Ανάγκη για ισχυρή ένωση ισότιμων εταίρων – Το μήνυμα της “Διακήρυξης των Αθηνών”

Στην ανάγκη μιας ισχυρής Ευρωπαϊκής Ένωσης χωρίς αποκλεισμούς, μιας Ένωσης που έχει κοινούς θεσμούς, μιας Ένωσης [..] που στηρίζεται στους Πολίτες της και στα Κράτη-Μέλη της αναφέρονται στην κοινή τους «Διακήρυξη των Αθηνών» οι Πρόεδροι της Δημοκρατίας της Βουλγαρίας, της Γερμανίας, της Ελλάδας, της Εσθονίας, της Ιρλανδίας, της Ιταλίας, της Κροατίας, της Λετονίας, της Μάλτας, της Ουγγαρίας, της Πολωνίας, της Πορτογαλίας και της Σλοβενίας, οι οποίοι συναντήθηκαν την Παρασκευή στην ελληνική πρωτεύουσα.

Οι μετέχοντες στη γνωστή ως ομάδα «Arraiolos» τόνισαν ότι «Η επιστροφή σε μια Ευρώπη, στην οποία οι Χώρες δεν είναι πλέον ισότιμοι Εταίροι αλλά αντίπαλοι, πρέπει ν’ αποσοβηθεί, καθώς θα οδηγούσε σε αναβίωση των στενών ανταγωνιστικών συμφερόντων, μια αναβίωση επιζήμια για την οικοδόμηση ενός κοινού και βιώσιμου μέλλοντος, σ’ έναν Πλανήτη που βρίσκεται σε εύθραυστη ισορροπία». Παράλληλα, επισήμαναν ότι χρέος των Ευρωπαίων είναι «να συνεχίσουμε και να εντείνουμε την συλλογική μας προσπάθεια για την υπεράσπιση της Ευρωπαϊκής Ενοποίησης και της Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης» ενώ παρατήρησαν ότι «Μόνο μια ισχυρή Κοινότητα είναι σε θέση να αντιμετωπίσει τις παγκόσμιες προκλήσεις της εποχής μας μέσω της συνεργασίας, όπως είναι οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, της τρομοκρατίας, της οικονομικής παγκοσμιοποίησης και της μετανάστευσης.

Ακολουθεί ολόκληρη η «Διακήρυξη των Αθηνών», από τους μετέχοντες Προέδρους της Δημοκρατίας στο «Arraiolos Group»

Αθήνα, 11.10.2019

Από την Αθήνα, κοιτίδα και λίκνο της Ευρωπαϊκής Δημοκρατίας και του Ευρωπαϊκού Πολιτισμού, εμείς, οι Πρόεδροι της Δημοκρατίας της Βουλγαρίας, της Γερμανίας, της Ελλάδας, της Εσθονίας, της Ιρλανδίας, της Ιταλίας, της Κροατίας, της Λεττονίας, της Μάλτας, της Ουγγαρίας, της Πολωνίας, της Πορτογαλίας και της Σλοβενίας, κατά την καθιερωμένη πλέον ετήσια συνάντησή μας, επαναλαμβάνουμε και επικαιροποιούμε την «έκκληση για την Ευρώπη», την οποία απευθύναμε στις 9 Μαΐου 2019, ενόψει τότε των Ευρωεκλογών του Μαΐου 2019.

Τα αποτελέσματα των πρόσφατων Ευρωεκλογών στέλνουν αισιόδοξο μήνυμα για το μέλλον της Ευρώπης, καθώς εκφράζουν σαφές φιλοευρωπαϊκό πνεύμα, με βάση τις θεμελιώδεις αξίες και αρχές της Ένωσης, δεδομένου ότι οι Ευρωπαίοι Πολίτες, σε μεγάλο βαθμό, αποφάσισαν να εμπιστευθούν δυνάμεις που στηρίζουν το Ευρωπαϊκό Οικοδόμημα. Έχουμε, όμως χρέος, να συνεχίσουμε και να εντείνουμε την συλλογική μας προσπάθεια για την υπεράσπιση της Ευρωπαϊκής Ενοποίησης και της Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης, βασιζόμενοι στις κοινές μας αξίες και με οδηγό τις ακόλουθες διαπιστώσεις:

Η Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση συμβάλλει στην ευόδωση μιας ελπίδας αιώνων για ειρήνη στην Ευρώπη, μετά την βαρβαρότητα των δύο Παγκόσμιων Πολέμων, η οποία είχε ως πηγή την σύγκρουση ιμπεριαλιστικών φιλοδοξιών και άλλες ακραίες ιδεολογίες. Ακόμη και σήμερα, δεν μπορούμε και δεν πρέπει να θεωρούμε την Ειρήνη, την Ελευθερία και την Ευημερία ως δεδομένα αγαθά. Είναι επιτακτική ανάγκη να συμπράξουμε όλοι, ενεργώς, στην μεγάλη ιδέα μιας ειρηνικής και ενοποιημένης Ευρώπης.

Οι Λαοί της Ευρώπης έχουν ενωθεί, με την δική τους ελεύθερη βούληση, στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία βασίζεται στις αρχές της Ελευθερίας, της Ισότητας, της Αλληλεγγύης, της Δημοκρατίας, της Δικαιοσύνης και της Εμπιστοσύνης, εντός και μεταξύ των Μελών της. Μια Ένωση χωρίς προηγούμενο στην Ιστορία της Ευρώπης.

Για πολλούς ανθρώπους στην Ευρώπη, ιδίως μεταξύ της Νέας Γενιάς, η Ευρωπαϊκή ιθαγένεια έχει καταστεί δεύτερη φύση. Δεν αποτελεί αντίφαση το ότι μπορεί να αγαπούν το χωριό τους, την πόλη τους, την περιοχή τους ή το Έθνος τους και, ταυτόχρονα, να είναι αφοσιωμένοι Ευρωπαίοι.

Τους τελευταίους μήνες, περισσότερο από ποτέ άλλοτε, η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις. Είναι η πρώτη φορά, από την έναρξη της Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης, που κάποιοι συζητούν πλέον την ανατροπή ενός ή περισσότερων βημάτων της Ολοκλήρωσης, όπως η ελεύθερη κυκλοφορία προσώπων ή την κατάργηση κοινών θεσμών. Είναι η πρώτη φορά που ένα Κράτος-Μέλος εκφράζει την πρόθεσή του να αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Παράλληλα, άλλες φωνές ζητούν μεγαλύτερη ενδυνάμωση της ολοκλήρωσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή της Ευρωζώνης ή ζητούν μια Ευρώπη πολλών ταχυτήτων.

Οι απόψεις για τα θέματα αυτά μπορεί να διαφέρουν μεταξύ των Πολιτών και των Κυβερνήσεων των Κρατών-Μελών, καθώς και μεταξύ ημών, των Αρχηγών των Κρατών-Μελών. Ωστόσο, όλοι συμφωνούμε ότι η Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση και ενότητα είναι αναγκαία και ότι θέλουμε να προωθήσουμε την Ευρώπη ως Ένωση. Μόνο μια ισχυρή Κοινότητα είναι σε θέση να αντιμετωπίσει τις παγκόσμιες προκλήσεις της εποχής μας μέσω της συνεργασίας. Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, της τρομοκρατίας, της οικονομικής παγκοσμιοποίησης και της μετανάστευσης δεν σταματούν σε εθνικά σύνορα, όπως άλλωστε και τα κατάλληλα μέτρα αντιμετώπισής τους. Θα καταφέρουμε να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις αυτές με επιτυχία, και να συνεχίσουμε στον δρόμο προς την οικονομική και κοινωνική ενσωμάτωση και ανάπτυξη, μόνον εάν εργασθούμε μαζί ως ισότιμοι Εταίροι σε θεσμικό επίπεδο.

Χρειαζόμαστε, λοιπόν, μια ισχυρή Ευρωπαϊκή Ένωση χωρίς αποκλεισμούς, μια Ένωση που έχει κοινούς θεσμούς, μια Ένωση που συνεχώς αξιολογεί το έργο της με κριτικό πνεύμα και έχει την ικανότητα να μεταρρυθμίσει την οντότητά της, μια Ένωση που στηρίζεται στους Πολίτες της και στα Κράτη-Μέλη της, ως ζωτικής σημασίας βάση.

