Υποκλοπές: Η μαύρη τρύπα στο πόρισμα του Αρείου Πάγου

Στην εισαγγελική έρευνα για το σκάνδαλο των υποκλοπών αποκαλύπτονται αναντίλεκτα σοβαρά κενά και παραλείψεις – ένας στους τρεις στόχους του Predator παρακολουθείτο παράλληλα από την ΕΥΠ και αυτό θεωρήθηκε τυχαίο, κεντρικά πρόσωπα δέχτηκαν διεκπεραιωτικές ερωτήσεις κι επίσης οι ίδιοι οι στόχοι του λογισμικού κατασκοπείας δεν εξετάστηκαν.

Το τελευταίο έχει ως αποτέλεσμα να υπάρχει ένα κρίσιμο κενό στο πόρισμα για τις υποκλοπές, το οποίο συνέταξε ο αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου, Αχιλλέας Ζήσης. Στα συμπεράσματα του πορίσματος 287 σελίδων, που είδε το NEWS24/7, αναφέρεται ότι με το λογισμικό Predator μολύνθηκαν τα κινητά τηλέφωνα δύο προσώπων – του δημοσιογράφου Θανάση Κουκάκη και της πρώην μάνατζερ ασφαλείας της Facebook (ΜΕΤΑ), Άρτεμις Σίφορντ.

Το συμπέρασμα είναι αυθαίρετο, πρωτίστως διότι οι υπόλοιποι στόχοι του λογισμικού δεν κλήθηκαν για κατάθεση από τον εισαγγελέα. Κι επίσης, είναι βολικό γιατί αυτόματα αποκλείει το ενδεχόμενο της άσκησης ποινικών διώξεων για κακουργήματα, όπως αυτό της κατασκοπείας.

Ο «κοριός»

Το λογισμικό Predator μετατρέπει το κινητό τηλέφωνο σε «κοριό» και επιτρέπει στους χειριστές του να έχουν πρόσβαση, εκτός από τις τηλεφωνικές κλήσεις, στις φωτογραφίες, την κάμερα και τους κωδικούς ασφαλείας του κατόχου της συσκευής. Για την παγίδευση των κινητών στέλνονται SMS-παγίδες, τα οποία παροτρύνουν τον παραλήπτη να πατήσει το μολυσμένο λινκ που υπάρχει σε αυτά.

Η META έχει φτιάξει μια λίστα με τα λινκ που χρησιμοποιήθηκαν στα SMS-παγίδες και στην περίπτωση των στόχων στην Ελλάδα διαπιστώθηκε ότι τα περισσότερα ήταν ηλεκτρονικές διευθύνσεις ενημερωτικών ιστοσελίδων, αναγραμματισμένες κατά ένα στοιχείο.

Τα μολυσμένα SMS δεν στέλνονται από αριθμούς που αντιστοιχούν σε αληθινά πρόσωπα. Αντίθετα, είτε χρησιμοποιούνται αριθμοί τυχαίων προσώπων είτε στέλνονται μαζικά μέσω υπηρεσιών SMS center, με προπληρωμένες κάρτες στο όνομα ανύπαρκτων κατόχων.

Η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔΠΧ) στην Αθήνα απευθύνθηκε σε δύο εταιρείες SMS center και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι μολυσμένα μηνύματα Predator απεστάλησαν σε 87 πρόσωπα στην Ελλάδα – σημ. για τα 27 από αυτά είχε εκδοθεί τουλάχιστον μία διάταξη άρσης του απορρήτου από την ΕΥΠ, κάτι που μαρτυρά το κοινό διευθυντήριο.

Οι Κουκάκης και Σίφορντ πάτησαν τα μολυσμένα λινκ και τα κινητά τους παγιδεύτηκαν με το Predator, γεγονός που πιστοποιείται από εκθέσεις του Citizen Lab του Πανεπιστημίου του Τορόντο. Για άλλους στόχους, όπως οι Ανδρουλάκης και Σπίρτζης, γνωρίζουμε ότι δεν πάτησαν το λινκ, επομένως το κινητό τους δεν παγιδεύτηκε. Το πρόβλημα είναι ότι υπόλοιποι στόχοι του Predator δεν κλήθηκαν για κατάθεση ούτε τα κινητά τους ελέγχθηκαν.

Νομικές πηγές κοντά στην υπόθεση εξηγούν ότι αυτό δεν ήταν τυχαίο. Μεταξύ των στόχων του Predator, σύμφωνα με το πόρισμα της ΑΠΔΠΧ, ήταν ανώτατοι κρατικοί αξιωματούχοι και πρόσωπα που χειρίζονταν ζητήματα που άπτονται της εθνικής ασφάλειας. Αν η εισαγγελική έρευνα έπεφτε στα παραπάνω ονόματα, τότε θα ήταν μονόδρομος η άσκηση ποινικής δίωξης για το αδίκημα της κατασκοπείας σε βαθμό κακουργήματος. Η υπόθεση θα έπρεπε να ανατεθεί σε ανακριτή κι έπεται να περάσει τη βάσανο του δικαστικού συμβουλίου, πάντως δε θα μπορούσε να παραπεμφθεί απευθείας σε δικαστήριο πλημμελημάτων, όπως τελικά συνέβη.

Στο πόρισμα Ζήση σημειώνεται ότι η εφαρμογή λοιπών διατάξεων του Ποινικού Κώδικα – αναφέρεται το κακούργημα της κατασκοπείας στο 148ΠΚ – δεν συντρέχει στη συγκεκριμένη περίπτωση, διότι «αφορούν προσβολές άλλων έννομων αγαθών», όπως σημειώνεται, χωρίς να διευκρινίζεται όμως γιατί το ένα έννομο αγαθό (απόρρητο των επικοινωνιών) αποκλείει το άλλο (εθνική ασφάλεια).

Μία ακόμη ερμηνεία θα μπορούσε να είναι ότι περισσότερα θύματα Predator στο εισαγγελικό πόρισμα σημαίνουν μεγαλύτερο εύρος αξιώσεων για αποζημιώσεις από τις εταιρείες και τα πρόσωπα που εμπορεύονται το λογισμικό κατασκοπείας. Και οι τελευταίοι προκύπτει ότι συνδέονται με αξιωματούχους της σημερινής κυβέρνησης.

Άρτεμις Σίφορντ στο NEWS 24/7: “Με παρακολουθούσαν ΕΥΠ και Predator”