Δημοψήφισμα στα Σκόπια: Η σιωπηρή στήριξη Τσίπρα σε Ζάεφ και η πρόκληση ΝΔ σε Καμμένο

Η μεγάλη αποχή στο δημοψήφισμα στα Σκόπια προκαλεί αναταράξεις και στο ελληνικό πολιτικό σκηνικό. Και αυτό διότι ουσιαστικά περιπλέκεται ακόμη περισσότερο η εφαρμογή της συμφωνίας των Πρεσπών από την πλευρά της ΠΓΔΜ και άρα δημιουργούνται περισσότερα ερωτηματικά για τις πολιτικές εξελίξεις και στη δική μας χώρα.

Το χρονοδιάγραμμα της εφαρμογής της συμφωνίας, που εξαρτάται από το κατά πόσον ο Ζόραν Ζάεφ θα μπορέσει να προχωρήσει στη συνταγματική αναθεώρηση ή δε θα αποφύγει τελικά την προσφυγή στις κάλπες, είναι άρρηκτα δεμένο με το χρόνο και των ελληνικών εκλογών.

Ο πρώτος που έσπευσε να αντιδράσει, πριν καλά καλά προβεί σε δηλώσεις ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ, ήταν ο κυβερνητικός εταίρος Πάνος Καμμένος, υποστηρίζοντας ότι το δημοψήφισμα και άρα το υπέρ της συμφωνίας αποτέλεσμα του ήταν άκυρο. Το υπουργείο Εξωτερικών, μετά τις δηλώσεις Ζάεφ, παραδέχθηκε ότι το αποτέλεσμα ήταν “αντιφατικό”, σημείωσε όμως πως το δημοψήφισμα ήταν συμβουλευτικό και όχι τμήμα των δεσμευτικών όρων της συμφωνίας των Πρεσπών. Και το Μέγαρο Μαξίμου στη συνέχεια έδωσε στη δημοσιότητα την τηλεφωνική επικοινωνία του Αλέξη Τσίπρα με τον κ.Ζάεφ, κατά την οποία ο Έλληνας πρωθυπουργός επαίνεσε τον Σκοπιανό ομόλογο του για την αποφασιστικότητα του να προχωρήσει στην εφαρμογή της συμφωνίας των Πρεσπών- και εμμέσως και για την επιλογή του να μην προκηρύξει εκλογές άμεσα όπως περίμεναν κάποιοι.

Είναι προφανές ότι το Μαξίμου ελπίζει πως ο κ.Ζάεφ θα μπορέσει να περάσει την αναθεώρηση του Συντάγματος από τη Βουλή της ΠΓΔΜ, καθώς οι ισορροπίες στο Κοινοβούλιο αλλάζουν και δεν θα είναι εύκολο για τους βουλευτές να πάρουν την ευθύνη να πουν ουσιαστικά “όχι” στην ένταξη της χώρας σε ΕΕ και ΝΑΤΟ. Δεν ήταν τυχαίο άλλωστε πως η γραμμή Ιβανόφ ήταν για αποχή και όχι για καταψήφιση της συμφωνίας, που ερχόταν στο δημοψήφισμα πακέτο με το ερώτημα της ευρωατλαντικής πορείας.

Από το Μαξίμου πάντως ήταν ιδιαίτερα φειδωλοί στα σχόλια, καθώς προφανώς η ελληνική κυβέρνηση δεν επιθυμεί να φέρει σε ακόμη πιο δύσκολη θέση τον κ.Ζάεφ, ο οποίος έχει να δώσει μία νέα μάχη στη Βουλή όντας ήδη σε δύσκολη πολιτικά θέση μετά την αποχή. Για το λόγο αυτό ουδείς έφερε στη ΝΔ το επιχείρημα πως οι γείτονες απέρριψαν μία συμφωνία που η αξιωματική αντιπολίτευση χαρακτήριζε “προδοτική”, ούτε σχολίασε κανείς δημόσια πως η αποχή συμβόλιζε ενδεχόμενως την αντίθεση σημαντικό ποσοστού των κατοίκων της γειτονικής χώρας στην αλλαγή του συνταγματικού της ονόματος και την υιοθέτηση οποιασδήποτε άλλης ονομασίας πλην του σκέτο “Μακεδονία”.

ΝΔ: Να αφήσει ο Καμμένος τις τσάμπα μαγκιές και να ρίξει τον Τσίπρα

Το τελευταίο πάντως προβληματίζει και το στρατόπεδο της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Στην ηγετική ομάδα της ΝΔ εκτιμούν πως υπάρχει ένα ισχυρό εθνικιστικό στοιχείο στα Σκόπια και κάνουν λόγο για ενίσχυση του αλυτρωτισμού στη γειτονική χώρα.

Η ΝΔ εκτιμά επίσης πως η χαμηλή συμμετοχή στο δημοψήφισμα δείχνει ότι η διαπραγμάτευση που οδήγησε στη συμφωνία των Πρεσπών, έγινε ερήμην των πολιτών των δύο χωρών από τον Αλέξη Τσίπρα και το Ζόραν Ζάεφ.

Ταυτόχρονα η ΝΔ στην ανακοίνωση της χθες το βράδυ έκανε λόγο για μία εθνικά επιζήμια συμφωνία και επανέλαβε πως θα καταβάλλει από την πλευρά της κάθε προσπάθεια για να μην ισχύσει. Δεν μπήκε ωστόσο στη διαδικασία να καλέσει τον κ.Τσίπρα να μη τη φέρει στη Βουλή, καθώς όπως και η κυβέρνηση, έτσι και οι γαλάζιοι περιμένουν να δουν καταρχήν τι θα κάνει ο κ.Ζάεφ. Εκτιμούν πάντως ότι απονομιμοποιημένος από το δημοψήφισμα ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ θα δυσκολευθεί να διασφαλίσει τα δύο τρίτα της Βουλής για να αλλάξει το Σύνταγμα.

Αντίθετα η ΝΔ επικεντρώνει σε αυτή τη φάση τα βέλη της στον κ.Καμμένο, τον οποίο γαλάζια στελέχη καλούν “να αφήσει τις τσάμπα μαγκιές και να ρίξει τον Τσίπρα εάν πιστεύει ότι η συμφωνία είναι εθνικά επιζήμια”. Η αξιωματική αντιπολίτευση από σήμερα θα βομβαρδίσει τον κυβερνητικό εταίρο, τονίζοντας πως ο μόνος τρόπος για να καταδείξει εμπράκτως ότι αυτή η συμφωνία δεν πρέπει να τεθεί σε ισχύ, είναι να άρει την εμπιστοσύνη του προς την κυβέρνηση. Όσον αφορά στο ερώτημα της πρότασης μομφής, αυτό έτσι κι αλλιώς είναι ένα όπλο που η ΝΔ δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει πριν τις 17 Δεκεμβρίου.

Στο ΚΙΝΑΛ εν τω μεταξύ θεωρούν το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος επιβεβαίωση των βαθιών αλυτρωτικών και εθνικιστικών στεροτύπων στο γειτονικό κράτος και άρα δικαίωση της αρνητικής απέναντι στη συμφωνία των Πρεσπών στάσης της Φώφης Γεννηματά. Ενώ το Ποτάμι χωρίς να κρύβει τον προβληματισμό του για την αποχή, υποστήριξε ότι η Ελλάδα πρέπει να στηρίξει την ευρωπαϊκή προοπτική της γειτονικής χώρας, στηλιτεύοντας ταυτόχρονα τις διαμετρικά αντίθετες τοποθετήσεις των υπουργείων Εξωτερικών και Αμύνης.

Ο άγνωστος Χ του Ζάεφ και ο χρόνος των ελληνικών εκλογών

Στην πραγματικότητα το αποτέλεσμα προκαλεί αμηχανία τόσο στην κυβέρνηση όσο και στην αντιπολίτευση. Και αυτό καθώς όσο παραμένει αβέβαιη η έκβαση της μάχης που έχει να δώσει ο Ζάεφ στη Βουλή, παραμένει αβέβαιο και το χρονοδιάγραμμα κύρωσης της συμφωνίας και άρα σε δεύτερο βαθμό και ο χρόνος των ελληνικών εκλογών.

Η απόφαση πάντως του Ζόραν Ζάεφ να μην προσφύγει σε κάλπες αυτή τη στιγμή, αλλά να προχωρήσει στο επόμενο βήμα της συμφωνίας, αυτό της αλλαγής του Συντάγματος της γείτονος, θεωρώντας ως νομιμοποίηση το υψηλό ποσοστό του ναι μεταξύ όσων εν τέλει ψήφισαν, έγινε δεκτή με ανακούφιση- και όχι μόνο στο κυβερνητικό στρατόπεδο.

Στο Μαξίμου πάντως δεν βλέπουν να υπάρχει κανένα ζήτημα επί του παρόντος με τον κυβερνητικό εταίρο, θεωρώντας αναμενόμενη και λογική την αντίδραση του κ.Καμμένου, με δεδομένη την πάγια θέση του στο ζήτημα. Επιμένουν πως το θέμα θα ξανασυζητηθεί το Μάρτιο, όπως έχουν συμφωνήσει Τσίπρας- Καμμένος, εάν και εφόσον μέχρι τότε η ΠΓΔΜ έχει τηρήσει τα προβλεπόμενα από τη συμφωνία των Πρεσπών.

Στην περίπτωση όμως που ο κ.Ζάεφ δεν καταφέρει να χτίσει κοινοβουλευτική πλειοψηφία δύο τρίτων για να περάσει τη συνταγματική αναθεώρηση, δεν μπορούν να αποκλειστούν οι εκλογές στην ΠΓΔΜ μετά το Δεκέμβριο, πιθανότατα τον Ιανουάριο. Σε αυτή την περίπτωση η συγκυβέρνηση “αγοράζει χρόνο”, ωστόσο κανείς δεν μπορεί να προβλέψει εάν ο κ.Ζάεφ θα ξανακέρδιζε και εάν θα διέθετε την πλειοψηφία για να προχωρήσει τελικά στην εφαρμογή της συμφωνίας άμεσα. Γεγονός που ανησυχεί το ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος θεωρεί χρυσή ευκαιρία λύσης του Σκοπιανού τη συγκεκριμένη συγκυρία και τη λύση του Σκοπιανού το κλειδί για νέες αναπτυξιακές δυνατότητες στα Βαλκάνια, με την προσέλκυση αμερικανικών επενδύσεων και την Ελλάδα σε ρόλο ξανά ηγετικό στην περιοχή.

Το σενάριο αυτό όμως θα μπορούσε να σημαίνει και μετάθεση του χρόνου των ελληνικών εθνικών εκλογών προς το τέλος της τετραετίας. Κάτι που η ΝΔ, η οποία προσδοκά την όσο το ταχύτερο πτώση της κυβέρνησης, δε θα επιθυμούσε. Ενώ δε λείπουν και στο γαλάζιο στρατόπεδο αυτοί που ανησυχούν για το σενάριο ο κ.Ζάεφ τελικά να επιζήσει αυτής της κρίσης, αλλά με αποτέλεσμα η “καυτή πατάτα” της κύρωσης της συμφωνίας των Πρεσπών να βρεθεί στα χέρια του Κυριάκου Μητσοτάκη εάν έχουν μεσολαβήσει εκλογές και εάν η ΝΔ τις έχει κερδίσει: Ο πρόεδρος της ΝΔ έχει δηλώσει πως θα καταψηφίσει τη συμφωνία όποτε και εάν αυτή έρθει στην ελληνική Βουλή, όμως είναι σαφές ότι εάν ο Ζάεφ έχει περάσει μέσα από συμπληγάδες για να αλλάξει το Σύνταγμα της χώρας του, μία κυβέρνηση ΝΔ θα ευρίσκετο σε πολύ δύσκολη θέση.