ

Διαβάστε περισσότερα εδώ

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις