Κοινό ανακοινωθέν με αιτήματα προς ΕΕ και ισορροπίες εσωτερικού

Μόνο τα σημεία συμφωνίας μεταξύ των κομμάτων πλην ΚΚΕ και Ένωσης Κεντρώων, με έμφαση στην επαναπροώθηση προς την Τουρκία και αναφορά σε ενίσχυση των κέντρων κλειστού τύπου για παράτυπους μετανάστες, περιλαμβάνει η κοινή ανακοίνωση του συμβουλίου των πολιτικών αρχηγών, το οποίο συνεδρίασε για περισσότερες από οκτώ ώρες.

Αν και ο καθένας από τους πολιτικούς αρχηγούς είχε τις επιφυλάξεις του ως προς σημεία της απόφασης του συμβουλίου, συμφωνήθηκε στο ανακοινωθέν να μην καταγραφούν οι διαφωνίες, αλλά τα σημεία συμφωνίας. Οι επιφυλάξεις έχουν άλλωστε καταγραφεί στα πρακτικά της συνεδρίασης και ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσιπρας φέρεται να ζήτησε να μην υπάρχουν υποσημειώσεις στην ανακοίνωση, την οποία θα επικαλεστεί τη Δευτέρα.

Στο κοινό ανακοινωθέν υπάρχει αναφορά σε ενίσχυση των κέντρων κλειστού τύπου προκειμένου να ικανοποιηθεί η Νέα Δημοκρατία και να υπογράψει. Αναφέρεται ειδικότερα ότι η Ελλάδα “Ενισχύει τις ανοιχτές δομές προσωρινής φιλοξενίας Προσφύγων, παραλλήλως προς την ενίσχυση των προαναχωρησιακών κέντρων παράτυπων μεταναστών”.

Από το Μαξίμου πάντως μετά την ολοκλήρωση της σύσκεψης επιχειρούσαν να διασκεδάσουν τις εντυπώσεις περί υποχώρησης του πρωθυπουργού στο αίτημα του προέδρου της ΝΔ. Στην Ελλάδα ήδη λειτουργούν κλειστά κέντρα, υπενθύμιζαν ειδικότερα κυβερνητικές πηγές αναφορικά με διαρροές που υπήρξαν νωρίτερα περί διαφωνίας επί του θέματος κατά τη διάρκεια του συμβουλίου των πολιτικών αρχηγών, μεταξύ του πρωθυπουργού και του προέδρου της ΝΔ.

Δεν υπήρξε διαφωνία για τα κλειστά κέντρα, τόνιζαν, επισημαίνοντας ότι ήδη λειτουργούν και σημειώνοντας ότι άλλωστε ένα θέμα διαλόγου με την Τουρκία είναι η συμφωνία επανεισδοχής.

Αναφορικά με κριτική που διατυπώθηκε σε βάρος της Τασίας Χριστοδουλοπούλου, οι ίδιες πηγές ανέφεραν ότι οι αιτιάσεις αυτές απαντήθηκαν όπως και στη Βουλή, δηλαδή ότι λένε τα ίδια με όσα λέει η ακροδεξιά στη Γερμανία σε βάρος της Μέρκελ.

Κατά τη διάρκεια της σύσκεψης υπήρξε -κατά τις ίδιες πάντα πηγές- διαφωνία επειδή ο πρόεδρος της ΝΔ Κυριάκος Μητσοτάκης ζήτησε να υπάρξει καμπάνια αποτροπής και η απάντηση που έλαβε ήταν ότι αυτό θα συνιστούσε «γραμμή Βίσεγκραντ».

Το κυριότερο άλλωστε σημείο της κοινής ανακοίνωσης του συμβουλίου πολιτικών αρχηγών αποτελεί ένα μήνυμα προς την ΕΕ εν όψει της Συνόδου Κορυφής της Δευτέρας και αφορά στην έμφαση που δόθηκε στην τήρηση των συμφωνηθέντων για τη μετεγκαστάση και την επιβολή κυρώσεων σε όσα κράτη μέλη δε συμμορφωθούν, καθώς και στην επαναπροώθηση. Το τελευταίο στοιχείο ειδικά έχει τη σημασία του, καθώς την Τρίτη στη συνάντηση της Σμύρνης ετοιμάζεται συμφωνία με την Τουρκία επ αυτού του θέματος με τις “πλάτες” της ΕΕ όπως προσδοκά η Αθήνα.

Η ΕΕ καλείται ειδικότερα να επιβάλλει σ’ όλα, ανεξαιρέτως, τα Κράτη-Μέλη της τον πλήρη σεβασμό των υποχρεώσεών τους, ως προς τον δίκαιο και αναλογικό επιμερισμό των προσφύγων, καθιστώντας σαφές ότι μονομερείς ενέργειες δεν είναι επιτρεπτές και ότι όσοι τις επιλέγουν θα έχουν τις ανάλογες συνέπειες. Καλείται επίσης να προωθήσει, το ταχύτερο δυνατόν, προγράμματα επιστροφών παράτυπων  μεταναστών, ενεργοποιώντας υφιστάμενες Συμφωνίες Επανεισδοχής και συνάπτοντας νέες. Η κοινή ανακοίνωση ζητά τέλος από την ΕΕ να  προωθήσει την συνεργασία με την Τουρκία, προκειμένου αυτή αφενός ν’ ανακόψει αμέσως τις ροές προσφύγων και να αναλάβει την ευθύνη δημιουργίας σταθερού και αξιόπιστου μηχανισμού μετακίνησης των προσφύγων από την Τουρκία προς την Ευρώπη.

Οι αρχηγοί επίσης συμφώνησαν ότι η χώρα μας επιδιώκει την ενίσχυση της Frontex και τη μετεξέλιξή της σε Ευρωπαϊκή Ακτοφυλακή, με έδρα στην Ελλάδα. Κάνουν τέλος λόγο για ανάγκη ν’ αναθεωρηθεί καταλλήλως η Συμφωνία Δουβλίνο ΙΙ

Η κοινή ανακοίνωση των πέντε πολιτικών αρχηγών:

“Ύστερα από αίτημα του Πρωθυπουργού κ. Αλέξη Τσίπρα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Προκόπιος Παυλόπουλος συνεκάλεσε σήμερα, 4 Μαρτίου 2016 και ώρα 12.00΄, σύσκεψη των Πολιτικών Αρχηγών των Κομμάτων που εκπροσωπούνται στην Βουλή, υπό την προεδρία του.

Στην σύσκεψη έλαβαν μέρος:

Ο Πρωθυπουργός και Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, κ. Αλέξης Τσίπρας.

Ο Πρόεδρος της Ν.Δ., και Αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, κ. Κυριάκος Μητσοτάκης.

Η Επικεφαλής της Δημοκρατικής Συμπαράταξης ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ, κα Φώφη Γεννηματά.

Ο Γενικός Γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας,  κ. Δημήτρης Κουτσούμπας.

Ο Επικεφαλής του Κόμματος «Το Ποτάμι», κ. Σταύρος Θεοδωράκης.

Ο Πρόεδρος των Ανεξάρτητων Ελλήνων, κ. Πάνος Καμμένος και

Ο Πρόεδρος της Ένωσης Κεντρώων, κ. Βασίλειος Λεβέντης.

Κατά την σύσκεψη, ο Πρωθυπουργός προέβη σ’ ενημέρωση των Πολιτικών Αρχηγών επί του θέματος που περιελάμβανε η εισήγησή του προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για την σύγκληση της σύσκεψης των Πολιτικών Αρχηγών των Κομμάτων που εκπροσωπούνται στην Βουλή.

