Καταπέλτης η PEGA: Παράνομα spyware αγοράζουν μόνο κυβερνήσεις και ολιγάρχες – Καθυστερήσεις στην Ελλάδα

Η εισηγήτρια Sophie In ‘t Veld (Renew, Ολλανδία) της εξεταστικής επιτροπής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (PEGA) παρουσίασε το πρωί της Τρίτης τα κύρια σημεία του σχεδίου έκθεσης που θα υποβάλει για τις υποκλοπές, όπου συνοψίζονται βασικά πορίσματα και διατυπώνονται συστάσεις για το μέλλον.

Η PEGA θα διοργανώσει συζήτηση σχετικά με το σχέδιο έκθεσης στο προσεχές μέλλον, όπου ευρωβουλευτές από όλες τις πολιτικές ομάδες θα έχουν την ευκαιρία να εκφράσουν τις απόψεις τους. Στη συνέχεια, τα μέλη της επιτροπής θα υποβάλουν τροπολογίες, ώστε η επιτροπή να μπορέσει να ψηφίσει επί των τελικών πορισμάτων της μέχρι το Μάρτιο του 2023.

Έχοντας ξεκινήσει το έργο της από τον Απρίλιο του 2022, η PEGA έχει αναθέσει μελέτες, έχει πραγματοποιήσει ακροάσεις με εμπειρογνώμονες και έχει διοργανώσει τρεις διερευνητικές επισκέψεις (Ισραήλ, Πολωνία, Ελλάδα και Κύπρος), ενώ αναμένεται να πραγματοποιηθούν και άλλες.

Από τις 159 σελίδες του προσχεδίου, ειδικό κεφάλαιο 13 σελίδων αφιερώνεται στην Κύπρο και στα ευρήματα της αποστολής που βρέθηκε στην Κύπρο και στην Ελλάδα στο πλαίσιο της διερεύνησης καταγγελιών για παρακολουθήσεις στην Ελλάδα με τη χρήση του λογισμικού Predator. Ειδικά για την Ελλάδα, το προσχέδιο της έκθεσης αναφέρει πως η κατάσταση σχετικά με την χρήση λογισμικού παρακολούθησης πρέπει να διευκρινιστεί επειγόντως, λόγω των εκλογών που θα διεξαχθούν το 2023.

Επισημαίνεται ακόμη από την PEGA ότι η παρακολούθηση για πολιτικούς λόγους δεν είναι καινούργια για την Ελλάδα, αλλά οι νέες τεχνολογίες λογισμικού κατασκοπείας διευκολύνουν πολύ την παράνομη παρακολούθηση, ιδίως σε ένα πλαίσιο σοβαρά εξασθενημένων διασφαλίσεων. Σε αντίθεση με άλλες περιπτώσεις, όπως η Πολωνία, η κατάχρηση του λογισμικού παρακολούθησης δεν φαίνεται να αποτελεί μέρος μιας ολοκληρωμένης αυταρχικής στρατηγικής, αλλά μάλλον ένα εργαλείο που χρησιμοποιείται σε ad hoc βάση για πολιτικά και οικονομικά οφέλη, αναφέρει το προσχέδιο της έκθεσης της PEGA.

Το “κόλπο” ξεκινά από Κύπρο και Βουλγαρία

Όπως καταγράφεται στην προκαταρτική έκθεση που παρουσίασε η εισηγήτρια της εξεταστικής επιτροπής, Sophie In ‘t Veld,  η Κύπρος φαίνεται να διαθέτει ισχυρό νομικό πλαίσιο για την προστασία των προσωπικών δεδομένων και την προστασία της ιδιωτικής ζωής, ωστόσο στην πράξη φαίνεται ότι οι κανόνες είναι εύκολο να παρακαμφθούν.

Παράλληλα η επιτροπή PEGA διαπιστώνει πως η χαλαρή εφαρμογή των κανόνων στην Κύπρο φαίνεται πως καθιστούν τη χώρα ελκυστικό τόπο για το εμπόριο λογισμικών κατασκοπείας.  

Σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται στα συμπεράσματα της έκθεσης “αν και δεν έχει επιβεβαιωθεί επίσημα, μπορούμε με ασφάλεια να υποθέσουμε ότι όλα τα κράτη μέλη της Ε.Ε αγόρασαν ένα ή περισσότερα λογισμικά παρακολούθησης”. Αναφέρεται ακόμη πως η NSO πούλησε τα προϊόντα  της σε 22 τελικούς χρήστες σε τουλάχιστον δεκατέσσερα κράτη μέλη, μεταξύ των οποίων την Πολωνία, την Ουγγαρία, την Ισπανία, την Ολλανδία και το Βέλγιο. Παράλληλα, σημειώνεται πως η Intellexa έχει παρουσία σε Ελλάδα, Κύπρο, Ιρλανδία, Γαλλία και Ουγγαρία, και πως ο Διευθύνων Σύμβουλός της έχει διαβατήριο Μάλτας. Ενώ εντοπίζει πως η NSO έχει παρουσία σε Κύπρο και Βουλγαρία και διεξάγει τις χρηματοοικονομικές της δραστηριότητες μέσω Λουξεμβούργου.

Σημειώνεται εδώ πως η Κύπρος κατακλύστηκε από 29 ισραηλινές εταιρείες spyware, επειδή ήταν εύκολο να αποκτηθούν εκεί άδειες εξαγωγής, καθώς δεν υπήρχαν έλεγχοι, επιτρέποντας έτσι τη μεταφορά τέτοιων προϊόντων σε ολόκληρη την ΕΕ. Όταν ο ισραηλινός όμιλος NSO, ο οποίος ανέπτυξε το προϊόν Pegasus, εξαγοράστηκε από τη Novalpina, ένα private equity fund με έδρα το Λονδίνο, έναντι 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων, ένα από τα επιχειρήματα πώλησης ήταν ότι η NSO είχε αποκτήσει άδειες εξαγωγής από τη Βουλγαρία και την Κύπρο, γεγονός που άνοιξε την πόρτα στην ευρωπαϊκή αγορά.

Σκληρές αναφορές για την Ελλάδα

Κατά την εισήγησή της η Sophie In ‘t Veld τόνισε πως “όλα τα κράτη χρησιμοποιούν το πρόσχημα της εθνικής ασφάλειας για να επικαλεστούν το απόρρητο και να μη δώσουν περαιτέρω εξηγήσεις προς τους ενδιαφερόμενους”.

“Η PEGA το διαπίστωσε αυτό ως κοινό φαινόμενο σε όλα τα κράτη”, είπε χαρακτηριστικά. Άφησε επίσης υπονοούμενα για το κατά πόσο συνεργάζονται με την επιτροπή οι κυβερνήσεις λέγοντας ότι όταν ζητάς από την εκάστοτε κυβέρνηση να προσδιορίσει τι συνιστά ζήτημα εθνικής ασφάλειας δεν δίνουν στοιχεία. “Μη δίνοντας στοιχεία δεν μπορεί να γίνει διερεύνηση”, τόνισε.

Η ίδια ανέφερε πως η Επιτροπή θα προτείνει ένα μορατόριουμ λειτουργίας, ώστε οι χώρες να διέπονται από συγκεκριμένους κανόνες και να υποχρεούνται να συνεργάζονται με τη europol και τις διεθνείς αρχές.

Όπως είπε, η Επιτροπή ζητά από τα Κράτη – Μέλη “να μην βάζουν εμπόδια στο να διεξαχθεί η έρευνα”, διαβεβαιώνοντας ότι “δεν θα το βάλουμε κάτω στην έρευνά μας”.