Αυτή η Ευρώπη έχει ανάγκη από μια δυναμική πολιτική συζήτηση για την καλύτερη πορεία προς το μέλλον, με αφετηρία την Διακήρυξη της Ρώμης, της 25ης Μαρτίου 2017. Η Ευρώπη είναι σε θέση ν’ αντέξει ένα πολύ ευρύ φάσμα διαφορετικών απόψεων και καινοτόμων ιδεών. H επιστροφή σε μια Ευρώπη, στην οποία οι Χώρες δεν είναι πλέον ισότιμοι Εταίροι αλλά αντίπαλοι, πρέπει ν’ αποσοβηθεί, καθώς θα οδηγούσε σε αναβίωση των στενών ανταγωνιστικών συμφερόντων, μια αναβίωση επιζήμια για την οικοδόμηση ενός κοινού και βιώσιμου μέλλοντος, σ’ έναν Πλανήτη που βρίσκεται σε εύθραυστη ισορροπία. Στον εμπλουτισμό, την εμβάθυνση και την διεύρυνση αυτής της συζήτησης αφιερώνουμε την φετινή μας συνάντηση στην Αθήνα, όπως και τις συναντήσεις που θα ακολουθήσουν στο μέλλον, η επόμενη από τις οποίες θα διεξαχθεί στην Λισσαβώνα, τον Οκτώβριο του 2020.

Παυλόπουλος: Η ασφάλεια θεμελιώδες πρόταγμα για την πορεία προς την ευρωπαϊκή ενοποίηση

Η τρέχουσα εξαιρετικά επικίνδυνη συγκυρία, καθιστά την Ασφάλεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Κρατών-Μελών της, θεμελιώδες πρόταγμα για τη συνοχή αλλά και για την πορεία προς την Ευρωπαϊκή Ενοποίηση, τόνισε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Προκόπης Παυλόπουλος, κατά την παρέμβασή του στη Β΄ Συνεδρίαση του «Αrraiolos Group» με θέμα τις σύγχρονες προκλήσεις ως προς την ασφάλεια της ΕΕ και των Κρατών-Μελών της.

Ο κ. Παυλόπουλος υποστήριξε ότι οφείλουμε να συνειδητοποιούμε ότι όλες οι αναγκαίες δράσεις για την εμπέδωση της Ασφάλειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Κρατών-Μελών της έχουν επαρκές θεσμικό και πολιτικό θεμέλιο, συγκεκριμένα δε πρωτίστως τις διατάξεις της Συνθήκης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣυνθΕΕ) για την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και την Πολιτική Ασφάλειας (ΚΕΠΠΑ).

Αναδεικνύοντας, την σημασία του άξονα της ΚΕΠΠΑ, χρησιμοποίησε ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα, επισημαίνοντας τις αρνητικές συνέπειες που είχε το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν παρενέβη ενεργώς, στα τεκταινόμενα λόγω του πολέμου στην Μέση Ανατολή και, κατά συνέπεια, και στην χάραξη αποτελεσματικής στρατηγικής για την αντιμετώπιση του ISIS, όταν μάλιστα ήταν και είναι προφανές ότι το «πολεμικό θέατρο» της Μέσης Ανατολής αφορούσε και αφορά ευθέως πολλά Κράτη-Μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με άμεσες επιπτώσεις σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Όπως σημείωσε, «η κατάσταση αυτή έφερε στο φως και το σημαντικό θεσμικό και πολιτικό κενό που προκύπτει εκ του ότι ο άξονας της ΚΕΠΠΑ, των άρθρων 23 επ. της ΣυνθΕΕ, ήταν και παραμένει σχεδόν «ατροφικός». «Συνακόλουθα δε αρκετά αδύναμος για να οδηγήσει, ιδίως σε περιπτώσεις επείγοντος όπως εν προκειμένω, στην αποτελεσματική και έγκαιρη χάραξη Ευρωπαϊκής Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας» πρόσθεσε.

Στο πλαίσιο αυτό, χαρακτήρισε άμεση ανάγκη την ολοκληρωμένη ενεργοποίηση και εφαρμογή των θεσμών της ΚΕΠΠΑ, στο πλαίσιο των διατάξεων των άρθρων 23 επ. της ΣυνθΕΕ, που συνεπάγεται τον πλήρη σεβασμό της αρχής της Συνεννόησης και, ιδίως, της Αλληλεγγύης κατά την χάραξη και εφαρμογή της ΚΕΠΠΑ, καθώς και τον πλήρη σεβασμό της αρχής της Αλληλεγγύης στους τομείς του Ασύλου και της Μετανάστευσης, δηλαδή τον πλήρη σεβασμό των διατάξεων των άρθρων 77 επ. της Συνθήκης Λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), και κατ’ εξοχήν του άρθρου 80, το οποίο ρητώς αναφέρεται στην ως άνω αρχή της Αλληλεγγύης.

