Εξεταστική για Τέμπη: Ενορχηστρωμένη προσπάθεια συγκάλυψης

Μια ενορχηστρωμένη προσπάθεια συγκάλυψης των κυβερνητικών ευθυνών για το πολύνεκρο δυστύχημα στα Τέμπη εκτυλίσσεται στην Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής, όπως καταγγέλλει η αντιπολίτευση.

Στη χθεσινή συνεδρίαση της επιτροπής η κυβερνητική πλειοψηφία -επικαλούμενη δημοσιεύματα που εμφανίστηκαν ξαφνικά τα τελευταία 24ωρα – επανέφερε τη θεωρία του «ανθρώπινου λάθους». Δηλαδή την επικοινωνιακή προσέγγιση που είχε εξαρχής η κυβέρνηση μετά την 28η Φεβρουαρίου του 2023, οπότε και έγινε το δυστύχημα.

Πλέον, η κυβερνητική πλειοψηφία φαίνεται να εστιάζει στην κατάσταση της υγείας του αποθανόντος μηχανοδηγού της μοιραίας αμαξοστοιχίας, διαπιστώνοντας κενά στα ιατρικά πιστοποιητικά για την καταλληλότητά του να ασκήσει τα καθήκοντά του.

Μάλιστα, ανέδειξε συντονισμένα αυτή την πτυχή της υπόθεσης κατά τη διάρκεια της εξέτασης ως μάρτυρα της Ιωάννας Τσιαπαρίκου, προέδρου της Ρυθμιστικής Αρχής Σιδηροδρόμων (ΡΑΣ). Ρίχνοντας μάλιστα δυσανάλογο βάρος στον έλεγχο που άσκησε η αρχή στην έκδοση των πιστοποιητικών σε σχέση με τον έλεγχο που άσκησε η εταιρία διαχείρισης των σιδηροδρόμων.

Αυτά, ενώ η κυβερνητική πλειοψηφία υποστήριξε -εμμέσως πλην σαφώς- χθες την πρόθεση του διευθύνοντος συμβούλου και αντιπροέδρου της ΕΡΓΟΣΕ, την περίοδο 2015-2019, να καταθέσουν στην εξεταστική επιτροπή με υπόμνημα και όχι αυτοπροσώπως.

Η συνεδρίαση για την τραγωδία στα Τέμπη

Από την αρχή της συνεδρίασης ο εισηγητής της Νέας Δημοκρατίας Λάζαρος Τσαβδαρίδης φρόντισε να αναφερθεί σε δημοσιεύματα που υπήρξαν σχετικά με την κατάσταση της υγείας του μηχανοδηγού. Όπως ανέφερε «χθες είδε το φως της δημοσιότητας, με δύο δημοσιεύματα, η κατάσταση υγείας του μηχανοδηγού της επιβατικής αμαξοστοιχίας. Είναι δημοσιεύματα του “iefimerida” και, αν δεν κάνω λάθος, του “Powergame”». Επισήμανε, μάλιστα, πως «οι ερωτήσεις που θέλουμε να κάνουμε θα αναφερθούν σε αυτά τα ιατρικά δεδομένα, αν δηλαδή υπήρχε καταλληλότητα και επάρκεια εκ μέρους του μηχανοδηγού να είναι στην αμαξοστοιχία τη συγκεκριμένη». Για το λόγο αυτό, μάλιστα, ζήτησε να μην υπάρξει τηλεοπτική μετάδοση της συνεδρίασης, θέση που δεν έγινε αποδεκτή από τα κόμματα της αντιπολίτευσης.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τα δημοσιεύματα έδειξε άλλωστε και ο πρόεδρος της Εξεταστικής Επιτροπής, Δημήτρης Μαρκόπουλος, ζητώντας από τους βουλευτές να μη φύγουν από την αίθουσα πριν φτάσουν στα χέρια τους αντίγραφα των δημοσιευμάτων. Απευθυνόμενος προς τον Λάζαρο Τσαβδαρίδη, ακολούθησε ο εξής διάλογος:

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΣ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Μας έχετε προσκομίσει ένα δημοσίευμα. Είναι του site ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ, στήλη «Powergame». Μας είχατε πει και για ένα ακόμα.

ΛΑΖΑΡΟΣ ΤΣΑΒΔΑΡΙΔΗΣ: Δεν το έχω τυπωμένο, είναι από το «iefimerida».

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΣ (Πρόεδρος της Επιτροπής):  Μπορείτε να το στείλετε, αν το βρείτε, στη Γραμματεία; Και σε 5 λεπτά να το εκτιμήσετε για να κάνουμε τις τοποθετήσεις μας.

Η εξέταση της Ιωάννας Τσιαπαρίκου

Στη συνέχεια, κατά τη διάρκεια της εξέτασης της Ιωάννας Τσιαπαρίκου, πρόεδρου της Ρυθμιστικής Αρχής Σιδηροδρόμων, ο Λάζαρος Τσαβδαρίδης εστίασε τις ερωτήσεις του στο αν η Αρχή ελέγχει τα ιατρικά πιστοποιητικά των μηχανοδηγών. Η πρόεδρος της ΡΑΣ αναφέρθηκε στο σύνολο της διαδικασίας.

Σημείωσε πως «την ευθύνη για να περάσει τις ιατρικές εξετάσεις που οφείλει να περάσει ο κάθε μηχανοδηγός την έχει η σιδηροδρομική επιχείρηση κατά τον χρόνο που προβλέπεται από τη νομοθεσία. Υπάρχει μια Κοινή Υπουργική Απόφαση του 2016 που καθορίζει το πλαίσιο εξέτασης των μηχανοδηγών, προκειμένου να κριθούν ικανοί ή μη ικανοί. Το πλαίσιο αυτό προβλέπει ότι πρέπει να δημιουργηθεί ένα μητρώο πιστοποιημένων εξεταστών, εννοώ σε ό,τι αφορά την υγεία τους, ιατρών – το μητρώο αυτό το διατηρεί η ΡΑΣ, είναι διαφανές, είναι αναρτημένο στο siteτης- μετά από αίτηση φυσικά των ιατρών και κατάθεσης του ιατρικού τους διπλώματος και της ειδικότητάς τους. Αυτό αφορά τους ιδιώτες γιατρούς και defacto σε αυτό το μητρώο περιλαμβάνονται όλοι οι γιατροί που εργάζονται σε δημόσια νοσοκομεία, στο Εθνικό Σύστημα Υγείας».

Στη συνέχεια, ο Λάζαρος Τσαβδαρίδης αναφέρθηκε στα πιστοποιητικά υγείας του μηχανοδηγού που έχουν κατατεθεί στην επιτροπή λέγοντας πως «κατατέθηκαν στην Επιτροπή δύο πιστοποιητικά υγείας. Το πρώτο με ημερομηνία 15/11/2021. Βλέπω ένα πιστοποιητικό υγείας που δεν έχει συμπληρωμένα βασικά στοιχεία που θα έπρεπε να έχουν συμπληρωθεί. Δηλαδή, περισσότερο βλέπω ότι υπάρχει μια διεκπεραίωση και λιγότερο καταλαβαίνω ότι αυτός ο γιατρός που έβαλε την υπογραφή του  ασχολήθηκε με τη συγκεκριμένη υπόθεση και με τα ευρήματα, αν τυχόν υπάρχουν ή δεν υπάρχουν».

Επίσης, έθεσε συνολικά ζήτημα για προχειρότητα στη διαδικασία σύνταξης του πιστοποιητικού. Θέση με την οποία συμφώνησε και ο πρόεδρος Δημήτρης Μαρκόπουλος αναφέροντας ότι πρόκειται για ένα πιστοποιητικό με εμφανή προχειρότητα.

Η τακτική αυτή της πλειοψηφίας της επιτροπής προκάλεσε την έντονη αντίδραση των κομμάτων της αντιπολίτευσης. Εκ μέρους του ΣΥΡΙΖΑ, ο Βασίλης Κόκκαλης, σημείωσε πως «φτάσατε -η πλειοψηφία η κυβερνητική- να ενοχοποιείτε και νεκρούς». Προσθέτοντας πως «η ικανότητα για εργασία επαφίεται και εξαρτάται αποκλειστικά και μόνο από ιατρική και μόνο κρίση. Τελεία. Εάν έχετε υπόνοια -πιθανότατα συντασσόμεθα και εμείς με αυτήν τη βάσιμη υπόνοιά σας- ότι αυτό το έγγραφο είναι ή πλαστό ή εικονικό, να διαβιβαστεί στην Εισαγγελία Εφετών για τη διενέργεια της σχετικής έρευνας».

Εκ μέρους του ΠΑΣΟΚ η Μιλένα Αποστολάκη σημείωσε πως «καταγγέλλουμε μια πρωτοφανή συστηματική και επίμονη μεθόδευση συγκάλυψης. Το ανθρώπινο λάθος ως κυβερνητικό αφήγημα βλέπω ότι σήμερα επανέρχεται συστηματικά και με αξιομνημόνευτη προετοιμασία. Μπορεί ο Πρωθυπουργός να σύρθηκε και να αναγκάστηκε λίγες ώρες μετά την τραγωδία να ανακαλέσει την ετυμηγορία του, τη βιαστική ετυμηγορία του, αλλά ένα σχεδόν χρόνο μετά η κυβερνητική πλειοψηφία επανέρχεται μετά από έρευνα για ελλιπή πιστοποιητικά επί της ουσίας να πει το ίδιο σε σχέση με την αιτιώδη συνάφεια ανάμεσα στο ανθρώπινο λάθος είτε του σταθμάρχη είτε του ημιθανούς, όπως ενδεχομένως μας παρουσιάζετε, μακαρίτη σήμερα μηχανοδηγού».

Για αιφνιδιαστικές εξελίξεις μίλησε ο βουλευτής του ΚΚΕ, Νίκος Καραθανασόπουλος. Σχολιάζοντας πως «ξαφνικά εμφανίζονται αυτά τα δημοσιεύματα, ανοίγει μια ολόκληρη συζήτηση. Λέω, εγώ δεν κάνω θεωρίες συνωμοσίας ούτε λέω ότι συνωμότησε όλο το περιβάλλον, αλλά αυτή η βιασύνη και αυτή η εξαγωγή συμπερασμάτων και καταγγελιών εμάς τουλάχιστον μας προβληματίζει, χωρίς να έχουμε προχωρήσει. Εγώ λέω να βγουν καταγγελίες, να βγάλουμε συμπεράσματα, αλλά να εξεταστούν όλες οι πτυχές και πλευρές. Έτσι πρέπει να κάνουμε. Γιατί προσπαθούμε να διαμορφώσουμε ένα νέο αφήγημα από τη μεριά της κυβερνητικής πλειοψηφίας που αξιοποιείται από όλη αυτή τη διαδικασία».

Από την πλευρά της Νέας Αριστεράς η Θεοπίστη Πέρκα απευθύνθηκε στη ΝΔ λέγοντας πως «περιμένω τον ίδιο ζήλο όταν πάμε να εξετάσουμε τη ρουσφετολογική μετακίνηση του σταθμάρχη και την ικανότητά του. Θα απαιτώ και θα περιμένω τον ίδιο ζήλο με τόση λεπτομέρεια, πραγματικά όμως, πραγματικά, με τόση λεπτομέρεια –να διακόπτετε, να παίρνουμε έγγραφα, να το ξαναψάχνουμε- όταν πάμε να δούμε τι έγινε με την τηλεδιοίκηση στη Λάρισα και γιατί δεν έχει αποκατασταθεί, όταν πάμε να εξετάσουμε γιατί η HellenicTrainδεν χρησιμοποίησε το GSMR, όταν πάμε να εξετάσουμε και τη σύμβαση αλλά και γιατί στην Καρόλου σταμάτησε να λειτουργεί το δευτεροβάθμιο. Αναφέρομαι σε δικλείδες ασφαλείας που βέβαια θα είχαν αποτρέψει το τραγικό δυστύχημα».

Μάρτυρες με υπομνήματα

Αυτά ενώ στην έναρξη της συνεδρίασης της Εξεταστικής Επιτροπής προέκυψε ζήτημα με δύο μάρτυρες, του διευθύνοντος συμβούλου της ΕΡΓΟΣΕ την περίοδο 2015-2017, Αθανάσιου Βούρδα, και του αντιπροέδρου της περιόδου 2017-2019, Διονυσίου Διονέλλη. Αμφότεροι ζήτησαν να καταθέσουν μέσω υπομνήματος λόγω άσκησης δίωξης εναντίον τους μετά το πόρισμα της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας για τη σύμβαση 717 που αφορά την τηλεδιοίκηση και την σηματοδότηση του σιδηροδρομικού δικτύου.

Η έκκληση αυτή προκάλεσε την αντίδραση της αντιπολίτευσης. Με τον Βασίλη Κοκκαλη να σημειώνει πως «ο Κώδικας Ποινικής Δικονομίας κάνει σαφέστατη αναφορά στο τέταρτο κεφάλαιο στα άρθρα 209 και 210. Στο άρθρο 209 αναφέρει ρητά ότι την υποχρέωση για μαρτυρία -αν κάποιος καλείται νόμιμα για μαρτυρία- δεν μπορεί να την αρνηθεί, εκτός από τις εξαιρέσεις που ρητά αναγράφονται στον Κώδικα».

Ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ Παναγιώτης Δουδωνής σημείωσε πως «είναι σαφέστατο ότι εδώ πέρα έχουμε μια καταχρηστική επίκληση της ιδιότητας του μάρτυρα, για να επεκταθεί το δικαίωμα της μη αυτοενοχοποίησης, όπως λέμε, όχι απλώς στην άρνηση απαντήσεως σε ερωτήσεις οι οποίες θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην αυτοενοχοποίηση, αλλά στην εν όλω άρνηση κατάθεσης. Δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό αυτό. Συνιστά προσβολή προς την Εξεταστική Επιτροπή».

Σε ανάλογο μήκος κύματος και ο Νίκος Καραθανασόπουλος από το ΚΚΕ που επισήμανε ότι «η Εξεταστική Επιτροπή δεν εξετάζει τη Σύμβαση 717. Δεν είναι το αποκλειστικό της αντικείμενο. Είναι συνολικά το έγκλημα στα Τέμπη και από αυτή την άποψη, μια σειρά άλλα ζητήματα. Η γνώμη τους είναι σημαντική. Και από αυτή την άποψη, λοιπόν, θεωρούμε ότι είναι προσχηματική».

Αντίθετα το αίτημα των δύο στελεχών της ΕΡΓΟΣΕ στήριξε εμμέσως πλην σαφώς ο Λάζαρος Τσαβδαρίδης. Λέγοντας ότι «τα δικαιώματα αυτά έχουν γίνει αποδεκτά και σε προηγούμενες εξεταστικές και ειδικές προανακριτικές επιτροπές, όπου στους ελεγχόμενους που το επιθυμούσαν και είχαν την ιδιότητα του υπόπτου ή του κατηγορουμένου, δόθηκε η δυνατότητα της υποβολής υπομνήματος και της άσκησης δικαιώματος σιωπής, πράγματα που προφανώς ισχύουν και στη δική μας Επιτροπή».

ΤΕΜΠΗ – ΣΥΜΒΑΣΗ 717: ΜΙΣΕΣ ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΚΑΙ ΔΙΠΛΟ ΚΟΣΤΟΣ