Κυμπουρόπουλος: Οι κοινωνίες κατασκευάζουν αναπηρίες

Την έλλειψη παιδείας πάνω στο ζήτημα της αναπηρίας και τη νοοτροπία που δεν συνυπολογίζει τον ανάπηρο στον παραγωγικό ιστό της χώρας, στηλιτεύει μιλώντας στο News 24/7 ο υποψήφιος με τη Νέα Δημοκρατία στις ευρωεκλογές, ψυχίατρος Στέλιος Κυμπουρόπουλος.

“Οι κοινωνίες κατασκευάζουν αναπηρίες” λέει χαρακτηριστικά, τονίζοντας ότι οι ανάπηροι μπορούν κανονικά να συμμετέχουν, να δραστηριοποιούνται, να λειτουργούν και να παράγουν, αρκεί να υπάρχουν οι υποδομές και η κατάλληλη κουλτούρα. Σημειώνει όμως ότι η Αθήνα παραμένει αφιλόξενη πόλη και πως στην Ελλάδα δεν γνωρίζουμε καν πόσα είναι τα άτομα με αναπηρία.

Τάσσεται αναφανδόν υπέρ του να πηγαίνουν σε σχολεία γενικής εκπαίδευσης τα παιδιά με αναπηρία, με βάση και τη δική του εμπειρία: Ο κ.Κυμπουρόπουλος είχε διαγνωστεί 14 μηνών με Νωτιαία Μυϊκή Ατροφία. Οι γονείς του επέλεξαν να τον στείλουν σε σχολείο γενικής εκπαίδευσης και το 1999 έγινε ο πρώτος μαθητής με αναπηρία που παρέλασε ως σημαιοφόρος.

Με την ιδιότητα του ψυχιάτρου, τονίζει την ανάγκη παρεμβάσεων στο δημόσιο σύστημα υγείας και υποστηρίζει ότι υπάρχει σφάλμα στον γενικότερο σχεδιασμό και κυρίως δεν υπάρχει μέριμνα για την πρόληψη. Ειδικότερα για την ψυχική υγεία, εκτιμά ότι πρέπει να έχει ένα χαρακτήρα άμεσο με αναδιαμόρφωση και στελέχωση των κέντρων ψυχικής υγείας.

Ο κ.Κυμπουρόπουλος, που προωθεί το ζήτημα της ανεξάρτητης διαβίωσης των ατόμων με αναπηρία, εξηγεί ότι τον έπεισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης να πολιτευτεί, λέγοντας ότι στο πρόσωπο του προέδρου της ΝΔ βρήκε την πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση για τα ζητήματα των ατόμων με αναπηρία. “Ίσως παίζει και ρόλο η υπόθεση της μητέρας του, της Μαρίκας Μητσοτάκη, όταν ζεις κάτι το καταλαβαίνεις καλύτερα”, εκτιμά.

Το πλήρες κείμενο της συνέντευξης του κ.Κυμπουρόπουλου στο News 24/7 έχει ως εξής:

.Η υποψηφιότητα σας με τη ΝΔ στις ευρωεκλογές θεωρήθηκε έκπληξη, με την έννοια ότι δεν ήσασταν ένα πρόσωπο που δραστηριοποιείτο κομματικά. Γιατί επιλέξατε να πολιτευτείτε με τη ΝΔ; Γιατί τώρα; Και γιατί στην Ευρωβουλή;

Όλα ξεκινούν από την προσπάθεια μας να επικοινωνήσουμε τις δράσεις του οργανισμού που έχουμε ιδρύσει με κάποιους φίλους, σχετικά με το ζήτημα της ανεξάρτητης διαβίωσης, το I-Living. Είχαμε συναντήσεις με αρκετά κόμματα του δημοκρατικού τόξου και οφείλω να πω πως βρήκαμε ευήκοα ώτα σε όλους. Στην Νέα Δημοκρατία, βρήκαμε όμως την πιο ολοκληρωμένη γνώση για τα ζητήματα της κοινότητας των ατόμων με αναπηρία, βρήκα προσωπικά, στον Κυριάκο Μητσοτάκη, ολοκληρωμένη προσέγγιση, γνώση των καλών πρακτικών της Ευρώπης και κυρίως διάθεση να ακούσει, να μάθει. Ίσως παίζει και ρόλο η υπόθεση της μητέρας του, της Μαρίκας Μητσοτάκη, όταν ζεις κάτι το καταλαβαίνεις καλύτερα.

Στην συνέχεια, βρεθήκαμε και άλλες φορές κατ’ ιδίαν. Μιλήσαμε για πολλά, για το πρόγραμμα υγείας, για την φυγή των νέων ανθρώπων στο εξωτερικό, το brain drain αλλά και για όσους μένουν πίσω και αγωνίζονται. Μιλήσαμε για τέχνη, για τον Πολιτισμό μας, για την νέα εποχή στην ψηφιακή εκπαίδευση. Πείστηκα, πως αυτός ο άνθρωπος μπορεί να κάνει κάτι διαφορετικό… Μετά ήρθε και η πρόταση και σήμερα είμαστε εδώ, σε έναν ωραίο και ελπιδοφόρο αγώνα!

Θα ήθελα να μας περιγράψετε τι σημαίνει να ζεις στην Ελλάδα για ένα άτομο με αναπηρία. Ποια είναι τα κυριότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει ένα άτομο με αναπηρία σε μία χώρα με ελάχιστες υποδομές και δυστυχώς έλλειψη κουλτούρας; Και ποιες είναι οι προτάσεις σας για να βελτιωθεί η ζωή των ατόμων με αναπηρία στην Ελλάδα;

Όλα ξεκινούν από αυτό που μόλις είπατε. Μια χώρα με έλλειψη κουλτούρας. Για εμένα είναι αυτό που λέμε, έλλειψη παιδείας πάνω στο ζήτημα της αναπηρίας. Γνωρίζετε ότι στην Ελλάδα δεν ξέρουμε πόσοι είναι οι άνθρωποι με αναπηρία; Γιατί; Στην τελευταία απογραφή δεν υπήρχε ερώτηση σχετική, δηλαδή “έχετε στην οικογένεια σας άτομο με αναπηρία;” Ύστερα, είναι η ευρύτερη αντίληψη, η νοοτροπία που λέει πως ο ανάπηρος δεν συνυπολογίζεται στον παραγωγικό ιστό της χώρας. Μέγιστο λάθος. Κανονικά μπορούμε να συμμετέχουμε, να δραστηριοποιούμαστε, να λειτουργούμε και να παράγουμε! Γι’ αυτό λέω πως δεν γεννιούνται ανάπηροι οι άνθρωποι αλλά οι κοινωνίες κατασκευάζουν αναπηρίες. Σε επίπεδο υποδομών, έχει γίνει πρόοδος ωστόσο είναι αλήθεια πως υπάρχουν ακόμα εμπόδια στην ελεύθερη πρόσβαση. Και μάλιστα πολλά. Η Αθήνα, είναι μια πόλη μη φιλόξενη σε άτομα με αναπηρία, οι ράμπες είναι λίγες, υπάρχουν ακόμα δημόσιες υπηρεσίες που δεν έχουν πρόσβαση, δεν υπάρχουν οριοθετημένες θέσεις για στάθμευση και το χειρότερο δεν υπάρχει ένας προγραμματισμός για να αντιμετωπιστούν αυτά τα ελλείμματα που επί της ουσίας υποβαθμίζουν κάθε έννοια κοινωνικής δικαιοσύνης.

Οταν το 1999 παρελάσατε ως σημαιοφόρος, η ιστορία σας είχε συγκλονίσει. Βρίσκω ιδιαίτερα ενδιαφέρον ότι οι γονείς σας είχαν αποφασίσει να σας στείλουν σε σχολείο γενικής εκπαίδευσης. Με βάση τη δική σας εμπειρία, πιστεύετε ότι αυτό είναι το καλύτερο για τα παιδιά με αναπηρία;

Ναι, χωρίς δεύτερη σκέψη. Από την προσωπική μου εμπειρία είδα πως μόνο κέρδισα από το γεγονός πως βρέθηκα σε σχολείο γενικής εκπαίδευσης. Συμμετείχα κανονικά σε όλες τις δραστηριότητες, στην πλάκα, στις εκδρομές. Το γεγονός πως αντιμετωπίζω μια βαριάς μορφής αναπηρία δεν με περιόρισε. Σε αυτό βέβαια, έπαιξε ρόλο τόσο η βοήθεια των γονέων μου όσο όμως και το γεγονός πως δάσκαλοι και συμμαθητές με αποδέχθηκαν πλήρως. Κάποιες δυσκολίες στην αρχή αντιμετωπίστηκαν αμέσως. Έτσι λοιπόν, από την πρώτη στιγμή ένοιωσα όπως όλα τα υπόλοιπα παιδιά και να σας πω και κάτι ακόμα; Χαίρομαι γιατί σε μια εποχή που ακόμα ήταν δύσκολη η αποδοχή των ανθρώπων με αναπηρία, κατάφερα και έπεισα μια ομάδα ανθρώπων, των συμμαθητών μου, πως δεν διαφέρουμε αλλά μπορεί τελικά να έχουμε και πολλά κοινά! Όπως βρήκα εγώ με τους φίλους μου! Έτσι αντιμετωπίζονται λοιπόν, οι αναπηρίες της κοινωνίας που αναφέρθηκα προηγουμένως.

Με την ιδιότητα σας ως ψυχιάτρου, τι πιστεύετε ότι πρέπει να αλλάξει στη δημόσια υγεία; Και ειδικότερα στον τομέα της ψυχικής υγείας, που ήταν και ένας από τους πρώτους τομείς που υπέστη τις συνέπειες των μνημονίων.

Νομίζω πως πρέπει να μπούμε στην λογική πλέον να κάνουμε σημαντικές τομές και παρεμβάσεις στο ζήτημα της δημόσιας υγείας. Η αλήθεια είναι ότι το σύστημα μας νοσεί και νοσεί βαριά. Αν δεν ήταν οι γιατροί, το νοσηλευτικό προσωπικό αλλά και οι διοικητικοί υπάλληλοι στα νοσοκομεία της χώρας μας, που υπερβάλλουν εαυτούς θα υπήρχε κατάρρευση.

Κι αυτό γιατί εκτιμώ πως υπάρχει σφάλμα στον γενικότερο σχεδιασμό. Η σύγχρονη θεώρηση του management στην υγεία εντοπίζει τα προβλήματα και δίνει απαντήσεις. Αλλά δεν χρειαζόμαστε μόνο αυτό. Σήμερα τι υπάρχει; Ξεκινώ από το βασικό δεν υπάρχει καμία μέριμνα για την πρόληψη. Δεν δίνουμε έμφαση στην πρόληψη. Δεν υπάρχουν επίσης ανθρώπινες συνθήκες, αξιοπρεπείς συνθήκες για τον νοσηλευόμενο στα νοσοκομεία μας. Αυτά είναι από τα βασικά ελλείμματα μας και χαίρομαι που η ΝΔ στο πρόγραμμα υγείας τα θέτει ως τους βασικούς πυλώνες της πρότασης της.

Ειδικότερα για την ψυχική υγεία η αλήθεια είναι ότι είχε πληγεί πολύ πριν τα μνημόνια, τόσο με το στίγμα όσο και με τον τρόπο αντιμετώπισης της. Η σύγχρονη πολιτική σχετίζεται με μικρές κοινοτικές δομές υπηρεσιών ψυχικής υγείας και περιορισμό των νοσηλευτικών ιδρυμάτων που τελικά προορίζονται μονάχα για τις έκτακτες προσελεύσεις καθώς και για τα περιστατικά που δεν ανταποκρίνονται στη συνήθη θεραπευτική αντιμετώπιση. Για την κοινωνία η ψυχική υγεία πρέπει να έχει ένα χαρακτήρα άμεσο με αναδιαμόρφωση και στελέχωση των κέντρων ψυχικής υγείας. Τέλος πολύ σημαντική για την πλήρη ενεργοποίηση και ένταξη των ληπτών υπηρεσιών ψυχικής υγείας είναι η αποστιγματοποίηση μέσω της ενημέρωσης της πληροφόρησης και της αναγνώρισης πως πρόκειται για ασθένειες όπως όλες.