Ιδιωτικά Πανεπιστήμια: Παρέκαμψαν το Σύνταγμα παίζοντας με τις λέξεις

Με την παράκαμψη του Συντάγματος έγινε την Τετάρτη στην Βουλή το πρώτο βήμα προκειμένου να ψηφιστεί το νομοσχέδιο για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια.

Αφού η κυβέρνηση απέρριψε (όπως αναμένονταν) τις ενστάσεις αντισυνταγματικότητας που κατέθεσαν τα κόμματα της αντιπολίτευσης.

Η κυβερνητική εισήγηση για την συνταγματικότητα ενός νόμου που έρχεται καταφανώς σε αντίθεση με το άρθρο 16 του Συντάγματος στηρίχθηκε – όπως φάνηκε από την συζήτηση- σε άλματα λογικής και σε παιχνίδια με τις λέξεις. Όπως και σε μία εικαζόμενη αντίθεση του Συντάγματος με το ευρωπαϊκό δίκαιο.

Η κυβέρνηση

Το σκεπτικό της κυβέρνησης ανέπτυξε ο Θανάσης Πλεύρης. Λέγοντας πως «όταν σας λέμε ότι η ερμηνεία του Συντάγματος γίνεται και βάσει του Ενωσιακού Δικαίου, αυτό δεν σημαίνει ότι καταστρατηγείται το Σύνταγμα. Και η θεωρία ενός ζωντανού Συντάγματος έχει να κάνει με το ότι το Σύνταγμα το συγκεκριμένο, με τις αρχές και αξίες που πρεσβεύει, προφανώς, ερχόμαστε και το εφαρμόζουμε με βάση τα δεδομένα που υπάρχουν».

Στην συνέχει αναφέρθηκε στο άρθρο 16 του συντάγματος υποστηρίζοντας τα εξής: «Σε τι αναφέρεται το 16, παράγραφος 8 ως αποκλειστική απαγόρευση; Στη σύσταση. Αυτό αναφέρει, άμα θέλετε να πάμε στη γραμματική ερμηνεία. «Σύσταση ανωτάτων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων από ιδιώτες».

Εδώ πέρα έχουμε σύσταση; Όχι. Εδώ έχουμε εγκατάσταση ήδη υπαρχόντων νομικών προσώπων που λειτουργούν ως Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που έρχονται εδώ, προκειμένου να κάνουνε παράρτημα».

Επιπλέον ο Θανάσης Πλεύρης ανέφερε πως «αυτό που ενδιαφέρει το Σύνταγμα είναι να μην υπάρχουν ιδιωτικά, με την έννοια της κερδοσκοπίας και να έχει και τον απόλυτο έλεγχο το κράτος. Συμβαίνει αυτό τώρα; Ναι, διότι δημιουργούμε ένα Νομικό Πρόσωπο Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης, με τα χαρακτηριστικά να μην είναι ιδιωτικό -είναι ένα sui generis, όπως αναφέρει και η επιστημονική επιτροπή- παράλληλα, όμως, υπάρχει Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης που έχει όλη την εποπτεία».

Η αντιπολίτευση

Αυτά ενώ λίγο νωρίτερα τα παραπάνω επιχειρήματα αποδομήθηκαν από τις τοποθετήσει των κομμάτων που στήριξαν την πρόταση αντισυνταγματικότητας.
Εκ μέρους του ΣΥΡΙΖΑ η Θεοδώρα Τζάκρη ανέφερε πως «πρόκειται για θεσμική εκτροπή, καθώς επιμένετε στην παρερμηνεία του άρθρου 16 του Συντάγματος το οποίο ρητά απαγορεύει την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων, αναθέτοντας τις υπηρεσίες παροχής τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου κατ’ αποκλειστικότητα. Η επιταγή αυτή του ιστορικού Συντάγματος στην κυριολεξία παραβιάζεται με εντυπωσιακό τρόπο, καθώς η νομοθετική σας πρωτοβουλία κινείται προς την αντίθετη ακριβώς κατεύθυνση».

