“Επί τάπητος” τα ελληνοτουρκικά στο Εθνικό Συμβούλιο Εξωτερικής Πολιτικής

Για τις τελευταίες εξελίξεις στις ελληνοτουρκικές σχέσεις αναμένεται να ενημερώσει και να συζητήσει με τα πολιτικά κόμματα ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, υπό την προεδρία του οποίου συνεδριάζει από τις 12 το μεσημέρι της Τετάρτης το Εθνικό Συμβούλιο Εξωτερικής Πολιτικής.

Η χρονική συγκυρία της συνεδρίασης του συμβουλευτικού οργάνου, στο οποίο μετέχει η ηγεσία του ΥΠΕΞ, εκπρόσωποι των κομμάτων αλλά και διπλωμάτες δεν φαίνεται να είναι τυχαία. Πραγματοποιείται ενώ μόλις την Δευτέρα προηγήθηκαν διπλωματικές κινήσεις της χώρας σε διεθνές επίπεδο και μία ημέρα πριν κυρωθεί στην Βουλή η τριμερής συμφωνία Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ για τον αγωγό East Med. Επίσης αμέσως μετά τα δημόσια ερωτήματα που απεύθυνε η αξιωματική αντιπολίτευση σχετικά με το αν υφίσταται θέμα μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης μεταξύ Ελλάδας – Τουρκίας.

Η ανακοίνωση των 5

Από την πλευρά της κυβέρνησης, στο Συμβούλιο αναμένεται να δοθούν αναλυτικές εξηγήσεις για την τακτική και την στρατηγική της κυβέρνησης απέναντι στην τουρκική προκλητικότητα. Υπό το πρίσμα μάλιστα των νέων δεδομένων που δημιουργεί η υπογραφή κοινού ανακοινωθέντος την Δευτέρα από τους υπουργούς Εξωτερικών της Ελλάδας, της Γαλλίας, της Κύπρου της Αιγύπτου, και των Ηνωμένων. Αραβικών Εμιράτων.

Θυμίζουμε ότι στο κοινό ανακοινωθέν υπάρχουν τρία ιδιαίτερα σημαντικά σημεία για την ελληνική εξωτερική πολιτική:

• Η καταδίκη «των τουρκικών παραβιάσεων στον εθνικό εναέριο χώρο της Ελλάδας, περιλαμβανομένων των υπερπτήσεων πάνω από κατοικημένες περιοχές και χωρικά ύδατα κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου». Επίσης η αποδοκιμασία για την «εργαλειοποίηση αμάχων από την Τουρκία σε μια απόπειρα να διασχίσουν παράνομα τα ελληνικά χερσαία σύνορα, και παρέχοντας τους συνεχή υποστήριξη για να διέλθουν παράνομα τα ελληνικά θαλάσσια σύνορα».
• Η καταδίκη για «τις συνεχιζόμενες τουρκικές παράνομες δραστηριότητες στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη και στα χωρικά ύδατα της Κυπριακής Δημοκρατίας».
• Η έκκληση στην Τουρκία «να σεβαστεί πλήρως την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα όλων των κρατών στις θαλάσσιες ζώνες τους στην ανατολική Μεσόγειο».

Η τακτική της Αθήνας

Ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, αναμένεται να αναφερθεί στις σταθερές της ελληνικής διπλωματίες απέναντι στην Άγκυρα. Πάγια θέση της ελληνικής πλευράς είναι να κινηθεί με γνώμονα το Διεθνές Δίκαιο και την διεθνή νομιμότητα, πάντα σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό το πεδίο θεωρεί προνομιακό για την υπεράσπιση των εθνικών συμφερόντων. Για τον λόγο αυτό δεν προτίθεται να πέσει στην «παγίδα» της Άγκυρας που επιθυμεί την όξυνση του κλίματος και την μεταφορά των ελληνοτουρκικών διαφορών στο πεδίο των στρατιωτικών κινήσεων. Χαρακτηριστική επ’ αυτού άλλωστε είναι και η πρόσφατη αναφορά του Νίκου Δένδια. Σε συνέντευξή του επισήμανε πως «η Ελλάδα έχει τα κυριαρχικά της δικαιώματα. Δικαιούται να τα ασκήσει. Δικαιούται να υπερασπίσει τον εναέριο χώρο της, αυτό είναι προφανές. Όμως, νομίζω ότι η στρατιωτικοποίηση των διαφορών με την Τουρκία δεν θα οδηγήσει σε επίλυση. Θα οδηγήσει σε επιδείνωση». Πάντως ξεκαθάρισε πως «η Ελλάδα διατηρεί όλα τα δικαιώματα προάσπισης του εθνικού της χώρου. Να είμαστε συνεννοημένοι σε αυτό και με τους Τούρκους γείτονές μας». Να θυμίσουμε ότι η Άγκυρα επαναφέρει σταθερά, με κάθε αφορμή. το αίτημα για αποστρατιωτικοποίηση των ελληνικών νησιών, ενώ επιμένει στην τακτική των υπερπτήσεων, των παραβάσεων και παραβιάσεων.

Όσον αφορά το θέμα των Ανεξάρτητων Οικονομικών Ζωνών να θυμίσουμε ότι Αθήνα βρίσκεται σε συζητήσεις τόσο με την Ρώμη όσο και με τον Κάϊρο για την διμερή διευθέτηση του θέματος. Παράλληλα διατηρεί το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων σε χρόνο που η ίδια θα επιλέξει.

Το προσφυγικό

Η ελληνική κυβέρνηση δηλώνει, παράλληλα, ότι βρίσκεται σε επαγρύπνηση και για τα ζητήματα του προσφυγικού, το οποίο αποτιμά ώς ζήτημα εθνικής ασφάλειας λόγω της αξιοποίησής του από την Τουρκία. Παρότι θεωρεί ότι για την ώρα η κρίση του Covid 19 έχει οδηγήσει σε μία ύφεση του προβλήματος. Χαρακτηριστική ως προς αυτό ήταν η δήλωση που έκανε στην Βουλή, ο αναπληρωτής υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής Γιώργος Κουμουτσάκος. Όπως ανέφερε «σήμερα είμαστε σε μία κατάσταση ύφεσης, ηρεμίας. Επιτρέπει, όμως, αυτό εφησυχασμό; Κάθε άλλο. Γιατί τόσο οι δηλώσεις τούρκων αξιωματούχων, αλλά και οι πληροφορίες σε ανοιχτές πηγές που υπάρχουν για μετακινήσεις μεταναστών από περιοχές βαθύτερα στην Τουρκία προς τα δυτικά της σύνορα, είναι υπαρκτές. Υπάρχει σήμερα αναφορά σε μία έκθεση της FRONTEX που προβλέπει ότι μετά τον συναγερμό της πανδημίας θα υπάρξει μία νέα προσπάθεια από πλευράς Τουρκίας να υπάρξουν νέες μεταναστευτικές ροές»

Υπόνοιες

Η κυβέρνηση θα κληθεί να δώσει απαντήσεις και στους υπαινιγμούς της αξιωματικής αντιπολίτευσης σχετικά με το αν υφίσταται σε εξέλιξη άτυπη προσπάθεια για οικοδόμηση μέτρων εμπιστοσύνης μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Αυτό άφησαν να εννοηθεί ο Γιώργος Κατρούγκαλος και ο Δημήτρης Δρίτσας, τομεάρχες Εξωτερικών και Άμυνας του ΣΥΡΙΖΑ, σε κοινή τους δήλωση σχετικά με την ακύρωση της άσκησης «Καταιγίδα». Ζήτησαν εξηγήσεις για «διαρροές» που ανέφεραν ότι ύφισταται «συμφωνημένο μέτρο οικοδόμησης εμπιστοσύνης με την Τουρκία».

O East Med

Όμως παρά τις όποιες υπόνοιες της αντιπολίτευσης, αύριο Πέμπτη, η Νέα Δημοκρατία, ο ΣΥΡΙΖΑ και το Κίνημα Αλλαγής, αναμένεται να στηρίξουν στην Βουλή το νομοσχέδιο που περιέχει την κύρωση της σύμβασης που υπογράφθηκε στις 2 Ιανουαρίου στην Αθήνα από Ελλάδα, Ισραήλ και Κύπρο για τον αγωγό East Med.

Η κύρωση της σύμβασης, θεωρείται από την κυβέρνηση εκτός από σημαντική ενεργειακή συμφωνία και ένα ξεκάθαρο μήνυμα προς την Άγκυρά. Όπως δήλωσε ο υπουργός Περιβάλλοντος Κωστής Χατζηδάκης στην επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου όπου συζητήθηκε «είναι και μια έμμεση απάντηση στην τουρκική προκλητικότητα, διότι 25 μέρες πριν υπογραφεί αυτή η σύμβαση, στις 2 Ιανουαρίου στο Ζάππειο, ο κ. Ερντογάν, είχε ευθέως απειλήσει τις τρεις χώρες, είχε ευθέως αμφισβητήσει το δικαίωμα της Ελλάδος, της Κύπρου και του Ισραήλ, να προχωρήσουν στη σύναψη αυτής της συμφωνίας. Μετά, λοιπόν, από αυτή την αμφισβήτηση δικαιωμάτων μας, ήρθε και από τις τρεις χώρες μια ξεκάθαρη απάντηση στο τουρκικό αναθεωρητισμό».

Μάλιστα η κυβέρνηση είναι αισιόδοξη ότι σύντομα στην συμφωνία θα περιληφθεί και η Ιταλία, παρότι το θέμα έχει έως στιγμής παγώσει αφού η γειτονική χώρα εστιάζει στο ζήτημα της αντιμετώπισης του Covid 19. Πρόκειται για μία από τις χώρες που έχουν δεχθεί τα μεγαλύτερα πλήγματα από την πανδημία.