Δεκεμβριανά 2008: Όταν η κυβέρνηση Καραμανλή επέλεξε την αμυντική στάση της αστυνομίας

Της Βίκυς Σαμαρά

Με την Αθήνα ήδη σε κλοιό διαδηλώσεων και το κέντρο της πόλης παραδομένο στις φλόγες, μετά τη δολοφονία του Αλέξη Γρηγορόπουλου το βράδυ του Σαββάτου 6 Δεκεμβρίου του 2008, ο τότε πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής συγκαλεί στο Μέγαρο Μαξίμου την κυβερνητική επιτροπή.

Η κατάσταση είναι κρίσιμη και εκτός από τις διαμαρτυρίες εξ αριστερών για την αστυνομική βία, ακούγονται ήδη φωνές εκ δεξιών για επιβολή του νόμου και της τάξης. Στη συνεδρίαση αναλύονται τα χαρακτηριστικά των διαδηλώσεων και των επεισοδίων και πέφτει στο τραπέζι ακόμη και το ενδεχόμενο παρέμβασης του στρατού και κήρυξης της χώρας σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης.

Στην πρόταση αυτή υπάρχουν όμως σοβαρές διαφωνίες. Ο υπουργός Εσωτερικών Προκόπης Παυλόπουλος επικαλείται ακριβώς το γεγονός ότι η κατάσταση είναι έκρυθμη και τονίζει το φόβο να ξεφύγει από κάθε έλεγχο εάν ληφθεί τέτοια απόφαση ή εάν δοθεί εντολή στην αστυνομία για πιο σκληρή στάση. Τίθεται το ερώτημα τι θα γίνει εάν υπάρξει και δεύτερος νεκρός είτε από την πλευρά των διαδηλωτών είτε από την πλευρά των αστυνομικών.

Ο υπουργός Οικονομικών Γιώργος Αλογοσκούφης υποστηρίζει από την πλευρά του ότι τις ζημιές μπορεί η κυβέρνηση να τις πληρώσει, εάν υπάρξει όμως κι άλλος νεκρός ή νεκροί δε θα μπορεί να τους φέρει πίσω. Δηλώνει επίσης ότι το υπουργείο είναι έτοιμο να αντιμετωπίσει το κόστος αποκατάστασης των καταστροφών σε καταστήματα, που είναι ήδη εκτεταμένες και θα συνεχιστούν τις επόμενες ημέρες.

Στη συζήτηση αναλύονται οι ιδιαιτερότητες των ταραχών και λαμβάνεται υπόψη ότι δεν πρόκειται για μία μεγάλη διαδήλωση που θα μπορούσε να ελεγχθεί αστυνομικά, αλλά για πολλές ταυτόχρονες και ασύνδετες μεταξύ τους ομάδες, καθώς και ότι δεν ξεκινούν από ένα σημείο ή από τα Εξάρχεια όπως συνήθως, αλλά από διάφορες περιοχές της Αθήνας και κυρίως ότι με την αναταραχή στους δρόμους έχουν ξεχυθεί και στοιχεία άσχετα με τους διαδηλωτές, τα οποία και συνδέονται με το πλιάτσικο σε καταστήματα.

Ο Καραμανλής εν τέλει παίρνει την απόφαση. Επιλέγεται η αμυντική στάση της αστυνομίας, καθώς ο πρωθυπουργός θεωρεί πολύ μεγάλο το ρίσκο να υπάρξουν κι άλλοι νεκροί, διαδηλωτές ή αστυνομικοί. Σε αυτή την περίπτωση, εκτιμά, ο κίνδυνος πια δε θα αφορά στην πολιτική επιβίωση της κυβέρνησης, αλλά στο φόβο ενός νέου εμφυλίου. Η ατμόσφαιρα των ημερών εκείνων μύριζε άλλωστε μπαρούτι.

Με εισήγηση του Ευάγγελου Αντώναρου, αποφασίζεται να κάνει δηλώσεις μετά τη συνεδρίαση μόνο ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ Γιώργος Σουφλιάς, ως μεγαλύτερος σε ηλικία και ως έχων καλές σχέσεις με τα ΜΜΕ. Εξω από το Μαξίμου όμως οι δημοσιογράφοι απευθύνονται και στον κ.Παυλόπουλο, που μιλά για την αμυνόμενη αστυνομία. Δήλωση για την οποία δέχθηκε πολλές επιθέσεις, καθώς στη συνέχεια πολλοί γαλάζιοι θεώρησαν ότι τα Δεκεμβριανά του 2008 κόστισαν πολιτικά στην κυβέρνηση Καραμανλή καθώς οι καταστηματάρχες και “νοικοκυραίοι” είχαν εξοργιστεί με τις συνεχείς καταστροφές, ξεχνώντας πάντως ότι η πολιτική φθορά είχε ξεκινήσει νωρίτερα, στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης όπου είχε κυριαρχήσει η υπόθεση του Βατοπαιδίου και ότι τα πράγματα ενδεχομένως εκείνο το Δεκέμβρη θα μπορούσαν να είχαν εξελιχθεί πολύ διαφορετικά. Σε κάθε περίπτωση ο κύβος είχε ριφθεί εκείνη τη στιγμή της κρίσης.

Χαρακτηριστικό είναι πως εκείνη ήταν η μόνη βραδιά που ο κ.Καραμανλής ως πρωθυπουργός διανυκτέρευσε στο Μαξίμου, τόσο λόγω της ανησυχίας για τις εξελίξεις, όσο και για λόγους ασφαλείας.