Lockdown: Όσα δεν είπε ο Μητσοτάκης και οι αντιδράσεις 

Με χαμηλούς τόνους, ενωτικό στυλ και στοιχεία αυτοκριτικής, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης επιχείρησε χθες να αιτιολογήσει το δεύτερο lockdown για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορονοϊού, αλλά και γιατί τώρα και όχι νωρίτερα ή αργότερα.

Ουσιαστικά ο πρωθυπουργός εμμέσως πλην σαφώς παραδέχθηκε ότι το ΕΣΥ βρίσκεται ήδη στα όρια του. Λίγη ώρα μετα τις πρωθυπουργικές ανακοινώσεις εξάλλου, ο υπουργός Υγείας Βασίλης Κικίλιας έφερε στη Βουλή τροπολογία για την πρόσληψη 300 μόνιμων γιατρών οι οποίοι μόλις αναλάβουν υπηρεσία θα τοποθετηθούν κατευθείαν στις ΜΕΘ, εκεί που παρατηρείται το οξύ πρόβλημα στο ΕΣΥ.

Ο κ. Μητσοτάκης επικαλέστηκε τα επιδημιολογικά στοιχεία, έχοντας δίπλα του τον επικεφαλής της επιτροπής Σωτήρη Τσιόδρα, για να επιχειρηματολογήσει ότι αφενός όταν μία εβδομάδα πριν είχαν ληφθεί αποφάσεις για πιο ήπια μέτρα και αποφυγή καθολικού lockdown, τα δεδομένα ήταν διαφορετικά και αφετέρου ότι τις τελευταίες πέντε ημέρες η ταχύτατη εξέλιξη της πανδημίας… ξάφνιασε ακόμη και τους ειδικούς, με συνέπεια να κριθουν απαραίτητα δραστικά μέτρα εδώ και τώρα.

Ενδεικτικά μέσα σε μία εβδομάδα, από τις 27 Οκτωβρίου μέχρι τις 3 Νοεμβρίου, ο αριθμός των πολιτών που χρειάστηκε να νοσηλευθούν με Covid- 19 στη Θεσσαλονίκη τετραπλασιάστηκε, ενώ ο αριθμός των πολιτών που εισήχθησαν σε ΜΕΘ λόγω κορονοϊού πενταπλασιάστηκε.

Ο κ.Μητσοτάκης απέφυγε πάντως αυτή τη φορά τους πολεμικούς τόνους περί ατομικής ευθύνης, ενώ παραδέχθηκε και μερίδιο ευθυνών και της κυβέρνησης, κάνοντας λόγο για εφησυχασμό όλων μετά τη λήξη της πρώτης καραντίνας. Υπερασπίστηκε όμως τις κυβερνητικές πολιτικές στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, αλλά και την επιλογή της επιτροπής, παρά τις διχογνωμίες, να λειτουργήσουν τελικά στο δεύτερο lockdown νηπιαγωγεία και δημοτικά, ενώ κλειστά θα παραμείνουν γυμνάσια και λύκεια.

Βέβαια, τα παιδιά του γυμνασίου και του λυκείου όχι μόνο μπορούν πιο εύκολα να παρακολουθήσουν την τηλεκπαίδευση, αλλά και να μείνουν μόνα στο σπίτι χωρίς χρεία ειδικής άδειας για τους γονείς. Είναι γεγονός πάντως ότι τα μικρότερα παιδιά, σε αντίθεση με τις εκτιμήσεις των επιστημόνων την άνοιξη, τελικά ασθενούν και μεταδίδουν λιγότερο.

Ο πρωθυπουργός επέμεινε ότι ο τουρισμός δεν ευθύνεται για το δεύτερο κύμα κορονοϊού, υπερασπιζόμενος την επιλογή της κυβέρνησης να ανοίξει η χώρα το καλοκαίρι. Εστίασε άλλωστε στη διασκέδαση ως αιτία υπερμετάδοσης, λέγοντας μεταξύ άλλων χαρακτηριστικά ότι πρέπει άπαντες να αντιληφθούν πως δε γίνεται πλέον να διασκεδάζει κανείς “με χορούς και τραγούδια, πατείς με πατώ σε”.

Πολυτεχνείο και Εκκλησία

Ενδιαφέρον έχουν και τα ζητήματα για τα οποία δεν μίλησε ο κ.Μητσοτάκης. Δεν έχει ξεκαθαρίσει καταρχάς επισήμως εάν θα απαγορευθεί η καθιερωμένη διαδήλωση για το Πολυτεχνείο στις 17 Νοέμβρη. Για πολλούς το ζήτημα φαντάζει αυτονόητο, πολιτικά όμως δεν είναι καθόλου απλό μία κυβέρνηση και δη της δεξιάς να απαγορεύσει την πορεία του Πολυτεχνείου. Ενώ τίθεται και το ερώτημα τι θα πράξει εάν προχωρήσει σε απαγόρευση και κόμματα ή οργανώσεις την αγνοήσουν ή εάν για παράδειγμα το ΚΚΕ δηλώσει ότι θα επαναλάβει τη διαμαρτυρία με τήρηση μέτρων όπως έκανε και την Πρωτομαγιά, με επιχείρημα ότι έρχεται ένα αρνητικό εργασιακόο νομοσχέδιο. Προφανώς τίθεται επίσης το πρακτικό ερώτημα, τι κωδικό θα μπορούσαν να στείλουν στο 13033 οι διαδηλωτές, εκτός εάν ο κωδικός έξι καλύπτει και την… επαναστατική γυμναστική.

Ο πρωθυπουργός επίσης δεν έκανε καμία αναφορά στην Εκκλησία, αν και είναι εύλογο ότι και στο δεύτερο lockdown οι θρησκευτικές τελετές θα πραγματοποιούνται χωρίς πιστούς. Το κλείσιμο του ματιού άλλωστε στην Εκκλησία είναι πως με τα μέτρα αυτά τώρα, θα καταστεί δυνατόν να πραγματοποιηθεί κανονικά ο εορτασμός των Χριστουγέννων.

Είναι γεγονός βέβαια ότι η Ελλάδα ακολουθεί την υπόλοιπη Ευρώπη και στην εξέλιξη της δεύτερης φάσης της πανδημίας και στα μέτρα, καθώς σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες τίθεται σε εφαρμογή το Νοέμβριο μερικό ή ολικό lockdown (με ανοιχτά σχολεία), με στόχο να τεθεί η κατάσταση υπό έλεγχο, για να μπορέσει να κινηθεί η αγορά τα Χριστούγεννα. Σημειωτέον ότι προκειμενου να αρθεί το lockdown, θα πρέπει να μειωθούν και πάλι τα κρουσματα στα 300 με 400 ημερησίως.

Κυβερνήσεις και επιστήμονες φαίνεται πάντως ότι αντιλαμβάνονται και αναμένουν πως η επόμενη φάση χαλάρωσης μέτρων τις γιορτές θα φέρει και νέα αύξηση κρουσμάτων και άρα πιθανώς και τρίτο lockdown από Φεβρουάριο- Μάρτιο.

Η οικονομική ανησυχία

Η κυβέρνηση όμως δεν δέχεται μόνο κριτική για μέτρα που δεν έλαβε εγκαίρως με αποτέλεσμα να απαιτηθεί δεύτερο lockdown ή γιατί δεν έλαβε αυτή την απόφαση νωρίτερα, πριν φτάσει το ΕΣΥ σε οριακή κατάσταση. Αλλά έχει να αντιμετωπίσει και τον εύλογο φόβο πολλών εργαζομένων ή καταστηματαρχών ότι το δεύτερο lockdown θα τους “γονατίσει” οικονομικά.

Ο κ.Μητσοτάκης στάθηκε και στις οικονομικές ανησυχίες των πολιτών, τονίζοντας ότι υπάρχουν 37 δισ αποθεματικά (χωρίς να διευκρινίσει πόθεν) και πως η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να λάβει όλα τα δυνατά μέτρα στήριξης, τα οποία στη συνέχεια ανακοίνωσε το οικονομικό επιτελείο. Ο πρωθυπουργός ο ίδιος προανήγγειλε τρία εξ αυτών, με πρώτο την αύξηση του επιδόματος για τους εργαζόμενους που θα τεθούν σε καθεστώς αναστολής εργασίας στα 800 ευρώ. Όπως πάντως κατέστη σαφές στη συνέχεια, καθώς το επίδομα αυτό θα δοθεί αναλογικά για το Νοέμβριο και με δεδομένο ότι η πλειοψηφία των εργαζομένων θα μπει σε αναστολή από αύριο Σάββατο 7 Νοεμβρίου, στην πράξη έχει λαμβάνειν λιγότερα χρήματα και σε βάθος χρόνου το Νοέμβριο.

Ήδη επίσης έχουν ξεκινήσει οι διαμαρτυρίες από τα μικρά καταστήματα διαφόρων κατηγοριών, που ανησυχούν ότι τα σουπερμάρκετ και οι μεγάλες αλυσίδες θα επωφεληθούν από το νέο lockdown εις βάρος τους.

Η Ελληνική Συνομοσπονδία Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας με επιστολή στο υπουργείο Ανάπτυξης ζητά να μην επιτραπεί στη διάρκεια του lockdown στα σουπερμάρκετ εκτός από τρόφιμα και είδη πρώτης ανάγκης να πωλούν διαρκή προϊόντα όπως ενδύματα, υποδήματα, ηλεκτρικές συσκευές, είδη σπιτιού και άλλα, ενώ τα εξειδικευμένα εμπορικά καταστήματα θα είναι κλειστά με κρατική εντολή, καθώς δημιουργούνται συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού σε βάρος των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.

Ενώ η Σύμπραξη Εκδοτών απευθύνει έκκληση στον πρωθυπουργό να παραμείνουν ανοιχτά τα βιβλιοπωλεία κατά τη διάρκεια του lockdown, όπως συμβαίνει στην Ιταλία και στο Βέλγιο. Προτείνουν μάλιστα η μετάβαση στα βιβλιοπωλεία να γίνεται με τον ίδιο κωδικό για φαρμακεία, αφού η παραγγελία θα έχει γίνει τηλεφωνικά και ο πελάτης να παραλαμβάνει το βιβλίο του στην είσοδο. Επικαλούνται δε ότι έτσι θα αποφορτιστούν και οι εταιρείες ταχυμεταφορών, αναφέροντας ότι στην πρώτη καραντίνα της άνοιξης είχαν αυξηθεί κατακόρυφα οι on line παραγγελίες βιβλίων.

Σημειωτέον ότι η αναγγελία του lockdown έφερε ουρές στα καταστήματα λιανικής, αλλά και σε κομμωτήρια, τα οποία θα μείνουν ανοιχτά και το Σαββατοκύριακο. Πάντως σε αντίθεση με το τελευταίο διάστημα τα περίπτερα θα λειτουργούν κανονικα, ενώ από το Σάββατο δεν θα ισχύει η νυχτερινή απαγόρευση κυκλοφοριας.