Από την πλευρά του ΠΑΣΟΚ ο Παναγιώτης Δουδωνής ήταν ιδιαίτερα επικριτικός στην κυβερνητική ερμηνεία. Όπως είπε «έχουμε τη διάταξη του άρθρου 16, η οποία λέει: «Η ανώτατη εκπαίδευση παρέχεται αποκλειστικά από ιδρύματα που αποτελούν νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου με πλήρη αυτοδιοίκηση». Η κρίσιμη λέξη είναι το «αποκλειστικά», παράγραφος 5. Παράγραφος 8, τελευταίο εδάφιο: «Η σύσταση ανωτάτων σχολών από ιδιώτες απαγορεύεται».

Τι μας λέτε; Μας λέτε ότι επειδή είναι τάχα μη κερδοσκοπικό το «απαγορεύεται» πρέπει να το διαβάσουμε ως «επιτρέπεται». Μάλιστα. Το Σύνταγμα το «απαγορεύεται» το λέει ελάχιστες φορές ως ρήμα, έξι νομίζω. Θέλω, λοιπόν, το επιχείρημά σας να το εφαρμόσω και σε μερικές άλλες φορές. Πρέπει, λοιπόν, να πούμε ότι επιτρέπονται εκτός από τα μη κερδοσκοπικά πανεπιστήμια κατ’ εσάς και τα μη κερδοσκοπικά βασανιστήρια και η μη κερδοσκοπική γενική δήμευση».

Εκπροσωπώντας το ΚΚΕ ο Γιάννης Δελλής τόνισε ότι «με βάση το άρθρο 16 του Συντάγματος ορίζεται ρητά ότι η ανώτατη εκπαίδευση στην Ελλάδα μπορεί να παρέχεται αποκλειστικά από ιδρύματα που είναι νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου. Απαγορεύεται η σύσταση επίσης ανώτατων σχολών από ιδιώτες, ενώ επιτρέπεται η σύσταση ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων όχι όμως ανώτατης εκπαίδευσης υπό την εποπτεία του κράτους. Με όλα τα παραπάνω βεβαίως έρχονται σε ευθεία αντίθεση τα άρθρα από το 130 μέχρι το 155 που συγκροτούν το τέταρτο μέρος αυτού του νομοσχεδίου και αναφέρονται στην εγκατάσταση και τη λειτουργία των νομικών προσώπων της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης».

Εκ μέρους της Νέας Αριστεράς ο Δημήτρης Τζανακόπουλος ανέφερε: «Τιερμηνεία κάνει η Κυβέρνηση; Μας λέει ότι δήθεν υπάρχει σύγκρουση μεταξύ του ελληνικού Συντάγματος, του άρθρου 16, και του ενωσιακού δικαίου.

Γνωρίζετε, όμως, πάρα πολύ καλά ότι τέτοια σύγκρουση δεν υφίσταται στο άρθρο 16, για τον απλούστατο λόγο ότι η αρμοδιότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα ζητήματα της εκπαίδευσης είναι συμπληρωματική, πράγμα το οποίο σημαίνει ότι αυτή τη στιγμή δεν μπορεί κανονιστικά να αναγκάσει ούτε η Ευρωπαϊκή Ένωση ούτε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ούτε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο την Ελλάδα να προχωρήσει σε νομοθέτηση και εναρμόνιση του δικαίου της με μια υποτιθέμενη υποχρέωση η οποία δεν υφίσταται. Δεν υπάρχει, λοιπόν, σύγκρουση ενωσιακού και εθνικού δικαίου στα ζητήματα της εκπαίδευσης.

Τέλος η Ζωή Κωνσταντοπούλου αναφέρθηκε στα «δίδακτρα και το στάτους του εκπαιδευτικού προσωπικού». Λέγοντας πως «καταλύεται, με αυτές τις διατάξεις η δωρεάν ανώτατη εκπαίδευση και το στάτους του εκπαιδευτικού προσωπικού ως δημοσίων λειτουργών. Αυτά είναι που εμείς θεωρούμε ότι προσκρούουν στο Σύνταγμα».