Αλέξης Τσίπρας: “Νέα εθνική πυξίδα” – 10 προτάσεις για την εξωτερική πολιτική

Ο πρώην πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, τοποθετήθηκε εκτενώς για τις γεωπολιτικές εξελίξεις και τη θέση της Ελλάδας, προτάσσοντας την ανάγκη για μια ανεξάρτητη και πολυδιάστατη στρατηγική που δεν θα καθιστά τη χώρα «πρόθυμο ακόλουθο» των διεθνών συμμαχιών, αλλά θα την εδραιώνει ως ισχυρό πυλώνα σταθερότητας στην Ευρώπη και την Ανατολική Μεσόγειο.

Σε ό,τι αφορά τον πόλεμο στην Ουκρανία, ο Αλέξης Τσίπρας υποστήριξε ότι δεν ήταν αναπόφευκτος, αλλά αποτέλεσμα των γεωπολιτικών εντάσεων που κλιμακώθηκαν λόγω της επιμονής της Δύσης να εντάξει την Ουκρανία στο ΝΑΤΟ.

“Η Ρωσία φέρει την ευθύνη για την εισβολή και την κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου, όμως οι εξελίξεις θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί.

Η Ουκρανία έχει πληρώσει βαρύ τίμημα, με δεκάδες χιλιάδες θύματα και απώλεια του 20% των εδαφών της. Παράλληλα, η εξάρτησή της από τις ΗΠΑ έχει οδηγήσει σε απώλεια κυριαρχίας, με την Ουάσιγκτον να απαιτεί τον έλεγχο των σπάνιων γαιών της χώρας ως αντάλλαγμα για τη στρατιωτική υποστήριξη”, αναφέρει στην παρέμβασή του, που δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα του Ινστιτούτου Αλέξη Τσίπρα.

Ο μεγάλος ηττημένος, σύμφωνα με τον κ. Τσίπρα, είναι η Ευρώπη. “Η απόφασή της να μη φέρει αντίρρηση στην επιλογή των ΗΠΑ για την πολιτική ανοιχτών θυρών για την Ουκρανία και ιδιαίτερα η επιλογή της να πρωτοστατήσει στον πόλεμο, αντί να αναλάβει ρόλο διεκδίκησης μιας διπλωματικής λύσης για τον τερματισμό του, την οδήγησε σε καταστροφικές συνέπειες. Πρώτα από όλα οικονομικές.

Αντί η Ευρώπη, έστω και τώρα, να πρωτοστατεί στην προσπάθεια για κατάπαυση του πυρός στο ουκρανικό μέτωπο και εξεύρεση άμεσης διπλωματικής λύσης, αυτός που πρωτοστατεί είναι ο Αμερικανός Πρόεδρος. Αντί να αναζητήσει τους όρους για μια νέα αρχιτεκτονική ασφάλειας, που να θωρακίζει τα συμφέροντά της απέναντι σε ρωσικές παρεμβάσεις, αλλά και να συμπεριλαμβάνει τη Ρωσία, αποκαθιστώντας μεταξύ άλλων και την ενεργειακή συνεργασία μ΄ αυτή, την αναγάγει σε υπαρξιακή απειλή για την κυριαρχία και την ασφάλειά της”.

Η Ευρώπη και ο ρόλος της στο διεθνές σκηνικό

Ο Αλέξης Τσίπρας τόνισε ότι η ΕΕ πρέπει να εξελιχθεί σε γεωπολιτική δύναμη ειρήνης και σταθερότητας, ικανή να αντιμετωπίζει τις σύγχρονες προκλήσεις, όπως η κλιματική κρίση, το μεταναστευτικό και η διαχείριση της τεχνητής νοημοσύνης.

