Γιατί η Μέρκελ θα “πουλήσει” τον Βέμπερ για την ΕΚΤ

Τόσο ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας όσο και ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης Κυριάκος Μητσοτάκης έχουν αναγάγει σε ένα από τα κεντρικά θέματα της αντιπαράθεσης εν όψει των ευρωεκλογών το πρόσωπο του υποψηφίου του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος για την προεδρία της Κομισιόν, Μάνφρεντ Βέμπερ.

Ο πρόεδρος της ΝΔ επικαλείται ότι εφόσον ο Βαυαρός πολιτικός εκλεγεί πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η επόμενη κυβέρνηση θα έχει ένα σύμμαχο στο αίτημα για μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων, το οποίο είναι απαραίτητο βήμα για μείωση της φορολογίας. Καθώς ο Βέμπερ είναι ο πρώτος Ευρωπαίος πολιτικός που δήλωσε δημόσια ανοιχτός σε αυτή τη συζήτηση- άλλο εάν το Βερολίνο μετά τον “μάζεψε”.

Ο πρωθυπουργός από την πλευρά του κατηγορεί το Βέμπερ ως ανθέλληνα, υπενθυμίζοντας τη σκληρή στάση του έναντι της Ελλάδας το πρώτο εξάμηνο του 2015 (και νωρίτερα), την αρνητική θέση του για τα πρόσφατα μέτρα, καθώς και γενικότερα την πολιτική του τοποθέτηση, που κατά το ΣΥΡΙΖΑ είναι νεοφιλελεύθερη και ταυτόχρονα κλείνει το μάτι στην ακροδεξιά.

Ο Βέμπερ βεβαίως αναγκάστηκε να πάρει αποστάσεις από τον Ούγγρο Βικτόρ Όρμπαν το κόμμα του οποίου ετέθη προσωρινά μόνο εκτός ΕΛΚ μετά τις επιθέσεις στον σημερινό πρόεδρο της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, και να δηλώσει ότι θα προτιμούσε να συμμαχήσει με τους Σοσιαλδημοκράτες ή τους Φιλελεύθερους, αν και ήθελε να κρατά ανοιχτές τις πόρτες προς τα δεξιά για την περίπτωση να χρειαστεί ψήφους από την ανομοιογενή ομάδα των Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών. Γιατί οι αριθμοί δεν είναι με το μέρος του – αν και το ΕΛΚ είναι πρώτη δύναμη στην Ευρωβουλή και πρώτη αναμένεται να παραμείνει, αλλά με μικρή πτώση και λιγότερες έδρες.

Το κυριότερο πρόβλημα του Βέμπερ όμως είναι άλλο: Η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ, με την οποία ο Βαυαρός πολιτικός δεν έχει και τις καλύτερες σχέσεις, δεν ενδιαφέρεται τόσο για την προεδρία της Κομισιόν, όσο για το ποιος θα είναι ο διάδοχος του Μάριο Ντράγκι, η θητεία του οποίου στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα λήγει το Νοέμβριο. Όπως αναφέρει συνομιλητής της κ.Μέρκελ στο News 24/7, η καγκελάριος επιθυμεί διακαώς πρόεδρος της ΕΚΤ να αναλάβει ο σημερινός διοικητής της Deutsche Bank, Γιενς Βάιντμαν και είναι διατεθειμένη να “δώσει” την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, “πουλώντας” έτσι το Βέμπερ. Η ΕΚΤ είναι εξίσου αν όχι πιο σημαντική από την προεδρία της Κομισιόν, καθώς ελέγχει τη νομισματική πολιτική της ΕΕ και το Βερολίνο τα τελευταία χρόνια οκτώ χρόνια είχε έρθει πολλές φορές σε σύγκρουση με το Ντράγκι. Αλλά δύο Γερμανοί σε δύο κορυφαίες θέσεις στην Ευρώπη δε χωρούν. Ίσως όμως για αυτό η Μέρκελ να ανέχθηκε την υποψηφιότητα του Βέμπερ για την Κομισιόν, ως “λαγό” που με την αποτυχία του θα την εξυπηρετούσε στον πραγματικό της στόχο. Ποιος άλλωστε δε θέλει να βλέπει τους φίλους του να αποτυγχάνουν που και που, όπως έλεγε και ο Βάρυς στο Παιχνίδι των Θρόνων;

Έτσι αυξάνονται οι πιθανότητες ο επόμενος πρόεδρος της Κομισιόν να είναι ο σοσιαλδημοκράτης υποψήφιος Φρανς Τίμερμανς, ο οποίος στο δεύτερο debate του με το Βέμπερ τάχθηκε υπέρ μιας προοδευτικής συμμαχίας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η οποία θα συμπεριλαμβάνει «από τον αριστερό Έλληνα πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα μέχρι τον φιλελεύθερο Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν». Το σενάριο αυτό υποστηρίζουν βεβαίως ενθέρμως οι Γερμανοί Σοσιαλδημοκράτες (που να θυμίσουμε ότι συγκυβερνούν για άλλη μία φορά με τη Μέρκελ) και έσπευσε από ελληνικής πλευράς να το υποστηρίξει ο αντιπρόεδρος της Ευρωβουλής Δημήτρης Παπαδημούλης. Και ο Μακρόν, που έχει τα δικά του μεγάλα εσωτερικά βάσανα με τα “κίτρινα γιλέκα” τα οποία έχουν θολώσει το υποτιθέμενο φιλελεύθερο προφίλ του, έχει αναθέσει στον Ντανιέλ Κον Μπεντίτ τις ζυμώσεις με τους Πράσινους σε ένα ευρύτερο “αντι- Βέμπερ μέτωπο”, με το επιχείρημα ότι εκλογή του Βαυαρού στην προεδρία της Κομισιόν θα σημάνει στασιμότητα και συντηρητικές πολιτικές στην ΕΕ. Δεν έχει ωστόσο κλείσει ακόμη το μάτι στον Τίμερμανς.

