Ακρίτα στην κυβέρνηση: Πότε θα εφαρμόσετε τις συστάσεις του ΟΗΕ για τις διακρίσεις κατά των γυναικών;

Τις συστάσεις του ΟΗΕ στη χώρα μας για την εξάλειψη των διακρίσεων κατά των γυναικών φέρνουν με ερώτησή τους στη Βουλή η αναπληρώτρια τομεάρχης Δικαιοσύνης του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Έλενα Ακρίτα και 19 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ.

Η Επιτροπή του ΟΗΕ για την Εξάλειψη των Διακρίσεων κατά των Γυναικών (CEDAW) δημοσίευσε στις 19 Φεβρουαρίου τις καταληκτικές της παρατηρήσεις και συστάσεις για την Ελλάδα μετά την εξέταση της εφαρμογής της Διεθνούς Σύμβασης για την Εξάλειψη όλων των Μορφών Διακρίσεων κατά των Γυναικών (Ν.1342/1983) κατόπιν διαλόγου με αντιπροσωπεία 9 υπουργείων της χώρας μας.

Στην έκθεση γίνονται αναφορές για τη νομοθετική πρόοδο στην Ελλάδα από την προηγούμενη έκθεση το 2013, γίνεται μάλιστα μνεία στην προσχώρηση της χώρας μας στη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης για τη Βία κατά των γυναικών και την ενδοοικογενειακή βία το 2018. Η Επιτροπή ωστόσο προχωρά σε μια σειρά από σημαντικές και καίριες συστάσεις για την Ελλάδα στην κατεύθυνση της εξάλειψης των διακρίσεων κατά των γυναικών και γενικά για τη βελτίωση της κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη χώρα μας: Ζητείται από την ελληνική κυβέρνηση να τροποποιήσει τον Ποινικό Κώδικα ώστε να ποινικοποιηθεί ρητά η γυναικοκτονία και να φροντίσει να διερευνάται και να διώκεται αποτελεσματικά η βία κατά γυναικών, καθώς και να προστατεύονται οι γυναίκες θύματα βίας.

Στις συστάσεις της Επιτροπής του ΟΗΕ περιλαμβάνεται επίσης η υποχρέωση της χώρας μας να μη διεξάγει επαναπροωθήσεις, να διώκεται και να καταδικάζεται επαρκώς η εμπορία ανθρώπων, ιδίως γυναικών, να καταπολεμηθούν οι γάμοι παιδιών και οι αναγκαστικοί γάμοι –με αντίστοιχες αλλαγές στον Αστικό Κώδικα.

Οι αρμόδιοι και συναρμόδιοι υπουργοί ερωτούνται από τους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ για τα μέτρα που σχεδιάζουν να πάρουν άμεσα για την εφαρμογή καθεμιάς από τις συστάσεις του ΟΗΕ, καθώς και για τον προγραμματισμό τους, ώστε να γίνει διάχυση των συστάσεων αυτών στη δημόσια διοίκηση, την αυτοδιοίκηση και τη Δικαιοσύνη.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:

«Θέμα: Υλοποίηση των συστάσεων του ΟΗΕ για την εξάλειψη των διακρίσεων κατά των γυναικών

Η Επιτροπή του ΟΗΕ για την Εξάλειψη των Διακρίσεων κατά των Γυναικών (CEDAW) δημοσίευσε στις 19 Φεβρουαρίου 2024 καταληκτικές παρατηρήσεις και συστάσεις για την Ελλάδα μετά την εξέταση της εφαρμογής από την Ελλάδα της Διεθνούς Σύμβασης για την Εξάλειψη όλων των μορφών Διακρίσεων κατά των Γυναικών (N.1342/1983) που έγινε στις 5 και 6 Φεβρουαρίου 2024 στη Γενεύη σε διάλογο με την ελληνική αντιπροσωπεία με στελέχη από τα Υπουργεία σας1.

Στην έκθεση γίνονται αναφορές για την νομοθετική πρόοδο στη χώρα από την προηγούμενη έκθεση το 2013, γίνεται λόγος μάλιστα για την προσχώρηση της Ελλάδας στη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης για τη Βία κατά των γυναικών και την Ενδοοικογενειακή Βία το 2018.

Περιλαμβάνονται ωστόσο και μια σειρά από συστάσεις για τη χώρα στην κατεύθυνση της εξάλειψης των διακρίσεων κατά των γυναικών και γενικά για τη βελτίωση της κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Σταχυολογώντας:

1. Συστήνεται τροποποίηση του Ποινικού Κώδικα ώστε να ποινικοποιηθεί ρητά η γυναικοκτονία. Γίνεται μάλιστα ιδιαίτερη αναφορά στην υψηλή συχνότητα ενδοοικογενειακής βίας στην Ελλάδα και στους χαμηλούς δείκτες δίωξης και καταδίκης των δραστών.
2. Η βία με βάση το φύλο, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής βίας κατά των γυναικών, ζητείται να διερευνάται και να διώκεται αποτελεσματικά, οι δράστες να τιμωρούνται επαρκώς και οι εντολές προστασίας των θυμάτων να επιβάλλονται και να παρακολουθούνται αποτελεσματικά, με κυρώσεις σε περίπτωση μη συμμόρφωσης.
3. Υπενθυμίζεται η υποχρέωση της χώρας να μη διεξάγει επαναπροωθήσεις και να διασφαλίζει ότι γυναίκες και κορίτσια που εισέρχονται στη χώρα θα έχουν πρόσβαση σε διαδικασίες ασύλου, ενώ θα λαμβάνεται υπόψη η έμφυλη διάσταση στην αξιολόγηση των αιτήσεων από ειδικά εκπαιδευμένα υπηρεσιακά στελέχη.
4. Συστήνεται εναρμόνιση του Άρθρου 323Α του Ποινικού Κώδικα για την εμπορία ανθρώπων με το Πρωτόκολλο του Παλέρμο (για την πρόληψη και τιμωρία της εμπορίας ανθρώπων, ιδίως γυναικών και παιδιών).
5. Ζητείται από τη χώρα μας να διερευνά και να διώκει άμεσα και να καταδικάζει επαρκώς τους υπεύθυνους για την εμπορία ανθρώπων και να διασφαλίζει ότι οι υποθέσεις εμπορίας ανθρώπων θα διεκπεραιώνονται εντός αποδεκτού χρονικού πλαισίου. Συστήνεται επίσης στη χώρα μας να μειώσει τον φόρτο των χρονοβόρων διαδικασιών, καθώς και να λάβει συγκεκριμένα μέτρα για την επιτάχυνση της διαδικασίας πιστοποίησης των θυμάτων, ανεξάρτητα από τη συνεργασία των θυμάτων στις προσπάθειες επιβολής του νόμου, και να διασφαλίσει ότι τα θύματα ενημερώνονται και τους παρέχεται κατάλληλη περίοδος περισυλλογής και ανάκαμψης.
6. Ζητείται από τη χώρα μας καταπολέμηση των γάμων παιδιών και των αναγκαστικών γάμων και κατάργηση όλων των εξαιρέσεων του Αστικού Κώδικα για γάμους σε ηλικία μικρότερη των 18 ετών. Προτείνεται και η τιμωρία μελών οικογενειών, κοινοτικών, κρατικών ή θρησκευτικών προσώπων και αξιωματούχων που εγκρίνουν τέτοιες πρακτικές.
7. Ζητείται να προωθείται η ισότιμη συμμετοχή των γυναικών στην πολιτική και δημόσια ζωή και σε κέντρα λήψης αποφάσεων, με ιδιαίτερη έμφαση στις γυναίκες της υπαίθρου, στις ανάπηρες, στις γυναίκες Ρομά ή τις γυναίκες της Μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης.
8. Ζητείται από τη χώρα μας να διασφαλίζει ότι οι καισαρικές τομές διενεργούνται μόνο κατ’ εξαίρεση, όταν αυτό απαιτείται ιατρικά. Στο πλαίσιο μάλιστα της εξασφάλισης πρόσβασης σε ποιοτικές υπηρεσίες υγείας με αύξηση της σχετικής χρηματοδότησης, ιδίως για γυναίκες της υπαίθρου ή για γυναίκες με αναπηρίες.
9. Συστήνεται να εισαχθεί στα σχολικά προγράμματα υποχρεωτική εκπαίδευση σχετικά με τη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία και τα δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένης της εκπαίδευσης σχετικά με τις σύγχρονες μορφές αντισύλληψης για τη μείωση της πρόωρης εγκυμοσύνης και την πρόληψη των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων λοιμώξεων.
10. Ζητείται από τη χώρα μας να ενσωματώσει την οπτική του φύλου στις πολιτικές για την καταπολέμηση του HIV/AIDS, επισημαίνοντας μάλιστα την πρόσφατη καταδίκη της Ελλάδας από το ΕΔΔΑ για παραβίαση του δικαιώματος σεβασμού της ιδιωτικής ζωής των οροθετικών εργαζομένων στο σεξ, επιβάλλοντας αιματολογικές εξετάσεις στις εργαζόμενες στο σεξ και δημοσιοποιώντας τα προσωπικά τους δεδομένα κατόπιν εισαγγελικής εντολής το 2012.

Τέλος, η Επιτροπή του ΟΗΕ ζήτησε από την Ελλάδα να διασφαλίσει την έγκαιρη διάχυση των συμπερασματικών παρατηρήσεών της στους αρμόδιους κρατικούς φορείς σε όλα τα επίπεδα (εθνικό, Περιφερειών και Δήμων), ιδίως στην Κυβέρνηση, το κοινοβούλιο και το δικαστικό σώμα, ώστε να καταστεί δυνατή η πλήρης εφαρμογή τους.

Κατόπιν των παραπάνω,

Ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί στο μέτρο των αρμοδιοτήτων τους:

1. Ποια συγκεκριμένα μέτρα πήραν ή σχεδιάζουν να πάρουν άμεσα για την εφαρμογή της καθεμιάς σύστασης της Επιτροπής του ΟΗΕ για την Εξάλειψη των Διακρίσεων κατά των Γυναικών και ειδικότερα των 10 βασικών συστάσεων που προαναφέρθηκαν;
2. Πώς έκανε ή προγραμματίζει να κάνει άμεσα η Κυβέρνηση την έγκαιρη διάχυση των συστάσεων στους αρμόδιους κρατικούς φορείς σε όλα τα επίπεδα (εθνικό, Περιφερειών και Δήμων), ιδίως στην Κυβέρνηση, το κοινοβούλιο και το δικαστικό σώμα;

Οι Ερωτώντες Βουλευτές

Ακρίτα Έλενα

Αποστολάκης Ευάγγελος

Αυλωνίτης Αλέξανδρος-Χρήστος

Βέττα Καλλιόπη

Γαβρήλος Γιώργος

Δούρου Ρένα

Ζαμπάρας Μίλτος

Ηλιόπουλος Όθων

Θρασκιά Ουρανία

Καραμέρος Γιώργος

Κασιμάτη Νίνα

Κοντοτόλη Μαρίνα

Μάλαμα Κυριακή

Μπάρκας Κωνσταντίνος

Νοτοπούλου Κατερίνα

Παναγιωτόπουλος Ανδρέας

Παπαηλιού Γεώργιος

Παππάς Πέτρος

Πούλου Γιώτα

Χρηστίδου Ραλλία»