Μιλώντας για την Ελλάδα, έστειλε σαφές μήνυμα αναφέροντας με νόημα πως “ο Έλληνας πρωθυπουργός οφείλει να ρίξει φως στην υπόθεση Ανδρουλάκη και Κουκάκη”. “Δεν ξέρω αν μέχρι να ολοκληρωθεί η δική μας έρευνα θα έχει προχωρήσει και η υπόθεση στην Ελλάδα”, σημείωσε χαρακτηριστικά.

Καταστρέφουν τις αποδείξεις λόγω των καθυστερήσεων

“Οι αρχές θα έπρεπε να έχουν δείξει μεγαλύτερη εγρήγορση στη διερεύνηση των υποκλοπών, έπρεπε να έχει γίνει πιο γρήγορα η διαδικασία”, συνέχισε, σχολιάζοντας την έκβαση της διερεύνησης του σκανδάλου στην Ελλάδα. Μάλιστα, ανέφερε πως “η έρευνα που έγινε για την Intellexa ολοκληρώθηκε με μια επίσκεψη στα γραφεία τους, δεν κλήθηκαν οι υπεύθυνοι, δεν ελέγχθησαν οι υπολογιστές, φαντάζομαι πως πλέον οι ενδεχόμενες αποδείξεις θα έχουν εξαφανιστεί”.

“Καταλαβαίνω ότι ο κ. Μητσοτάκης δεν αρνήθηκε πως υπάρχει λίστα προσώπων που παρακολουθούνται, αλλά ανέφερε πως οι παρακολουθήσεις έγιναν από ιδιώτες”, συνέχισε, σχολιάζοντας τις πρόσφατες δηλώσεις του πρωθυπουργού. Πρόσθεσε πως είναι στη ευχέρεια του Έλληνα πρωθυπουργού να άρει το απόρρητο. “Θα μπορούσε να το κάνει αυτό και τότε θα αποκαλυφθούν πολλές πληροφορίες”, είπε.

“Η μεγάλη εικόνα δείχνει πως υπάρχει μια κατάσταση που δύσκολα μπορεί να την αρνηθεί κανείς. Οι αρχές, η Δικαιοσύνη πρέπει να κάνουν ο,τι πρέπει και να ενθαρρύνουν τη βοήθεια της europol. οι εθνικές κυβερνήσεις πρέπει να κάνουν το καθήκον τους”, ανέφερε η εισηγήτρια της Εξεταστικής Επιτροπής του ΚΕ.

“Ξέρουμε ότι τα spyware πωλούνται κυρίως σε κυβερνήσεις”

Η Sophie In ‘t Veld ήταν μάλιστα παραπάνω από σαφής σχετικά με το ποιος αγοράζει τα παράνομα spyware. Σημειώνεται πως η ελληνική κυβέρνηση αρνείται διαρκώς πως οι κρατικοί φορείς έχουν αγοράσει παράνομο λογισμικό, παρά το γεγονός ότι ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης παραδέχθηκε πως στην Ελλάδα υπάρχουν τουλάχιστον 500.

“Ξέρουμε ότι τα spyware πωλούνται κυρίως σε κυβερνήσεις” είπε η Sophie In ‘t Veld. “Τα αγοράζουν και ιδιώτες αλλά πρέπει να είναι εκατομμυριούχοι για να έχουν τέτοιο λογισμικό. Επίσης ένας ιδιώτης για να κάνει παρακολουθήσεις, πρέπει να έχει προσωπικό συμφέρον. Ποιος έχει λοιπόν τέτοιο συμφέρον για να παρακολουθεί πολιτικά θέματα; Να έχει το ενδιαφέρον και το χρήμα, για να κάνει κάτι τέτοιο;”, διερωτήθηκε.

“Άλλοι βρίσκονται υπό επίσημη παρακολούθηση. Είναι σύμπτωση όμως πως οι ίδιοι που παρακολουθούνται για λόγους “εθνικού συμφέροντος” είναι και στη λίστα παρακολουθήσεων με παράνομα spyware;”, κατέληξε η Sophie In ‘t Veld.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις