Δημήτρης Τζιώτης: Ο Δομάζος, ο Τσίπρας και η σημαία της Αριστεράς

Σε αυτές τις εκλογές έκλεισε ένας ιστορικός κύκλος. Για τον επόμενο ιστορικό κύκλο, τα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να αποφασίσουν εάν θέλουν να παραμείνουν κόμμα εξουσίας ή αν θέλουν να ξαναγίνουν κόμμα διαμαρτυρίας. Γράφει ο Δημήτρης Τζιώτης.

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΖΙΩΤΗΣ
05 Ιουλίου 2023 06:39

Διαβάζοντας τους τίτλους των εφημερίδων για τις αλλαγές στο πολιτικό σκηνικό, το μέλλον της Αριστεράς και της Προοδευτικής παράταξης, το βλέμμα μου στάθηκε στο εξώφυλλο της Αυγής: «Ο λόγος στα συλλογικά όργανα». Ασυναίσθητα, το μυαλό μου γύρισε σε εκείνο το Διοικητικό Συμβούλιο του Παναθηναϊκού Αθλητικού Ομίλου, πριν ακόμα γίνει το ποδόσφαιρο επαγγελματικό, στο οποίο αποφασίστηκε να φύγει ο Δομάζος.

Σε μια απέλπιδα προσπάθεια να αναστρέψει τη διαφαινόμενη απόφαση, ο πατέρας μου Λεωνίδας είχε ζητήσει να γίνει μια σύσκεψη το προηγούμενο βράδυ με τον προπονητή της ομάδας Κάζιμιρ Γκόρσκι. Στον διάσημο κόουτς που είχε οδηγήσει την εθνική Πολωνίας στην τρίτη θέση του Παγκοσμίου κυπέλλου, 4 χρόνια νωρίτερα, κάποιοι καλοθελητές είχαν δυσφημίσει τον Στρατηγό ότι ξενυχτούσε. Προφανώς, δεν ήταν αυτός ο λόγος που ήθελαν να τον απομακρύνουν. Αυτό που τους ενοχλούσε ήταν η ισχυρή προσωπικότητά του και το έρεισμα που είχε στον κόσμο του Παναθηναϊκού. Με απλά λόγια, είχε άποψη και δεν τους άφηνε να κάνουν κουμάντο στα πάντα, όπως θα ήθελαν.

Ο Πολωνός φιλόσοφος της μπάλας με συμπαθούσε ιδιαίτερα από την πρώτη μέρα που τον υποδεχτήκαμε στο σπίτι μας και ίσως για αυτό ο πατέρας μου επέλεξε να με πάρει μαζί του, σε μια συνάντηση που είχε ιδιαίτερο συναισθηματικό βάρος για τον ίδιο, όπως και για κάθε φίλαθλο του τριφυλλιού.

Αυτό που μου έκανε μεγαλύτερη εντύπωση από όσα παρακολουθούσα ήταν ότι σε κάτι τόσο αυτονόητο στο παιδικό μου μυαλό, όπως η παραμονή του Δομάζου στον Παναθηναϊκό, ο πατέρας μου ήταν απελπιστικά μόνος. Ήταν η μόνη φορά που τον έβλεπα να διαφωνεί τόσο έντονα με τον φίλο του, Αντώνη Μαντζαβελάκη. Ακόμα και ο Γκόρσκι, παρότι αμέσως δέχτηκε τις διαβεβαιώσεις του πατέρα μου για την προσωπική ζωή του Στρατηγού, συντασσόταν με την πλειοψηφία. Τελικά, το μόνο επιχείρημα που τους είχε απομείνει ήταν ότι είχε μεγαλώσει. Αμυδρά θυμάμαι τον Πολωνό τεχνικό να σχεδιάζει σε κάποιους πίνακες διάφορα σχήματα για τον σχηματισμό της ομάδας, με τα οποία έδειχνε ότι ο Παναθηναϊκός μπορεί να παίξει πιο γρήγορα χωρίς τον Δομάζο.

«Ο Δομάζος είναι η σημαία μας», ήταν τα τελευταία λόγια του πατέρα μου ενώ είχαν περάσει τα μεσάνυχτα, «οι σημαίες δεν υποστέλλονται». Τίποτα, όμως, δεν άλλαξε. Ακόμα και τον παίκτη που είχαν χρίσει διάδοχό του είχαν βρει. Δεν θα γράψω το όνομά του. Επειδή μάτωσε την πράσινη φανέλα, δεν είναι σωστό να συγκρίνεται με τον αρχηγό. Η απόφαση έμοιαζε ειλημμένη. Ένα χρόνο πριν, ο Στρατηγός είχε κερδίσει το νταμπλ με τον Παναθηναϊκό. Ένα χρόνο μετά, μαζί με τον Παπαϊωάννου, τον Μαύρο και τον Μπάγεβιτς, το ξανακέρδισε με την ΑΕΚ.

Aυτή η βραδιά μου ερχόταν κάθε φορά στο μυαλό, όταν ο Παναθηναϊκός έτρωγε τα παιδιά του. Όταν έφυγε ο Γκάλης, ο Δεληκάρης, ο Σαραβάκος. Τι θα μπορούσε να έχει γίνει για να τους ζήσουμε λίγο περισσότερο, αναρωτιόμουν.

Σε αυτές τις εκλογές έκλεισε ένας ιστορικός κύκλος. Για τον επόμενο ιστορικό κύκλο, τα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να πάρουν συλλογικά μία απόφαση: Εάν θέλουν να παραμείνουν κόμμα εξουσίας ή αν θέλουν να ξαναγίνουν κόμμα διαμαρτυρίας. Αυτό είναι το θέμα. Τα πρόσωπα έπονται. Καμία απόφαση δεν είναι λάθος και καμία δεν είναι σωστή. Είναι θέμα επιλογών. Αξιών και αρχών.

Το πρόβλημα της Αριστεράς, για τη λήψη αυτής της απόφασης, είναι ότι υπεραναλύει και περιπλέκει τα πράγματα. Προσπαθεί να βρει λύση σε όλα. Σε ηθικό επίπεδο, πολύ καλά κάνει. Πρακτικά, όμως, η πολυπλοκότητα είναι πρόβλημα, δεν είναι λύση. Αυτή η αναζήτηση είναι περισσότερο θεολογική, παρά πολιτική με ρεαλιστικούς όρους. Οι εκλογές στην Κοινοβουλευτική Δημοκρατία, ιδιαίτερα με ενισχυμένη αναλογική, δεν έχουν σχέση με την απόλυτη αλήθεια. Δεν αποφασίζουν, ούτε αυτοί που έχουν δίκιο, ούτε οι πολλοί. 2 εκατομμύρια ψηφοφόροι από τα 10 εκατομμύρια Έλληνες πολίτες έβγαλαν κυβέρνηση. Με άλλη δομή, στρατηγική και επικοινωνία θα ήταν διαφορετικό και το αποτέλεσμα.

Πράγματι, έκανε πάρα πολλά λάθη ο ΣΥΡΙΖΑ. Τόσο κατά τη διάρκεια της τελευταίας τετραετίας, όσο και κατά τη διάρκεια των δύο προεκλογικών εκστρατειών. Και ο Τσίπρας έκανε λάθη. Με μεγαλύτερο από όλα ότι ήταν πρόεδρος, προπονητής και δεκάρι. 3 ρόλοι σε έναν. Ο Παύλος, ο Ζέλικο και ο Διαμαντίδης σε έναν άνθρωπο. Εάν τον έβλεπε ο Ομπράντοβιτς θα είχε κατακοκκινίσει από τα νεύρα του.

Το ζήτημα, όμως, της Αριστεράς δεν είναι να περιπλέξει ακόμα περισσότερο τα πράγματα, επειδή ο αρχηγός της δεν ήταν τόσο καλός ως προπονητής, αλλά να τα απλοποιήσει. Ούτε ο Κυριάκος Μητσοτάκης έλυσε τα υπαρξιακά ζητήματα της παράταξής του. Είναι βέβαιο ότι όλα αυτά τα θέματα που προσπαθούν να λύσουν στον ΣΥΡΙΖΑ δεν έχουν λυθεί στη ΝΔ, χωρίς αυτό να την εμποδίσει να ξανακατακτήσει την εξουσία. Δεν έπεισε ο Μητσοτάκης για όλα τα θέματα 10 εκατομμύρια Έλληνες. Εστίασε στους 2 εκατομμύρια ψηφοφόρους που αρκούν για να τον κάνουν πρωθυπουργό σε μια Κοινοβουλευτική Δημοκρατία. Δούλεψε πιο πολύ με τους κατάλληλους ανθρώπους, ανέθεσε σωστά αρμοδιότητες και έκανε τα πράγματα πιο απλά. Τίποτα περισσότερο.

Ο Κυριάκος γεννήθηκε ως γιος πρωθυπουργού, εκπαιδεύτηκε για να γίνει πρωθυπουργός και ανέλαβε ένα κόμμα που βγάζει πρωθυπουργούς! Ο Αλέξης ούτε γεννήθηκε, ούτε μεγάλωσε για να γίνει πρωθυπουργός, ούτε ανέλαβε ένα κόμμα εξουσίας. Το μόνο πρόβλημα που σίγουρα δεν έχει ο ΣΥΡΙΖΑ είναι η ηγεσία. Στην πολιτική, το να αφήσεις τον Τσίπρα να φύγει στα 49, είναι σαν να αφήνεις τον Δομάζο να εγκαταλείψει το ποδόσφαιρο στα 25.

Δεν ίδρυσε, βέβαια, ο Δομάζος τον Παναθηναϊκό. Όμως αυτός τον πήρε από το χέρι για να ζήσουμε την εποποιία του Γουέμπλεϊ, που θαυμάζουμε ακόμα και σήμερα, περισσότερα από 50 χρόνια αργότερα. Αυτός τον έκανε Panathinaikos. Αυτός ήταν η σημαία του. Ούτε ο Τσίπρας ίδρυσε την Αριστερά. Όμως αυτός την πήρε από το 3% και την έκανε κυβέρνηση, για πρώτη φορά. Ο Τσίπρας πήγε την Αριστερά στο πολιτικό Γουέμπλεϊ. Καθόλου τυχαίο δεν είναι ότι αυτός έγινε ο πρώτος αριστερός πρωθυπουργός στην Ευρωπαϊκή Ένωση, εάν υπάρξει ποτέ άλλος.

Όταν έφυγε ο Δομάζος, ο Παναθηναϊκός τον αντικατέστησε με τον Δεληκάρη. Στην Αριστερά, όμως, δεν υπάρχει ούτε άλλος Δομάζος, ούτε Δεληκάρης. Όχι μόνο στην Ελλάδα. Σε όλη την Ευρώπη. Ακόμα και μεταγραφή να κάνουν τον νέο αρχηγό, δεν μπορούν να βρουν αντικαταστάτη του. Άλλος Τσίπρας δεν υπάρχει σε κανένα αριστερό κόμμα σε όλη την Ευρώπη. O Τσίπρας είναι ο Δομάζος της Αριστεράς.

Ο ΣΥΡΙΖΑ επιβάλλεται να κάνει μια νέα αρχή. Να μπει σε μια νέα εποχή. Μετά από δεκαπέντε χρόνια στην ηγεσία του, τα συλλογικά όργανα του ΣΥΡΙΖΑ θα αποφασίσουν, αυτήν τη φορά χωρίς τον Τσίπρα, για την αντικατάστασή του. Ότι και αν γίνει, η ζωή συνεχίζεται. Το μόνο βέβαιο είναι ότι έχουν αρχηγό. Δεν χρειάζονται κανέναν σύμβουλο για να τους το δείξει. Ένα παιδί στον δρόμο να ρωτήσουν, θα τους το πει με απόλυτη βεβαιότητα. Σε αυτήν την ιστορική συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής, η σοφότερη απόφαση που μπορούν να πάρουν είναι να μην υποστείλουν τη σημαία της Αριστεράς. Να μην κάνουν αυτό το δώρο σε κανέναν. Να κρατήσουν το όνειρο ζωντανό.

*Ο Δημήτρης Τζιώτης είναι Σύμβουλος Στρατηγικής και συγγραφέας. Έχει ιδρύσει τη δεξαμενή ιδεών Demos Athens και το Green Tank. www.dimitristziotis.org.

Το τελευταίο του βιβλίο με τίτλο «Η Φαντασία στην Εξουσία», κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις iWRITE.