Ξαναζωντανεύει ο εφιάλτης στον Αμαζόνιο: Μαίνονται “σοκαριστικές” φωτιές

Φόβοι ότι ο εφιάλτης του 2019 για τον Αμαζόνιο θα “ξαναζωντανέψει”, εκφράζονται όλο και πιο έντονα το τελευταίο διάστημα, με τις εικόνες που κυκλοφόρησαν πρόσφατα και οι οποίες δείχνουν φωτιές να μαίνονται σε μεγάλες περιοχές της ζούγκλας, να τροφοδοτούν την ανησυχία.

Τα πλάνα, όπως αναφέρει ο Guardian, τραβήχτηκαν κατά τη διάρκεια πτήσης της Greenpeace σε δάσος της πολιτείας Μάτο Γκρόσο της Βραζιλίας, στην νότια πλευρά του Αμαζονίου στις 9 Ιουλίου. Η λήψη έγινε στην έναρξη της περιόδου ξηρασίας στο τροπικό δάσος, κάτι που εγείρει φόβους ότι οι φετινές φωτιές μπορεί να είναι τόσο καταστροφικές και ίσως χειρότερες από εκείνες του 2019, που είχαν πυροδοτήσει διεθνή κρίση με την ακροδεξιά κυβέρνηση του Ζαΐρ Μπολσονάρο να είναι στο επίκεντρο.

“Ήταν σοκαριστικό να βλέπουμε το μέγεθος της αποψίλωσης και των φωτιών, σε μια στιγμή που η κυβέρνηση διαλύει την προστασία του περιβάλλοντος”, δήλωσε ο Ρομούλο Μπατίστα, ανώτερος υπεύθυνος της Amazon για την Greenpeace, ο οποίος πέρασε μέρες πετώντας σε μια μεγάλη περιοχή. “Είναι η αρχή της ξηρασίας και είδαμε φωτιές και περιοχές να προετοιμάζονται για αποψίλωση”.

Ορισμένες εικόνες δείχνουν περιοχές κοντά σε πόλεις καθώς και περιοχές που πρόσφατα μετατράπηκαν σε βοσκότοπους – τη μεγαλύτερη αιτία αποψίλωσης στον Αμαζόνιο. Άλλες φωτογραφίες δείχνουν πεσμένα δέντρα που συσσωρεύτηκαν για κάψιμο και φωτιές που μαίνονται κοντά στη Ζουάρα, γνωστή ως πρωτεύουσα των βοοειδών.

Οι αγρότες καίνε παραδοσιακά τις εκκαθαρισμένες περιοχές στον Αμαζόνιο κατά τη διάρκεια της ξηρασίας. Ο αριθμός των φωτιών πέρυσι ήταν ο υψηλότερος από το 2010.

“Έριξαν το δάσος και το άφησαν να στεγνώσει κάτω από τον ήλιο. Όταν στεγνώσει, τα βάζουν όλα μαζί και βάζουν φωτιά », είπε ο Μπατίστα. Στη συνέχεια, η γη χρησιμοποιείται για κτηνοτροφία ή γεωργία. Αλλά ο Μπατίστα είδε επίσης σημάδια ότι η φωτιά χρησιμοποιείται για να καθαρίσει το δάσος όταν έχουν αφαιρεθεί πολύτιμα ξύλα. Οι εικόνες δείχνουν φωτιές σε παρθένο δάσος. “Βλέπουμε τη φωτιά να χρησιμοποιείται για την αποψίλωση όλο και περισσότερο”, δήλωσε ο Μπατίστα.

Η κυβέρνηση του Μπολσονάρο, εν τω μεταξύ, διέλυσε οργανισμούς προστασίας του περιβάλλοντος – απολύοντας βασικούς αξιωματούχους και μειώνοντας το ύψος των προστίμων που επιβλήθηκαν για περιβαλλοντικά εγκλήματα από την περιβαλλοντική υπηρεσία IBAMA πέρυσι στο χαμηλότερο επίπεδο σε 24 χρόνια, ανέφερε η εφημερίδα Folha de S.Paulo.

Ωστόσο, έχει υποσχεθεί να αντιμετωπίσει τις πυρκαγιές. Την προηγούμενη Πέμπτη, ο Μπολσονάρο απαγόρευσε τις γεωργικές και δασικές πυρκαγιές για 120 ημέρες. Ο αντιπρόεδρος του, Χάμιλτον Μουράο, είναι υπεύθυνος του συμβουλίου της χώρας για τον Αμαζόνιο και για μια στρατιωτική επιχείρηση που ονομάζεται Πράσινη Βραζιλία η οποία ξεκίνησε στις 11 Μαΐου, γίνεται για δεύτερη συνεχή χρονιά και στοχεύει στην παράνομη αποψίλωση και τις πυρκαγιές.

“Ξεκινήσαμε να καταπολεμάμε αυτές τις πυρκαγιές νωρίς και είμαστε σίγουροι ότι θα μειώσουμε την παράνομη δραστηριότητα έως το δεύτερο εξάμηνο του έτους”, δήλωσε ο Μουράο στη γερουσία της Βραζιλίας την Τρίτη. Το βόρειο τμήμα της πολιτείας Μάτο Γκρόσο ήταν μία από τις τέσσερις περιοχές που υπέστη υψηλή αποψίλωση δασών, είπε, μαζί με τις πολιτείες Παρά και Ροντόνια και της Αμαζονίας. Το γραφείο του Μουράο δεν απάντησε αμέσως σε αιτήματα για σχολιασμό σχετικά με τις αποκαλύψεις της Greenpeace.

Ωστόσο, τα επίσημα στοιχεία δείχνουν ότι οι προσπάθειες της βραζιλιάνικης κυβέρνησης μέχρι στιγμής απέτυχαν να φέρουν αποτελέσματα. Η Βραζιλία κατέγραψε περισσότερες πυρκαγιές στον Αμαζόνιο τον Ιούνιο από ό,τι σε οποιοδήποτε έτος από το 2007. Ο οργανισμός διαστημικής έρευνας της Βραζιλίας INPE εντόπισε 2.248, σε σύγκριση με 1.880 τον περασμένο Ιούνιο. Τα προκαταρκτικά στοιχεία έδειξαν ότι η αποψίλωση των δασών από τον Ιανουάριο έως τον Ιούνιο, έφτασε τα 3.069 τετραγωνικά χιλιόμετρα, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 25% σε σχέση με την ίδια περίοδο πέρυσι.

Η βραζιλιάνικη κυβέρνηση δέχεται αυξανόμενη πίεση από διεθνείς επενδυτές και βραζιλιάνικες εταιρείες.

Στις 23 Ιουνίου, διεθνείς επενδυτές που διαχειρίζονται τρισεκατομμύρια δολάρια σε περιουσιακά στοιχεία προειδοποίησαν τη Βραζιλία για κλιμάκωση της αποψίλωσης των δασών και την «διάλυση» πολιτικών για την προστασία του περιβάλλοντος και των αυτόχθονων κοινοτήτων. Στις 7 Ιουλίου, διευθύνοντες σύμβουλοι 39 εταιρειών, συμπεριλαμβανομένης της Microsoft, της Ambev, της Shell και των κορυφαίων τραπεζών, όπως η Santander, εξέφρασαν ανησυχίες σχετικά με τον «αντίκτυπο στις επιχειρήσεις της τρέχουσας αρνητικής αντίληψης που έχει η Βραζιλία στο εξωτερικό σε σχέση με κοινωνικο-περιβαλλοντικά ζητήματα στον Αμαζόνιο».

Ωστόσο, ο Μουράο είπε ότι για να ελέγξει την αποψίλωση των δασών, η Βραζιλία πρέπει να ρυθμίσει την χαοτική ιδιοκτησία γης στον Αμαζόνιο. Η κυβέρνηση σχεδιάζει ένα διάταγμα για να επιτρέψει 97.000 τίτλους γης να τακτοποιηθούν εξ αποστάσεως, το οποίο λένε οι περιβαλλοντολόγοι σημαίνει επιβράβευση των καταπατητών με νόμιμους τίτλους.

Τον Μάιο, περισσότερες από 40 βρετανικές εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων κορυφαίων σούπερ μάρκετ, έγραψαν στους Βραζιλιάνους νομοθέτες για να εκφράσουν τις ανησυχίες τους σχετικά με τις πυρκαγιές και την αποψίλωση των δασών. Η Greenpeace είπε ότι οι Βρετανοί καταναλωτές πρέπει να δείξουν ότι δεν συμφωνούν με την καταστροφή του Αμαζονίου.

«Αυτά τα σούπερ μάρκετ θα κριθούν για το πώς θα ανταποκριθούν σε αυτήν την κρίση. Όλοι πωλούν μεγάλο όγκο βιομηχανικού κρέατος, μεγάλο μέρος του οποίου συνδέεται με την αποψίλωση δασών όπως ο Αμαζόνιος», δήλωσε η Άννα Τζόουνς, επικεφαλής των δασών στο Greenpeace UK. «Ήρθε η ώρα τα σούπερ μάρκετ να διώξουν τους καταστροφείς των δασών και να αντικαταστήσουν το βιομηχανικό κρέας με φυτικές επιλογές».

Ενώ ο Μουράο έχει πιο μετριοπαθές τόνο, ο Μπολσονάρο έχει την ίδια φλογερή ρητορική με την οποία πέρυσι κατηγόρησε τον ηθοποιό Λεονάρντο Ντι Κάπριο ότι πληρώνει για φωτιές χωρίς να παρέχει αποδεικτικά στοιχεία και κοντραρίστηκε δημόσια με τον πρόεδρο της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν. Κατά τη διάρκεια του εβδομαδιαίου Facebook Live το βράδυ της Πέμπτης, είπε ότι οι επιθέσεις κατά της καταρρέουσας προστασίας του Αμαζονίου στη Βραζιλία προκλήθηκαν από εμπορική αντιπαλότητα.

“Η Βραζιλία είναι μια αγροτική δύναμη και η Ευρώπη είναι μια περιβαλλοντική αίρεση. Δεν προστατεύουν τίποτα και μας πυροβολούν άδικα όλη την ώρα. Γιατί; Είναι μια εμπορική μάχη” είπε χαρακτηριστικά.