“Ιχνηλατήσεις Σημιτικών” στα δυο μεγάλα κόμματα

Τα θέματα της εξωτερικής πολιτικής – κυρίως – αλλά και αυτά της οικονομίας, που βρέθηκαν το τελευταίο διάστημα στην καρδιά της επικαιρότητας, “έβγαλαν στην επιφάνεια” ένα ζήτημα που απασχολεί αρκετά την εσωκομματική συζήτηση τόσο στην Νέα Δημοκρατία όσο και στον ΣΥΡΙΖΑ. Την έντονη παρουσία στελεχών της κεντροαριστεράς που θεωρούνται φορείς των αντιλήψεων του Κώστα Σημίτη. Παρότι ο πρωθυπουργός της περιόδου 1997-2004 είναι ιδιαίτερα διακριτικός την τρέχουσα περίοδο στις δημόσιες πολιτικές παρεμβάσεις του.

Αποτελεί πραγματικότητα ότι οι “σεισμικού” χαρακτήρα αλλαγές που επέφερε στην πολιτική γεωγραφία η οικονομική κρίση του 2009 – 2018 έχει προκαλέσει “τριχοτόμηση” του χώρου που στο παρελθόν αποκαλούνταν “κεντροαριστερά”. Έτσι στελέχη που στο παρελθόν σχετίστηκαν η συνεργάστηκαν με τον Κώστα Σημίτη ή ενστερνίστηκαν τις αντιλήψεις αυτού που αποκαλείται “εκσυγχρονισμός” εντοπίζονται εκτός από το ΚΙΝ.ΑΛ και στα κόμματα του “διπολισμού”.

Αρκετοί θεωρούν ότι η επίδραση της περιόδου Σημίτη στο πολιτικό σύστημα είχε ως αποτέλεσμα την δημιουργία μια “σχολής σκέψης” με κύρια χαρακτηριστικά τον ορθολογισμό, τον πραγματισμό και την αντίληψη της πολιτικής ως “τέχνη του εφικτού”. Στοιχεία που φαίνεται να έρχονται σε αντίθεση με δομικά χαρακτηριστικά τόσο της Ν.Δ όσο και του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ οι “σημητικοί” έχουν την φήμη των “φυσικών εχθρών” των “οραματικών προσεγγίσεων”, αφού φέρονται να τις αντιλαμβάνονται ως “λαϊκισμό” που οδηγεί σε αδιέξοδα.

Γιατί να θέλεις έναν “Σημιτικό” στο κόμμα σου;

Το ερώτημα του υπότιτλου, απαντάται με το ίδιο τρόπο αν και από εντελώς διαφορετικές αφετηρίες για την Νέα Δημοκρατία και τον ΣΥΡΙΖΑ.

Η παρουσία πολιτικών στελεχών που προέρχονται από τον συγκεκριμένο χώρο, γίνεται αντιληπτή από την ηγεσία των δύο κομμάτων καταρχήν ως ένας τρόπος “γεφύρωσης” με το πολιτικό ακροατήριο του κέντρου. Μιας “περιοχής” που αποτιμάται ως καταλυτική για την έκβαση του διπολικού ανταγωνισμού. Επίσης το προφίλ αυτών των στελεχών θεωρείται ότι αποδίδει “εκσυγχρονιστικά”, “ευρωπαϊκά” και σε σημαντικό βαθμό “τεχνοκρατικά” χαρακτηριστικά σε αμφότερους τους σχηματισμούς. Επίσης προσδίδει μια εικόνα εξισορρόπησης με τις τάσεις που ήδη υπάρχουν στο εσωτερικό Ν.Δ ή του ΣΥΡΙΖΑ και σχετίζονται με τις πολιτικές καταβολές τους.

Tα “σημεία τομής” όμως είναι εντελώς διαφορετικά:

Στην Νέα Δημοκρατία, το “κοινό πεδίο” αναζητείται κυρίως στην κοινή πεποίθηση για αλλαγές στην οικονομία, σε κατευθύνσεις που σχετίζονται με την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, της δημοσιονομικής ισορροπίας και των ριζικών αλλαγών σε δύσκολα θέματα όπως το ασφαλιστικό, οι εργασιακές σχέσεις, και ο περιορισμός του ρόλου του κράτους.

Αντίθετα στον ΣΥΡΙΖΑ η “όσμωση” φαίνεται να επιτυγχάνεται μέσω της μετριοπαθούς στάσης στα εθνικά θέματα και τον απεγκλωβισμό από ζητήματα που θεωρούνται “αγκυλώσεις” όπως και σε σειρά ζητημάτων που σχετίζονται με τις ατομικές ελευθερίες – δικαιώματα, καθώς και την αλλαγή θεσμικών λειτουργιών. Επίσης οι εξελίξεις του 2015 “έριξαν” το όποιο εμπόδιο που σχετίζεται με την ευρωπαϊκή πορεία της Ελλάδας.

Ψίθυροι στην Νέα Δημοκρατία

Η συζήτηση περί “σημητικών” στην Νέα Δημοκρατία, έως και τον ανασχηματισμό της 4ης Αυγούστου αφορούσε κυρίως σενάρια πολιτικής όσμωσης με μεμονωμένα στελέχη τα οποια σχετίζονταν με τις αντιλήψεις του πρώην πρωθυπουργού. Τα ονόματα που κατά καιρούς αναφέρθηκαν ήταν αυτό της Άννας Διαμαντοπούλου, όπου υπήρχε φημολογία ότι ίσως προταθεί για την προεδρία της Δημοκρατίας, ή του πρώην υπουργού Περιβάλλοντος Γιάννη Μανιάτη. Επίσης σχετική συζήτηση υπήρξε με αφορμή τις απόψεις που εξέφρασε ο καθηγητής Χρήστος Ροζάκης και πρώην υφυπουργός Εξωτερικών της κυβέρνησης Σημίτη για το Καστελόριζο, με το ερώτημα του κατά πόσο βρίσκουν απήχηση στην Νέα Δημοκρατία. Ως φορέας “σημητικών” αντιλήψεων θεωρείται από πολλούς στην Νέα Δημοκρατία και ο Παύλος Αποστολίδης στον οποίο ανατέθηκε το κρίσιμο ζήτημα των ελληνοτουρκικών διερευνητικών επαφών. Ο Π.Αποστολίδης θύμίζουμε ήταν το 1998 γραμματέας του υπουργείου Εξωτεριών και στην συνέχεια θήτευσε στην θέση του Διοικητή της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών έως και το 2004.

Το γεγονός όμως που “απογείωσε” την σχετική συζήτηση ήταν ο ορισμός του Παναγιώτη Τσακλόγλου στην θέση του υφυπουργού Εργασίας με αρμοδιότητα την κοινωνική ασφάλιση, παρότι ο καθηγητής της ΑΣΟΕΕ δεν είχε ποτέ κάποια θεσμική σχέση με τον Κώστα Σημίτη. Θεωρείται ως πρόσωπο του κέντρου με “εκσυγχρονιστικές” αντιλήψεις. Χαρακτηριστικό δείγμα ήταν το πρωτοσέλιδο της εφημερίδας ΕΣΤΙΑ, έντυπο με σαφείς αναφορές στον χώρο της Ν.Δ, την επόμενη της ανακοίνωσης του ανασχηματισμού: Έκανε λόγο για συγκυβέρνηση Μητσοτάκη-Σημίτη με επικριτικές αναφορές στον νέο υφυπουργό. Πρόσφατα η ίδια εφημερίδα είχε αναφερθεί σε σενάρια υπουργοποίησης και άλλων στελεχών και συνολικά σε σχέσεις που διαμορφώνονται μεταξύ πρώην στελεχών της περιόδου Σημίτη και της Νέας Δημοκρατίας.

Αναφορικά με τα εθνικά θέματα ενδεικτική είναι η διαδικτυακή αρθρογραφία του Αργύρη Ντινόπουλου. Ο πρώην βουλευτής και υπουργός Εσωτερικών της κυβέρνησης Σαμαρά με αφορμή την ελληνοτουρκική κρίση και αναθυμούμενος τα Ίμια του 1996 σημειώνει μεταξύ άλλων: “Όλοι οι Έλληνες εύχονται η κρίση που εξελίσσεται με την είσοδο του Oruc Reis στην ελληνική ΑΟΖ και με τις έρευνες που διεξάγει στην ελληνική υφαλοκρηπίδα να λήξει προς όφελος της Ελλάδας.Επειδή όμως το πνεύμα (και οι άνθρωποι) του Σημίτη φαίνεται να επανακάμπτουν τουλάχιστον στο εσωτερικό μέτωπο (πολιτικό και μιντιακό) η υπενθύμιση των Ιμίων αναδεικνύει πόσο καταστροφικοί υπήρξαν για τα εθνικά μας θέματα. Γιατί τυχόν επανάληψη (ακόμη και μέσα από ένα “ατυχές” γεγονός στην Ανατολική Μεσόγειο) του πνεύματος και των “ευχαριστιών” Σημίτη είναι βέβαιο ότι θα υπονομεύσουν το κύρος των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων για όλη την τρέχουσα δεκαετία”.

Αξίζει να σημειωθεί ότι τα πολιτικά στελέχη που έχουν παρελθόν με τον Κώστα Σημίτη, φαίνεται πως προκαλούν αλλεργία και στις δύο τάσεις που ενυπάρχουν στην Νέα Δημοκρατία. Στους “Σαμαρικούς” κυρίως εξαιτίας των αντιλήψεων που αυτή η πτέρυγα θεωρεί ότι πρεσβεύουν στα εθνικά θέματα. Στους “καραμανλικούς” λόγω του παρελθόντος και κυρίως της αντιπαράθεσης του Κώστα Καραμανλή στην αντιπαράθεση με την διακυβέρνηση του Κώστα Σημίτη, τον οποίο είχε αποκαλέσει “αρχιερέα της διαπλοκής”.

Αψιμαχίες στον ΣΥΡΙΖΑ

Αρκετά είναι τα ονόματα στελεχών που έχουν σχετισθεί με τον Κώστα Σημιτη και βρίσκονται σήμερα στις τάξεις του διευρυμένου ΣΥΡΙΖΑ. Οι ελεύσεις έχουν γίνει σταδιακά τα τελευταία χρόνια μαζί με άλλα στελέχη προερχόμενα από το ΠΑΣΟΚ. Ανάμεσά τους συγκαταλέγονται ο Κωνσταντίνος Τσουκαλάς προσωπικός φίλος του Κώστα Σημίτη που τέθηκε επικεφαλής του ψηφοδελτίου του ΣΥΡΙΖΑ το 2015 και η Μυρσίνη Ζορμπά ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ από το 2000 έως το 2004 και μετά υφυπουργός Πολιτισμού του ΣΥΡΙΖΑ.

Η πλέον δραστήρια πολιτικά “πλατφόρμα” στελεχών που είχαν “σημητικό παρελθόν” είναι αυτή την οποία απαρτίζουν ο Αντώνης Λιάκος ο Νίκος Μπίστης, ο Παναγιώτης Παναγιώτου ενώ αρκετοί θεωρούν ώς κοινωνό των απόψεών τους και τον Σωτήρη Βαλντεν. Ο τελευταίος μάλιστα σε πρόσφατο άρθρο του στην “Εφημερίδα των Συντακτών” διαφώνησε με την θέση που έλαβε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας ζητώντας από την κυβέρνηση Μητσοτάκη να επαναλάβει τα γεγονότα του 2018 διώχνοντας με επιχειρησιακό τρόπο το Oruc Reis από την ελληνική υφαλοκρηπίδα. Ο Νίκος Μπίστης σε αρθρογραφία του έχει σημειώσει πως η Ελλάδα πρέπει “το 2003 η κυβέρνηση Σημίτη με Υπουργό Εξωτερικών το Γιώργο Παπανδρέου είχε προχωρήσει ουσιαστικά την συζήτηση για την αιγιαλίτιδα ζώνη και τα χωρικά ύδατα. Κακώς η κυβέρνηση Καραμανλή δεν τις ολοκλήρωσε”. Ο Αντώνης Λιάκος είχε εκφράσει την δημόσια διαφωνία του με την στήριξη του ΣΥΡΙΖΑ στην συμφωνία για τον αγωγό East Med αναφέροντας μεταξύ άλλων ότι “δεν μπορεί να αποκλειστεί η Τουρκία από τα όποια κοιτάσματα της Ανατολικής Μεσογείου“.

Θυμίζουμε ότι με τα παραπάνω στελέχη έχει συγκρουσθεί δημόσια ο πρώην αναπληρωτής υπουργός Υγείας Παύλος Πολλάκης. Σε ανάρτησή του τον Δεκέμβριο του 2019 είχε αναφέρει για τον Κώστα Σημίτη: “Σημίτη, άει κρύψου σε καμία τρύπα που έχεις και άποψη για τα εθνικά. Με τη στάση σου “γκριζαρίστηκαν” τα Ίμία. Εσύ έδωσε τον Οτσαλάν στους Τούρκους. Εσύ έκανες “νόμο κίνησης” της ελληνικής κοινωνίας τη μίζα και το μαύρο χρήμα. Εσύ έφαγες τα λεφτά του κοσμάκη στο Χρηματιστήριο”.

Στην ανάρτηση απάντησαν οι Νίκος Μπίστης, Αντώνης Λιάκος και Παναγιώτης Παναγιώτου σημειώνοντας μεταξύ άλλων πως “όταν η κριτική μετατρέπεται σε προσωπικό λίβελο και εκτρέπεται σε απαράδεκτους χαρακτηρισμούς βλάπτει σοβαρά την υπόθεση της ανασυγκρότησης της σύγχρονης Αριστεράς”.

Πάντως η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ δεν φαίνεται να ανησυχεί για τέτοιου είδους σποραδικά φαινόμενα τα οποία εντάσσει στην πολυσυλεκτικότητα που αντικειμενικά θα χαρακτηρίζει το εγχείρημα της διεύρυνσης του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης.