Κείμενο μελών της Ομπρέλας – “Η διεύρυνση του ΝΑΤΟ ρίχνει λάδι στη φωτιά του πολέμου”

Πρωτοκλασάτα στελέχη της εσωκομματικής τάσης της Ομπρέλας εξέφρασαν, με αναλυτικό κείμενό τους, τη διαφωνία τους με την επίσημη επιλογή του ΣΥΡΙΖΑ να στηρίξει την περαιτέρω διεύρυνση του ΝΑΤΟ.

Το κείμενο υπογράφουν οι Νίκος Βούτσης, Θοδωρής Δρίτσας, Αννέτα Καββαδία, Εφη Καλαμαρά, Κατερίνα Κνήτου, Πάνος Λάμπρου, Χάρις Ματσούκα, Ανδρέας Ξανθός, Πάνος Σκουρλέτης, Ευκλείδης Τσακαλώτος, Νίκος Φίλης, Θεανώ Φωτίου, Τασία Χριστοδουλοπούλου.

1. Η απαράδεκτη και απολύτως καταδικαστέα ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και ο πόλεμος που συνεχίζεται σκορπίζοντας το θάνατο, την καταστροφή και την προσφυγιά, έχει παροξύνει όλα τα διεθνή προβλήματα. Υπερεξοπλισμοί, απειλές για χρήση πυρηνικών όπλων, συνθήκες πολεμικής οικονομίας, κραυγές για γενίκευση του πολέμου Ανατολής-Δύσης, κλιμάκωση της έντασης με την Κίνα, ενεργειακή κρίση, ακόμη και διατροφική. Η Ευρώπη, χωρίς αυτόνομη πολιτική, πιασμένη γερά στο δόκανο των αμερικανικών επιδιώξεων, αντιμετωπίζει το φάσμα του στασιμοπληθωρισμού στην οικονομία της και είναι ο μεγάλος χαμένος, αντιμετωπίζοντας έναν πόλεμο στα ανατολικά της και υφιστάμενη τις αντικυρώσεις της Ρωσίας με τον πόλεμο της ενέργειας και του φυσικού αερίου. Η Σύνοδος του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη, επικύρωσε την αμερικανική επικυριαρχία.

Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, από την πρώτη στιγμή καταδίκασε τη ρωσική εισβολή και αγωνίζεται για να σταματήσει ο πόλεμος και τα όπλα να δώσουν τη θέση τους στη διπλωματία. Ο αγώνας για την Ειρήνη, ειδικά σε μια χώρα με ανοιχτά εθνικά θέματα και με μια κυβέρνηση που την έχει μετατρέψει σε προκεχωρημένο αμερικανονατοϊκό φυλάκιο, είναι το πρώτιστο καθήκον.

Στις ομόφωνες αποφάσεις του κόμματός μας – της Προγραμματικής Συνδιάσκεψης, του Πολιτικού Συμβουλίου αμέσως μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, αλλά και στο κείμενο της Πολιτικής Απόφασης του 3ου Συνεδρίου – διατυπώθηκαν με απόλυτη σαφήνεια οι συλλογικές θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, αναφορικά με τα στρατηγικά ζητήματα των ανταγωνισμών, του πολέμου, της Ειρήνης, της ευρωπαϊκής ασφάλειας, του ρόλου του ΝΑΤΟ, της αντιμετώπισης της Ρωσίας στις νέες συνθήκες, αλλά και των μεσο-μακροπρόθεσμων συμφερόντων της χώρας μας ως παράγοντα συνεννόησης, αποτροπής του πολέμου και δύναμης ειρήνης στο περιβάλλον της νέας παγκόσμιας αστάθειας. Οι θέσεις αυτές είναι σαφείς, αναλυτικές και ομόφωνα ψηφισμένες.

Ειδικότερα, στην Πολιτική Απόφαση του 3ου Συνεδρίου, αναφορικά με το ρόλο του ΝΑΤΟ τονίζεται: «…το ΝΑΤΟ φέρει συναφώς τις δικές του ιστορικές ευθύνες. Παρά τις δεσμεύσεις που είχε αναλάβει το 1999, δεν προχώρησε στην οικοδόμηση μιας αδιαίρετης αρχιτεκτονικής ασφάλειας, και η συνεχής επέκτασή του προς Ανατολάς, δημιούργησε εύλογους φόβους στη Ρωσική Ομοσπονδία, που αισθανόταν να περικυκλώνεται στρατιωτικά.

Σήμερα, η πολιτική που προωθούν οι χώρες του ΝΑΤΟ, με την πρωτοκαθεδρία των ΗΠΑ δια της πλειοδοσίας κυρώσεων, αφήνει να εννοηθεί ότι δεν αποσκοπεί στη λήξη του πολέμου μέσω διαπραγματεύσεων, αλλά στο να οδηγήσουν τη Ρωσική Ομοσπονδία μέχρι την ανατροπή του καθεστώτος Πούτιν.

Η ΕΕ δεν κατόρθωσε ούτε να αποτρέψει προκαταβολικά τον πόλεμο ούτε να μεσολαβήσει ενεργά μετά το ξέσπασμά του ώστε αυτός να σταματήσει γρήγορα. Σήμερα, αδυνατεί να αναδείξει έναν στρατηγικά αυτόνομο – από τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ – ρόλο, που θα ασκήσει σοβαρές πιέσεις για τον τερματισμό του πολέμου και την επιστροφή στη διπλωματία».

2. Η ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ, ανατρέπει βασική ρύθμιση της μεταπολεμικής περιόδου για την ουδετερότητα των δύο χωρών που συνδυαζόταν μάλιστα επί χρόνια στο εσωτερικό τους με ένα αξιοζήλευτο κοινωνικό κράτος. Επρόκειτο για το σκανδιναβικό μοντέλο που θεμελιωνόταν στον αντιμιλιταρισμό και την κοινωνική δικαιοσύνη. Μετά από διαδοχικές μεταλλάξεις, το μοντέλο αυτό οδηγείται σήμερα σε θρυμματισμό. Υποτάσσονται στον Ατλαντισμό. Ενισχύεται μάλιστα η Ακροδεξιά, όπως φάνηκε στις εκλογές στη Σουηδία.

Η εξέλιξη αυτή ανατρέπει γεωπολιτικές ισορροπίες και αποτελεί κακή είδηση για την Ειρήνη στην Ευρώπη. Η αμερικανική επιλογή για παραπέρα διεύρυνση του ΝΑΤΟ, γίνεται μέσα στη συγκυρία του συνεχιζόμενου πολέμου στην Ουκρανία λόγω της Ρωσικής εισβολής και της επιχειρούμενης συγκρότησης μόνιμου αντιρωσικού μετώπου. Στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη τροποποιήθηκε το στρατηγικό δόγμα του και ανακηρύχθηκε ως κύριος εχθρός του η Ρωσία, δηλαδή, εγκαταλείφθηκε το δόγμα της μεταψυχροπολεμικής περιόδου σύμφωνα με το οποίο η αποστολή του ΝΑΤΟ ήταν η αντιμετώπιση των ασύμμετρων απειλών.

Η αλλαγή αυτή συνιστά μια νέα ψυχροπολεμική θεώρηση των διεθνών σχέσεων. Υλοποιείται, μάλιστα, με εγκατάσταση αμερικανικών και νατοϊκών βάσεων στην Ανατολική Ευρώπη και τη Σκανδιναβία. Σε περίπτωση, δε, που κριθεί σκόπιμο, θα τοποθετηθούν και πυρηνικά όπλα. Για το λόγο αυτό η Σουηδία αποσύρεται από τη δέσμευσή της κατά της εξάπλωσης των πυρηνικών. Συνδέεται επίσης με σχεδιασμούς για την στρατιωτικοποίηση της Αρκτικής που δεν απειλεί μόνο τη Ρωσία, αλλά είναι απειλή και για το περιβάλλον σε παγκόσμια κλίμακα σε συνθήκες κλιματικής κρίσης, εφόσον αρχίσουν εξορύξεις για την εκμετάλλευση του πλούσιου υπεδάφους της περιοχής.

3. Ιδιαίτερα μέσα σε αυτή την πολεμική συγκυρία που απειλεί την Ειρήνη και την ασφάλεια στην Ευρώπη, η αμερικανική επιλογή για διεύρυνση του ΝΑΤΟ, υποτάσσει ακόμη περισσότερο την Ευρώπη στην αμερικανική ψυχροπολεμική ηγεμονία.

Από θέση αρχής, ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ έχει ταχθεί υπέρ της συγκρότηση ευρωπαϊκού συστήματος ασφάλειας, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας, με τη σταδιακή αποδυνάμωση του ΝΑΤΟ. Η θέση μας αυτή, ιδιαίτερα μετά τις τελευταίες εξελίξεις, επιβεβαιώνεται δραματικά. Μια από τις αιτίες της απαράδεκτης ρωσικής εισβολής είναι η άρνηση των μεγάλων δυτικών δυνάμεων να αναλάβουν πρωτοβουλία για ευρωπαϊκό σύστημα ασφάλειας. Χωρίς αυτό όμως, η Ε.Ε. αντιμετωπίζει γεωπολιτικές, οικονομικές και άλλες συνέπειες, και βαθαίνει η κρίση της.

4. Προβάλλεται το επιχείρημα ότι την ένταξη των δύο χωρών στο ΝΑΤΟ ζητούν οι λαοί τους και πρέπει να σεβαστούμε τη θέλησή τους. Προβάλλεται δηλαδή το επιχείρημα της κρατικής κυριαρχίας και της αυτοδιάθεσης των λαών. Πρόκειται για παραπλανητικό επιχείρημα.

Πρώτον: Οι δύο λαοί δεν έχουν ζητήσει με αυθεντικό και πρωτογενή τρόπο, δηλαδή, με δημοψήφισμα, την ένταξή τους στο ΝΑΤΟ. Η απόφαση αυτή είναι αποτέλεσμα συγκυριακών επιλογών κορυφής με την ηγεμονία της Δεξιάς στις χώρες αυτές.

Δεύτερον: Η άσκηση του δικαιώματος της “αυτοδιάθεσης” πρέπει να λαμβάνει υπόψη την υπέρτερη αρχή της σταθερότητας και της Ειρήνης. Να μην ξεχνάμε άλλωστε, ότι ο Ψυχρός Πόλεμος είναι αυτός που υπονομεύει την κυριαρχία και την αυτοδιάθεση όπως έχει δείξει η Ιστορία. Είναι υποκριτικό η ψυχροπολεμική – ιμπεριαλιστική υποτροπή να δικαιολογείται με την επίκληση αυτών των αξιών. Άραγε, η επίκληση του δικαιώματος της αυτοδιάθεσης θα οδηγήσει αργότερα και στην ένταξη της Γεωργίας, της Μολδαβίας και της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, με όσα συνεπάγεται μια τέτοια εξέλιξη;

5. Η Ευρωπαϊκή Αριστερά έχει χρέος να μείνει στον αντίποδα τέτοιων μεθοδεύσεων που ενισχύουν το πολεμικό κλίμα στην Ευρώπη. Να επιμείνει σε πρωτοβουλίες ειρήνευσης και Δημοκρατίας. Η Αριστερά οφείλει να πρωτοστατήσει στα κινήματα Ειρήνης και όχι να συγκατανεύει στη νατοποίηση της Ευρώπης.

Άλλος δρόμος υπέρ των ευρωπαϊκών λαών δεν υπάρχει!

6. Μας ρωτούν γιατί, με την ιστορική Συμφωνία των Πρεσπών, συμφωνήσαμε να ενταχθεί η μικρή αυτή χώρα στο ΝΑΤΟ. Οποιαδήποτε σύγκριση, αγνοεί τις διαφορές του Μακεδονικού με το Σκανδιναβικό, το μέγεθος των χωρών και κυρίως το νέο Ψυχρό Πόλεμο στις διεθνείς σχέσεις και τον θερμό πόλεμο που μαίνεται στην Ουκρανία. Συνθήκες που δεν υπήρχαν την περίοδο της Συμφωνίας των Πρεσπών.

Να θυμίσουμε ότι η ένταξη της Βόρειας Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ και στην Ε.Ε. προβλήθηκε ως εγγύηση σταθερότητας για μια μικρή χώρα, γείτονες της οποίας θέτουν ζητήματα συνοριακών διαφορών ή αμφισβητούν ακόμη και την εθνική της υπόσταση. Με δεδομένη την περιπετειώδη σχέση της Ελλάδας με τη χώρα αυτή, θα ήταν λάθος η χώρα μας να προβάλει βέτο.

7. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη, με το δόγμα του προβλέψιμου συμμάχου, έχει εγκλωβίσει την Ελλάδα στην αμερικανική πολεμική στρατηγική και την αντιρωσική υστερία. Αυτό θα ενισχυθεί ακόμη περισσότερο με την υπερψήφιση από την Ελλάδα της ένταξης των δύο χωρών στο ΝΑΤΟ. Στον αντίποδα, η χώρα μας πρέπει να επιμείνει στην ανάγκη άσκησης πολυδιάστατης εξωτερικής πολιτικής, που σημαίνει, με σεβασμό πάντοτε του Διεθνούς Δικαίου και της Ειρήνης, τη σταδιακή αποκατάσταση των παραδοσιακών σχέσεών μας με τη Ρωσία, πολύ περισσότερο που η Τουρκία, πιστή στην τακτική του “επιτήδειου ουδέτερου”, ελίσσεται μέσα στην κρίση. Κατόρθωσε μάλιστα να ανταλλάξει τη ψήφο της υπέρ του ΝΑΤΟ, με την παράδοση Κούρδων αγωνιστών από τη Σουηδία.

Η μεγάλη πλειοψηφία του ελληνικού λαού εγκρίνει τη στάση που ακολουθεί ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ στην ουκρανική κρίση. Το «ναι» στη διεύρυνση του ΝΑΤΟ, μας εμφανίζει ανακόλουθους προς τις προγραμματικές δεσμεύσεις μας και επηρεάζει την αξιοπιστία μας ως κόμματος της Αριστεράς.

8. Το γεγονός ότι ευρωπαϊκά κόμματα, συντηρητικά και σοσιαλδημοκρατικά (όχι όμως το Αριστερό Κόμμα και οι Πράσινοι στη Σουηδία), καθώς και μεγάλα τμήματα των ευρωπαϊκών κοινωνιών, τάσσονται υπέρ της διεύρυνσης του ΝΑΤΟ, δεν αποτελεί επιχείρημα για την ορθότητα αυτής της πολιτικής. Άλλωστε, το ίδιο είχε συμβεί με τον «ανθρωπιστικό πόλεμο» στη Γιουγκοσλαβία. Η σημερινή στάση εξηγείται όμως, από τον άνωθεν καλλιεργούμενο αντιρωσισμό, από την προπαγάνδα κατά την οποία αντιπαρατίθεται «ο ολοκληρωτισμός με τη Δημοκρατία».

Για την εξέλιξη αυτή βέβαια, η Ρωσία του Πούτιν έχει τεράστιες και εγκληματικές ευθύνες. Παρέχει, από την εισβολή μέχρι και σήμερα, διαρκή και βάσιμα επιχειρήματα προς τις δυνάμεις που αποβλέπουν στην πόλωση, με δεδομένο ότι για την εγκληματική εισβολή και τον πόλεμο έχει δικές της τεράστιες ευθύνες, ανεξάρτητα από τις ευθύνες της «Δύσης». Οι πρόσφατες αδιανόητες απειλές του Προέδρου Πούτιν για χρήση πυρηνικών όπλων, είναι απαράδεκτες και προκαλούν την οργή και την αντίδραση κάθε φιλειρηνικού ανθρώπου.

Τα αδιέξοδα του πολέμου, και τους κινδύνους αν εξαπλωθεί, άρχισαν να συνειδητοποιούν οι ευρωπαϊκές κοινωνίες με τις συνέπειες της ενεργειακής-οικονομικής-κλιματικής κρίσης. Ο πόλεμος εξουθενώνει τις ευρωπαϊκές κοινωνίες. Η ακρίβεια, ο καλπάζων πληθωρισμός, ο κίνδυνος εκατομμύρια νοικοκυριά να μη μπορούν να θερμάνουν τα σπίτια τους τον χειμώνα, η ακροδεξιά απειλή, εντείνουν την κρίση σε όλη την Ευρώπη και αναδεικνύουν την επιτακτική ανάγκη να σταματήσει ο πόλεμος και να υπάρξει ειρηνική διέξοδος.

Με βάση αυτό το σκεπτικό, που αναπτύξαμε στη συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας την Τετάρτη 14 Σεπτεμβρίου, παραμονή της συζήτησης στη Βουλή, προτείναμε ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ να καταψηφίσει την ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ, σύμφωνα με όσα προβλέπει για το θέμα του ΝΑΤΟ η απόφαση του 3ου Συνεδρίου που προαναφέραμε.

Η πρότασή μας δεν έγινε δεκτή από την πλειοψηφία, με αποτέλεσμα το κόμμα μας να λάβει τη λανθασμένη, κατά τη γνώμη μας, απόφαση να υπερψηφίσει την ένταξη των δύο χωρών στο ΝΑΤΟ. Πριν δοθεί στη δημοσιότητα, έχει ήδη σταλεί στην ηγεσία του κόμματος προκειμένου να αποτελέσει αντικείμενο εσωκομματικού διαλόγου και προβληματισμού.

ΥΠΟΓΡΑΦΕΣ

Βούτσης Νίκος, βουλευτής , πρώην μέλος ΠΣ

Δρίτσας Θοδωρής , βουλευτής, πρώην μέλος ΠΣ

Καββαδία Αννέτα, μέλος ΠΓ

Καλαμαρά Έφη, μέλος ΠΓ

Κνήτου Κατερίνα, μέλος ΠΓ

Λάμπρου Πάνος, μέλος ΠΓ

Ματσούκα Χάρις, μέλος ΠΓ

Ξανθός Ανδρέας, βουλευτής, μέλος ΠΓ

Σκουρλέτης Πάνος, βουλευτής, μέλος ΠΓ

Τσακαλώτος Ευκλείδης, βουλευτής, μέλος ΠΓ

Φίλης Νίκος, βουλευτής, μέλος ΠΓ

Φωτίου Θεανώ, βουλεύτρια, μέλος ΠΓ

Χριστοδουλοπούλου Τασία, πρώην μέλος ΠΣ