Άρης Σπηλιωτόπουλος: Η αυτοδυναμία και το εκλογικό παράδοξο

Η αυτοδυναμία ως κεντρικό αφήγημα της Νέας Δημοκρατίας, έχασε τη στρατηγική επιδίωξη του. Αδυνατεί να συνεγείρει και να συσπειρώσει. Το πολιτικό σκηνικό έχει αλλάξει τόσο σημαντικά που δεν αποτελεί υπεραπλούστευση αν λέγαμε ότι η τραγωδία δημιούργησε νέες συνθήκες πολιτικού περιβάλλοντος.

Χαρακτηριστική η αλλαγή στις προτιμήσεις των πολιτών από τις αυτοδύναμες κυβερνήσεις σε κυβερνήσεις συνεργασίας. Σε όλες τις δημοσκοπήσεις η πλειοψηφία επιλέγει τις δεύτερες. Παράλληλα ο Κ. Μητσοτάκης εμφανίζεται πολιτικά απομονωμένος όσο ποτέ. Η επιμονή της Ν.Δ για σχηματισμό αυτοδυναμίας παρουσιάζεται ως εκβιαστικός μονόδρομος για δεύτερες κάλπες.

Αυτό πέρα από αντίθετο στη νέα προτίμηση της πλειοψηφίας για κυβέρνηση συνεργασίας είναι αντίθετο στο ίδιο το πνεύμα κ το ήθος της δημοκρατικής διαδικασίας των εκλογών που αποτυπώνουν τη βούληση των πολιτών. Είναι δηλαδή πέρα από αντιδημοφιλές, βαριά περιφρονητικό και αντιδημοκρατικό.

Εύλογο το ερώτημα ότι αν δεν προκύψει και πάλι αυτοδυναμία με νέα εκλογική αναμέτρηση, τότε θα εκβιαστεί η πλειοψηφία για Τρίτη ή και τέταρτη εκλογική αναμέτρηση; Αν πάλι δεχτούμε ότι κάτι τέτοιο δεν είναι το πιθανότερο, εύλογα αναρωτιέται κανείς γιατί η συνεργασία να προκύψει μετά από σπατάλη χρήματος για περιττές αλλεπάλληλες εκλογικές αναμετρήσεις κι ασταθές μεσοδιάστημα και όχι από σεβασμό στα αποτελέσματα των πρώτων εκλογών αφού άλλωστε αυτή είναι και η προτίμηση της πλειοψηφίας;

Το παραπάνω ερώτημα είναι πια εκτός από εύλογο και ισχυρό αφού ο πιθανός ρύθμισης δηλαδή το ΠΑ.ΣΟ.Κ-ΚΙΝ.ΑΛ αποκλείει απόλυτα τη συνεργασία με πρωθυπουργό τον Κ. Μητσοτακη και όσο ο ίδιος επιμένει τόσο η συνεργασία αποκλείεται.

Η ενναλακτική για συνεργασία με Βελόπουλο είναι ισχνή γιατί και οι έδρες ίσως δεν θα επαρκέσουν αλλά και γιατί αυτό θα περιόριζε τη Ν.Δ στα άκρα του εκλογικού φάσματος ίσως κ καθοριστικά πια.

Πέρα όμως από τα λογικά κ προφανή, η εμμονή της Ν.Δ είναι ενάντια και στο σύγχρονο ευρωπαϊκό περιβάλλον αλλά και στη φυσιογνωμία ενός σύγχρονου κόμματος του μεσαίου χώρου όπως το κληρονόμησε ο Κ.Μητσοτακης από τον Κώστα Καραμανλή πριν ο πρώτος αφεθεί στο ιδιότυπο κράμα επιρροής από ακραίους,αρριβίστες της εξουσίας και ορφανά του χρηματιστηριακού ΠΑ.ΣΟ.Κ.

Στο ευρωπαϊκό περιβάλλον γιατί οι κυβερνήσεις συνεργασίας είναι η συνήθης πολιτική κουλτούρα και πρακτική με τελευταία χαρακτηριστική αυτή της Γερμανίας.

Στη φυσιογνωμία της Ν.Δ του Κ. Καραμανλή γιατί η κυρίαρχη πολιτική κουλτούρα του μεσαίου χώρου είναι η σύγκλιση ιδεών, η συναίνεση, η σύνθεση και η συνεργασία για τα μείζονα και σημαντικά.