Μετά την σύσκεψη εκδόθηκε η ακόλουθη ανακοίνωση:

«Τα γεγονότα που μεσολάβησαν, ύστερα από την Σύσκεψη των Πολιτικών Αρχηγών της 28ης Νοεμβρίου 2015, όχι μόνον επιβεβαίωσαν αλλά και ενίσχυσαν καταλυτικώς την διαπίστωση πως το Προσφυγικό ζήτημα είναι κοινό –κατ’ ουσίαν υπαρξιακό- όλων των Κρατών-Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 

I. Στο πλαίσιο τούτο η Ελλάδα:

Α. Με πνεύμα Ανθρωπισμού και Αλληλεγγύης έναντι των Προσφύγων αλλά και θωρακίζοντας την ασφάλεια του Ελληνικού Λαού, θα σεβασθεί στο ακέραιο τις υποχρεώσεις της, με τον τρόπο που αυτές καθορίζονται από τις αποφάσεις των αρμόδιων οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 

Β. Φυλάσσει και τα εξωτερικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.   Υπ’ αυτό το πνεύμα όχι μόνον συνεργάζεται με την Frontex, αλλά επιζητεί και επιδιώκει την δραστική ενίσχυσή της και την τελική ταχύτατη μετεξέλιξή της σ’ Ευρωπαϊκή Ακτοφυλακή, πάντοτε με σεβασμό της εθνικής της κυριαρχίας ως προς την διασφάλιση των συνόρων της.  Και ύστερα από μια τέτοια κατάληξη δηλώνει πρόθυμη να φιλοξενήσει την έδρα της Ευρωπαϊκής Ακτοφυλακής.  Περαιτέρω δε συνεργάζεται πλήρως στο πεδίο των συμπεφωνημένων αποστολών του ΝΑΤΟ και υπό τον αυτονόητο όρο ότι και η Τουρκία σέβεται τις δικές της αντίστοιχες υποχρεώσεις.

Γ. Ενισχύει τις ανοιχτές δομές προσωρινής φιλοξενίας Προσφύγων, παραλλήλως προς την ενίσχυση των προαναχωρησιακών κέντρων παράτυπων μεταναστών.

II. Η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει:

Α. Να επιβάλλει σ’ όλα, ανεξαιρέτως, τα Κράτη-Μέλη της τον πλήρη σεβασμό των υποχρεώσεών τους, ως προς τον δίκαιο και αναλογικό επιμερισμό των Προσφύγων, καθιστώντας σαφές ότι μονομερείς ενέργειες δεν είναι επιτρεπτές και ότι όσοι τις επιλέγουν θα έχουν τις ανάλογες συνέπειες. Στο πλαίσιο αυτό, οφείλει επίσης να καταστήσει σαφές προς όλα τα Κράτη-Μέλη ότι οι χώρες πρώτης γραμμής, και ειδικότερα η Ελλάδα, δεν μπορούν ν’ αναλάβουν όλο το βάρος της φιλοξενίας των Προσφύγων που εισέρχονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά μόνο το βάρος που τους αναλογεί με βάση τον πληθυσμό τους.  Στο ίδιο πλαίσιο η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να επιταχύνει την εφαρμογή των αποφάσεων για μετεγκατάσταση των Προσφύγων τόσο από την Ελλάδα όσο και από την Τουρκία.

Β. Να προωθήσει, το ταχύτερο δυνατόν, προγράμματα επιστροφών παράτυπων  μεταναστών, ενεργοποιώντας υφιστάμενες Συμφωνίες Επανεισδοχής και συνάπτοντας νέες.

Γ. Να προωθήσει την συνεργασία με την Τουρκία, προκειμένου αυτή αφενός ν’ ανακόψει αμέσως τις ροές Προσφύγων προς την Ευρωπαϊκή Ένωση.  Και, αφετέρου, ν’ αναλάβει, επίσης αμέσως, την ευθύνη δημιουργίας σταθερού και αξιόπιστου μηχανισμού μετακίνησης των προσφύγων από την Τουρκία προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. Επισημαίνεται ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να λάβει σοβαρώς υπόψη ότι η Τουρκία δεν έχει εκπληρώσει  συγκεκριμένες υποχρεώσεις, τις οποίες ανέλαβε κατά την Σύνοδο Κορυφής της 29ης Νοεμβρίου 2015.

Δ. Να παράσχει, εγκαίρως, την απαιτούμενη συνδρομή προς την Χώρα μας, κυρίως ως προς την συνεχή οικονομική και υλικοτεχνική της ενίσχυση για την υπό όρους ανθρωπισμού περίθαλψη των Προσφύγων, λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ελλάδα υφίσταται, περισσότερο από κάθε άλλο Κράτος-Μέλος, τις επιπτώσεις του Προσφυγικού.

Ε. Να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο ως προς τον τερματισμό του πολέμου στην Συρία –ο οποίος και αποτελεί την σημαντικότερη αιτία δημιουργίας και διαιώνισης του Προσφυγικού- προκειμένου να διευκολυνθεί έτσι και η κατά το δυνατόν ταχύτερη επιστροφή των Προσφύγων στις εστίες τους. 

III. Η τρέχουσα συγκυρία αποδεικνύει την ανάγκη ν’ αναθεωρηθεί καταλλήλως η Συμφωνία Δουβλίνο ΙΙ, ακόμη κι αν η αναθεώρηση αυτή έχει αρχικώς μεταβατικό χαρακτήρα λόγω επείγοντος, έως ότου προετοιμασθεί πλήρως και ολοκληρωθεί οριστικώς».

Η Ανακοίνωση της Προεδρίας της Δημοκρατίας εκφράζει τον ελάχιστον κοινό τόπο συμφωνίας των Αρχηγών των Κομμάτων που την αποδέχονται.  Τα Κόμματα της Αντιπολίτευσης εξέφρασαν, καθένα με τον δικό του τρόπο, τις επιφυλάξεις τους για τους μέχρι σήμερα χειρισμούς και την αποτελεσματικότητα της Κυβέρνησης, οι οποίες και καταγράφηκαν στα Πρακτικά.

Στην έκδοση της ανακοίνωσης αυτής δεν συμφώνησαν, για τους λόγους που εξέθεσαν και καταγράφηκαν στα Πρακτικά, ο Γενικός Γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας, κ. Δημήτρης Κουτσούμπας και ο Πρόεδρος της Ένωσης Κεντρώων, κ. Βασίλειος Λεβέντης.”

Οικουμενική και κέντρα κλειστού τύπου στο επίκεντρο

Κατά την έναρξη της σύσκεψης στο Προεδρικό Μέγαρο, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας παρέδωσε στους πολιτικούς αρχηγούς, φακέλους με στοιχεία για την κατάσταση σχετικά με το προσφυγικό και το έργο των εμπλεκομένων φορέων στην διαχείρισή τους.

Το αίτημα του προέδρου της Ένωσης Κεντρώων Βασίλη Λεβέντη όμως να μπει στην ατζέντα του συμβουλίου θέμα οικουμενικής προκειμένου να συνεχιστεί η συζήτηση, προκάλεσε την πρώτη αντιπαράθεση. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος έθεσε το αίτημα σε ψηφοφορία, όμως ψήφισαν αρνητικά όλοι οι υπόλοιποι αρχηγοί, συμπεριλαμβανομένης της Φώφης Γεννηματά που μίλησε για την ανάγκη κυβέρνησης εθνικής ευθύνης με τη συμμετοχή των φιλοευρωπαϊκών δυνάμεων, ξεκαθάρισε όμως ότι αποφάσεις για το προσφυγικό πρέπει να ληφθούν οπωσδήποτε σήμερα και τίποτε δεν πρέπει να σταθεί εμπόδιο.

Τον κ.Λεβέντη κάρφωσε μάλιστα ο γενικός γραμματέας του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας ο οποιος αποχώρησε λίγο μετά τις πέντε και μισή, αφήνοντας τους υπόλοιπους αρχηγούς να συνεχίσουν τη συζήτηση για ένα κοινό ανακοινωθέν, λέγοντας: “Η πάγια τακτική του κ. Λεβέντη είναι ανά μία πρόταση να πετάει τη λέξη οικουμενική”.

Της συζήτησης περί οικουμενικής ακολούθησε αψιμαχία μεταξύ Τσίπρα- Μητσοτάκη, με αφορμή το αίτημα του προέδρου της ΝΔ για κέντρα κλειστού τύπου, στο οποίο ο πρωθυπουργός απάντησε ότι αντιβαίνει στη συνθήκη της Γενεύης και πως όσον αφορά στους παράτυπους μετανάστες, η κυβέρνηση δίνει έμφαση στη συμφωνία με Τουρκία για την επανεισδοχή τους. Η κ.Γεννηματά από την πλευρά της επιτέθηκε στον κ.Τσίπρα για τις δηλώσεις υπουργών περί φιλοξενίας 50.000-150.000 προσφύγων, με τον πρωθυπουργό να απαντά ότι παρερμηνεύθηκαν τα λεγόμενα τους και την πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ να τον ρωτά: “Τι εννοείς παρερμηνεύθηκαν;”

Ενώ υπάρχει συμφωνία μεταξύ των πολιτικών αρχηγών, η έκδοση κοινού ανακοινωθέντος καθυστέρησε διότι η Φώφη Γεννηματά επέμενε να καταγραφεί η επιφύλαξη της πως οι αποφάσεις του συμβουλίου μπορούν να επιτευχθούν μόνο με οικουμενική κυβέρνηση. Οι υπόλοιποι πολιτικοί αρχηγοί όμως είπαν στην πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ ότι εάν επιμείνει σε αυτή την υποσημείωση, δεν υπογράφουν εκείνοι και τελικά συμφωνήθηκε στην ανακοίνωση να καταγραφούν μόνο τα σημεία συμφωνίας.

Διαβάστε εδώ αναλυτικά τι διεμήφθη στο Προεδρικό Μέγαρο

Μετά από οκτώ και πλέον ώρες και ενώ είχε αποχωρήσει ο γενικός γραμματέας του ΚΚΕ, η σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών ολοκληρώθηκε και ο πρωθυπουργός αναχώρησε αμέσως για το Μέγαρο Μαξίμου,από όπου συνομίλησε τελικά μόνο τηλεφωνικά με τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου, που τον περίμενε από τις έξι και μισή.

Ο Πάνος Καμμένος χαρακτήρισε “σημαντικό, το ότι ο πρωθυπουργός της χώρας, την Δευτέρα το πρωί θα βρίσκεται στις Βρυξέλλες έχοντας στα χέρια του μια εθνική γραμμή που αφορά το μεταναστευτικό, μια κοινή γραμμή στα ελάχιστα, εκπροσωπώντας το σύνολο του ελληνικού λαού”. Ευχαρίστησε δε όλους τους πολιτικούς αρχηγούς, «ακόμα κι εκείνους που δεν συμφώνησαν με το κοινό ανακοινωθέν», για τα εύσημα που έδωσαν στις Ένοπλες Δυνάμεις, στην Ελληνική Αστυνομία και στο Λιμενικό Σώμα.

« Η κυβέρνηση έστω και με καθυστέρηση προσαρμόζει τη στρατηγική της στον ρεαλισμό» τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Αποφασίστηκε ένα ελάχιστο κοινό αποδεκτό πλαίσιο στρατηγικής» τόνισε ο πρόεδρος της ΝΔ, επισημαίνοντας πάντως πως διατηρεί τις «έντονες επιφυλάξεις του για το κατά πόσο ο πρωθυπουργός και η κυβέρνηση μπορούν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις των καιρών».

Απαντώντας σε ερώτηση για τα κλειστά κέντρα προαναχωρησιακής φιλοξενίας ο κ. Μητσοτάκης τόνισε πως υπάρχει ρητή αναφορά στην ανάγκη αυτών των κέντρων. Μάλιστα, όπως είπε, αυτό «συνιστά απαραίτητη προσαρμογή στην τρέχουσα κατάσταση.»

Ο επικεφαλής του Ποταμιού Σταύρος Θεοδωράκης επίσης έκανε λόγο για μετατόπιση της κυβέρνησης σε πιο ρεαλιστικές θέσεις. Είπε ότι πρότεινε υπερυπουργό κοινής αποδοχής αλλά δεν έγινε αποδεκτό, δήλωσε όμως ότι αισθάνεται νικητής ως προς την ουσία του κοινού ανακοινωθέντος. Ο κ.Θεοδωράκης ανέφερε επίσης ότι το βέτο υπάρχει μεν στο τραπέζι, αλλά δεν είναι αυτή τη στιγμή επιλογή της χώρας να απομονωθεί με ένα βέτο. Ξεκαθάρισε ότι ο πρωθυπουργός δεν έχει εντολή από το συμβούλιο αρχηγών για βέτο, αλλά ότι συμφωνήθηκε ότι πρέπει να ληφθούν μέτρα για τις χώρες που παραβιάζουν τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

“Ο Μάρτιος του 2016 δεν είναι Ιούλιος του 2015. Δεν δίνουμε λευκή επιταγή. Η διάθεσή μας για εθνική συνεννόηση δεν σημαίνει και ανοχή στα λάθη”, δήλωσε η Φώφη Γεννηματά, επιμένοντας στην ανάγκη κυβέρνησης εθνικής ευθύνης, αν και δεν κατάφερε να συμπεριληφθεί αυτή η άποψη της στο κείμενο.

Σφόδρα ενοχλημένος ο Βασίλης Λεβέντης από την κατάληξη του συμβουλίου αρχηγών έκανε λόγο για φιάσκο. “Στη Βουλή θα εξηγήσω ακριβώς τι έγινε μέσα στο Συμβούλιο. Ο ελληνικός λαός πεινάει, δυστυχεί και μέσα συζητούσαμε για τους πρόσφυγες”, είπε ο πρόεδρος της Ένωσης Κεντρώων.

Τι έλεγε το κοινό ανακοινωθέν του προηγούμενου συμβουλίου αρχηγών

Το κοινό ανακοινωθέν της προηγούμενης σύσκεψης των πολιτικών αρχηγών στις 28 Νοεμβρίου αφορούσε επίσης το προσφυγικό.

Οι πολιτικοί αρχηγοί τότε καλούσαν την ΕΕ να επιβάλει σε όλα τα κράτη-μέλη της την πλήρη εφαρμογή των κανόνων  αλληλεγγύης ως προς την αντιμετώπιση του προσφυγικού προβλήματος, όπως αυτοί απορρέουν από το ευρωπαϊκό και το διεθνές δίκαιο, με συγκεκριμένες κυρώσεις εις βάρος εκείνων των κρατών-μελών, τα οποία αρνούνται ν’ ανταποκριθούν. 

Ζητούσαν επίσης η ΕΕ να προωθήσει την συνεργασία με την Τουρκία προκειμένου αυτή ν’ αναλάβει την ευθύνη δημιουργίας σταθερού και αξιόπιστου μηχανισμού μετακίνησης των προσφύγων  προς την ΕΕ και να τηρήσει τις υποχρεώσεις της όσον αφορά στην επανεισδοχή.

Καλούσαν τέλος την ΕΕ να παράσχει συνδρομή προς τη χώρα μας, αναγνωρίζοντας, ταυτοχρόνως, ότι τα σύνορα της Ελλάδας είναι και σύνορα της Ένωσης, αποκλείοντας κοινές περιπολίες με την Τουρκία.

(Φωτογραφία: Sooc.gr)