Η Αριστερά πασών των αποχρώσεων προελαύνει στην άλλη Αμερική

Ο θρίαμβος του αριστερού Γκαμπριέλ Μπόριτς στη Χιλή, έναντι του ακροδεξιού Κάστ, δεν είναι η μόνη επικράτηση της εν γένει Αριστεράς στην άλλη Αμερική (Κεντρική και Λατινική) τα τελευταία τρία χρόνια.

Προηγήθηκαν:

-Η νίκη του σοσιαλιστή Λουίς Αρσε το 2020 στην Βολιβία έναντι του Κεντρώου Κάρλος Μέσα και η επιστροφή του Εβο Μοράλες στη χώρα(είχε ανατραπεί από τον στρατό).

-Η επικράτηση του Πέδρο Καστίγιο (Ριζοσπαστική Αριστερά) στο Περού, το 2021, έναντι της Κέικο Φουχιμόρι, κόρης του πρώην Προέδρου Αλμπέρτο Φουχιμόρι.

-Ο θρίαμβος της αριστερής Σιομάρα Κάστρο στην Ονδούρα (2021), που επικράτησε του συντηρητικού Νάσρι Ασφούρα. Η Κάστρο είναι σύζυγος του πρώην Προέδρου Μανουέλ Σελάγια, που είχε ανατραπεί το 2009 με πραξικόπημα.

Το εντυπωσιακό στην περίπτωση της Κάστρο είναι ότι οι ΗΠΑ, διά στόματος Μπλίνκεν, υπουργού Εξωτερικών, όχι μόνο έσπευσαν να την συγχαρούν, αλλά κατέστησαν σαφές ότι προσδοκούν μια εποικοδομητική συνεργασία. Ίσως μέτρησε η αντιμετώπιση δύο προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι ΗΠΑ (ναρκωτικά/μετανάστευση), στα οποία η Ονδούρα θα μπορούσε να φανεί χρήσιμη.

-Η ανάδειξη του Κεντροαριστερού Αλμπέρτο Φερνάντες (Αργεντινή) στον προεδρικό αξίωμα το 2019, με αντιπρόεδρο την πρώην Πρόεδρο, Κριστίνα Φερνάντες Κίρχνερ.

-Η επανεκλογή του Ντανιέλ Ορτέγκα (με 75%) στην Προεδρία της Νικαράγουα, το 2021. Πρόκειται για την τέταρτη πενταετή θητεία του.

-Επίσης, προοδευτικές κυβερνήσεις αναδείχτηκαν τα τελευταία τρία χρόνια στην Κόστα Ρίκα, στον Παναμά και στο Μεξικό (εδώ συγκατοικούν το αριστερό κόμμα με ένα συντηρητικό).

Στην εξουσία παραμένει ο Νικολάς Μαδούρο (Βενεζουέλα), ενώ στη Βραζιλία ο επανακάμψας πρώην Πρόεδρος Ιγνάσιο Λούλα, προηγείται του ακροδεξιού Μπολσονάρου στις δημοσκοπήσεις.

Τέλος, στην Κολομβία ο συντηρητικός Ιβάν Ντούκε βρίσκεται σε αποδρομή, με ρεκόρ αντιδημοτικότητας (73%), ενώ και ο Γκουαϊδό, ο αυτοανακηρυχθείς «Πρόεδρος της Βενεζουέλας», έχει πάρει την κάτω βόλτα. Συγκεκριμένα οι «Τάιμς», σε άρθρο με τίτλο «Τι απέγινε ο Χουάν Γκουαϊδό;», σημειώνουν ότι είναι αβέβαιο το μέλλον του.

Κλίμα ευφορίας και προβληματισμός

Αναμενόμενος ο ενθουσιασμός στον προοδευτικό χώρο -στον καθ΄ημάς και γενικώς. Χώρες, όπως η Χιλή, η Ονδούρα, η Νικαράγουα, η Αργεντινή κ.α. που δυναστεύτηκαν επι μακρόν από δικτάτορες -σχεδόν πάντοτε με την αρωγή των ΗΠΑ- ή κάποιες που αντιμετώπισαν άλλου είδους πολέμους (Βολιβία, Βενεζουέλα), βρίσκονται τώρα σε προοδευτική τροχιά.

Όμως θα ήταν παρακινδυνευμένο και πολιτικά αφελές να εξαχθούν απόλυτα συμπεράσματα για την προοπτική της εν γένει Αριστεράς, με υλικό τις πρόσφατες διαδοχικές νίκες της στην άλλη Αμερική.