Καταλήγοντας υπογράμμισε, ότι «Αυτό καθίσταται τόσο περισσότερο αναγκαίο, όσο κατά την κρίση στην Μέση Ανατολή παρατηρείται, όπως επισήμανα κατά την Α΄ Συνεδρίαση, εκ μέρους ορισμένων Κρατών-Μελών, μια προκλητική παραβίαση της αρχής της Αλληλεγγύης ως προς την αντιμετώπιση των προσφύγων υπό όρους Ανθρωπισμού και Δικαιοσύνης, ήτοι υπό όρους πλήρους σεβασμού των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Παραβίαση, η οποία συνοδεύεται και από μιάν εξίσου επικίνδυνη άγνοια της έννοιας των θαλάσσιων συνόρων των Κρατών-Μελών, επέκεινα δε της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και του τρόπου φύλαξής τους υπό όρους πλήρους σεβασμού του Διεθνούς και του Ευρωπαϊκού Δικαίου, στο σύνολό τους».

Μήνυμα για ενωμένη και ισχυρότερη Ευρώπη

Μήνυμα για ενωμένη και ισχυρότερη Ευρώπη, απηύθυναν οι μη εκτελεστικοί πρόεδροι των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην 15η άτυπη σύνοδο του “Arraiolos Group” που πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή στην Αθήνα.

“Χρειάζεται μια ενωμένη, ισχυρότερη Ευρώπη” σημείωσε χαρακτηριστικά ο Πορτογάλος Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Μαρσέλου Ρεμπέλου ντε Σόουζα. “Ο λόγος που βρισκόμαστε εδώ, είναι ότι δεν είμαστε μόνοι μας, εκπροσωπούμε τους λαούς μας. […] Για εκείνους δουλεύουμε και περιμένουν πολύ περισσότερα από εμάς”.

Ο κ. ντε Σόουζα σημείωσε ότι το 2020 στις 8 και 9 Οκτωβρίου το Arraiolos Group επιστρέφει στο σπίτι του στην Πορτογαλία, καθώς από εκεί, από την πόλη Arraiolos είχε ξεκινήσει πριν 16 χρόνια.

“Είναι ανάγκη να προστατέψουμε τη θεμελίωση αρχή της αλληλεγγύης,” επεσήμανε ο Ιρλανδός πρόεδρος, Μάικλ Ντ. Χίγκινς.

Αναφερόμενος στις εξελίξεις στη Βόρειο Συρία, ο Ιρλανδός πρόεδρος επεσήμανε: “Ως Πρόεδρος της Ιρλανδίας, μοιράζομαι με τους συναδέλφους μου τη βαθιά ανησυχία για το τι συμβαίνει στη βόρεια Συρία και τη μονομερή παρέμβαση της Τουρκίας σε αυτήν την περιοχή. Αρνούμαι να δεχτώ κάθε ενδεχόμενο αναγκαστικής επιστροφής των προσφύγων και υπογραμμίζω με τον πιο έντονο τρόπο την άποψη ότι κάθε απόπειρα δημογραφικής αλλαγής είναι απαράδεκτη”.

“Καλώ την Τουρκία να αναζητήσει μια εναλλακτική διαπραγματευτική προσέγγιση, η οποία θα αποφεύγει την στρατιωτική παρέμβαση και την επακόλουθη ανθρωπιστική αγωνία και δυστυχία” πρόσθεσε.

“Είμαστε εδώ για να τείνουμε χείρα βοηθείας ο ένας στον άλλον,” επεσήμανε η πρόεδρος της Εσθονίας Κέρστι Κάλιουλαϊντ.

“Πρέπει να μετασχηματιστούμε από μια κατάσταση που δυσκολευόμαστε να παίρνουμε αποφάσεις σε ένα σύστημα με έγκαιρες αποφάσεις” σημείωσε με τη σειρά του ο Βούλγαρος Πρόεδρος, Ρούμεν Ράντεφ, υπογραμμίζοντας ότι το χειρότερο σενάριο για την Ευρώπη είναι η απομάκρυνση από τις αρχές της.

Αναφερόμενος στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, ο Ούγγρος Πρόεδρος, Γιάνος ‘Αντερ, επεσήμανε ότι η “υφιστάμενη πρόταση για το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο δεν προάγει την αλληλεγγύη [..] δεν επιτρέπει στους κατοίκους των λιγότερο αναπτυγμένων χωρών να μείνουν στις εστίες τους”.

Τέλος, ο πρόεδρος της Λετονίας, Έγκιλς Λέβιτς επεσήμανε ότι ίσως είναι η ώρα για την Ευρώπη να αναλογιστεί μια νέα ευρωπαϊκή σύμβαση, και ότι αυτό είναι ένα ζήτημα που θα μπορούσε να συζητηθεί στην επόμενη συνάντηση του Arraiolos Group.