Έτσι όπως μοιάζουν να διαμορφώνονται οι αριθμητικοί συσχετισμοί, η Μέρκελ θα έπρεπε να τα “σπάσει” με το Μακρόν, κάτι που άνετα μπορεί να αρνηθεί να κάνει με το επιχείρημα της σημασίας της γαλλογερμανικής συμμαχίας στην Ευρώπη, αλλά και με το επιχείρημα της μάχης κατά της ακροδεξιάς. Υπενθυμίζεται ότι μόλις προχθες η Γερμανίδα καγκελάριος με αφορμή την παραίτηση του ακροδεξιού αντικαγκελαρίου της Αυστρίας Χάιντς- Κρίστιαν Στράχε μετά το σκάνδαλο με την αποκάλυψη ότι έταζε δημόσιες συμβάσεις σε ρωσίδα επιχειρηματία με αντάλλαγμα προεκλογική στήριξη, τόνιζε σε δηλώσεις της την ανάγκη μετώπου απέναντι στον ακροδεξιό λαϊκισμό. Αλλά βέβαια όλα αυτά είναι επιφάσεις, αφού ο πραγματικός λόγος είναι όπως αναφέρθηκε η τοποθέτηση Βάιντμαν για τα επόμενα οκτώ χρόνια στο τιμόνι της ΕΚΤ. Σημειωτέον ότι η κ.Μέρκελ πρόσφατα άδειασε το Βέμπερ λέγοντας δημόσια ότι διαφωνεί σε πολλά θέματα μαζί του και ότι υπάρχουν και άλλοι άξιοι Γερμανοί που θα μπορούσαν να αναλάβουν αξιώματα στην ΕΕ.

Στο παρασκήνιο συζητείται και το ενδεχόμενο ο επόμενος πρόεδρος της Κομισιόν να μην είναι κάποιος από τους Spitzenkanditaten των κομμάτων, αν και αυτό ομολογουμένως πολιτικά δεν είναι τόσο απλό. Πάντως, συνομιλητής της Μέρκελ μιλώντας στο News 24/7 επισημαίνει ότι δεν είναι τυχαίο πως ο διαμεσολαβητής της ΕΕ για το Brexit Μισέλ Μπαρνιέ, στέλεχος του ΕΛΚ που θεωρείται περισσότερο Ευρωπαίος παρά Γάλλος, συνεχίζει τις περιοδείες του κάνοντας ομιλίες για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ενωσης και συναντώντας Ευρωπαίους ηγέτες, αν και στην πραγματικότητα δεν έχει ουσιαστικά πλέον αντικείμενο. Το Politico σε πρόσφατο άρθρο του επισήμανε την ομιλία Μπαρνιέ στο Technical University του Μονάχου, μέσα στο πολιτικό σπίτι δηλαδή του Μάνφρεντ Βέμπερ. Εάν όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις υπάρξει κατακερματισμός των πολιτικών δυνάμεων στην Ευρωβουλή στις 26 Μαϊου, οι 28 μπορεί να παρακάμψουν την διαδικασία του συστήματος του Spitzenkandidat και να αναζητήσουν έναν περισσότερο συναινετικό υποψήφιο. Και το πιο σημαντικό: Ο Μακρόν διαφωνεί με το σύστημα του Spitzenkanditat, δηλαδή του επίσημου υποψήφιου των κομμάτων για την προεδρία της Κομισιόν και έχει διαρρεύσει ότι θα ήθελε να δει το γκολικό Μπαρνιέ στην προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Σημειωτέον ότι εάν η Μεγάλη Βρετανία δεν απόσχει από τη διαδικασία, ενδέχεται να στηρίξει το σενάριο Μπαρνιέ ως εγγύηση ότι η ΕΕ θα τηρήσει όσα έχει υποσχεθεί στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για το Brexit.

Υπάρχει όμως και ένα τρίτο σενάριο που συζητείται στα ευρωπαϊκά παρασκήνια, αν και είναι το λιγότερο πιθανό. Αυτό της Κριστίν Λαγκάρντ ως μία συμβιβαστική λύση πέραν των Spitzenkanditaten.

Σε κάθε περίπτωση το βράδυ της 26ης Μαϊου τα τηλέφωνα μεταξύ των Ευρωπαίων ηγετών θα πάρουν φωτιά, ανάλογα πάντα με το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών. Και μία υποσημείωση: Η ίδια η Μέρκελ έχει αρνηθεί ότι ενδιαφέρεται για ευρωπαϊκό αξίωμα. Αλλά ποτέ μη λες ποτέ…