Ιδού γιατί:

-Στην Ουρουγουάη, μετά από τρείς απόλυτα πετυχημένες θητείες της Αριστεράς, επικράτησε ο Κεντροδεξιός Λακάγιε Πό. Εκείνος ο ευκλεής Μουχίκα, αλλά και ο διάδοχός του Ταμπαρέ Βάσκες, κυβέρνησαν υποδειγματικά τη χώρα και την ανόρθωσαν οικονομικά χωρίς ποτέ να σημειωθούν ή να καταγγελθούν φαινόμενα διαφθοράς, νεποτισμού και αυταρχισμού.

Κι όμως ήταν αρκετή η πανδημία για να δημιουργήσει προβλήματα στην οικονομία της Ουρουγουάης, να μην λειτουργήσουν στη συλλογική μνήμη οι απτές επιτυχίες των δύο αριστερών Προέδρων και να επικρατήσει ο Λακάγιε Πό.

-Στη Νικαράγουα, ο Ντανιέλ Ορτέγκα όχι μόνο κυβερνά επί χρόνια αποθεώνοντας τον νεποτισμό, αλλά έχει στραφεί εναντίον αρκετών παλιών συντρόφων του Σαντινίστας, με διώξεις και φυλακίσεις. Στυφή γεύση από τον οιστρηλατημένο επαναστάτη.

-Στη Χιλή, μετά τη χούντα του Πινοσέτ υπήρξε εναλλαγή στην εξουσία συντηρητικών και σοσιαλιστών (Πινιέιρα/ Μπατσελέ τα τελευταία 15 χρόνια). Το ίδιο στην Αργεντινή, στη Βραζιλία και αλλαχού.

Οι ως άνω ενδεικτικές περιπτώσεις -με κορυφαία την περίπτωση της Ουρουγουάης- οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η Αριστερά (ριζοσπαστική, σοσιαλιστική κλπ), ακόμη και με σημαντικές επιτυχίες στο ενεργητικό της, αδυνατεί να εδραιωθεί ως επαναστατική δύναμη που αλλάζει ριζικά τον πολιτικό προσανατολισμό των χωρών που κυβερνά.

Απόδειξη, το γεγονός ότι ηττάται σε αναμετρήσεις με τους εκπροσώπους του συντηρητισμού και εντάσσεται ως χώρος στην κύκλιο ροή της κυβερνητικής εναλλαγής.

Θα ήταν ανόητο, φυσικά, να μην σημειωθούν δύο τινά. Πρώτον, ότι οι προοδευτικές μεταρρυθμίσεις ούτε μηδενίζονται στη συνείδηση των κοινωνιών ούτε αρκετές από αυτές αίρονται από τους Συντηρητικούς.

Και, δεύτερον, οι εν γένει προοδευτικές κυβερνήσεις στην Κεντρική και στη Λατινική Αμερική αντιμετωπίζουν μονίμως την έμπρακτη εναντίωση και εχθρότητα των ΗΠΑ. Παλιότερα με χούντες και εγκατάσταση ανδρεικέλων στην εξουσία, και σήμερα με λογής εχθρικές ενέργειες, φανερές ή μυστικές.

Κατά τούτο, το στοίχημα του νεοεκλεγέντος 35άρη Μπόριτς στη Χιλή είναι όντως μεγάλο. Όχι μονάχα για τη χώρα του, αλλά για την τύχη του προοδευτικού χώρου στην άλλη Αμερική.

Ο νέος Πρόεδρος είναι αριστερός ( έστω κι αν ο «Ριζοσπάστης» τον χαρακτηρίζει Σοσιαλδημοκράτη), συνεργάζεται με το ΚΚ της Χιλής, έχει εξαγγείλει βαθιές τομές (φορολογία, ενίσχυση του κοινωνικού κράτους κλπ), αλλά διακρίνεται για τον ρεαλισμό του στον τομέα της οικονομικής ανάπτυξης.

Οι ΗΠΑ δεν έσπευσαν να τον συγχαρούν, όπως -για ειδικούς λόγους- έπραξαν στην περίπτωση της Κάστρο. Το πιο πιθανό είναι ότι θα τον περιμένουν στη γωνία. Όπως και τους υπολοίπους της… επικίνδυνης αλλά και της ήπιας Αριστεράς.

Ευφορία, λοιπόν, αισιοδοξία για την προοπτική των προοδευτικών κυβερνήσεων στη συγκεκριμένη περιοχή του πλανήτη και γενικώς, αλλά και προβληματισμός για την δυναμική και την αντοχή τους στον χρόνο.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις