Το 2024 αναμένεται να σπάσει ένα πολύ λάθος ρεκόρ

Είναι πλέον «σχεδόν βέβαιο» ότι το 2024 -μια χρονιά σημαδεμένη από έντονα κύματα καύσωνα και φονικές καταιγίδες- θα αναδειχθεί ως το θερμότερο έτος στην ιστορία, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ευρωπαϊκής κλιματικής υπηρεσίας.

Η μέση θερμοκρασία του πλανήτη για το 2024 εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει τον 1,5°C σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα, καθιστώντας το πρώτο έτος που διασπά αυτό το συμβολικό όριο.

Η υπερθέρμανση αυτή οφείλεται κατά κύριο λόγο στην κλιματική αλλαγή που προκαλεί ο άνθρωπος, με μικρότερη συνεισφορά από φυσικούς παράγοντες, όπως το φαινόμενο Ελ Νίνιο. Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι η νέα αυτή κλιματική πραγματικότητα πρέπει να λειτουργήσει ως αφύπνιση ενόψει της επικείμενης Διάσκεψης του ΟΗΕ για το Κλίμα, COP29, στο Αζερμπαϊτζάν.

«Το νέο αυτό ρεκόρ αποτελεί άλλη μια ισχυρή προειδοποίηση προς τις κυβερνήσεις στο COP29 για την άμεση ανάγκη ανάληψης δράσης, ώστε να περιοριστεί η περαιτέρω υπερθέρμανση», δήλωσε η Λιζ Μπέντλι, διευθύνουσα σύμβουλος της Βασιλικής Μετεωρολογικής Εταιρείας.

Σύμφωνα με το BBC, οι θερμοκρασίες του 2024 έχουν ανέλθει σε τέτοια επίπεδα τους πρώτους 10 μήνες, που μόνο μια εξαιρετικά απίθανη πτώση τους τελευταίους δύο μήνες θα μπορούσε να αποτρέψει ένα νέο ρεκόρ. Οι προβλέψεις της ευρωπαϊκής υπηρεσίας Copernicus δείχνουν ότι η θερμοκρασία του 2024 θα αγγίξει πιθανότατα τουλάχιστον τους 1,55°C πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα.

Η περίοδος αναφοράς «προβιομηχανικά επίπεδα» αφορά το διάστημα 1850-1900, πριν αρχίσει η έντονη ανθρωπογενής υπερθέρμανση του πλανήτη μέσω της καύσης ορυκτών καυσίμων. Εάν επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις, το 2024 θα ξεπεράσει το προηγούμενο ρεκόρ των 1,48°C, το οποίο είχε σημειωθεί μόλις πέρυσι.

«Αυτό σηματοδοτεί ένα νέο ορόσημο στα παγκόσμια ρεκόρ θερμοκρασίας», ανέφερε η Σαμάνθα Μπέργκες, αναπληρώτρια διευθύντρια της υπηρεσίας Copernicus.

Η υπέρβαση του ορίου των 1,5°C είναι συμβολική, καθώς σχεδόν 200 χώρες είχαν δεσμευτεί μέσω της Συμφωνίας του Παρισιού το 2015 να περιορίσουν τις μακροπρόθεσμες αυξήσεις της θερμοκρασίας σε αυτό το επίπεδο, αποφεύγοντας τις χειρότερες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.

Αν και η υπέρβαση αυτού του ορίου δεν σημαίνει αυτόματα ότι ο στόχος του Παρισιού έχει αποτύχει – δεδομένου ότι αυτός βασίζεται σε μέσες θερμοκρασίες μιας περιόδου περίπου 20 ετών – κάθε ετήσια παραβίαση μας φέρνει πιο κοντά στη μακροχρόνια υπέρβαση του στόχου των 1,5°C. Τον προηγούμενο μήνα, ο ΟΗΕ προειδοποίησε ότι, με τις τρέχουσες πολιτικές, ο πλανήτης ενδέχεται να θερμανθεί πάνω από 3°C μέχρι το τέλος του αιώνα.

Το 2024 είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό. Η πρώιμη θερμότητα του έτους ενισχύθηκε από το φυσικό φαινόμενο Ελ Νίνιο, όπου τα επιφανειακά νερά του ανατολικού τροπικού Ειρηνικού Ωκεανού θερμαίνονται περισσότερο από το κανονικό, απελευθερώνοντας επιπλέον θερμότητα στην ατμόσφαιρα. Παρά το τέλος αυτού του φαινομένου τον Απρίλιο του 2024, οι θερμοκρασίες παρέμειναν σε υψηλά επίπεδα.

Τις τελευταίες μέρες, οι παγκόσμιες θερμοκρασίες έχουν καταρρίψει νέα ρεκόρ για την εποχή, σύμφωνα με δεδομένα του Copernicus. Πολλοί επιστήμονες προβλέπουν την εμφάνιση της αντίθετης φάσης, της Λα Νίνια, η οποία θα μπορούσε θεωρητικά να οδηγήσει σε προσωρινή πτώση της θερμοκρασίας το 2025.

Όμως, με τα επίπεδα των αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα να συνεχίζουν να αυξάνονται ραγδαία, οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι το επόμενο ρεκόρ είναι θέμα χρόνου.