Οι άμεσες προτεραιότητες της Ευρώπης θα πρέπει να είναι:

• μια ριζική στροφή της ΕΕ στο Ουκρανικό, με στόχο την ειρήνη και την οικοδόμηση μιας νέας αρχιτεκτονικής ασφάλειας
• η μεγάλης κλίμακας έκδοση κοινού χρέους για την άμυνα και τη στήριξη ευρωπαϊκών δημοσίων αγαθών- για την πράσινη μετάβαση, την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και πολιτικές συνοχής.
• ριζικές τομές για την ολοκλήρωση της ευρωπαϊκής αγοράς που περιγράφονται στις Εκθέσεις Ντράγκι και Λέττα.
• να δοθεί το μήνυμα στις ΗΠΑ, ότι οι ευρωαμερικανικές σχέσεις μπορούν να αναπτυχθούν μόνο στη βάση του αμοιβαίου σεβασμού, του σεβασμού των συνόρων και της μη εμπλοκής στις εσωτερικές υποθέσεις των ευρωπαϊκών χωρών.
• Η ΕΕ επιτέλους να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων και σε σχέση με το Ισραήλ και την ανάγκη για ειρήνη στην Παλαιστίνη, με τερματισμό των ισραηλινών επιχειρήσεων που έχουν οδηγήσει σε δεκάδες χιλιάδες νεκρούς αμάχους.

Ο Αλέξης Τσίπρας άσκησε σφοδρή κριτική στην ελληνική κυβέρνηση, κατηγορώντας τη ΝΔ ότι διαχειρίστηκε καταστροφικά το ουκρανικό ζήτημα. Αντί να στηρίξει την Ουκρανία διατηρώντας έναν ρόλο πυλώνα ειρήνης, η χώρα ακολούθησε τυφλά τις ΗΠΑ, συμμετέχοντας στην εμπροσθοφυλακή της σύγκρουσης.

Σήμερα, η Ελλάδα βρίσκεται απομονωμένη:

• Δεν έχει καμία δυνατότητα να συμβάλει στην ειρήνη.
• Έχει αποκλειστεί από τις γαλλοβρετανικές πρωτοβουλίες για το Ουκρανικό.
• Δυσκολεύεται να εξασφαλίσει διπλωματικούς διαύλους με τη νέα κυβέρνηση Τραμπ.

Ο πρώην πρωθυπουργός επανέλαβε την ανάγκη για μια πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική, που θα υπερβαίνει το στενό δόγμα «ανήκουμε στη Δύση».

Η αμυντική πολιτική και τα διπλωματικά ελλείμματα

Όπως αναφέρει στην παρέμβασή του ο Αλέξης Τσίπρας, “η αλλαγή στρατηγικής είναι άμεσα αναγκαία με σκοπό την ανάκτηση του ρόλου της Ελλάδας ως πυλώνα ειρήνης και σταθερότητας, όπως και την προάσπιση και επέκταση της κυριαρχίας και και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας μας στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου, με διατήρηση της ειρήνης. Προφανώς δεν μπορεί να την επιτύχει η παρούσα κυβέρνηση. Αλλά η χώρα δεν μπορεί να συνεχίζει για πολύ να πορεύεται δίχως εθνική πυξίδα”.

 

Είναι επείγον και αναγκαίο, άμεσα:

• Να μετατοπιστεί η στρατηγική συνεργασία με τις ΗΠΑ, από τη βάση της λογικής του δεδομένου και πρόθυμου συμμάχου στη βάση του αμοιβαίου σεβασμού και οφέλους.
• Να εξασφαλισθεί η ενεργή συμμετοχή της Ελλάδας σε κάθε διεργασία που αφορά την επόμενη μέρα για την ευρωπαϊκή άμυνα και την ειρήνη στην Ουκρανία. Στο πλαίσιο αυτό, και σε συντονισμό με την Κύπρο, να τεθούν στην ΕΕ αυστηρές προϋποθέσεις, μεταξύ των οποίων η άρση του casus belli και το Κυπριακό, για τη όποια συνεργασία της ΕΕ με την Τουρκία σε ζητήματα που αφορούν την ευρωπαϊκή άμυνα.
• Να επιδιωχθεί η αποκατάσταση διπλωματικών διαύλων με τη Ρωσία. Και η Ελλάδα να καταθέσει τις δικές της προτάσεις για την νέα πανευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφάλειας.
• Να υποστηριχθεί η διασύνδεση της αναθεώρησης της Τελωνειακής Ένωσης ΕΕ – Τουρκίας (ή μιας ενδεχόμενης Συμφωνίας Επενδύσεων και Εμπορίου ΕΕ-Τουρκίας) με την προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης για την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ. Με σαφείς κόκκινες γραμμές την εδαφική ακεραιότητα και άμυνα των νησιών.
• Να αποφασισθεί η επέκταση των χωρικών υδάτων στην Ανατολική Μεσόγειο στα 12 ναυτικά μίλια, με οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ με τις εκεί όμορες χώρες.
• Να επιδιωχθεί η πραγματοποίηση Διάσκεψης ΕΕ-χωρών της Ανατολικής Μεσογείου στο πλαίσιο της οποίας η Ελλάδα, σε συντονισμό με την Κύπρο και χώρες της Συνόδου των Ευρωπαϊκών Χωρών του Νότου, να προωθήσει το ρόλο και τις θέσεις της στην περιοχή (ελληνοτουρκικά, παλαιστινιακό, συριακό, λιβυκό).
• Να χαραχθεί νέος σχεδιασμός, σε συντονισμό με τη Κύπρο, για τη δίκαιη και βιώσιμη λύση του Κυπριακού στη βάση των Αποφάσεων του ΟΗΕ και του Πλαισίου Γκουτιέρες, αναμένοντας ενδεχόμενες πολιτικές εξελίξεις μετά τις επικείμενες εκλογές στα κατεχόμενα.
• Να επανενεργοποιηθούν τα Βαλκανικά πολυμερή σχήματα συνεργασίας που ακυρώθηκαν μετά το 2019, εστιάζοντας και πάλι στον ηγετικό μας ρόλο στην περιοχή.
• Να προωθήσουμε Σχέδιο Δράσης για την αναβάθμιση της θέσης της Ελλάδας σε χώρες προτεραιότητας του Παγκόσμιου Νότου, με έμφαση στην οικονομική και πολιτιστική συνεργασία.
• Να υπάρξει άμεση ανασυγκρότηση και ενίσχυση της Εθνικής Αμυντικής μας Βιομηχανίας, που δυστυχώς σήμερα βρίσκεται σε πλήρη διάλυση.

Τέλος, ο Αλέξης Τσίπρας σημειώνει ότι “η επιλογή του πρωθυπουργού να παραμείνει στη θέση του, παρά τη λαϊκή απονομιμοποίηση που επέφεραν οι πρωτοφανείς σε όγκο διαδηλώσεις ενάντια στη συγκάλυψη του εγκλήματος των Τεμπών, δεν οδηγεί σε αδιέξοδο μόνο τον ίδιο, την παράταξη του και τη κοινωνία. Αυτό που διακυβεύεται με την παραμονή της κυβέρνησης και της πολιτικής της, δεν είναι δυστυχώς μόνο η πολιτική, οικονομική και κοινωνική σταθερότητα, αλλά και η εθνική ακεραιότητα.

Ισχυρή και αυτοδύναμη Ελλάδα με μια πολυδιάστατη στρατηγική, είναι η απάντηση στις μεγάλες γεωπολιτικές προκλήσεις, ώστε να διεκδικεί το ρόλο που της αναλογεί στην Ευρώπη και την Ανατολική Μεσόγειο, ως πυλώνας ειρήνης και σταθερότητας, και όχι ως πρόθυμος και υποτελής ακόλουθος μια του ενός και μια του άλλου συμμάχου μας”.