Η εμμονή της σημερινής Ν.Δ σε αυτοδυναμία είναι το αποτέλεσμα μιας πρακτικής που την απομακρύνει από την κουλτούρα των συνεργασιών αλλά και την καθηλώνει στον ανερμάτιστο δογματισμό ενός ανάδελφου κόμματος. Αυτό, πέρα από επιβλαβές εκλογικά, την καθιστά επιρρεπή σε αλαζονικές και καθεστωτικές πρακτικές και νοοτροπίες.

Πρακτικές και νοοτροπίες που οδηγούν σε σκάνδαλα και οικονομίστικες πολιτικές που αλλοιώνουν τον κοινωνικό χαρακτήρα του φιλελευθερισμού που ήταν κάποτε η ιδεολογική και καταστατική φθσοωγνωμία της.

Χωρίς ελκυστικό αφήγημα η Ν.Δ χάνει την συγκολλητική της ουσία και αποσυσπειρώνεται.

Η παροχολογία από μόνη της δεν αρκεί να αναπληρώσει το κενό το αλλυ κεντρικού αφηγήματος.

Η Ν.Δ τείνει να παγιδευτεί από την δική της ιδεολογική και πολιτική κυβίστηση.

Ο ΣΥΡΙΖΑ αντίθετα, δείχνει την απαραίτητη κουλτούρα συνεργασίας αφού η φυσιογνωμία του συνάδει περισσότερο με το πνεύμα κ την ουσία της απλής αναλογικής που διαχρονικά πρεσβεύει.

Επιπρόσθετα ,η πάγια πρόταση του για συνεργασία της κεντροαριστεράς αμβλύνει την άρνηση του Ν.Ανδρουλάκη για Πρωθυπουργό τον Α.Τσίπρα. Οι περισσότεροι πολίτες αντιλαμβάνονται ότι μια συνεργασία της κεντροαριστεράς είναι πιο πιθανή για λόγους ιδεολογικής συνοχής αλλά και σγκυρίας μετά τις υποκλοπές, τη τραγωδία, τα σκάνδαλα, την ακρίβεια ,τους πλειστηριασμούς αλλά και το ναυάγιο του ιδεολογήματος του επιτελικού κράτους.

Μόνο πρόβλημα παραμένει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δείχνει μια δημοκοπική στασιμότητα που οφείλεται πρωτίστως στην αδυναμία του να πείσει για την κυβερνητική του επάρκεια.

Η αίσθηση χαλαρότητας που συχνά αφήνει ως εντύπωση, το πρόσφατο κυβερνητικό παρελθόν του αλλά κυρίως η αίσθηση ότι ο ριζοσπαστισμός υπερτερεί στο ισοζύγιο με τη μετριοπάθεια ,αποδυναμώνουν την ζητούμενη από τους αναποφάσιστους , κυβερνησιμότητα του.

Το παραπάνω καθιστά την συμπλήρωση ενός εναλλακτικού ελκυστικού αφηγήματος συνεργασίας από τον ΣΥΡΙΖΑ πιο δύσκολη.

Η συνεργασία αντικαθιστά την αξία της αυτοδυναμίας ως κυρίαρχης επιλογής.

Το παράδοξο όμως είναι ότι ουδείς εμφανώς κερδίζει από την αλλαγή επιλογής και στάσης της πλειοψηφίας. Αλλά το ερώτημα είναι ποιος χάνει περισσότερο.

Η απάντηση θα δωθεί στον κρίσιμο χώρο των αναποφασίστων πολιτών που ξεπερνούν το 13,5 τοις εκατό ,κατά μέσο από όλες τις δημοσκοπήσεις που έχουν δημοσιευθεί.

Αυτοί θα τιμωρήσουν περισσότερο ή λιγότερο και όσο η αδυναμία άρθρωσης ενός αφηγήματος κυβερνησιμότητας που θα τους συνεγείρει καθυστερεί ή δεν εμφανίζεται.

Τόσο το παράδοξο θα σκιάζει την συνήθη εκλογική κανονικότητα.

*Ο Άρης Σπηλιωτόπουλος είναι πολιτικός αναλυτής, επικοινωνιολόγος και τ. Υπουργός.